EFEKTYWNE WYWIERANIE WPŁYWU, CZYLI JAK DZIAŁAĆ SKUTECZNIE

MODUŁ 1 - SKUTECZNOŚĆ

Skuteczność polega na tym, że... przedsięwzięte środki doprowadziły w przewidzianej drodze (nie przypadkiem) do zamierzonego celu.

Czy efektywny = skuteczny

"Efektywny" nie oznacza tego samego co "skuteczny".

Efektywność mówi o sposobie wykorzystania zasobów takich jak czas, pieniądze, ludzie.

Skuteczność wiąże się z tymi zasobami w sensie włożonego wysiłku.

Warto poznać 7 nawyków skutecznego działania wg Stephena Covey'a:

- nawyk 1, 2, 3 są podstawą dla prywatnego zwycięstwa, dzięki któremu rozwijasz strukturę swojego charakteru

- nawyki 4, 5, 6 pozwolą Tobie osiągać publiczne zwycięstwa, w sytuacjach, w których współdziałasz z ludźmi

- nawyk ostatni wpływa na wzrost efektywności w każdym aspekcie Twojego życia.

1. Proaktywność

Ludzie dzielą się na tych, którzy biorą udział w akcji, tych którzy się przyglądają i tych, którzy pytają co się stało. Największą skuteczność osiągają osoby należące do pierwszej grupy. Bycie proaktywnym oznacza świadome wybieranie właściwej reakcji na to, co nas spotyka.

2. Wizja końca oznacza, że... ...wiemy dokąd zmierzamy, gdzie chcemy dojść.

Jeśli mamy kierunek swojej drogi, to prędzej, czy później dotrzemy tam gdzie zaplanowaliśmy.

3. Wybór tego, co najważniejsze

Spędzanie maksymalnej ilości czasu na wykonywaniu bez pośpiechu ważnych zadań zwiększa naszą efektywność.

4. Taki sposób myślenia pozwala rozwiązywać konflikty, a unikać rozniecania ich.

Dzięki temu też możemy skupiające się rezultatach działania, nie tylko na metodach.

5. Większość z nas ma naturalną tendencję do pośpiechu i dawania rad innym.

Naucz się powstrzymywać od tych zachowań przed dokonaniem diagnozy lub próbą zrozumienia motywów jej działania.

6. Synergia oznacza, że całość daję więcej niż suma poszczególnych działań.

Każda z części daje siłę, która kreuje nowe i nieoczekiwane zdolności.

7. Ostrzenie piły

Jest to czas na regenerację sił i przygotowań do dalszej drogi. Ostrzyć piłę należy w czterech obszarach: fizycznym, społecznym, mentalnym oraz duchowym.

Prawdziwe stwierdzenie to:

Czas Umiejętne zarządzanie tym aktywem świadczy o naszej skuteczności osobistej.

Czasem nie można zarządzać. Zawsze możemy zarządzać sobą w czasie, aby zrobić jak najwięcej w jak najkrótszym okresie czasu. Możemy też zmienić subiektywnie prędkość, z jaką biegnie.

Zarządzanie czasem Reguluje go czas zegarowy, biologiczny i jednakowa hierarchia potrzeb człowieka.

Co więcej, czas nie daje się cofnąć, składować, nie można go kupić, zwielokrotnić, nie daje się niczym zastąpić i nieustannie upływa.

Umiejętne zarządzanie czasem jest kluczowe, jeśli chcesz osiągnąć w życiu sukces.

Zachęcamy Cię do odpowiedzenie na pytania, które pomogą określić czy potrafisz efektywnie zarządzać swoim czasem.

Odpowiedz na podane pytania. Pamiętaj- nie ma dobrych i złych odpowiedzi. Najważniejsze, abyś odpowiadała/ł szczerze.

Następnie przeanalizuj swoje odpowiedzi a dowiesz się czy potrafisz efektywnie zarządzać czasem.

