Temat:

OSOBA FIZYCZNA I PRAWNA

Osoba fizyczną jest każda osoba od chwili urodzenia aż do śmierci.

Osobę fizyczną cechuje zdolność prawna, zdolność do czynności prawa.

Zdolność prawna jest to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków w świetle prawa cywilnego.

Zdolność do czynności prawnej jest to zdolność do nabycia praw, zaciąganie zobowiązań za pomocą własnych działań.

Wyróżniamy 3 rodzaje zdolności do czynności:

1. Pełna zdolność do czynności prawnej - mają ją osoby pełnoletnie, które nie są ubezwłasnowolnione,

2. Ograniczona zdolność do czynności prawnej - mają ja osoby od 13 do 18 r.ż. oraz osoby pełnoletnie częściowo ubezwłasnowolnione,

3. Brak zdolność do czynności prawnej - mają ją osoby do 13 r.ż. oraz osoby pełnoletnie całkowicie ubezwłasnowolnione.

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

OSOBA PRAWNA

Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym uzyskały osobowość prawną w chwili wpisu do KRS (Krajowy Rejestr Sądowy);

Temat:

DOBRA OSOBISTE

DOBRA OSOBISTE OSOBY FIZYCZNEJ SĄ:

• Imię i Nazwisko;

• Życie;

• Zdrowie;

• Prawo do prywatności;

• Tajemnica korespondencji;

• Wolność sumienia;

• Wolność sumienia;

• Twórczość wynalazcza;

• Cześć;

• Dobre imię;

• Pseudonim;

Przepisy dotyczące ochrony dóbr osobistych osób fizycznej stosuje się odpowiednie do ochrony dóbr osób prawnych.

ŚRODKI OCHRONNE

1. Żądanie zaniechania naruszania dobra osobistego;

2. Żądanie usunięcia skutków naruszenia przez złożenie oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie(np.: żądanie przeprosin w gazecie lokalnej);

3. Żądanie zadość uczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy na cele społeczne.

CZYNNOŚĆ PRAWNA

• Czynność prawna jest to działanie zamierzone do wywołania zamierzonych skutków czynności prawnych;

Formy czynności prawnych

• Pisemna (np.: zawarcie umowy o dzieło);

• Pisemna dla celów dowodowych;

• Aktu notarialnego (np.: przeniesienie własności nieruchomości mieszkania, dom, gruntu);

• Pisemna z podpisami notarialnie poświadczonymi (np.: z wydzie przedsiębiorstwa)

• Ustna;

WADY OŚWIADCZENIA WOLI

1. Brak świadomości lub swobody podjęcia decyzji i wyrażania woli.

• Umowa lub oświadczenie woli złożone w warunkach wyłączających swobodę lub świadomość podjęcia decyzji jest nieważne;

1. Pozorność :

• nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru np.: Strony zawierają umowę sprzedaży podczas gdy następuje darowizna;

1. Podstęp

• celowe i umyślne działanie, które zmierza do zmuszenia określonej osoby do złożenia określonego oświadczenia woli którego nie złożyła by gdyby nie podstęp.

1. Groźba

• jest to celowe i umyślne działania, które zmierzają do wywołania określonych skutków

• prawnych , które nie wystąpiłyby gdyby nie groźba;

PRZEDSTAWICIELSTWO

• przedstawicielami ustawowymi są rodzice i można dokonywać czynności prawnych przedstawiciela.

Od przedstawiciela odróżniamy pełnomocnictw.

Jest to upoważnienie do działania w cudzym imieniu i na cudzą rzecz.

Wyróżniamy trzy rodzaje pełnomocnictwa:

1. Ogólne;

2. Rodzajowe;

3. Szczegółowe;

Pełnomocnictwo ogólne powinno być udzielane na piśmie pod rygorem nieważności.

Temat:

PRAWO WŁASNOŚCI

• osoba która jest właścicielem rzeczy ma prawo w granicach określonych przez ustawy może z wyłączeniem innych osób korzystać z rzeczy, pobierać pożyczki i inne dochody z rzeczy oraz rozporządzać rzeczą.

Można być właścicielem rzeczy:

• nieruchomości (budynku oraz gruntu).

Przeniesienie własności nieruchomości następuje w formie aktu notarialnego, żeby stać się właścicielem nieruchomości wystarczy umowa w formie pisemnej (lub ustnej).

ZASIEDZENIE

• nabycie własności rzeczy ruchomej lub nieruchomości może nastąpić przez zasiedzenie.

• ma miejsce wówczas gdy osoba posiada rzecz ruchomą przez okres 3 lat w dobrej wieże:

• jeśli chodzi o nieruchomości posiadacz staje się ich właścicielem po upływie 20 lat jeżeli posiada w dobrej wieże lub po upływie 30 lat jeśli nabył posiadanie w złej wierze.

WSPÓŁWŁASNOŚĆ

• ze współwłasnością mamy do czynienia wówczas gdy prawo własności do tej samej rzeczy przysługuje kilku osobom.

