Technologia Postaci Leków WYK
2013-10-25
Temat: Emulsje
Emulsje recepturowe – typy i trwałość
Wyróżnić można
Emulsje z gumą arabską
Emulsje z emulgatorem powstającym podczas sporządzania
Emulsje z emulgatorem niejonowym (rzadko, głównie w maściach)
Gummi arabicum
Synonim Gummi Acacie
Stwardniała na powietrzu wydzielina, wyciekająca z nacięć pni i gałęzi Acacia Senegal i innych gatunków afrykańskich rodzajów Acacia
Postać i właściwości
Okrągławe, twarde, kruche, żóltaw bryłki o matowej powierzchni lub żółto białawy proszek
Rozpuszczalność
Substancja łatwo rozpuszczalna w wodzie, tworząc lepki, przezroczysty, prawie bezbarwny roztwór koloidalny
praktycznie nie rozpuszcza się w etanolu
Przechowywanie
W zamkniętych pojemnikach, w suchym miejscu
Zastosowanie
Do przygotowania postaci leku
Najważniejszym składnikiem gumy arabskiej jest polisacharyd – kwas arabinowy (jako sole wapnia, magnezu, potasu)
Roztwory gumy arabskiej mają odczyn kwaśny
Działanie
Osłaniające na błony sluźowe
Łagodzące nieprzyjemny smak leków
Łagodzące drażniące działanie leków
Stosowany jako emoliens (środek zmiękczający) w owrzodzeniach przewodu pokarmowego, stanach zapalnych i podrażnieniach przełyku
Do leków recepturowych, zawierających antybiotyki, hormony, witaminy, należy używać odenzymowanego kleiku z gumy arabskiej
Odenzymowanie gumy arabskiej – podgrzewanie, wysoka temperatura unieczynnia enzymy
Leki apteczne zawierające gumę arabską
Lotio cosmetics Kummerfeldi
Emulsio oleose
Mixtura gummosae
Mixtura acaciae
Emulsje z gumą arabską mogą być stosowane wewnętrznie. Sporządza się je przy użyciu moździerza. Fazą wewnętrzną jest olej (o/w)
Wykonywanie emulsji
Metoda angielska
Rzadko się ją stosuje
Rozpuszczenie emulgatora w fazie zewnętrznej
Wprowadzenie przy ciągłym mieszaniu fazy wewnętrznej
Czasami stosuje się podwyższoną temperaturę
Jeżeli w skład emulsji wchodzą woski lub inne składniki stałe – należy je stopić przed wprowadzeniem do układu
Metoda kontynentalna
Stosowana powszechnie
Polega na wstępnym utworzeniu jądra emulsji (emulsji stężonej), które następnie rozcieńcza się fazą zewnętrzną
W celu sporządzenia jądra emulsji należy
Obliczyć odpowiednie ilości każdego ze składników według ustalonych proporcji
Rozpuścić emulgator w fazie wewnętrznej
Dodanie ściśle określonej ilości fazy zewnętrznej przy intensywnym mieszaniu
Do sporządzenia używamy moździerza i pistla
Powoli dodawać składniki ale szybko mieszać
Proporcje stosowane w recepturze
Najczęściej
Jeżeli oleju tłustego jest do 20%
2:1:1,5
2 cz. Oleju – 1 cz. Gumy arabskiej – 1,5 cz. Wody
Np. Emulsio Paraffini, Emulsio Olei Ricini
Jeżeli oleju tłustego jest ponad 20%
4:1:2
4 cz. Oleju – 1 cz. Gumy arabskiej – 2 cz. Wody
Emulsje z olejami mineralnymi
3:1:2
Emulsje z olejkami eterycznymi i innymi substancjami lotnymi
2:1:2
Sporządzanie emulsji w recepturze
Substancje rozpuszczalne w wodzie, rozpuszcza się w wodzie przed sporządzeniem jądra emulsji
Substancje rozpuszczalne w woleju zwykle rozpuszcza się po sporządzeniu jądra emulsji
Substancje nierozpuszczalne w wodzie i oleju rozciera sięw moździerzu z niewilką ilością jądra emulsji w celu zawieszenia
Jeżeli lekarz nie określił ilości fazy lipofilnej to przyjmuje się, że wynosi ona 10%
Emulsja dobrze roztarta wydaje podczas rozcierania charakterystyczny trzask (mlaskanie)
Emulsja z gumą arabską powinny być konserwowane – są one podatne na rozwój pleśni i grzybów
Obliczanie ilości składników do sporządzania emulsji
Rp. 1
Rapaei olei 10,0
Gummi arabici 5,0
Aquae ad 100,0
M.f. emulsjo
D.S. 2 x dziennie łyżkę
Oleju <20% więc pierwsza proporcja:
2 cz. Oleju : 1 cz. Emulgatora : 1,5 cz. Wody
Gumy arabskiej jest 5g i to jest 1 część
Dla oleju
1 cz - 5 g
2 cz - x
X = 10 g oleju
Dla wody
1 cz - 5 g
1,5 cz - x
X = 7,5 g wody
Inny sposób dla wody
2 cz. Oleju : 1 cz. Emulgatora : 1,5 cz. Wody
5 g - x
X = 7,5 g
Wykonaie
Odważenie 5 g gumy arabskiej
Odważenie 10 g oleju
Wymieszanie tego w moździerzu
Następnie dodajemy fazę wodną w ilości7,5 g w porcjach
Rozcierać intenyswnie uzyskaną mieszaniną aż wytworzymy jądro emulsji
Nastepnie porcjami przy ciągłym rozcieraniu dodajemy pozostała ilośc wody
Rp.2
Emulsiones oleose 50,0
M.f.emulsio
D.S. 2 x dziennie łyżkę
Nie ma określonej ilości fazy olejowej to dajemy do 10% leku czyli 5 g oleju ( faza olejowa)
2 cz. Oleju : 1 cz. Emulgatora : 1,5 cz. Wody
5 g : X : Y
X = (5 * 1) / 2
X = 2,5 emulgatora
Y = (5* 1,5) /2
Y = 3,75 g wody
Emulsje z emulgatorem powstającym podczas sporządzania
Emulgator może powstać w czasie mieszania faz. Faza olejowa powinna zawierać wolne kwasy tłuszczowe, faza wodna – wolne kationy zasad. Podczas mieszania powstanie emulgator – mydło
Największą ilość wolnych kwasów tłuszczowych zawiera oliwa z oliwek. Dla innych olejów roślinnych zaleca się dodatek kwasu olejowego
Emulsje takie można sporządzać
Bezpośrednio w butelce (połączyć składniki i wytrząsać do momentu utworzenia emulsji)
W moździerzu
Do odważonych składników stałych dodawać porcjami olej z dodatkiem kwasu olejowego
Rozcierać do uzyskania gładkiej zawiesiny
Dodać fazę wodną przy intensywnym ucieraniu