1. Mogę o sobie powiedzieć, że...

a) mam jasno określone cele życiowe – tak kieruję każdym dniem, aby przybliżać się do momentu ich realizacji.

b) nie mam określonych celów życiowych - wychodzę z założenia, że nie można zaplanować sobie całego życia.

c) mam bardzo ogólnie sformułowane cele życiowe – nie mają one dużego wpływu na moją

2. Podczas pracy...

a) zazwyczaj gubię potrzebne mi rzeczy i dużo czasu zajmuje mi ich odszukanie.

b) im więcej mam zadań do wykonania, tym większy jest wokół mnie bałagan.

c) wszystkie potrzebne mi rzeczy mają swoje miejsce – na biurku mam zawsze porządek

3. Gdy mam do wykonania czasochłonne i trudne zadanie...

a) ustalam termin realizacji zadania i nie przekraczam go.

b) rozpoczynam pracę w ostatnim możliwym momencie.

c) wyznaczam datę wykonania pracy, ale rzadko trzymam się założonego planu.

4. Gdy mam do zrobienia kilka rzeczy, najpierw…

a) oceniam ich ważność i wykonuję te zadanie, które uznałam/em za istotniejsze.

b) zanim skończę pierwszą, rozpoczynam drugą pracę.

c) najpierw wykonuję pracę łatwiejszą, później zmuszam się do zadań trudniejszych.

5. Gdy ktoś proponuje mi dodatkowe zlecenie…

a) nie biorę na siebie zadań bez wcześniejszego upewnienia się, czy mam na to czas.

b) przyjmuję je od razu - zależy mi na zdobyciu doświadczenia i dodatkowych pieniędzy.

c) po krótkim namyśle przyjmuję je; później będę się martwić, kiedy ją wykonam.

6. Pod koniec dnia:

a) jestem ogromnie zmęczony i myślę o odpoczynku.

b) podsumowuję miniony dzień i wyciągam wnioski na przyszłość.

c) martwię się o to, czy zdążę jutro wykonać wszystkie zaplanowane zadania.

Jeśli Twoje odpowiedzi wskazują na to, że zarządzanie czasem nie jest Twoją mocną stroną, możesz to zmienić.

Zapoznaj się z metodami usprawniającymi Twoją pracę.

7 metod efektywnego zarządzania sobą w czasie

1.Zapisuj na listach wszystkie zadania, spotkania i wydarzenia które planujesz zrealizować. Twórz listy na każdy dzień, tydzień, miesiąc. Nie mając przed sobą listy, będziesz tracił czas na zastanawianie się, co należy zrobić.

2. Ustalaj priorytety

Zawsze ustalaj i zapisuj, do kiedy wykonasz konkretne zadanie. Ustal, ile potrzebujesz czasu na wykonanie zadania i kiedy możesz go wykonać. Zapisz dokładną datę, a nawet godzinę. Dzięki temu, szybciej wykonasz swoje zadanie a deadline będzie rzeczywistym punktem odniesienia dla podświadomości.

3. W kalendarzu zapisuj najważniejsze zadania oraz wszystkie spotkania, telefony i plany .

Jakość i czas są niezwykle ważne w każdym biznesie i pracy.

4. Rozplanuj wszystkie zadania w swoim kalendarzu tak, aby jak najszybciej się z nimi uporać i wykonać je według ustalonych priorytetów.

Zawsze noś ze sobą notatnik i zapisuj każdy pomysł, który przyjdzie Ci do głowy.

5. Jeśli masz wolną chwilkę, zapisz u górze kartki Twój najważniejszy problem/wyzwanie w formie pytania. Następnie napisz jak najwięcej odpowiedzi na to pytanie.

6. Cel to marzenie z datą jego osiągnięcia.

Jeśli zapiszesz go w odpowiedni sposób, napiszesz datę osiągnięci i będziesz codziennie podejmować choćby najmniejszy kroczek w kierunku jego osiągnięcia, to zrealizujesz nawet największy cel.

Zastanów się teraz przez chwilę jak się zachowujesz, kiedy masz mnóstwo rzeczy do zrobienia a termin ich wykonania jest ograniczony.

Czy wiesz jak poradzić sobie w takiej sytuacji?

