Lp.	Wydział Pedagogiki i Psychologii	Instytut Psychologii	Psychologia
36	Etyka zawodu psychologa
Rok	III	Liczba godzin	w tym:
Semestr	6		wykł.
System studiów	studia stacjonarne	30	15
	studia niestacjonarne	30	15
Typ przedmiotu	obowiązkowy (grupa treści podstawowych)
Poziom	podstawowy
Wymagania wstępne	brak
Założenie i cele przedmiotu	Umiejętność dostrzegania i identyfikowania dylematów etycznych związanych z praktyką psychologiczną; stosowania zabezpieczeń chroniących przed naruszeniem podstawowych zasad zawodu, kształtowanie świadomości etycznej i wrażliwości moralnej.
Metody dydaktyczne	Wykład ilustrowany prezentacją multimedialną, ćwiczenia konwersatoryjne.
Forma i warunki zaliczenia	Pisemna praca zaliczeniowa, egzamin ustny
Treści kształcenia	Moralność – etyka – aksjologia: wzajemne relacje. Normy moralne a normy prawne w aktywności zawodowej psychologów. Etyka i jej związki z psychologią w perspektywie historycznej. Wybrane koncepcje etyczne w perspektywie ich odniesień do psychologii. Etyka psychologii a psychologia moralności, normy moralne w różnych typach relacji międzyludzkich. Wrażliwość moralna a świadomość etyczna – czynności i ich wytwory podlegające kwalifikacji moralnej, typy dylematów etycznych, determinanty wrażliwości moralnej i świadomości etycznej. Psychologia jako forma praktyki moralnej. Psycholog – zawód zaufania publicznego. Naczelne wartości zawodu psychologa. Odpowiedzialność jako wartość. Etyczna specyfika różnych obszarów aktywności zawodowej psychologa. Autonomia, podmiotowość, prawo do prywatności, integralność i poufność jako podstawowe zasady relacji psychologa z klientem. Zachowanie tajemnicy zawodowej i ograniczenia tego wymogu w różnych profesjonalnych zadaniach psychologa. Uzyskiwanie świadomej zgody, zawieranie kontraktu, informacja zwrotna o uzyskanych wynikach – obowiązek podmiotowego traktowania odbiorcy usług psychologicznych. Specyfika realizacji zasad etycznych w diagnostyce psychologicznej, udzielaniu pomocy psychologicznej (zwłaszcza psychoterapii), w badaniach naukowych. Niebezpieczeństwa wykorzystywania wiedzy psychologicznej i psychologów w reklamie, kontaktach z mediami, propagandzie.
Literatura podstawowa	Brzeziński, J., Chyrowicz, B., Pozaniak, W., Toeplitz-Winiewska, M. (2008). Etyka zawodu psychologa. Warszawa: PWN. Strelau, J., Doliński, D. (2008). Psychologia Podręcznik akademicki. Tom 1, rozdz. 3. Gdańsk: GWP.
Literatura uzupełniająca	Bauman, Z. (1996). Etyka ponowoczesna. Warszawa: PWN. Brzezińska, A. I., Toeplitz, Z. (red.) (2007). Problemy etyczne w badaniach i interwencji psychologicznej wobec dzieci i młodzieży. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”. Brzeziński, J., Poznaniak, W. (red.) (1994). Etyczne problemy działalności badawczej i praktycznej psychologów. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora. Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004/2000). Etyczne dylematy psychologii. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”. Brzeziński, J., Toeplitz-Winiewska, M. (red.) (2004). Praktyka psychologiczna w świetle standardów etycznych. Warszawa: Wyd. SWPS „Academica”. Goćkowski, J., Pigoń, K. (red.) (1991). Etyka zawodowa ludzi nauki. Wrocław, Warszawa, Kraków: Wyd. PAN. Ingarden, R. (1972 i nast. wyd.). Książeczka o człowieku. Kraków: Wyd. Literackie. Kalita, Z. (red.) (2001). Etyka w teorii i praktyce. Antologia tekstów. Wrocław: Wyd. UWr. Ratajczak, Z., Spendel, Z. (red.) (1997). Świadomość etyczna psychologów. Szkice z pogranicza psychologii i etyki. („Psychologia. Badania i aplikacje”, tom 1). Katowice: Wyd. UŚ. Spendel, Z. (2005). Metodologia badań psychologicznych jako forma świadomości historycznej. Rozdz. 2-3. Katowice: Wydawnictwo UŚ. Spendel, Z. (2008). Psychologia (pracy) jako paliatyw?! Kilka uwag na marginesie dyskusji o perspekty-wach psychologii pracy. Czasopismo Psychologiczne, 14, 1, s. 7-18. Stepulak, M. (2001). Tajemnica zawodowa psychologa. Lublin: Red. Wyd. KUL. Stepulak, M. (red.) (2002). Dylematy etyczno-zawodowe psychologa. Lublin: Tow. Nauk. KUL. Styczeń, T. (1995). Wprowadzenie do etyki. Wyd. 2 popr. Lublin: Tow. Nauk. KUL. Vardy, P., Grosch, P. (1995). Etyka. Poglądy i problemy. Poznań: Wyd. Zysk i S-ka.
Prowadzący zajęcia	Wykład: dr hab. Zbigniew Spendel Ćwiczenia: mgr Aneta Kałmuk