Technologia Postaci Leków WYK

2013-10-01

Temat: Zawiesiny

1. Definicja, podział i charakterystyka postaci leku

2. Zawiesiny do użytku wewnętrznego, sporządzanie i trwałość

3. Kleiki, sposoby wykonywania, stężenia i wykorzystanie

4. Zawiesiny do użytku zewnętrznego – pudry płynne, sporządzanie i wykorzystanie

Zawiesina

• Płynna postać leku, która stanowi układ równomiernie rozproszonych faz

• Najczęściej zawiesina to dwie fazy

  • I faza – faza rozproszona (zdyspergowana), najczęściej faza stała, jest fazą nieciągłą, są rozdzielone fazą rozproszoną

  • II faza – faza rozpraszająca, dyspergującą, najczęściej to faza ciekła

• Najczęściej fazą rozpraszającą jest glicerol, syrop, woda, etanol, rzadziej jest to olej

• Faza rozpraszająca może zawierać substancje pomocnicze, które zazwyczaj służą do stabilizacji zawiesiny

• W zawiesinach cząsteczki stałe mogą stanowić do 40-50%

• Mogą być stosowane wewnętrznie i zewnętrznie

• Zawiesiny mogą być w postaci wstrzyknięć domięśniowych, podskórne, nigdy dożylnie

• Z substancji bardzo silnie działających nie robimy zawiesin bo nie kontrolujemy równomierności dawki, wyjątki:

  • jeżeli opakowanie nie przekracza dawki maksymalnej

  • Gdy substancja bardzo silnie działająca jest w fazie rozpraszającej

Zawiesiny sporządzamy wtedy gdy:

• Musimy podać substancje nierozpuszczalną w danych rozpuszczalniku w postaci płynnej

• Maskowanie smaku lub zapachu

• Możliwość aplikacji leku – łatwiejszy do dozowania lub połknięcia

• Zwiększenie trwałości w czasie przechowywania i stosowania

• Uzyskanie przedłużonego działania lub przedłużonego uwalniania (głównie we wstrzyknięciach) – zawiesina olejowa domięśniowo

  • Penicyliny prokainowa i benzatynowa

  • Penicylina krystaliczna

Wymagania dla zawiesin

• cząstki fazy rozproszonej podobnych rozmiarów

• cząstki fazy rozproszone są równomiernie rozłożone

• po 15 sekundach wytrząsania rozproszenie powinno utrzymywać się przez czas konieczny do pobrania leku (zwykle 2 minuty)

Zawiesiny do użytku wewnętrznego - Mixturae agitandae

Sporządzamy gdy

• Musimy podać substancje nierozpuszczalną w danych rozpuszczalniku w postaci płynnej

• Maskowanie smaku lub zapachu

• Zwiększenie trwałości w czasie przechowywania i stosowania

Charakterystyka

• Wielkość cząstek w zawiesinach do użytku wewnętrznego powinna wynosić od 0,1 um do 30 um

Substancje pomocnicze fazy rozpraszającej

• Substancje zwiększające lepkość

• Substancje zapobiegające sedymentacji

• Substancje zapobiegające agregacji

• Substancje poprawiające smak

• Substancje zapach

• Substancje barwiące

• Konserwanty

Sporządzanie zawiesin W skali przemysłowej

• W skali przemysłowej zawiesiny sporządza się w młynach koloidalnych lub młynach ultradźwiękowych

• Zawiesiny powinno się podać homogenizacji w homogenizatorze lub w młynie kulowym

Sporządzanie zawiesin w recepturze

• Ocena formalno merytoryczna recepty

• Sprawdzenie własności fizykochemicznych

• Sprawdzenie rozpuszczalności substancji

• Ocena ryzyka niezgodności

• Wypisanie sygnaturki, przyczepiamy ją do recepty

• Lek robimy zawsze z oryginału recepty

• Przygotowujemy sprzęt

  • Dobrać moździerz i pistel

  • Kartę celuloidowa

  • Zlewkę

  • Łyżki

  • Papierki pergaminowe

  • Czystą butelkę z szeroką szyjką z nakrętką

  • Butelki do zawiesin muszą być z zapasem do wstrząsania

• Przygotowujemy wagi

  • Wypoziomowanie

  • Wyatrowanie

  • Czystość wagi

• Przygotowanie pracownika

  • Myje ręce

  • Zakłada fartuch

• Odważanie substancji płynnych i rozpuszczalników

• Odważanie substancji stałych

• Wykonanie leku

• Mieszamy wodę z substancjami zwiększającymi lepkość (suchymi) aby uzyskać kleik

• Zawieszenie substancji stałej w fazie rozpraszającej

• Wszystkie substancje nierozpuszczalne w fazie rozpraszającej należy zmikronizować lub sproszkować w moździerzu

• Do tego dodajemy porcjami kleik, po każdej porcji dokładnie rozcieramy

• Kontynuujemy to tak długo aż uzyskamy cos na kształt jednolitej pasty lub gęstą zawiesinę

• Do tego powoli dodajemy fazę rozpraszającą, porcjami dokładnie rozcierając i mieszając

• Tą płynna masę przenosimy do butelki

• Opłukujemy moździerz pozostałą ilością fazy rozpraszającej i przenosimy do butelki

• Na koniec dodajemy roztwory etanolowe lub syrop

• Uzupełniamy wodą do żądanej masy

• Butelkę zakręcamy

• Mieszamy

• Sprawdzamy szczelność

• Sprawdzamy poprawność zapisu etykietki z receptą

• Naklejamy sygnaturkę

• Naklejamy wstrząsną przed użyciem

• Sprzątamy stanowisko pracy