Wykonaj ćwiczenie

1. Weź swoją listę rzeczy do zrobienia, jeśli jej nie masz to szybko ją stwórz.

2. Następnie narysuj tabelę z czterema kolumnami i przyporządkuj każdą z pozycji na liście do jednej z kategorii:

1. Pilne i ważne,

2. Pilne, ale mało ważne,

3. Ważne, ale niezbyt pilne,

4. Mało ważne i niezbyt pilne.

Teraz przyjrzyj się stworzonemu zestawieniu i pomyśl, jakie zmiany w kolejności na liście zadań powinnaś przeprowadzić.

Eisenhower- amerykański generał i prezydent bardzo skutecznie zarządzał swoim czasem. Wymyślił tzw. matrycę zarządzania czasem. Zaproponował, aby podzielić zadania, które mamy wykonać na 4 kategorie.

Podział taki pozwala na odpowiednie, bardziej efektywne wykorzystanie swojego czasu.

Macierz Eisenhowera

Cele

Wyznaczenie celów umożliwia skoncentrowanie się na właściwych zadaniach, daje długookresową wizję i krótkookresową motywację.

Cele są miarą służącą do oceny wydajności.

Cele stają się wyzwaniem i uwalniają energię konieczną do podjęcia odpowiednich działań.

1. muszą być one wyraźnie określone;

2. należy się upewnić, czy odnoszą się do konkretnych zadań;

3. musza być krótkie;

4. musza być realistyczne.

METODA SMART... określa parametry prawidłowo postawionego celu.

SMART to akronim pochodzący od angielskich słów:

- Specific (dokładny)

- Measurale (mierzalny)

- Achievale (osiągalny)

- Realistic (realny)

- Time oriented (zorientowany w czasie).

SMART oznacza:

Priorytety

Priorytetami są sprawy szczególnie dla nas ważne, które należy zrealizować w pierwszej kolejności.

Należy dokładnie wiedzieć co i według jakiej hierarchii ważności należy załatwić.

Zasada Pareto (nazywana też zasadą 80/20)

pozwala wybierać priorytety oraz ułatwia organizację czasu, przez co osiągamy

maksymalne wyniki w minimalnym czasie.

U podstaw tej zasady leżą badania włoskiego ekonoma Vilfredo Pareto, który stwierdził, że

80% majątku znajduje się w rękach 20% mieszkańców Włoch.

Zasada Pareto opisuje wiele zjawisk, w których 20% badanych obiektów związanych jest z 80% pewnych zasobów.

Zasada ta oznacza, że w praktyce...

... 80% efektywności naszej pracy możemy uzyskać dzięki poświęceniu uwagi wybranym 20% zadań, które mamy do wykonania.

Podsumowując

Mała część wszystkich przyczyn jest odpowiedzialna za większą część rezultatu.

Wynika z tego że tylko 20% czynności i działań, które podejmujesz w ciągu dnia jest istotne i wytwarza 80% wyników jakie osiągasz.

Musisz przejrzeć i zidentyfikować te 20%. a następnie skupić się właśnie na tych rzeczach.

Prawdziwe jest stwierdzenie:

Planowanie

Planowanie codziennej pracy oraz innych wydarzeń oznacza zawsze zysk na czasie i sukces.

W pewnym momencie proces planowania osiąga punkt optymalny, od którego czas poświęcony na planowanie przestaje być efektywny (przesadne planowanie).

Na każdy okres do zaplanowania należy przeznaczyć pewien czas na samo planowanie, nie więcej jednak niż 1%.

Metoda ALPEN

Zastosowanie metody ALPEN przy planowaniu przynosi przy niewielkim nakładzie czasu (10 - 20 minut dziennie) zwielokrotniony zysk.

Wyróżnia się 5 etapów metody ALPEN.

1. Zestawienie zadań

2. Ocena czasu trwania czynności

3. Rezerwacja czasu na czynności nieprzewidziane

4. Ustalanie priorytetów, skracanie i delegowanie czynności

5. Kontrola realizacji zadań - przeniesienie spraw nie załatwionych

MODUŁ 2 - KOMUNIKACJA

Komunikacja to wymiana informacji między jej uczestnikami.

Nośnikami danych mogą być słowa (komunikacja werbalna) lub gesty, obrazy, dźwięki(komunikacja niewerbalna).

Wiele nieporozumień w relacjach interpersonalnych jest wynikiem złej komunikacji.

