SPOIWA

CEMENT – spoiwo hydrauliczne otrzymywane ze zmielenia klinkieru cementowego z dodatkiem kamienia gipsowego i innych surowców, których wielkości wagowe wynoszą od 3 do 55% (żużel, pył krzemionkowy, pucolany, popiół lotny, wapień). Kamień gipsowy reguluję wiązanie cementu.

Klinkier cementowy (główny składnik) – powstaje przez wypalenie (1450*C) mieszaniny wapieni (margli) i glinokrzemianów (gliny) a następnie zmielenie.

Rodzaj cementu CEM I – IV, zawartość dodatków i ich rodzaj – litery A lub B oraz symbol dodatku, klasa wytrzymałości oraz litera R o wysokiej wytrzymałości wczesnej (szybkowiążący) lub N (niskoalkaiczny)

CEM I – cement portlandzki – przygotowanie betonów do konstrukcji zbrojonych stropów, nadproży, słupów. Wykazuje wysokie ciepło hydratacji, może być używany w niskich temperaturach otoczenia.

CEM II – cementy portlandzkie z dodatkami: żużlowy (S), krzemionkowy (D), pucolanowy

(P -naturalny lub Q - przemysłowy), popiołowy (V - popiół lotny krzemionkowy, W - popiół lotny wapienny), wapienny (L), żużlowo-popiołowy (SV) - główne zastosowanie tych cementów to przygotowanie zapraw murarskich i tynkarskich, betonów podkładowych. Cement z dodatkami wapiennymi (L) o jasnej barwie nadaje się do sporządzania zapraw i betonów barwionych.

CEM III –cement hutniczy – wysoka odporność na działanie siarczanów i kwasów humusowych – stosowanie w środowiskach agresywnych (fundamenty). Nie powinien być używany poniżej 5*C

CEM IV – cement pucolanowy – wysoka odporność na negatywny wpływ środowisk kwaśnych (wody siarczanowe). Stosowany podobnie jak cement hutniczy oraz jako dodatek do zapraw i tynków w dolnych partiach domu.

WAPNO – to spoiwo powietrzne (z wyjątkiem w. hydraulicznego), którego głównymi składnikami są tlenki (CaO) i wodorotlenki wapnia z niewielkim udziałem tlenku i wodorotlenku magnezu, dwutlenku krzemu, tlenku glinu i żelaza. Stosowane zazwyczaj jako dodatek do innych spoiw (cementu lub gipsu) poprawiając ich wł. ciepłochronne, urabialność i regulując czas wiązania. W zaprawach murarskich i tynkarskich poprawia nakładanie i wyrównywanie.

ciasto wapienne – powstaje w wyniku gaszenia wapna palonego. Stosowane głównie przy renowacyjnych robotach konserwatorskich obiektów zabytkowych.

wapno hydratyzowane (suchogaszone) (CaOH)2– powstaje w wyniku połączenia zmielonego wapna palonego z ograniczoną ilością wody.

mleko wapienne – to zawiesina wapna gaszonego w wodzie; znajduje zastosowanie jako skł zapraw murarskich, farb zewnętrznych, odkażania.

GIPS – spoiwo twardniejące na skutek uwodnienia proszku gipsowego (półwodny siarczan wapnia) zmieszanego z wodą, jest spoiwem szybkotwardniejącym. Stosowany do przygotowywania zapraw tynkarskich, szpachlowych, montażowych i klejowych oraz do produkcji elementów ściennych.

Anhydryt (gips bezwodny) – spoiwo o mniejszej wytrzymałości, ale łatwe do szlifowania, stosowane do gładzi tynkarskich. CaSO4

KRUSZYWA

MINERALNE

NATURALNE

Piasek to kruszywo naturalne o wielkości ziaren do 2 mm.

Żwir to kruszywo naturalne o wielkości ziaren 2-63 mm.

Otoczaki to kruszywo naturalne o wielkości ziaren 63-250 mm.