Wyróżniamy 2 rodzaje współwłasności:

• współwłasność łączona ( małżonkowie);

• w częściach ułamkowych (spółek, wspólników, spółki cywilnej);

Czynności zwykłego zarządu oraz czynności przekraczające zakres zarządu zwykłego. Czynności zwykłego zarządu są to czynności niezbędne do zwykłego korzystania z rzeczy. Czynności przekraczające zakres zarządu zwykłego są to czynności zmierzające do rozporządzania rzeczą (kupna-sprzedaży, najmu, dzierżawy) każdy ze współwłaścicieli ma obowiązek współdziałać w zarządzie rzeczą wspólną.

Ochrona prawa własności:

Wyróżniamy 2 roszczenia przysługujące właścicielowi w przypadku naruszenia jego prawa własności:

• windykacyjne

• przysługuje właścicielowi przeciwko osobie która włada jego rzeczą i oznacza że właściciel może żądać żeby osoba zwróciła mu rzecz;

• negatoryjne

• przysługuje właścicielowi przeciwko osobie, która narusza prawo własności i oznacza że właściciel może żądać przywrócenia stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń. Roszczenie które dotyczy posiadania do roszczenia;

• posesoryjne

• prawo to przysługuje posiadaczowi przeciw właścicielowi (przysługuje one w ciągu roku od chwili naruszenia);

Temat:

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

W użytkowanie wieczyste można oddać grunty stanowiące skarb państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego (gmina, powiat, województwo). Jest zawierane tylko na 99 lat ale nie krócej niż 40 lat.

Umowa o ustanowienie użytkowania wieczystego powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Użytkowanie wieczyste podlega wpisowi do księgi wieczystej. Wieczysty użytkownik jest zobowiązany uiszczać opłatę np.: opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego gruntu.

UŻYTKOWANIE

Jest ograniczonym prawem rzeczowym, jest to prawo do używania rzeczy i pobierania z niej pożytku.

Użytkowanie jest niezbywalnie wygasa w skutek niewykonywania przez 10 lat.

SŁUŻEBNOŚĆ

1. GRUNTOWA

• prawo które obciąża określoną nieruchomość (nieruchomą władnącą) na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Może mieć jedynie na celu zwiększeniu nieruchomości własnej lub jej część;

1. OSOBISTA

• polega na tym że nieruchomość można obciążyć na rzecz osoby fizycznej prawem którego treść odpowiada służebności gruntowej (np. służebność mieszkania);

Służebność osobista wygasa ze śmiercią uprawnionego.

STOSUNKI ZOBOWIĄZANIA

• Zobowiązanie polega na tym że wierzyciel (np. szpital) może żądać od dłużnika (np. ratownika) świadczenia (wykonywania określonej czynności) a dłużnik (ratownik) powinien świadczenie wykonać. Świadczenie powinno być wykonane osobiście. Wykonanie zobowiązania powinno być należną starannością.

ZOBOWIĄZANIA PIENIĘŻNE

• Na terytorium RP powinny być wyrażone w pieniądzu polskim. Od sumy pieniężnej należą się wierzycielowi odsetki tylko wtedy gdy to wynika z umowy, z ustawy, z orzeczenia sądu lub decyzji innego organu. Jeżeli wysokość odsetek nie jest określona należą się odsetki ustawowe (13,5%).

ZOBOWIĄZANIA SOLIDARNE

• Zobowiązanie jest solidarne jeżeli występuje wielość dłużników lub wierzycieli (jeśli jest ich kilku) w przypadku zobowiązań solidarnych jeżeli jeden z dłużników spełni świadczenie w całości wszyscy pozostali dłużnicy są zwolnieni z wykonywania wykonania (solidarność wykonania).

• Takiemu dłużnikowi przysługuje mu REGRES (roszczenie o zwrot świadczenia od pozostałych dłużników).

• Solidarność wierzycieli występuje wówczas gdy mamy kilka osób uprawnionych do żądania od dłużnika określonego świadczenia.

ZOBOWIĄZANIA PODZIELNE

• Świadczenie jest podzielne jeżeli może być spełnione częściowe bez istotnej zmiany przedmiotu lub wartości (np. umowa pożyczki na raty).

ZOBOWIĄZANIE NIEPODZIELNE

• Jest to zobowiązanie które nie może być spełnione częściowo (np. usługa ratownictwa).

ZOBOWIĄZANIA UMOWNE

• Zobowiązania umowne występują wówczas gdy mamy co najmniej dwie strony umowy, przy czym jedną stroną umowy jest konsument.

KONSUMENT

• Jest to osoba która zawiera umowę z przedsiębiorcą w celu bezpośrednio niezwiązanym z działalnością gospodarczą (bank i klient).

• W przypadku umów z konsumentami istotną rolę odgrywają wzorce umowne.

• Wzorce umowne muszą być one sformułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały, gdyż postanowienie nie jednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta.

UMOWA PRZEDWSTĘPNA

• Jest to umowa przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia określonej umowy i powinna zawierać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej oraz termin w ciągu którego umowa ma być zawarta (np. umowa nieruchomości, powinna być zawarta w formie aktu notarialnego).

ZADATEK

• Jest dawany przy zawarciu umowy i oznacza że druga strona może w przypadku niewykonania umowy przez pierwszą ze stron bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zachować, a jeżeli sama go dała może żądać sumy 2-krotnie większej.

