Asertywność i jej znaczenie w życiu człowieka.
Dzisiaj zastanowimy się nad takimi kwestiami;
1. Czy potrafisz szczerze i otwarcie mówić co myślisz i czujesz tak, aby nie ranić innych?
2. Czy potrafisz wyrazić wszystkie swoje uczucia, nawet te negatywne ( takie, jak złość ) w taki sposób, że inni nie czują się przez ciebie dotknięci?
3. Czy potrafisz bronić swoich praw i przekonań, tak aby nie naruszać godności innych i jednocześnie zachować szacunek dla siebie?
Twierdzenia do przeanalizowania
Wierzę, że rany zadane duszy goją się najdłużej
Nie jestem zwolennikiem brutalnej prawdy
Otwarta krytyka jeszcze nikomu nie pomogła, człowiek skrytykowany czuje się zaatakowany, przestaje myśleć, tylko się broni
Dobre relacje z ludźmi są najważniejsze, dla ich utrzymania warto zrezygnować z wielu innych rzeczy
Kulturalny człowiek jest zawsze miły i taktowny
Tak już jest, że dobrzy ludzie w życiu przegrywają
Delikatność jest jedną z najcenniejszych zalet
W relacjach z innymi ludźmi czuję się odpowiedzialny za ich dobre samopoczucie
Mam ogromne poczucie winy, kiedy sprawię komuś przykrość
Nieustępliwość jest według mnie wadą świadczy o egoizmie
Gdy ktoś mnie skrytykuje, bardzo długo i boleśnie to przeżywam
Łatwiej mi dla kogoś zrezygnować z czegoś, niż wywalczyć coś dla kogoś
Nawet, gdy naprawdę bliska mi osoba prosi mnie o krytyczną szczerą ocenę jakiegoś jej zachowania, wyglądu itp. zawsze mówię jej, że wszystko jest dobrze,
Kiedy ktoś zbyt łatwo dostrzega moje błędy, to znaczy, że mnie nie lubi.
Mądrzejszy ustępuje
Jak ognia unikam otwartego konfliktu
Bardzo zależy mi na tym, aby wszyscy mnie lubili
Jestem ustępliwy i uważam to za swoją zaletę
Kiedy nie darze kogoś szczególną sympatią, on o tym nie wie.
Unikam otwartej odmowy, otwartej konfrontacji, szukam wykrętów, zwlekam, preferuję bierny opór.
Czy wolisz być w zgodzie z innymi, czy z samym sobą?
Jeśli zbyt często ulegam, co może być tego przyczyną?
- osobowość zależna
- niska, lub niepewna samoocena
- wzbudzone poczucie winy
- postawa ,,dziewczynki” – odpowiadam za cudze uczucia
- postawa populistyczna
Jeśli popadam w drugą skrajność:
- osoba pozbawiona empatii
- jednostka podejrzliwa, nieufna, ma negatywne przekonania co do natury człowieka, broni się atakując jako pierwszy
- przekonanie, że życie społeczne opiera się na hierarchii władzy i zawsze trzeba udowadniać kto jest górą.
- osoba upodlona, nie umie uszanować innych
Z czym kojarzy ci się asertywność?
Zaznacz te zdania, które według Ciebie opisują stany związane z zachowaniami asertywnymi:
Umiejętność mówienia NIE ( nie chcę , nie teraz, nie w ten sposób )
Umiejętność mówienia TAK. ( wyrażanie swoich potrzeb i próśb: tak, właśnie tego chcę, tak, pomóż mi )
Poczucie własnej wartości ( jestem tak samo wartościowy i ważny jak inni, moje potrzeby, wartości, uczucia są nie mniej ważne i godne szacunku jak potrzeby, wartości i uczucia innych ludzi )
Szacunek dla samego siebie i szacunek dla innych
Pewność siebie
Skuteczność zachowania
Umiejętność respektowania swoich praw ( w domu, sklepie, w pracy, w taksówce)
Umiejętność spokojnego przyjmowania i wyrażania krytyki
Umiejętność chwalenia innych i przyjmowania pochwał ( bez lęku, stresu, poczucia winy)
Umiejętność wyrażania uczuć i opinii ( wobec przełożonych i podwładnych, w pracy i życiu osobistym ).