Pospółka jest kruszywem naturalnym pozyskiwanym bezpośrednio z wyrobisk, stanowiącym naturalna mieszaninę piasku i żwiru o wielkości ziaren do 16 mm.

Uziarnienie kruszywa - zawartość poszczególnych frakcji określona w procentach.

kruszywo drobne - o średnicy ziaren do 2 mm,

kruszywo średnie - o średnicy ziaren 2-63 mm,

kruszywo grube - o średnicy ziaren powyżej 63 mm

Gęstość objętościowa- stosunek masy materiału do jego objętości

kruszywo ciężkie - o gęstości większej od 3000 kg/m3,

kruszywo zwykłe - o gęstości 1800-3000 kg/m3,

kruszywo lekkie - o gęstości mniejszej od 1800 kg/m3

SZTUCZNE

mineralne

keramzyt – lekkie kruszywo sztuczne. Otrzymywane przez wypalenie granulek gliny w temp 1200 *C

glinoporyt – otrzymywany przez spiekanie surowców ilastych (lessy, gliny, iły) z dodatkiem materiałów ulegających spaleniu podczas spiekania.

z odpadów przemysłowych

żużel paleniskowy – materiał odpadowy z kotłowni opalanych węglem

żużel granulowany – otrzymywany przez szybkie schłodzenie płynnego żużla wielkopiecowego. Materiał ziarnisty, porowaty o szklistej strukturze

popiół lotny – powstaje przez spalenie zmielonego węgla kamiennego w paleniskach elektrowni

A - kruszywa z surowców mineralnych poddanych obróbce termicznej:

• keramzyt (gliniec) otrzymuje się go przez pęcznienie łatwo topliwych iłów w

procesie wypalania w piecach obrotowych. Ziarna kruszywa mają kształt zbliżony do

kuli z porami zamkniętymi o czerepie spieczonym

• glinoporyt (agloporyt) otrzymuje się przez spiekanie surowców ilasto-glinowych

niepęczniejących w panwiach i w piecach rusztowych, po rozkruszeniu otrzymuje się

tłuczeń ceramiczny z porami otwartymi o czerepie spieczonym

• perlitoporyt wytwarzany przez ekspandowanie w wysokiej temp. uwodnionych

szkliw wulkanicznych - obsydianu, perlitu

• wermikuloporyt otrzymywany przez ekspandowanie w wysokiej temp. wermikulitu

B - kruszywa z odpadów przemysłowych poddanych obróbce termicznej:

• łupkoporyt otrzymuje się przez spiekanie łupków przywęglowych na taśmie

aglomeracyjnej. Następnie spieki te są kruszone i rozsiewane na określone frakcje.

Ziarna mają kształt nieregularny z otwartymi porami od 0,06 do 1 mm lub kawernami

oraz o powierzchni szorstkiej

• popiołoporyt uzyskiwany przez granulowanie, a następnie spiekanie popiołów

lotnych z domieszkami niewielkiej ilości skały ilastej (gralit, pollytag) oraz kruszywo

popiołowe otrzymywane przez granulowanie i utwardzanie w procesie niskoprężnego naparzania i autoklawizacji (pregran, cegran, stargran)

• żużel granulowany jest to odpad hutniczy o uziarnieniu do 5 mm, uzyskiwany przez

gwałtowne schładzanie metodą suchą, półsuchą lub mokrą płynnego żużla

• pumeks hutniczy otrzymywany przez poryzację

płynnego żużla parą wodną i przekruszenie spienionego materiału

C - kruszywa z odpadów przemysłowych nie poddanych obróbce termicznej:

• elporyt - otrzymywany przez rozdrobnienie żużli powstałych przy spalaniu węgla w

paleniskach pyłowych

BETON

(PN-EN 206-1)

materiał konstrukcyjny powstający w wyniku wiązania, twardnienia i dojrzewania mieszanki kruszywa, cementu i wody z ewentualnym dodatkiem domieszek modyfikujących jego właściwości.