Skuteczna komunikacja odgrywa również niebagatelną rolę w procesie samodoskonalenia się człowieka. Pomaga lepiej zrozumieć innych ludzi, otaczający go świat jak również samego siebie, przez co pozwala zdobyć aprobatę innych i tym samym umocnić poczucie własnej wartości.

O Twojej skuteczności decyduje sposób argumentowania.

Argumenty, które przytaczamy muszą być wiarygodne dla rozmówcy.

Argumenty powinny być dostosowane do typu rozmówcy:

Partner wahający się; Zasady:

- deklaracja własnego zdania powinna być poparta własnym doświadczeniem

- prezentujemy jednostronną argumentację na "tak"

- wnioski powinny być mocno sformułowane, np: " Jeśli nie zabierzemy się do pracy natychmiast, nigdy nie osiągniemy naszego celu! Dlatego realizujmy go w ten sposób."

partner nieufny; Zasady:

- należy pokazać rozmówcy jak ważne są jego zadania i decyzje

- stosuje się dwustronną argumentację(najpierw "za" a potem "przeciw")

- wyraźnie przedstawiamy swoje opinie i stanowisko

Podając argumenty rozmówcy , który się waha, powinniśmy:

Przykładowy komunikat:

Uważam, że zasłużyłem na tę podwyżkę. Pracuję w tej firmie już dwa lata. Mam duże doświadczenie zawodowe. Jestem pozytywnie oceniany. Jest wiele powodów, które pozwalają mi złożyć prośbę o podwyżkę. Proszę o 20proc. podwyżkę.

Asertywność jest nabytą umiejętnością wyrażania własnego zdania, poglądów oraz emocji nie odczuwając wewnętrznego dyskomfortu, bez jednoczesnego lekceważenia i naruszania swobody psychicznej i fizycznej innych osób.

Są to:

-umiejętność wyrażania sprzeciwu, umiejętność mówienia „nie”;

- umiejętność komunikowania innym swoich stanów emocjonalnych;

- umiejętność proszenia innych osób o pomoc, w momencie gdy sami nie dajemy sobie z czymś rady;

-umiejętność rozpoczynania, podtrzymywania, a w szczególnych przypadkach zakończania kontaktów interpersonalnych

Sprawdź czy jesteś asertywna/ny

1. Nie umiem chwalić innych.

2. Nie wiem jak się zachować, kiedy jestem krytykowany.

3. Nie potrafię prosić o pomoc.

4. Nie umiem być całkiem szczery.

5. Nie umiem bronić swojego zdania.

6. Złoszczę się, kiedy ktoś ma inne zdanie niż ja.

7. Zdarza się, że krzykiem wymuszam spełnienie moich próśb.

8. Jeśli ktoś niesłusznie mnie obwinia, nie protestuję.

9. Często miewam poczucie krzywdy.

10. Trudno mi rozpoczynać rozmowy z kimś, kogo dobrze nie znam.

Więcej niż 5 odpowiedzi twierdzących oznacza, że musisz popracować nad swoją asertywnością.

MODUŁ 3 – EMOCJE

Emocje

Termin „emocja” odnosi się do uczucia i związanych z nim myśli, stanów psychicznych i biologicznych oraz zakresu skłonności do działania.

Istnieje jest dużo więcej subtelnych odcieni emocji niż słów na ich określenie!

Czy potrafisz nazywać uczucia?

Na kartce napisz swoje imię. Do każdej litery spróbuj dopisać nazwę uczucia, np:

Obojętność Lojalność Agresja

Paula Ekmana z Uniwersytetu Stanowego Kalifornii w San Francisco odkrył, że wyraz twarzy zdradzający te właśnie cztery rodzaje emocji rozpoznawany jest we wszystkich kulturach na świecie, w tym przez ludy nie znające ani kina, ani telewizji.

Wpływa też na poczucie spełniania się w życiu. Jest szczególnie ważnym czynnikiem decydującym o sukcesie.

Istnieją 4 podstawowe strategie, za pomocą których ludzie radzą sobie z własnymi emocjami.

Są to:

- UNIKANIE- większość ludzi próbuje unikać sytuacji mogących wywoływać emocje, których się boją.