Temat:

UMOWY

GWARANCJA JAKOŚCI

• Sprzedawca wydaje kupującemu dokument gwarancyjny co do jakości rzeczy sprzedawanej z której wynika że dostawca dokumentu gwarantującego (gwarant) jest zobowiązujący do usunięcia wady fizycznej rzeczy lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad jeżeli wady ujawnią się w ciągu terminu określonego w gwarancji.

UMOWA SPRZEDAŻY

• Przez urząd skarbowy sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy ceny.

STRONY UMOWY SPRZEDAŻY

• Sprzedawca;

• Kupujący;

Rejkomnia za wady fizyczne i prawne rzeczy sprzedanej.

Sprzedawca jest zobowiązany jeśli rzecz sprzedana ma wadę i które zmniejsza jej wartość. Sprzedawca nie odpowiada z tytułu rejkomni jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy.

Kupujący traci uprawnienia z tytułu rejkomni jeżeli nie zawiadomi sprzedawcę o uszkodzeniu w ciągu miesiąca od jej wykrycia.

UMOWA O DZIEŁO

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

STRONAMI UMOWY O DZIEŁO SĄ:

1. Zamawiający dzieło;

2. Wykonawca dzieła;

CECHY UMOWY O DZIEŁO:

1. Jest to umowa starannego działania;

2. Jest to umowa rezultatu;

3. Jest to umowa odpłatna;

4. Można posługiwać się pod wykonawcami;

5. Może być rozwiązana przez każdą ze stron ;

UMOWA ZLECENIE:

• Przez umowę zlecenie przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenia.

STRONY UMOWY ZLECENIA:

1. Zleceniodawca;

2. Zleceniobiorca;

CECHY UMOWY ZLECENIE:

1. Jest to umowa starannego działania;

2. Może być nieodpłatna;

3. Można posługiwać się podwykonawcami;

4. Może być w każdym czasie rozwiązana przez każdą ze stron

Nie można zastępować umów o pracę umową zlecenie.

UMOWA NAJMU:

• Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu czynsz;

• Czynsz może być określony w pieniądzach lub w innych formach;

• Umowa najmu nieruchomości zawarta na okres dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy, umowę uznaje się na zawartą na czas nieokreślony.

• Najemca ma obowiązek płacić wynajmującemu czynsz w terminie określonym w umowie;

• Obydwie strony umowy najmu mogą wypowiedzieć umowę z zachowaniem terminu określonym w umowie (1 lub 3 miesiąc na przód);

UMOWA DZIERŻAWY

• Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz od używania i pobierania pożytku przez czas oznaczony i nieoznaczony a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu czynsz;

• Czynsz może być określony w pieniądzach lub w innych formach;

STRONY UMOWY DZIERŻAWY:

1. Wydzierżawiający;

2. Dzierżawca;

Umowę dzierżawy zawarto na czas dłuższy niż 30 lat uważa się za zawartą na czas nieokreślony.

Temat:

UMOWY

UMOWA POŻYCZKI

• Przez UMOWE POŻYCZKI dający pożyczkę (pożyczkodawca), zobowiązujemy się przenieś na własność pożyczkobiorcy określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku a pożyczkobiorca zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo rzeczy;

• Umowa pożyczki która przekracza 500zł powinna być zawarta na piśmie;

UMOWA UŻYCZENIA

• Przez UMOWĘ UŻECZENIA użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy;

UMOWA PORĘCZENIA

• Przez UMOWĘ PORĘCZENIA poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązania na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania się nie wykonał;

• Oświadczenie poręczyciela powinno być złożone na piśmie;

UMOWA LEASINGU

• Przez UMOWE LEASINGU finansujący zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa nabyć rzecz od ZBYWCY na warunkach określonych w umowie i oddać rzecz korzystającemu do używania albo do używania pożytku przez czas oznaczony a korzystający zobowiązuje się zapłacić FINANSUJĄCEMU w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne równe cenie z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego;

• Umowa Leasingu powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności;

UMOWA DAROWIZNY

• Przez UMOWA DAROWIZNY darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego;

• Jeżeli umowa darowizny została zawarta bez zachowania wyżej wymienionej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione;

• Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone na piśnie;

Temat:

PRAWO PRACY

PODSTAWOWE ZASADY PRAWA PRACY

1. Zasada prawa do pracy:

• Każdy ma prawo do swobodnie wybranej pracy;

• Nikomu nie można zabronić wykonywania zawodu;

1. Zasada poszanowania dóbr pracownika:

• Pracodawca ma obowiązek szanować godność i inne dobra osobiste pracownika (np.: wysokość wynagrodzenia);

1. Zasada równych praw pracowników:

• Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, dotyczy to w szczególności równego traktowania kobiet i mężczyzn na tym samym stanowisku;

1. Zasada zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu:

• Jakakolwiek dyskryminacja w zatrudnieniu bezpośrednia lub pośrednia w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, religię, narodowość, przekonania polityczne, wyznanie, orientacje seksualną, a także na zatrudnienie na czas nieokreślony albo w pełnym wymiarze czasu pracy jest zabronione;

1. Zasada do godnego wynagrodzenia:

• Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia;

1. Zasada prawa do wypoczynku:

• Pracownik ma prawo do wypoczynku;

1. Zasada bezpiecznych i higienicznych:

2. Zasada zabezpieczenia bytowych, socjalnych, kulturowych potrzeb pracownika;

3. Zasada podnoszenia kwalifikacji zawodowych;

DEFINICJA PRACOWNIKA I PRACODAWCY

• Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowanie lub spółdzielczej umowy o pracy.

