1.Istota pomiarów współrzędnościowych

Pomiary współrzędnościowe charakteryzują się nieco inną zasadą wyznaczania wymiarów geometrycznych od klasycznych metod pomiarowych wykorzystujących przyrządy jednozadaniowe, takie jak mikrometr czy średnicówka. Proces pomiarowy w przypadku WMP polega na pomiarze wartości współrzędnych X, Y, Z pojedynczych punktów na powierzchni mierzonego przedmiotu. W większości klasycznych WMP (z wyjątkiem maszyn hybrydowych i ramion przenośnych) pomiar odbywa się w układzie współrzędnych kartezjańskich, tzn. ruchome zespoły pomiarowe maszyny przemieszczają się w trzech wzajemnie prostopadłych kierunkach.

Do lokalizacji punktów mierzonego przedmiotu w przestrzeni pomiarowejWMP służy głowica pomiarowa, natomiast pomiar ich położenia realizują liniały pomiarowe znajdujące się w każdej z osi maszyny. Na tym etapie wymiary mierzonego przedmiotu oraz odchyłki kształtu i położenia jego elementów nie są jeszcze znane. Niezbędny jest do tego proces obliczeniowy.

Na podstawie zarejestrowanych współrzędnych poszczególnych punktów pomiarowych komputer maszyny wyznacza figury geometryczne, z których składa się element mierzony. Cechy tych figur są wymiarami, a odległości poszczególnych punktów pomiarowych od zdefiniowanych elementów odniesienia to odchyłki kształtu. Wzajemne odległości figur geometrycznych wchodzących w skład mierzonego elementu oraz odchyłki położenia obliczane są również przez oprogramowanie maszyny współrzędnościowej.

Idea nr wg wikipedii

Informacja na temat wymiarów danego elementu jest odbierana jako zbiór współrzędnych punktów (w określonym układzie współrzędnych) na drodze stykowej lub bezstykowej. Na skutek odbioru zbioru danych punktów przez komputer z oprogramowaniem uzyskujemy charakterystykę wymiarów mierzonego przedmiotu. Aby pomiary były wiarygodne maszynę trzeba okresowo kalibrować. Najważniejszą część kalibracji stanowi wyznaczenie mapy korekcji maszyny. Mapę korekcji wyznacza się poprzez pomiar specjalnie do tego stworzonego wzorca, bądź za pomocą interferometru.

2.Wyróżniamy następujące typy maszyn współrzędnościowych:

• Mostowa - Wykorzystywane są do pomiaru bardzo dużych przedmiotów (np. pojazdów) ponieważ zakres maszyny wynosi do 16 000 mm, czyli 16 m. Charakteryzują się dużą dokładnością i małą niepewnością pomiaru.

• Portalowa - Zakres wynosi do 1 200 mm, ruchomy portal lub ruchomy stół.

• Wspornikowa - Charakteryzuje się stosunkowo małymi zakresami pomiarowymi zakres roboczy ramienia nie przekracza 800mm w osi X

• Wysięgnikowa - Charakteryzuje się zakresami pomiarowymi w przedziale 800 - 2000 mm.

• Hybrydowa

• Kolumnowa - Wyposażona w stół obrotowy, zastosowanie w pomiarach krzywek i korpusów .

3. Budowa

Ze względu na rodzaj maszyny współrzędnościowej składa się ona z:

• Ruchomego portalu mogącego się przemieszczać w określonym zakresie po osiach X i Y zaś głowica pomiarowa porusza się w kierunku pionowym, czyli po osi Z.

• Konstrukcji stałej, stołu pomiarowego wraz z układem napędowym.

• Układu pomiarowego składającego się z zestawu liniałów pomiarowych z czytnikami elektro-optycznymi dla osi XYZ, alternatywnie osi W stołu obrotowego.

• Głowicy pomiarowej (sondy), którą można wyposażyć w zestawy trzpieni pomiarowych zakończonych najczęściej kulkami z rubinu do pomiarów uniwersalnych lub walcami do pomiaru krawędzi np. perforacje blach karoseryjnych.

• Szafy sterującej.

• Komputera z oprogramowaniem maszyny opracowującym informacje o wymiarach.