Teoria organizacji i zarządzania wykład 25.10.05

Organizowanie- proces, w którym praca w organizacji jest dzielona na poszczególne zadania, grupy związanych ze sobą zadań. Organizacje działają na zasadzie podziału pracy opartego na specjalizacji.

Specjalizacja polega na wyznaczaniu danej osobie na ogół wąskiego lub ograniczonego zadania lub czynności, aby osoba ta mogła osiągnąć sprawność w jej wykonaniu. Wraz ze wzrostem specjalizacji rośnie sprawność, ale tylko do pewnego momentu. Specjalizacja sprzyja wzrostowi wydajności, ale jednocześnie wywołuje znużenie.

Treść pracy:

1. zadania które należy wykonywać

2. obowiązki związane z zadaniami

3. dostęp do zasobów potrzebnych do wykonania zadań i wyłaniania obowiązków

Stanowisko pracy -najmniejszy składnik pracy przypisany jednostce

Metody urozmaicania pracy wyspecjalizowanej:

1. Rozszerzanie pracy- powiększanie jej zakresu poprzez dodanie innych czynności wykonawczych

2. Wzbogacenie pracy- dodanie czynności innych niż wykonawcze np. możliwość podejmowania decyzji

W organizacjach zadania grupowane są w różny sposób np. wg klientów, regionów itp.

Schemat organizacyjny- ukazuje hierarchię służbową i odzwierciedla zależności pomiędzy komórkami. Schematy organizacyjne rzadko są statyczne, zmieniają się na skutek łączenia, podziału, restrukturyzacji, fuzji firmy

Rodzaje struktur organizacyjnych:

1. Struktury organizacyjne proste- występują szczególnie w małych i średnich przedsiębiorstwach

1. struktura liniowa

Cechą struktury liniowej jest jedność rozkazodawstwa

KN- kierownik naczelny

K1-K3- kierownicy działów

R1-R9- pracownicy

Zalety:

- przejrzystość systemu obiegu informacji, prosta droga służbowa

- łatwość kontroli, właściciel ma pełny nadzór

- bezpieczeństwo

- elastyczność, łatwość dostosowania się

Wady:

- tendencja do wysmuklania się

- filtrowanie informacji

- przeciążenie menadżerów (niższego szczebla)

2. struktura funkcjonalna

Cechą charakterystyczną struktury funkcjonalnej jest wielość rozkazodawstwa.

Zalety:

- odciążenie menadżerów niższego szczebla

- struktury bardzo płaskie

Wady:

- rozmycie odpowiedzialności

3. struktura sztabowo- liniowa

komórki sztabowe, to komórki doradcze, pomocnicze dla kierowników przy których występują.

Zadania komórek sztabowych:

- rozpoznanie problemów

- identyfikacja przyczyn

- przygotowanie propozycji rozwiązania problemów

- przedstawienie ich kierownikowi

wybór i akceptacja rozwiązań należy do zadań menadżera, on ponosi odpowiedzialność

Zalety:

- odciążenie menadżerów

Wady:

- wpływ komórki sztabowej na pracę menadżera. Sztab filtruje informacje, przez to ma wpływ na działania menadżera

2. Struktury organizacyjne rozwinięte- dla dużych organizacji

1. struktura pozioma

Zalety:

- podział pracy związanej z zarządzaniem: twórcze na poziomie zarządu i odtwórcze na poziomie kierownika ruchu

- nadaje się do kierowania

Wady:

- brak autonomii ruchu

2. struktura pionowa- występują piony, komórki realizujące etapowy cel organizacji

Zalety:

-kierowanie perspektywiczne i bieżące

- podział odpowiedzialności

Wady:

- problemy z koordynacją

3. Struktury organiczne

Struktura macierzowa

	Pion 1	Pion 2	Pion 3	Pion 4
Zadanie 1
Zadanie 2
Zadanie 3
Zadanie 4

Kierownik pojawia się wówczas, gdy pojawia się zadanie. Wybór kierownika zależy od jego umiejętności, doświadczenie.

Zalety:

- zmienność, bardzo duża elastyczność

- interdyscyplinarność rozwiązywanych problemów

- otwartość na pomysły

- niski stopień sformalizowania

- zorientowanie na wykonanie zadań rezultaty

- decentralizacja władzy- pod kątem umiejętności, wiedzy, a nie miejsca w strukturze organizacyjnej

- delegacja uprawnień

- zespołowe formy organizacji pracy

- wysoka współzależność pracowników

KN

K1

K2

K3

R1

R2

R3

R4

R5

R6

R7

R8

R9

R9

R8

R7

R6

R5

R4

R3

R2

R1

K3

K2

K1

KN

R9

R8

R7

R6

R5

R4

R3

R2

R1

K3

K2

K1

KN

Ks1

Ks2

Ks3

R9

R8

R7

R6

R5

R4

R3

R2

R1

K3

K2

K1

KR

KN

KA

KA

Zarząd

ruch

Ks1

Pion 3

Ks2

Pion 2

Pion 1

K3

K2

K1

KN

---