Umiejętność spokojnego przyjmowania opinii odmiennych od własnych, wolna od traktowania tego jako ataku na własne stanowisko, zdolność do akceptowania różnicy poglądów.
Asertywność, to zachowania stanowcze, a jednocześnie łagodne, podczas którego traktujemy drugą osobę jak równorzędnego partnera. Jest to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, preferencje, uczucia, przekonania, poglądy, wartości, bez odczuwania wewnętrznego dyskomfortu i nie lekceważąc rozmówcy. W sytuacjach konfliktowych umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis, bez poświęcania własnej godności i rezygnacji z uznawanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć NIE bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku. Asertywność, to skuteczne odmawianie, proszenie, wyrażanie własnych opinii.
Nie jest to nasza wrodzona umiejętność, lecz każdy może ją ćwiczyć. W pewnych sytuacjach zdecydowanie łatwiej jest być asertywnym, niż w innych.
Dzięki asertywności możemy wywierać wpływ na zachowania innych bez uciekania się do agresji, manipulacji, czy ulegania czyjejś presji.
Zachowania nieasertywne, to zachowania:
- uległe
- agresywne
- manipulacyjne
Cechy charakterystyczne zachowań uległych, to empatia, szacunek do innych i łagodność, ale rezygnacja z siebie.
Typowe zwroty: ,,a może?”, ,,czy dałoby się?”, ,,czy mógłbyś?”, ,,nie chcę przeszkadzać, ale..”, przepraszam, ale…”
Konsekwencje, to:
- ryzyko, że inni będą wchodzili w relacje z nami tylko dla korzyści
- poczucie, że jesteśmy wykorzystywani
- poczucie skrzywdzenia i braku szacunku ze strony innych
- robienie wszystkiego dla innych a niczego dla siebie
- niemożność osiągania własnych celów
Cechy charakterystyczne zachowań agresywnych, to : skuteczność i pewność siebie, ale także brak szacunku dla potrzeb innych. Zachowania takie wobec osób, nad którymi nie mamy żadnej przewagi przyczyniają się do obniżenia skuteczności.
Typowe zwroty: ,,jak nie…to..”, ,,uważaj, bo…”, ,,musisz”, ,,ty zawsze…”, ,,ty nigdy”
Konsekwencje:
- wzbudzamy strach w innych
- ludzie nie chcą z nami współpracować
- postrzegają nas jako egoistów dbających tylko o własne sprawy
- osiągamy to, co chcemy nie licząc się z potrzebami innych
- ci, którzy nas znają nie pomogą nam z dobrej woli
Cechy charakterystyczne zachowań manipulacyjnych, to: czasami są skuteczne ( do czasu, aż inni nas nie przejrzą). Charakteryzują się nieszczerością, brakiem szacunku dla potrzeb innych, oraz przedmiotowym traktowaniem ludzi.
Nie ma typowych zwrotów
Konsekwencje:
- traktujemy innych przedmiotowo
- wykorzystujemy czyjąś ufność
- jesteśmy nieszczerzy, udajemy sympatie, nawet kiedy jej nie czujemy.
Jeśli będziesz miał wątpliwości, czy postąpiłeś asertywnie, zadaj sobie pytanie, czy to działanie choć trochę podniosło twoje poczucie godności. Jeśli tak – było asertywne. Jeśli nie – nie było asertywne.
Aby być asertywnym, musimy zdecydować, czego chcemy, co jest uczciwe, wyraźnie o to prosić, otwarcie wyrażać uczucia. Nie możemy owijać w bawełnę, kłamać, chować się za czyimiś plecami ,obrażać innych. Szukając przyczyn braku asertywności, każdy z nas powinien zadać sobie pytania o pozycje, jaką zajmuje w rodzinie, wpływu innych krewnych, nauczycieli, pierwszych pracodawców i współpracowników. Znaczenie ma też płeć, gdyż dziewczęta są socjalizowane w kierunku bierności i wycofywania się a chłopcy do agresji. Nie bez znaczenia jest klasa społeczna: władza i pieniądze ułatwiają bycie asertywnym.
Życzę państwu aby zachowania asertywne stały się w naszym społeczeństwie codziennością.