- ODRZUCENIE- w skutek takiej reakcji emocje zwiększają swoje natężenie, stają się intensywniejsze.

- RYWALIZACJA- wielu ludzi przestaje w końcu walczyć z negatywnymi emocjami, całkowicie się im poddaje. W efekcie intensyfikują własne emocje i czynią je dotkliwszymi jeszcze, niż naprawdę są.

- UCZENIE SIĘ EMOCJI I WYKORZYSTYWANIE ICH- jest to sposób na to, by twoje życie naprawdę ci służyło. Sposób ten sprawia, że emocje pracują na twoją korzyść.

Radzenie sobie z uczuciami ułatwia ich werbalizacja.

Dzięki temu uczymy się nazywać nasze emocje. Co za tym idzie łatwiej jest nam rozpoznać przyczyny ich powstania i wyeliminować je.

Spróbuj zwerbalizować swoje uczucia

Moja najlepsza przyjaciółka/najlepszy przyjaciel złości mnie, gdy...

Kiedy się złoszczę, wtedy...

Złoszczę się na Ciebie, ponieważ...

Złości mnie, kiedy ty..., ponieważ...

Złość sprawia, że...

Dokończ następujące zdania odwołując się do swoich odczuć:

Naszła mnie...

Doznałem...

Popadłem w...

Dręczy mnie...

Wstąpiła we mnie...

MODUŁ 4 - KREATYWNOŚĆ

Czym jest kreatywność?

Jest to proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei i koncepcji.

Czym jest myślenie kreatywne?

Myślenie kreatywne, to myślenie prowadzące do uzyskania oryginalnych i stosownych rozwiązań.

Kreatywność składa się z trzech komponentów:

Wiedza oznacza naszą znajomość dziedziny, w której myślimy, pracujemy i rozwiązujemy problemy.

Motywacja to gotowość do twórczego działania w dziedzinie, w której rozwijamy naszą wiedzę.

Umiejętność twórczego myślenia dotyczy z kolei elastyczności w podchodzeniu do problemu i umiejętności wykorzystania w pełni swojego potencjału twórczego.

Wiedzę możemy poszerzyć.

Motywację możemy zwiększyć.

Umiejętności twórczego myślenia rozwinąć.

Nic nie stoi więc na przeszkodzie, żeby zwiększyć naszą kreatywność!

Myślenie schematyczne nazywane jest myśleniem wertykalnym. Jego przeciwieństwo to myślenie lateralne.

Myślenie wertykalne

Polega ono na dążenia do rozwiązania problemu według znanych schematów, do "z góry" upatrzonego rozwiązania.

Pułapką myślenia wertykalnego jest przede wszystkim coś co nazwę "ślepą akceptacją rozwiązania". Człowiek akceptuje pewne prawa, metody nie zastanawiając się nad ich słusznością, efektywnością.

Taki sposób myślenia jest dla nas wygodny i nie wymaga wysiłku.

Myślenie lateralne

Ten sposób myślenia pozwala znaleźć unikatowe rozwiązania, wyjść poza oczywiste i standardowe sposoby na osiągnięcie celu.

Myślenie wertykalne to „podążanie za tłumem”.

Myślenie lateralne to myślenie w sposób odmienny niż wszyscy inni, którzy próbowali dany problem rozwiązać.

Porzuć schematy myślenia.

Spójrz niekonwencjonalnie na problem.

Spróbuj rozwiązać zagadkę.

"Kierowca fiata ma brata, lecz brat kierowcy fiata nie ma brata.

Kim kierowca fiata jest dla brata?"

Kierowca fiata jest dla brata SIOSTRĄ.

Jak wyzwolić się od schematów myślowych i myśleć lateralnie?

1. Uważaj na etykietki

Człowiek inteligentny nie może zrobić nic głupiego.

Autorytet nie może się mylić.

Mistrz nie może popełniać błędów.

Takie etykietki jakie przypisujemy sobie nawzajem ograniczają nasz tor myślenia.

Powodują, że zamykamy się w stereotypie nazwy.

2. Obserwuj szczegóły

Poznasz inne strony tej samej rzeczywistości. Pomoże Ci to w generowaniu różnych, na pozór nie związanych ze sobą podejść do rozwiązywania problemów. Zaczniesz dostrzegać coraz to większą liczbę nowych idei.