• Pracodawcą jest jednostka organizacyjna chociażby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna jeżeli zatrudnia pracowników.

DEFINICJA STOSUNKU PRACY

• Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

PRACOWNIK

• Osoba mająca 18 lat, w wyjątkowych sytuacjach lat 16.

RODZAJE UMÓW O PRACĘ

• Umowa o pracę na czas nieokreślony;

• Umowa o pracę na czas określony;

• Umowa o pracę na czas wykonywania danej pracy;

• Umowa o zastępstwo;

• Umowa na okres próbny;

Temat:

Stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu nie określono to w dniu zawarcia umowy.

Elementy umowy o prace i forma:

• Określone strony umowy;

• Rodzaj umowy;

• Data zawarcia;

• Oraz warunki płacy i pracy (rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy i termin rozpoczęcia);

• Umowa powinna być zawarta na piśmie;

Jeśli nie zostanie zawarta na piśmie, pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia przez pracownika pracy potwierdzić mu na piśmie ustalenia dotyczące stron umowy rodzaj pracy oraz jej warunki.

Przepisy dotyczące rozwiązania umowy o prace i sposoby jej rozwiązania:

• Na mocy porozumienia stron;

• Za wypowiedzeniem;

• Bez wypowiedzenia (dyscyplinarnie);

• Z upływem czasu na który była zawarta;

• Z dniem ukończenia pracy dla której była wykonana;

Za wypowiedzeniem można rozwiązać umowę o prace zawartą na okres:

• Próbny;

• Czas nieokreślony;

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na zastępstwo wynosi 3 dni robocze, natomiast okres wypowiedzenia umowy o prace zawartej na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

1. 2 tygodnie jeśli była zatrudniona krócej niż 6 miesięcy;

2. 1 miesiąc jeśli była zatrudniona co najmniej 6 miesięcy;

3. 3 miesiące jeśli była zatrudniona co najmniej 3 lata;

W przypadku umowy na czas nieokreślony wypowiadając pracownikowi umowę pracodawca musi podać przyczynę i pouczyć o przysługującym prawie do odwołania się do sądu pracy.

W przypadku likwidacji pracodawcy lub upadłości firmy pracodawca może skrócić okres 3 miesięcy wypowiedzenia, jednakże nie krócej niż do 1 miesiąca.

Uprawnienia przysługujące pracownikowi w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, pracownik może żądać:

• Uznania wypowiedzenia za bezskuteczne;

• Żądać do przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach;

• Żądać odszkodowania;

Sposoby rozwiązywania umowy o pracę bez wypowiedzenia:

• Z winy pracownika

• W razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych (np.: nie zgodzenie się żeby zostać na godziny nadliczbowe lub gdy będzie pod wpływem alkoholu);

• Popełnienie przez pracownika przestępstwa które uniemożliwia mu pracę na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste (przyłapanie na gorącym uczynku) lub stwierdzone przez prawomocny wyrok sądowy;

• Zawinionej przez pracownika uprawnień koniecznych do wykonywania danego stanowiska;

• Jeżeli niezdolność do pracy w skutek choroby trwa dłużej niż 3miesiące podczas gdy pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;

Wygaśnięcie umowy o pracę:

• W razie śmierci pracownika lub pracodawcy;

• Z upływem 3 miesięcy nieobecności pracownika z powodu aresztowania;

Zatrudnianie pracowników w formie telepracy:

• Telepraca to praca wykonywana po za zakładem pracy z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej;

• Telepracownik jest pracownikiem który wykonuje prace po za zakładem pracy przy użyciu środków komunikacji i przekazuje pracodawcy wyniki w sposób ustalony między stronami;

• Pracodawca ma obowiązek zapewnić telepracownikowi:

1. Sprzęt niezbędny do wykonywanej pracy;

2. Ubezpieczyć sprzęt;

3. Pokryć koszty związane z instalacją serwisem i eksploracją oraz zapewnić mu pomoc techniczną oraz szkolenie w tym zakresie.

