Geny a zachowanie
Nornik preriowy (społeczny, monogamiczny): wiele receptorów oksytocyny w mózgu u samic, receptory umieszczone w ośrodku nagrody, dłuższy gen oksytocyny u samców
nornik górski (żyje samotnie, promiskuityczny): gen oksytocyny normalnej długości, normalna liczba receptorów tego hormonu
czasem bardzo złożone zagadnienia (np. system społeczny u norników) można wytłumaczyć dość prosto. Ale nie ma co się do tego przywiązywać
socjobiologia// systematyczne badania biologicznych podstaw wszelkiego rodzaju zachowań społecznych (E.O. Wilson).
Zachowania podlegają one doborowi naturalnemu
Następuje kalkulacja strat i zysków.
Teoria gier
Klasyczny dylemat więźnia:
Więzień b milczy | Więzień B zeznaje | |
---|---|---|
Więzień A milczy | Obaj skazani na 6 mies | Więzień A: 10 lat Więzień B: wolny |
Więzień A zeznaje | Więzień A: wolny Więzień B: 10 lat |
Obaj skazani na 6 lat |
Zachowania agresywne/ jastrzębie gołębie
Jastrzębie - Walka do krwi
Gołębie - Długa „gra pozorów”
Gołąb-jastrząb - Natychmiastowe ustępstwo
Macierz wypłat:
Wygrana 50, Przegrana 0, Uszkodzenie ciała -100, Stracony czas -10
gołąb | jastrząb | |
---|---|---|
gołąb | Wygrany 50-10= 40 Przegrany 0-10 = -10 Średnio 15 |
Wygrany 50 Przegrany 0 |
jastrząb | Wygrany 50 Przegrany 0 |
Wygrany 100-50= 50 Przegrany -100 Średnio -25 |
Układ stabilny: 5/12 gołębie, 7/12 jastrzębie
Trudno powiedzieć, które zachowanie są lepsze. Średnia zachowań fluktuuje, zmienie.
Strategia ewolucyjnie stabilna (ESS)
Wygrywa sama ze sobą i dzięki temu może utrzymać się w populacji + odporna na „buntowników”
Możliwe strategie: losowa (wyieram sobie za każdym razem), odwetowiec (zachowuje się tak, jak wobec mnie ostatnim razem), pozer (udaje jastrzębia, póki nie spotkam drugiego jastrzębia), oceniacz (udaję gołębia, ale w ostatniej chwili jestem jastrzębiem).
Okazuje się, że wymiata strategia odwetowca!
Znaczenie pamięci i rozpoznawnia osobników
Zachowania altruistyczne
Reguła Hamiltona r*b – c > 0
B zysk osobnika otrzymującego pomoc
C koszt ponoszony przez altruistę
R współczynnik pokrewieństwa
Z dzieckiem swoim mam 50%, więc 100% moich genów to dwójka dzieci – czasem nie opłaca się żeby pudełko na geny którym jesteśmy przeżyło – jeśli mogę mieć tylko 1 dziecko, to bardziej mi się opłaca pomóc siostrze, żeby miała 4 dzieci (z każdego siostrzeńcca jest 25% moich genów).
Przykłady: pawiany – obrona stada przez samce (szansa, ze któreś z dzieci w stadzie jest jego, bo promiskuityzm). Strzyżyk – 1,5 młodych, z pomocnikiem (starszy brat czy siostra pomagają rodzicom w wychowaniu młodszego rodzeństwa) 2.83; zysk rodziców > koszty pomocy
Nietoperze-wampiry: oddawanie krwi głodnemu, rezultat pomocy zależy od stopnia wygłodzenia, zysk nakarmionego >strata karmiącego. Nietoperze chętniej karmią tych, których znają. To inwestycja na przyszłość – ja ciebie nakarmię, może za kilka dni ty mnie nakarmisz.
Owady społeczne królowa (100%), jaja (50%): niezapłodnione – trutnie, zapłodnione – robotnice (75% genów wspólnych między sobą 50% z królową, 25% z trutniami).
Mrówki – królowa, robotnice i żołnierze (diploidalne), samce (haploidalne)
Golce (łyse, ślepe szczury z podziemia) – królowa + kilku samców, sterylne robotnice (chemiczna kastracja przez hormony królowej)