Gęstość betonu w stanie suchym:

Lekki - ≥ 800 kg/m3 i ≤ 2000 kg/m3

Zwykły - >2000 kg/m3 i ≤ 2600 kg/m3

Ciężki - > 2600 kg/m3

Klasy ekspozycji betonu

XF - zamrażanie/rozmrażanie

XA- agresja chemiczna

XC- karbonatyzacja

XO - brak zagrożenia

XD - chlorki niepochodzące z wody morskiej

XS - chlorki pochodzące z wody morskiej

XM - ścieranie

C X/Y Beton zwykły lub ciężki LC X/Y Beton lekki Wytrzymałość charakterystyczna - wartość wytrzymałości, poniżej której może znaleźć się 5 % populacji wszystkich możliwych oznaczeń wytrzymałości dla danej objętości betonu.

Projektowanie betonu metodą zaczynu

Polega na ustaleniu w sposób obliczeniowo-doświadczalny niezbędnej ilości zaczynu w celu uzyskania założonej konsystencji mieszanki betonowej. Następnie określeniu masy składników tej mieszanki i w efekcie obliczeniu ilości składników na 1 m3 betonu

- ustalenie wstępnych założen, m in przeznaczenia i warunków użytkowania betonu, klasy wytrzymałości

- dobór i badanie odpowiednich składników mieszanki bet.

wstępne określenie ilości składników w mieszance betonowej

- sprawdzenie w sposób obliczeniowy i doświadczalny poprawności zaprojektowanego składu betonu, wykonanie ewentualnej korekty składu i opracowanie recepty roboczej

Właściwości mieszanki betonowej

To zespól cech do których należą

- urabialność - decyduje o jednorodności tworzywa - o równomiernym przestrzennym rozmieszczeniu wszystkich składników, a w następstwie o jednorodności technicznych cech betonu.

Na urabialność mieszanki wpływa:

-objętość zaprawy wprowadzonej do mieszanki

-zawartość frakcji pyłowej

-urabialność mieszanki betonowej powinna być zachowana w całym okresie czasu; tj. od momentu wytworzenia mieszanki w betoniarni aż do jej zabudowania.
- konsystencja - charakteryzuje podatność mieszanki do przemieszczania się pod wpływem siły, przy czym jednorodność przemieszczanej mieszanki pozostaje nienaruszona.

Konsystencję można oznaczać czterema metodami:

-metoda opadu stożka

-metoda stopnia zagęszczalności

metoda stolika rozpływowego

Konsystencję mieszanki betonowej należy dobierać w zależności od sposobu transportu i zagęszczenia mieszanki oraz kształtu elementu i rozmieszczenia zbrojenia.

- podatność na zagęszczanie* - cecha określająca zmniejszanie objętości porów

powietrznych w mieszance pod wpływem jej zagęszczania. Uzyskanie idealnie zwartych betonów

jest w rzeczywistości niemożliwe. Dopuszcza się objętość pustek:

-2% – w mieszankach betonów zwykłych bez dodatków napowietrzających,

-4-, 5- lub 6 % – w mieszankach z dodatkami napowietrzającymi.

Właściwości stwardniałego betonu

- wytrzymałość na ściskanie według PN-EN 206-1:2003 - wytrzymałość betonu na ściskanie wyrażana jest wytrzymałością charakterystyczną zdefiniowaną jako wartość, poniżej której może się znaleźć nie więcej niż 5% wyników wszystkich pomiarów wytrzymałości danego betonu.

- wodoszczelność - to zdolność betonu do przeciwstawiania się przepływowi wody będącej pod ciśnieniem. Zależy w dużej mierze od jego porowatości. Beton wodoszczelny powinien odznaczać się więc możliwie małą ilością wolnych przestrzeni w strukturze.

- mrozoodporność - odporności betonu na działanie mrozu lub środków odladzających