• Pracodawca ma prawo kontrolować w miejscu wykonywania pracy rzez telepracownika;

• Pracownik nie może być dyskryminowany z powodu wykonywanej telepracy;

• Pracodawca ma obowiązek umożliwić pracownikowi przebywanie na terenie pracy i kontaktu z pracownikami;

Stosunek pracy na podstawie powołania

• Nawiązuje się stosunek pracy na czas nieokreślony;

• Jest to akt jednostronny najczęściej w formie decyzji;

• Może być poprzedzone konkursem (np. dyrektorzy);

Umowa o pracę na podstawie wyboru

• Jest to szczególny przykład stosunku pracy gdzie nawiązywanie stosunku pracy następuje na podstawie wyboru (np. prezydent, wójt, burmistrz);

• Stosunek pracy na podstawie wyboru ulega rozwiązaniu wraz z wygaśnięciem mandatu;

Stosunek pracy na podstawie mianowania

• Akt mianowania jest aktem indywidualnym i trwa przez czas nieokreślony (np. urzędnik, sędzia, prokurator);

Spółdzielcza umowa o pracę

• Jest to stosunek pracy nawiązywanej przez spółdzielnię pracy a jej członkiem na warunkach określonych w prawie spółdzielczym;

Praca domowa

Opisać urlopy wypoczynkowe – kodeks pracy art.152 do 189

Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy

Urlopy wypoczynkowe

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej "urlopem". Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Pracownik uzyskuje prawo do pierwszego urlopu z upływem 6 miesięcy pracy, w wymiarze połowy wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Prawo do urlopu w pełnym wymiarze pracownik nabywa z upływem roku pracy.

Wymiar urlopu wynosi:

  1)   18 dni roboczych - po roku pracy,

  2)   20 dni roboczych - po 6 latach pracy,

  3)   26 dni roboczych - po 10 latach pracy.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.

Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

1. zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;

2. średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;

3. średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat;

4. średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata;

5. szkoły policealnej - 6 lat;

6. szkoły wyższej - 8 lat;

Okresy nauki, o których mowa w pkt 1-6, nie podlegają sumowaniu.

URLOP UZUPEŁNIAJĄCY

• Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający;

Pracownik zatrudniony przy pracy sezonowej uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 1,5 dnia za każdy przepracowany miesiąc, wlicza się do urlopu należnego pracownikowi w danym roku kalendarzowym z tytułu pracy niesezonowej.

OBOWIĄZEK UDZIELENIA

• Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo;

PODZIAŁ URLOPU

• Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. Co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych;

OBOWIĄZEK PRZESUNIĘCIA

Jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a w szczególności z powodu:

  1)   czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,

  2)   odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

  3)   powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy,

  4)   urlopu macierzyńskiego,

pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy.

NIEMOŻNOŚĆ WYKORZYSTANIA

Część urlopu nie wykorzystaną z powodu:

  1)   czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,

  2)   odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,

  3)   odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,

  4)   urlopu macierzyńskiego

pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym.

ODWOŁANIE Z URLOPU

• Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu;

• Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu;

Urlopu nie wykorzystanego zgodnie z planem urlopów należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego.

EKWIWALENT PIENIĘŻNY

• W razie niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu:

• rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy;

• powołania pracownika do zasadniczej, okresowej lub zawodowej służby wojskowej, do służby wojskowej w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego albo do odbycia przeszkolenia wojskowego trwającego dłużej niż 3 miesiące, przysługuje ekwiwalent pieniężny;

• Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, pracodawca jest obowiązany wypłacić pracownikowi ekwiwalent pieniężny w razie niewykorzystania urlopu z powodu skierowania do pracy za granicą.

WYNAGRODZENIE URLOPOWE

• Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował;

• Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu;

• w przypadkach znacznego wahania wysokości wynagrodzenia okres ten może być przedłużony do 12 miesięcy;

Urlopy bezpłatne

URLOP NA WNIOSEK PRACOWNIKA

• Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego;

• Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze;

• Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn;

Art. 174¹. § 1. Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami.

§ 2. Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w § 1, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

URLOP MACIERZYŃSKI

• Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

  • 16 tygodni przy pierwszym porodzie,

  • 18 tygodni przy każdym następnym porodzie,

  • 26 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

• Pracownicy, która wychowuje dziecko przysposobione, przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 18 tygodni również przy pierwszym porodzie.

• Co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego powinny przypadać przed przewidywaną datą porodu, a po porodzie:

  • co najmniej 12 tygodni, gdy urlop wynosi 16 tygodni,

  • co najmniej 14 tygodni, gdy urlop wynosi 18 tygodni,

  • co najmniej 22 tygodnie, gdy urlop wynosi 26 tygodni.

• Po porodzie przysługuje urlop macierzyński nie wykorzystany przed porodem aż do wyczerpania okresu ustalonego

• W razie urodzenia martwego dziecka lub zgonu dziecka w okresie pierwszych 6 tygodni życia, urlop macierzyński po porodzie przysługuje w wymiarze 8 tygodni. Pracownicy, która urodziła więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, przysługuje w takim przypadku urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

PRZESUNIĘCIE CZĘŚCI URLOPU MACIERZYŃSKIEGO

• W razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie 8 tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą część tego urlopu może wykorzystać w terminie późniejszym, po wyjściu dziecka ze szpitala.

UTRATA CZĘŚCI URLOPU MACIERZYŃSKIEGO

• Jeżeli matka rezygnuje z wychowywania dziecka i oddaje je innej osobie w celu przysposobienia lub do domu małego dziecka, nie przysługuje jej część urlopu macierzyńskiego przypadająca po dniu oddania dziecka. Jednakże urlop macierzyński po porodzie nie może wynosić mniej niż 8 tygodni.

URLOP Z TYTUŁU PRZYSPOSOBIENIA

• Pracownica, która przyjęła dziecko na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, ma prawo do 14 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 4 miesięcy życia.