3. Zerwij z rutyną

Powtarzając stale te same czynności, zamykamy się w swoich schematach, czasem przyda się zrobić coś czego do tej pory nie robiłeś.

Porzucenie własnych schematów, pomaga w zrozumieniu braku stabilności ogólnych wzorców.

Nie myśl schematycznie.

Rozwiąż zadanie.

Dwoje ludzi zagrało pięć partii szachów i każdy z nich wygrał trzy razy.

Wyjaśnij to!

Jest to możliwe.

W treści zadania nie jest napisane, że grali ze sobą!

Swoją kreatywność rozwijasz rozwiązując problemy.

Walcząc z problemami poszukujesz ciągle nowych, użytecznych rozwiązań.

Jak kreatywnie rozwiązywać problemy?

1.Alternatywne rozwiązania znajdziesz łatwiej jeśli:

Na przykład co by zrobili naukowcy z NASA, co by zrobił z nim

aborygen, co by z nim zrobił eskimos, Mikołaj Kopernik, co Kmicic, a co

Juliusz Cezar?

Zabaw się w ankietera podróżującego w czasie po całym

świecie, po książkach, po filmach, zobaczysz ile różnych podejść można

znaleźć.

2. Zidentyfikujesz cele

Należy zidentyfikować naszą listę potrzeb co ma być osiągnięte, następnie

wypisać listę uwarunkowań w jakich należy wykonać potrzeby, a kolejno

wypisać przeszkody jakie stoją na drodze. Ważne jest aby to wszystko

wypisać, by można było ujrzeć wszystko razem.

3. Wyobrazisz sobie, że nic nie zrobisz z problemem

Zastanów się co będzie gdy nie zrobisz nic by problem rozwiązać, co się wtedy

stanie, jakie będą konsekwencje.

4. Zastosujesz skojarzenia niezależne

Zapisz problem na kartce.

Podkreśl ważne słowa, wyrażenia, następnie każde z

nich napisz na osobnej kartce i wypisz jak najwięcej skojarzeń, aspektów z nim

związanych, mogą być nawet zupełnie oddzielone od głównego problemu.

Następnie spróbuj znaleźć powiązania pomiędzy tymi wcześniej niezależnymi

aspektami różnych kluczowych słów. Powinna w ten sposób, powstać bardziej

szeroka, ogólna wizja problemu, przez co może pojawić się więcej rozwiązań.

5. Wyobrazisz sobie, że awansujesz i przechodzisz na różne stanowiska

Wyobraź sobie że przed nazwiskiem masz tytuł profesora. Jak teraz rozwiążesz problem

A teraz wracasz do przedszkola z tym problemem. Co teraz uczynisz? A może by tak zostać dyrektorem albo rolnikiem?

Ćwicz kreatywne rozwiązywanie problemów!

Jesteś kierownikiem sklepu samoobsługowego, w którym zdarzają się częste kradzieże.

W jaki sposób ograniczyć ich ilość, nie zwiększając ilości personelu?

Zmniejszyć ilość koszyków, z którymi można wchodzić na salę.

Umiejętność zadawania pytań jest ważnym elementem składającym się na sztukę kreatywności.

Gdy stawiasz pytanie pobudzasz swój umysł. Prowokujesz go.

Nakłaniasz, a czasem nawet rozkazujesz, żeby znalazł dla Ciebie najlepszą odpowiedź. Dzięki temu że są ludzie, którzy zadają sobie dobre nowe pytania i tworzę na nie odpowiedzi my wszyscy jesteśmy świadkami odkryć, powstawania nowych produktów i usług, a czasem nawet całych nowych branż.

Przy stawianiu sobie pytania powinieneś wyeliminować wszystko to, co nie jest Twoim celem.

Zamiast pytać się "Jak mogę zarobić 1000 złotych?" lepiej zadaj sobie pytanie "Jak mogę mieć 1000 złotych?".

Zadawanie pytań zaczynających się od słowa "Jak..." pomaga dotrzeć do nowych myśli, idei i niebanalnych pomysłów.

