ORGANELLA KOMÓRKOWE
1. PORÓWNANIE KOMÓRKI PROKARIOTYCZNEJ I EUKARIOTYCZNEJ
KRYTERIA | KOMÓRKA PROKARIOTYCZNA | KOMÓRKA EUKARIOTYCZNA |
---|---|---|
Ściana komórkowa | zbudowana z mureiny | brak w komórce zwierzęcej; w roślinnej jest zbudowana z celulozy |
Jądro komórkowe | brak jądra komórkowego, funkcję pełni nukleoid (nić DNA, forma kulista i naga) | jest jądro komórkowe z DNA w środku (forma liniowa DNA osłonięte otoczką jądrową) |
Centrum energetyczne komórki | brak mitochondriów, funkcję centrum energetycznym pełnią mezosomy | mitochondrium |
Organelle umożliwiające fotosyntezę | tylakoidy z barwnikami | chloroplasty u roślin i protestów |
Cytoplazma | jest cytoplazma gęsta i nieruchliwa | jest ruchliwa i ma różną konsystencje |
Rybosomy | są, ale mniejsze | są, większe |
Struktura błoniasta | nie ma | są |
Rzęski (wici) | są (puste w środku) | są zbudowane na planie centriola |
2. PORÓWANIE KOMÓRKI ROŚLINNEJ I ZWIERZĘCEJ
KOMÓRKA ZWIERZĘCA | KOMÓRKA ROŚLINNA |
---|---|
brak fotosyntezy (cudzożywne) | fotosynteza (samożywne) |
pośrednie zdobywanie energii | bezpośrednie wykorzystywanie energii słonecznej |
brak ściany komórkowej | obecna ściana komórkowa a wraz z nią obecne jamki (plazmodesmy) |
wiele małych wodniczek | jedno lub kilka dużych wodniczek |
centriole | centriole występują rzadziej |
lizosomy zwierzęce | lizosomy roślinne |
obecne mikrokosmki | brak mikrokosmki |
obecne organelle ruchu | raczej brak organelli ruchu |
3. JĄDRO KOMÓRKOWE
Gdy komórka nie dzieli się, jest w tzw. interfazie to DNA występuje w formie chromatyny (luźnej nici), a gdzie wchodzi w stadium podziałów to nić chromatynowa ulega spiralizacji i pogrubieniu (skręceniu) tworząc chromosomy.
4. FUNKCJE JĄDRA KOMÓRKOWEGO:
zawiera informację genetyczną (informację o budowie wszystkich białek jakie komórka jest w stanie wytworzyć) zakodowaną w DNA
przekazuje informację genetyczną komórkom potomnym w procesach podziałów
przechowuje informację na temat budowy i funkcjonowania komórki
jest miejscem syntezy DNA - replikacji informacji genetycznej przed podziałem jądra
w jąderku powstają rybosomy - struktury odpowiedzialne za syntezę białek.
5. FUNKCJE STRUKTUR W JĄDRZE KOMÓRKOWYM
jąderka: synteza RNA
nić DNA: przekazywanie informacji genetycznej
reticulum endoplazmatyczne gładkie: podwójna błona białkowo-lipidowa odgraniczająca wnętrze jądra komórkowego od cytoplazmy
pory w błonie jądrowej: umożliwiają bierną i czynną wymianę makromolekuł z cytoplazmą
kariolemma: podwójna błona białkowo-lipidowa odgraniczająca wnętrze jądra komórkowego od cytoplazmy
karioplazma: wypełnia wnętrze jądra komórkowego i otacza jąderko, chromosomy oraz białka szkieletu jądrowego organizujące chromatynę i przytwierdzające ją do błony jądrowej