• Jeżeli pracownica, przyjęła dziecko w wieku do jednego roku, ma prawo do 4 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

PRAWO DO URLOPU WYCHOWAWCZEGO

• pracownik zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4 roku życia. Jest to zatem uprawnienia pracownicze, z którego pracownik może lecz nie musi skorzystać;

• bez względu na to, czy korzystał z

• urlopu wychowawczego przewidzianego w tym przepisie, może skorzystać z urlopu wychowawczego w wymiarze do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, jeżeli z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dziecko wymaga osobistej opieki pracownika.

• Rodzice lub opiekunowie dziecka spełniający warunki do korzystania z urlopu wychowawczego mogą jednocześnie korzystać z takiego urlopu przez okres nieprzekraczający 3 miesięcy.

• Urlopu wychowawczego udziela się na wniosek pracownika.

• Urlop wychowawczy może być wykorzystany najwyżej w 4 częściach;

• W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem;

Pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego:

1) w każdym czasie - za zgodą pracodawcy,

2) po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy - najpóźniej na 30 dni przed terminem

zamierzonego podjęcia pracy.

ZATRUDNIENIE PO URLOPIE

• Pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu wychowawczego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z

zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę 61 USTAWA KODEKS PRACY – stan prawny na dzień 28. 07. 2011 r. przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.

OKRES URLOPU A OKRES ZATRUDNIENIA

• Okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

ZOLNIENIE OD PRACY NA OPIEKĘ NAD DZIECKIEM

Pracownicy wychowującej przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku zwolnienie od pracy na 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Obowiązki pracownika i pracodawcy

Obowiązki pracownika

Pracownik jest obowiązany wykonywać prace sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o prace;

Pracownik jest obowiązany w szczególności

1. przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;

2. przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;

3. przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych;

4. dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;

5. przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;

6. przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego;

Obowiązki pracodawcy

Pracodawca jest obowiązany w szczególności:

1. zaznajamiać pracowników podejmujących prace z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami;

2. organizować prace w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy

1. organizować prace w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie;

2. przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy;

1. zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

2. terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie;

3. ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych;

4. stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy;

5. zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników;

6. stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy

1. prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników;

2. przechowywać dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem;

1. wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego

Pracodawca udostępnia pracownikom tekst przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu w formie pisemnej informacji rozpowszechnionej na terenie zakładu pracy lub zapewnia pracownikom dostęp do tych przepisów w inny sposób przyjęty u danego pracodawcy

Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi.

MOBBING

• polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika;

Świadectwo pracy

• W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą;

Roszczenia pracownika o odszkodowanie

• Pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy;

• Odszkodowanie, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni;

• Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa;

Temat:

WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ I INNE ŚWIADCZENIA

Elementy wchodzące w skład wynagrodzenia, które pracodawca bierze pod uwagę przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia:

1. Rodzaj pracy;

2. Kwalifikacje, wymagane do jej wykonywania;

3. Ilość pracy;

4. Jakość pracy;

REGULAMIN WYNAGRODZENIA:

• Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników ustala warunki wynagrodzenia za pracę i inne świadczenia w „regulaminie wynagrodzenia”;

• Wynagrodzenie przysługuje za prace wykonaną;

• Za czas wykonywania pracy pracownik otrzymuje tylko wówczas gdy przepisy prawa pracy tak stanowią np.: pracownik który poddaje się badaniom na dawce komórek, tkanek i narządów;

PRZESTUJ:

• Pracownikowi za czas niewykonywania pracy jeżeli był gotów do jej wykonania, ale niemógł wykonywać pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy (np.: niedostarczenie maszyn, sprzętu, środków ochronnych ) przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaangażowania określonego stawką godzinową lub miesięczną, jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określeniu warunków wynagrodzenia pracownikowi przysługuje 60% wynagrodzenia;

PRZYCZYNY PRZESTOJU:

1. Leży po stronie pracownika (np.: spóźnienie, pod wpływem alkoholu, narkotyków);

2. Leż po stronie pracodawcy (np.: niedostarczonego materiału);

3. Z przyczyn niezależnych od pracodawcy i pracownika (np.: klęski żywiołowe);

OCHRONA WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ:

• Pracownik nie może się zrzec prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę;

• Wypłaty wynagrodzenia wykonuje się co najmniej raz w miesiącu (z dołu), nie później niż w ciągu pierwszych 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego;

• Z wynagrodzenia za pracę odlicza się składki na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, zdrowotne) oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz należności egzekwowane na podstawie tytułu wykonywanych np.: świadczenie alimentacyjne;

Temat:

SZCZEGÓLNE FORMY STOSUNKU PRACY

Wyróżniamy:

