TEORIA URBANISTYKI I GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ Wykład 03/10/05
System planowania centralistycznego pomaga w planowaniu hierarchicznym, co uśpiło urbanistykę. Społeczność lokalna powinna mieć pierwszy głos w planowaniu otoczenia. W latach 700tych Towarzystwo Urbanistów Polskich mówiło, że gospodarka przestrzenna to przede wszystkim gospodarka lokalna.
Pierwsza ustawa o planowaniu przestrzennym pojawiła się w roku 1984, mimo panującego stanu wojennego. Ustawa ta wprowadzała początki samogospodarowania w gminach i przeciwstawiała się planowaniu hierarchicznemu.
Trzeba było również oddzielić planowanie gospodarcze, społeczne i przestrzenne. Planowanie gospodarcze zawsze będzie miało tendencje do skracania terminów, czym różni się od planowania przestrzennego, w którym używa się prognozowania na odleglejszą przyszłość (ok. 20-30 lat)
Prognoza- na przyszłość dość daleką, dotyczy spraw generalnych
Plan- prawo wiążące władze, inwestorów, mieszkańców
Projekt- realizacja planu
Studium uwarunkowań i kierunków rozwoju miast:
- tworzony na daleką przyszłość, nie jest to dokument prawny. Studium jest wiążące dla władzy, która je opracowała za pomocą zespołu fachowców. Przyjęte przez Radę Gminy jest dokumentem obowiązującym na terenie tej gminy, ale nie są wydawane na jego podstawie decyzje dla mieszkańców. Jest to dokument pomocniczy przy tworzeniu planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego.
W zagospodarowaniu przestrzennym uwzględnia się zwłaszcza:
- wymagania ładu przestrzennego, urbanistyki i architektury
- walory architektoniczne i krajobrazowe
- wymagania ochrony środowiska, mienia, zdrowia
- wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i dóbr kultury
- walory ekonomiczne przestrzeni i prawo własności
- potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa
Ustalenie przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu uwzględnione jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i należy do zadań własnych gminy. Przekreśla to hierarchiczność planu przestrzennego
np. Wojewoda przygotuje plan, burmistrz gminy, położenia terenie danego województwa, ma prawo nie zgodzić się na realizację tego planu (pozostają wtedy tylko środki odwoławcze tzw. ubezwłasnowolnienie)
W studium uwzględnia się uwarunkowania wynikające zwłaszcza z:
a) dotychczasowego zagospodarowania, przeznaczenia i uzbrojenia terenu
b) występowania obiektów i terenów chronionych
c) stanu i funkcjonowania środowiska kulturowego i przyrodniczego
d) własności gruntów
e) jakości życia mieszkańców
f) zadań służących realizacji ponad lokalnych celów publicznych
W studium określa się:
a) obszary objęte lub wskazane do objęcia ochrona na podstawie ustaw szczególnych
b) lokalne wartości środowiska przyrodniczego i zagrożenia środowiskowe
c) obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej w tym wyłączone z zabudowy
d) obszary zabudowane
e) obszary, które mogą być przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową (wybór najlepszych do tego celu)
f) kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury
(M)- mieszkaniówka: - o wysokiej intensywności (MW)
- o niskiej intensywności (MN)
(MR)- mieszkalnictwo rolnicze
(P)- praca (im ciemniejszy fiolet, tym bardziej uciążliwy przemysł)
(PG)- przemysł górniczy
(Z)- wypoczynek: - zieleń chroniona (ZN)
- zieleń parkowa/ publiczna (ZP)
- zieleń leśna (ZL)
(U0- usługi: - usługi sportowe (US)
(R)- rolnictwo
(K)- komunikacja: - komunikacja ekspresowa (KE)
- komunikacja ruchu przyspieszonego (KP)
- komunikacja ruchu normalnego (KN)
- komunikacje ruchu wewnętrznego (KW)
(WM)- wody morskie
(WS)- wody śródlądowe
1