KLASYFIKACJA GLEB
Bonitacja gleb
Pod pojęciem bonitacji rozumie się ocenę jakości i klasyfikację gleb.
Gleby Polski w zależności od przeznaczenia dzieli się na następujące kategorie:
gleby uprawne (grunty orne)
gleby darniowe (gleby użytków zielonych)
gleby (grunty) leśne
gleby (grunty) pod wodami
Gleby uprawne
Bonitacja gruntu opiera się na terenowych badaniach odkrywek glebowych, ze szczególnym uwzględnieniem:
głębokości gleby i miąższości profilu glebowego,
barwy, struktury i składu granulometrycznego poziomów,
stosunków wodnych,
zawartości węglanu wapnia i pH
Na tej podstawie wyróżnia się klasy gleb.
Klasy bonitacyjne gleb
I – gleby orne najlepsze
najlepsze czarnoziemy, mady, czarne ziemie, gleby brunatne wytworzone z lessów,
występują w dobrych warunkach fizjograficznych
zasobne w składniki pokarmowe,
nie zakwaszone,
przydatne do uprawy najbardziej wymagających roślin uprawnych.
II – gleby orne bardzo dobre
utwory zbliżone do poprzednich, ale położone w mniej sprzyjających warunkach fizjograficznych, o gorszych stosunkach wodnych. Efekty gospodarcze uzyskuje się nieco gorsze.
IIIa – gleby orne dobre
gleby brunatne i płowe, średnio dobre czarnoziemy, czarne ziemie, mady, najlepsze rędziny, zmeliorowane gleby torfowo-murszowe.
gorsze warunki fizjograficzne i wilgotnościowe w porównaniu z kl. I i II,
IIIb – gleby orne średnio dobre
mają cechy klasy IIIa, ale gorsze właściwości fizyczne, chemiczne i fizjograficzne
często okresowo zbyt suche
narażone na erozję
IVa – gleby orne średniej jakości, lepsze
gleby brunatne wytworzone z piasków, podmokłe czarnoziemy, ciężkie mady, płytkie rędziny;
gleby lekkie lub ciężkie i żyzne, ale mało przewiewne,
IVb – gleby orne średniej jakości, gorsze
zbliżone do poprzednich, ale o gorszych warunkach fizycznych, chemicznych i fizjograficznych;
V – grunty orne słabe
mało żyzne, słabo urodzajne, bardzo lekkie i suche lub ciężkie podmokłe, oglejone;
VI grunty orne najsłabsze
działalność rolnicza na tych trenach nie przynosi dochodu
VI Rz – gleby pod zalesienie
Bonitacja gleb darniowych
Wyróżnia się sześć klas w zależności od:
właściwości gleby,
składu gatunkowego roślinności,
zadarnienia,
wartości produkcyjnej i plonów siana.
Bonitacja gleb leśnych
Grunty leśne dzieli się na sześć klas różnicując je na jednostki fizjograficzne i zespoły roślinne.
Z uwagi na urzeźbienie terenu w każdej klasie terenu wyróżnia się gleby terenów równinnych, współczesnych tarasów rzecznych i górskie.
Bonitacja gleb pod wodami
Ustala się według sześciu klas bonitacyjnych gleb przeważających w okolicy zbiornika (łączy się klasy IIIa i IIIb oraz IVa i IVb).
Bagna, wydmy, plaże itp. traktuje się jako nieużytki.
Kompleksy przydatności rolniczej gleb
Są to zespoły siedliskowe różnych jednostek taksonomicznych gleb, które wykazują zbliżone właściwości rolnicze.
Klasyfikując gleby bierze się pod uwagę:
charakter i właściwości gleby
warunki klimatyczne,
sytuację geomorfologiczną,
układ stosunków wilgotnościowych,
przydatność do celów rolniczych.