1. Powołanie;

2. Wybór;

3. Mianowanie;

4. Spółdzielcze umowy o prace;

Add1. Powołanie

1. Nawiązuje się w terminie określonym w powołaniu, które powinno być dokonane na pisemnie;

2. Powołanie może być poprzedzone konkursem;

3. Np.: dyrektor

Add2. Wybór

1. Nawiązuje się na podstawie wyboru a rozwiązuje wraz wygaśnięciem mandatu;

2. Może być nawiązany tylko wtedy, gdy osoba wybrana wyrazi zgodę;

3. Np.: przewodniczący rady ministrów;

Aad3. Mianowanie

1. Nawiązuje się w przypadkach określonych w odrębnych przepisach, jest aktem;

2. Nawiązanie i rozwiązanie tego stosunku następuje w drodze decyzji;

3. Np.: policja, straż więzienna;

Aad4. Spółdzielcza umowa o pracę

1. Nawiązuje się między spółdzielnią pracy a jej członkiem;

2. Reguluje je ustawa - prawo spółdzielcze;

3. Członek spółdzielczy pracy nie może pozostawać z nią w pracowniczym stosunku pracy;

4. Np.: członek spółdzielni mieszkaniowej;

Temat:

PRAWO GOSPODARCZE

1. Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w RP.

• Zasada swobody działalności gospodarczej na terenie RP oznacza że osoby podejmujące działalność gospodarczą na terytorium Polski mają swobodę wykonywania działalności gospodarczej oraz rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej. Państwo nie może wprowadzać ograniczeń wykonywania działalności gospodarczej ale może przeprowadzać kontrolę przez przedsiębiorcę działalność gospodarczą np.: z punktu widzenia legalności (zgodność wykonywanej działalności z przepisami prawa);

Przedsiębiorcą jest osobą fizyczna lub prawna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

• Podmiot który zamierza rozpocząć działalność gospodarczą musi złożyć wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej we własnym urzędzie gminy w zależności od zamieszkania (wniosek jest bezpłatny).

• W zraz z wnioskiem przedsiębiorca podaje informacje niezbędne do nadania REGONU (od GUS), po drugie nr. NIP (Naczelnik Urzędu Skarbowego), zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych (ZUS, emerytalne 19,52%, rentowe 6%, chorobowe 2,45%, wypadkowe od 0.8% do 0,4%, zdrowotne 9%), trzeba zgłosić czy się będzie zatrudniało pracowników i ich liczbę (ZUS), podatki (Urząd Skarbowy), obowiązek podania nr. konta bankowego.

Przedsiębiorca który zatrudnia pracowników nie może zawiesić działalności gospodarczej. Natomiast który nie zatrudnia pracowników może zawiesić działalność na okres od 1miesiąca do 24 miesięcy (ale należy to zrobić na 7 dni przed).

Przedsiębiorca może rozszerzyć działalność gospodarczą. Przedsiębiorca w razie wątpliwości co do stosowania prawa może zwrócić się do Ministra Finansów o wydanie oficjalnej interpretacji która wiąże organy finansowe, ale nie wiąże przedsiębiorcę.

Zezwolenia, koncesje i licencje

• W pewne działalności gospodarcze podlegają ograniczeniach i wymagane są koncesje i zezwoleń;

CEIDG - Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej

Działalność gospodarcza jest to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

 Państwo udziela przedsiębiorcom pomocy publicznej na zasadach i w formach określonych w odrębnych przepisach, z poszanowaniem zasad równości i konkurencji.

Pomoc publiczna przybrać może postać jakiejkolwiek pomocy wywodzącej się od państwa lub ze środków państwowych w formie płatności lub zrzeczenia się dochodów państwa. Może pochodzić zarówno od organów naczelnych i centralnych państwa, organów regionalnych i lokalnych, jak i od organów samorządowych lub innych organizacji oraz podmiotów, względem których państwo nie sprawuje bezpośredniej kontroli, ale które udzielają pomocy na podstawie zleceń czy innych stosunków prawnych, których stroną jest państwo. W Polsce najczęściej pomoc publiczna może przybrać postać:

1) dotacji oraz ulg i zwolnień podatkowych,

2) dokapitalizowania przedsiębiorców na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku,

3) pożyczek lub kredytów udzielanych na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku,

4) poręczeń lub gwarancji udzielanych przedsiębiorcom lub za zobowiązania przedsiębiorców - na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku,

5) zaniechania poboru, odroczenia płatności lub rozłożenia na raty płatności podatku bądź zaległości podatkowej oraz umorzenia zaległości podatkowej bądź odsetek za zwłokę,

6) umorzenia bądź zaniechania ustalania lub poboru należnych od przedsiębiorcy świadczeń pieniężnych, stanowiących środki publiczne w rozumieniu np. przepisów o finansach publicznych, innych niż podatki,

7) odraczania lub rozkładania na raty płatności takich świadczeń, zbycia lub oddania do korzystania mienia będącego własnością Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych albo jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków - na warunkach korzystniejszych od oferowanych na rynku, z wyjątkiem zbycia lub oddania do korzystania z mienia będącego własnością Skarbu Państwa, przejętego w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z udzielonych poręczeń lub gwarancji Skarbu Państwa.

Przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji jest obowiązany przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie.

Udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji, od której przysługuje odwołanie. Interpretacja zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska w sprawie wraz z uzasadnieniem prawnym oraz pouczeniem o prawie wniesienia środka zaskarżenia.

Wniosek o wydanie interpretacji podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia.

Interpretację wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez organ administracji publicznej lub państwową jednostkę organizacyjną kompletnego i opłaconego wniosku. W razie niewydania interpretacji w terminie uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska przedsiębiorcy przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji.

Interpretacja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, jednakże przedsiębiorca nie może być obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami administracyjnymi, finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji.

Interpretacja jest wiążąca dla organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsiębiorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w drodze wznowienia postępowania. Nie zmienia się interpretacji, w wyniku której nastąpiły nieodwracalne skutki prawne.

Zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej

Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Natomiast pozostałe osoby (prawne oraz ułomne osoby prawne) są zobowiązane uzyskać wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym. Rejestr przedsiębiorców jest instytucją wprowadzoną przez przepisy ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186 z późn. zm.). z dniem 1 stycznia 2001 r.

Przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku.

Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców (np. spółka z o.o. w organizacji lub spółka akcyjna w organizacji), chyba, że do prowadzenia działalności gospodarczej niezbędne jest uzyskanie przez przedsiębiorcę koncesji albo zezwolenia lub licencji.

Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej

Ustawodawca, umożliwiając przedsiębiorcom zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, ustanowił jednocześnie warunki, których spełnienie pozwala na skorzystanie z tej instytucji. Do warunków zawieszenia wykonywania działalności należy zaliczyć:

1) niezatrudnianie pracowników (chyba, że zatrudnia osoby na podstawie umów cywilno – prawnych to może zawiesić!!);

2) termin zawieszenia;

3) zaprzestanie działalności gospodarczej sensu largo;

4) wniosek o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej (zastąpił zgłoszenie informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej z art. 27a ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).

Prawo do zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej jest uprawnieniem przedsiębiorcy. Jego wykonywanie wymaga złożenia przez przedsiębiorcę dwóch wniosków: 1) wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej; oraz 2) wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej. Przedsiębiorca składa powyższy wniosek właściwemu organowi ewidencyjnemu (od dnia 1 lipca 2011 r. wniosek składa do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej), a przedsiębiorca podlegający obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego - właściwemu sądowi rejestrowemu.

Przedsiębiorca w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej ma prawo do:

1) podejmowania działań w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów (w szczególności może dochodzić należności pieniężnych w postępowaniu sądowym, egzekucyjnym, ugodowym),

2) przyjmowania należności lub regulowania zobowiązań, powstałych przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej,

3) dysponowania własnym majątkiem,

4) uczestniczenia w postępowaniach związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed jej zawieszeniem,

5) wykonywania wszelkich obowiązków nakazanych przepisami prawa, może w szczególności zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą,

6) osiągania przychodów finansowych, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej.

Pomimo zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca ma obowiązek wywiązywania się ze zobowiązań podatkowych, w szczególności zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, złożenia rocznego zeznania podatkowego

Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej

Prowadzi ją Minister Gospodarki.

Zadaniem CEIDG jest:

1) ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi;

2) udostępnianie informacji o przedsiębiorcach i innych podmiotach w zakresie wskazanym w ustawie;

3) umożliwienie wglądu do danych bezpłatnie udostępnianych przez Centralną Informację Krajowego Rejestru Sądowego;

4) umożliwienie ustalenia terminu i zakresu zmian wpisów w CEIDG oraz wprowadzającego je organu.

Wnioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat.

Koncesje oraz regulowana działalność gospodarcza

Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:

1) poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bez zbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych;

2) wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;

3) wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią;

4) ochrony osób i mienia;

5) ⁽⁷⁶⁾ rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych;

6) przewozów lotniczych;

7) prowadzenia kasyna gry.

Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji i następuje w drodze decyzji.

 Koncesja, zezwolenie, zgoda, licencja albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony.

Kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorcy

Czynności kontrolne mogą być wykonywane przez pracowników organów kontroli po okazaniu przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz po doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, chyba że przepisy szczególne przewidują możliwość podjęcia kontroli po okazaniu legitymacji. W takim przypadku upoważnienie doręcza się przedsiębiorcy albo osobie przez niego upoważnionej w terminie określonym w tych przepisach, lecz nie później niż trzeciego dnia od wszczęcia kontroli.

Czynności kontrolne powinny być przeprowadzane w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowania kontrolowanego przedsiębiorcy. W przypadku gdy przedsiębiorca wskaże na piśmie, że przeprowadzane czynności zakłócają w sposób istotny działalność gospodarczą przedsiębiorcy, konieczność podjęcia takich czynności powinna być uzasadniona w protokole kontroli.

Mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy

Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.

Temat:

SPÓŁKA JAWNA

SPÓŁKA JAWNA:

• Jest spółką osobową która prowadzi przedsiębiorstwa pod firmą własną a nie jest inną spółką handlową. W spółce jawnej każdy wspólnik ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką.

• Umowa spółka jawna powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

• Firmą spółki jawnej (jej nazwę) należy ujawnić w KRS;

• Firma powinna zawierać nazwiska lub nazwy wszystkich wspólników albo 1 lub kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie, że jest to spółka jawna (Sp.j)

• Każdy wspólnik może reprezentować spółkę;

• Do składania oświadczeń woli i podpisów w imieniu spółki jawnej można ustanowić szczególnego pełnomocnika zwanego PROKURENTEM;