Słowo "jak" najbardziej uruchamia kreatywność. Wszystkie skomplikowane metody heurystyczne i burze mózgów opierają się właśnie na zadawaniu sobie pytania "Jak mogę osiągnąć ten cel?".

Rozwijaj swoją kreatywność!

Odpowiedz na pytanie:

Jak udowodnić, że 13 podzielone na pół da nam 8?

Napisz 13 rzymskimi cyframi, a następnie podziel poziomą kreską na pół; górna połowa to rzymskie 8.

Metody kreatywnego generowania pomysłów

Wykres Ishikawy (rybiego szkieletu)

Diagram ryby to metoda opracowana przez Japończyka - profesora Ishikawę. Służy ona identyfikacji wszystkich możliwych przyczyn problemu, o złożonym i wieloaspektowym charakterze.

Struktura gotowego diagramu przypomina w kształcie szkielet ryby – stąd nazwa metody.

Krok 1 - W miejscu symbolizującym głowę ryby wpisujemy problem.

Krok 2 - Na końcach żeber szkieletu wpisujemy wszystkie

możliwe przyczyny danego problemu.

Krok 3 - Na końcach „ości” biegnących od żeber zapisujemy

elementy składowe (aspekty) przyczyn zasadniczych.

Krok 4. Analiza

Wykonujemy:

- analizy poszczególnych przyczyn problemu

-analizy relacji pomiędzy przyczynami problemu

- analizy związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy różnymi elementami zjawiska lub obiektu

Metoda Disneya

Walt Disney posługiwał się nim w swojej pracy, wykorzystując wytyczne z tej strategii do kreowania i realizowania swoich produkcji.

Krok 1 - wizja

Disney przed realizacją produkcji tworzył wizję całego filmu. W wyobraźni tworzył wszystkie postacie z najmniejszymi szczegółami. Następnie nadawał postaciom tożsamość i budował im historię.

Krok 2 - plan

Wizję swoich pomysłów Disney poddawał realistycznej obróbce. Uwzględniał budżet, czas, zasoby w firmie. Zbierał niezbędne informacje, aby mieć pewność, że film zostanie zrealizowany z sukcesem.

Krok 3 - ocena

Disney projekt filmu poddawał krytycznej ocenie z punktu widzenia odbiorcy. Zadawał pytania o atrakcyjność, oryginalność i adekwatność produktu do potrzeb swoich widzów.

Metodę Disneya można wprowadzić do codziennego życia, podejmowania decyzji, planowania i osiągania sukcesu.

Przystępując do kroku 1 stawiamy sobie podstawowe pytania; co jest dla mnie ważne, co chcę osiągnąć na arenie zawodowej i osobistej, jakich relacji oczekuję, w czym chcę się doskonalić, o czym marzę?

Krok 2 pozwala nam na organizację swoich wizji. Planujemy, analizujemy swoje możliwości, wybieramy kierunki, zawiązujemy relacje, uczymy się, szukamy alternatyw.

Krok 3 wymaga od nas odpowiedzialności i stawieniu czoła swoim słabością. Jest możliwością zaniechania nieefektywnych nawyków.

Idea sześciu kapeluszy pozwala na twórcze podejście do rozwiązywania problemów, wskazuje sześć różnych stron, z jakich można na dany problem postrzegać.

W każdym kapeluszu myślimy inaczej!

CZERWONY - Zakładając ten kapelusz pozbywamy się obiektywizmu.

Decyzje podejmowane w tym kolorze kapelusza mogą być nawet irracjonalne. Przy emocjonalnym podejściu nie ma czasu na racjonalne myślenie.

Decyzje mogą być szybkie i gwałtowne. Emocja jest reakcją na pierwsze wrażenie.

Kolor BIAŁY jest włącznikiem faktów, np. mówimy: "teraz wkładamy biały kapelusz i analizujemy same fakty", należy pamiętać, że o faktach się nie dyskutuje, one istnieją. One musza być jak najbardziej obiektywne w pewnym aspekcie np. "ten budynek ma 10 lat".

Człowiek w czarnym nakryciu głowy, nadmiernie krytykuje rzeczywistość, widzi tylko złe jej aspekty.

CZARNY kapelusz zadaje pytania, docieka prawdy, patrzy w przyszłość np. "co się stanie gdy?", czy też "skąd wiesz że?". Za wszelką cenę próbuje wykazać, że ktoś może się mylić. Poszukując bezpieczeństwa czarny kapelusz wykazuje wszystkie niedociągnięcia, wszystkie luki, sprawdza czy wszystko jest zgodne z prawem.

ŻÓŁTY kapelusz jest dokładnym przeciwieństwem czarnego. Żółte myślenie to ciekawość, przyjemność i poszukiwanie radości.

Żółty jest przepełniony wiarą w sukces i powodzenie, wszędzie dookoła znajdują się nagrody, które żółty ma za zadanie pokazać.

Żółty wskazuje najlepsze wyniki w przyszłych statystykach i prognozach, koncentruje się tylko i wyłącznie na pozytywnych aspektach.

Zakładając NIEBIESKI kapelusz, wyłączamy wszystkie problemy związane z zagadnieniem, nie myślimy o nich na chwilę.

Zamiast tego myślimy o tym co teraz powinniśmy zrobić, jaki kapelusz włożyć? Niebieski nie tylko kontroluje, niebieski porządkuje oraz określa ograniczenia i priorytety, nie pozwala wychodzić poza określone granice.

Kolor ten pokazuje nowości, nie pozwala stać w miejscu, dla tego koloru wszystko jest w ruchu.

ZIELONY szuka kolejnych alternatywnych rozwiązań. Dla tego koloru, nawet ostateczne rozwiązanie, nie jest ostatecznym, jeśli tylko zostało odrobinę czasu na poszukiwania dalej.

Technika ta broni nas przed zbytnio monotonnym podejściem do zagadnień.

Gdy widzimy, że zbytnio drążymy jeden aspekt, wiemy że nadszedł czas na zmianę kapelusza, a więc zmianę postrzegania.

Ponadto technika sześciu kapeluszy, pozwala na dowolne uporządkowanie pracy nad każdym zagadnieniem. Umożliwia myślicielowi skupienie się w danej chwili na tylko jednej rzeczy, np. zamiast zajmować się emocjami, będzie on tworzył nowe idee, podczas gdy na emocje przyjdzie odpowiedni czas.

Diagram Ishikawy:

Metody doskonalenia kreatywności własnej

Koncentracja to zdolność ignorowania przeszkód odciągających naszą uwagę podczas rozwiązywania problemów.

Jest elementem ściśle związanym z kreatywnością.

Jak ćwiczyć koncentrację?

Ćwiczenie 1.

W 60 sek. podaj jak najwięcej synonimów słowa "mały".

Ćwiczenie 2.

Przez 2 min. wymieniaj co zmieniłoby się na świecie, gdyby okazało się, że ludzie są nieśmiertelni.

Jeśli uda ci się powstrzymać natychmiastową ocenę, zdobędziesz więcej pomysłów wysokiej jakości.

Kiedy oceniasz, patrzysz na to, co nie działa, nie pasuje, nie zaś na możliwości, a to na nich właśnie opiera się kreatywność.

Ćwiczenie

Wybierz polityka, którego najbardziej nie znosisz. Wypisz co najmniej 10 jego pozytywnych cech.

Ćwicz płynność pomysłów.

Im więcej pomysłów potrafisz wypracować w jednostce czasu, tym Twoja kreatywność jest większa.

Ćwiczenie 1.

Dokończ zdanie na 10 różnych sposobów: Większość dorosłych jest...

Ćwiczenie 2.

W ciągu 60 sek. wypisz jak najwięcej słów na literę „p” (bez używania liczby mnogiej).

Ćwiczenie 3.

W ciągu półtorej minuty podaj jak najwięcej pomysłów, mówiących o tym jakie zastosowanie może mieć szklana butelka.

Spróbuj rozwiązać zadanie:

Jak połączyć dziewięć kropek, rozmieszczonych w kształcie kwadratu z jedną kropką pośrodku (tj. jak na rysunku obok), czterema liniami prostymi bez odrywania pisaka oraz bez ponawiania ruchu po linii już wyrysowanej?

Należy zrobić to tak: