Decyzje wspierające zarządzanie finansami przedsiębiorstwa (operacyjne, inwestycyjne, finansowe)

Zarządzanie finansami jest procesem podejmowania trzech typów decyzji:

• operacyjnych,

• inwestycyjnych,

• finansowych.

Decyzje operacyjne – utrzymanie i realizacja niezbędnego poziomu magazynów i zapasów (przerzucanie kosztów magazynowania na dostawców, i kredyty kupieckie), dotyczą zarządzania bieżącymi wynikami finansowymi firmy, czyli:

• przychodami,

• kosztami,

• zyskiem

• bieżącymi przepływami pieniężnymi

• płynnością finansową podmiotu gospodarczego.

Do decyzji operacyjnych zalicza się:

• ustalenie programu sprzedaży, produkcji oraz bieżących zakupów materiałów i towarów,

• zaplanowanie poziomu rentowności sprzedaży,

• ustalenie sposobu pokrywania zobowiązań bieżących,

• ustalenie zasad kredytowania odbiorców,

• określenie bieżących nadwyżek środków pieniężnych i ustalenie miejsc ich krótkoterminowego lokowania.

Decyzje inwestycyjne to w szerokim rozumieniu decyzje o wykorzystaniu kapitałów. Do tej grupy decyzji zalicza się:

• decyzje o przedsięwzięciach w zakresie rzeczowych aktywów trwałych,

• decyzje o przedsięwzięciach w zakresie finansowych aktywów trwałych i finansowych aktywów obrotowych.

Podstawowym wskaźnikiem oceniającym efektywność podejmowanych decyzji inwestycyjnych jest stopa zwrotu od zaangażowanych kapitałów.

Decyzje finansowe to decyzje o wyborze źródeł finansowania działalności bieżącej (operacyjnej) i rozwojowej (inwestycyjnej) przedsiębiorstwa. Innymi słowy są to decyzje o pozyskiwania kapitałów. Do decyzji finansowych zalicza się:

• decyzje o pozyskaniu dodatkowego kapitału własnego,

• decyzje o wykorzystaniu wypracowanego przez firmę zysku,

• decyzje o zaciągnięciu kredytów i pożyczek,

• decyzje tworzące tzw. optymalną strukturę kapitałową.

Podstawowymi miernikami oceniającymi efektywność podejmowanych decyzji finansowych są koszt kapitału oraz stopień dźwigni finansowej.

Cele finansowe przedsiębiorstwa (krótko i długookresowe)

Cel długookresowy:

strategicznym celem działania firmy jest maksymalizacja wartości firmy!

Maksymalizowanie wartości firmy może być osiągane albo poprzez podejmowanie działań inwestycyjnych generujących ponad przeciętny zwrot z zainwestowanych funduszy, albo poprzez finansowanie działalności firmy kapitałami o jak najniższym koszcie ich pozyskania.

Ocena skuteczności realizacji celu maksymalizacji wartości przedsiębiorstwa znajduje swój wyraz w mierniku ekonomicznej wartości dodanej (Economic Value Added – EVA), który jest liczony według następującej formuły:

EVA = (ROIC – WACC) x IC

gdzie:

ROIC – stopa zwrotu z zainwestowanych kapitałów ogółem,

WACC – średni ważony koszt kapitału (minimalna oczekiwana stopa zwrotu z wykorzystania pozyskanych kapitałów),

IC – wartość kapitałów zaangażowanych w danym okresie w działalność przedsiębiorstwa.

Cel krótkookresowy:

W krótkim okresie funkcjonowania firmy podstawowym celem zarządzania finansami jest dążenie do utrzymania płynności finansowej przedsiębiorstwa, która jest rozumiana jako zdolność do finansowania (pokrywania) bieżących wydatków, w tym spłaty zobowiązań.

Maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa oraz utrzymywanie płynności finansowej podmiotu gospodarczego są uzależnione od takich czynników, jak: wartość przepływów pieniężnych, ich rozkład w czasie oraz ryzyko towarzyszące ich osiąganiu. Można zatem powiedzieć, że zarządzanie finansami jest procesem podejmowania decyzji, które mogą generować jak najbardziej korzystne przepływy gotówki, w jak najkrótszym czasie, przy jak najmniejszym ryzyku.

Wskaźniki płynności (statyczne i dynamiczne):

Wskaźniki płynności finansowej – odzwierciedlają zdolności przedsiębiorstwa do regulowania zaciągniętych zobowiązań na określony termin. Zachowanie płynności finansowej jest podstawowym zadaniem każdej firmy, dbającej o interesy i relacje z kontrahentami oraz chcącymi utrzymać dobrą kondycję finansową spółki.

STATYCZNE:

WBPF – wskaźnik bieżącej płynności – $\frac{\mathbf{\text{Aktywa}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{bie}}\mathbf{za}\mathbf{\text{ce}}}{\mathbf{\text{Pasywa}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{bie}}\mathbf{za}\mathbf{\text{ce}}}$ <1,2 – 2,0>.

stosunek aktywów bieżących (obrotowych) do pasywów bieżących (zobowiązań krótkoterminowych).

Wskaźnik płynności bieżącej informuje o potencjalnej zdolności do spłaty bieżących zobowiązań za pomocą krótkoterminowych aktywów.

< 1,0 kłopoty przedsiębiorstwa z regulowaniem zobowiązań w terminie.

> 3,0 wskazuje na złą kondycje finansową firmy i problemy z obrotem majątku (nadpłynność)

WSPF – wskaźnik szybkiej płynności – $\frac{\mathbf{\text{Aktywa}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{bie}}\mathbf{za}\mathbf{\text{ce}}\mathbf{-}\mathbf{\text{Zapasy}}\mathbf{-}\mathbf{\text{Rozliczenia}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{MO}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{czynne}}}{\mathbf{\text{Pasywa}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{bie}}\mathbf{za}\mathbf{\text{ce}}}$ <1,0 – 1,2>

Wskaźnik odzwierciedla natychmiastową zdolność przedsiębiorstwa do spłaty zaciągniętych zobowiązań (z inwestycji i należności) Wartość <1,0 oznacza zachwianie płynności firmy.

WPPF – wskaźnik płynności pieniężnej – $\frac{\mathbf{\text{Inwestycje}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{kr}}\mathbf{o}\mathbf{\text{tkoterminowe}}}{\mathbf{\text{Pasywa}}\mathbf{\ }\mathbf{\text{bie}}\mathbf{za}\mathbf{\text{ce}}}$ <0,1 – 0,3>

Wskaźnik odzwierciedla zdolność przedsiębiorstwa do spłaty zaciągniętych zobowiązań z inwestycji.

DYNAMICZNE:

FCFE – wskaźnik przepływu dla właścicieli

Wolne przepływy pieniężne można zdefiniować jako nadwyżki lub niedobory środków pieniężnych, które mogą powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorstwo działalności operacyjnej i inwestycyjnej, po uregulowaniu wszelkich oczekiwań finansowych dawców kapitału.

Wyliczyć FCFE można w następujący sposób:

• Sprzedaż − Koszty Operacyjne bez amortyzacji = EBITDA

• EBITDA − koszty amortyzacji = zysk operacyjny (EBIT)

• zysk operacyjny − odsetki = zysk brutto (EBT)

• zysk brutto − podatek dochodowy = zysk netto (EAT)

• zysk netto + amortyzacja − wydatki inwestycyjne pokryte kapitałem własnym − spłata kredytu ± zmiany w kapitale obrotowym netto (KON) = FCFE

FCFF – wskaźnik przepływów dla wszystkich stron finansujących

Wolne przepływy pieniężne można zdefiniować jako nadwyżki lub niedobory środków pieniężnych, które mogą powstać w wyniku prowadzenia przez przedsiębiorstwo działalności operacyjnej i inwestycyjnej, po uregulowaniu wszelkich oczekiwań finansowych dawców kapitału. W tym przypadku wszystkich stron finansujących inwestycje.

Wyliczyć FCFF można w następujący sposób:

• Sprzedaż − koszty operacyjne bez amortyzacji = EBITDA

• EBITDA − koszty amortyzacji = zysk operacyjny (EBIT)

• EBIT zysk operacyjny − podatek dochodowy = NOPAT

• NOPAT + amortyzacja − wydatki inwestycyjne na aktywa trwałe ± zmiany w kapitale obrotowym netto KON = FCFF

Wskaźniki budowania wartości:

4. Wskaźniki budowania wartości.(od strony zysków rezydualnych-ekonomicznych, TSA –całkowity zwrot dla akcjonariuszy) Co zaznaczone na niebiesko kursywą myślę, że można przeczytać z tym, że w pytaniu chodzi o tą dalszą część. Tak sądzę.

Część jest z Internetu, a część z prezentacji. Nie wiem czego wymaga, ale wrzuciłam wszystko, chociaż na zajęciach było tylko wspomniane, więc nie wiem czy mamy umieć wzory…

METODY I MIERNIKI WARTOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

Sprawozdawczość finansowa pozwala na wycenę wartości według jednej z kilku metod wyceny. Metody te można podzielić na trzy zasadnicze grupy:

– majątkowe metody wyceny, gdzie wycena jest prowadzona pod kątem wartości majątku i kapitału,

– dochodowe metody wyceny, gdzie wykorzystywane są szacunki przyszłych

przepływów pieniężnych itp.,

– metody mieszane, gdzie do wyceny wykorzystuje się obie te grupy metod.

Pierwsza grupa metod jest oparta na koncepcji mówiącej o tym, że przedsię-

biorstwo jest warte tyle, ile jest wart jego majątek. Do szacunków wykorzystuje się

metody wartości księgowej, odtworzeniowej i likwidacyjnej oraz metody skorygowanych aktywów netto.

Trzecią grupę tworzą metody mieszane, wykorzystujące zarówno dane z bilansu dotyczące wartości majątku, jak

i metody dochodowe. Wycena jest pełniejsza, ale jej uzyskanie – trudniejsze.

MIERNIKI KREOWANIA WARTOŚCI W ŚWIETLE KONCEPCJI VBM

Ocena efektywności zarządzania wartością wymaga wskazania czynników wpływających na wartość oraz stworzenia miar oceny siły i jakości tych procesów.

Mierniki efektywności mają dwie postaci: bezwzględną (mierzą wartość w danym okresie) i względną (pomiar i stosunek do wartości zaangażowanych kapitałów).

Wyróżnia się trzy grupy mierników oceny efektywności zarządzania wartością: księgowe, finansowe i rynkowe.

• Mierniki oparte na wartości ekonomicznej

-DCF

-FCFF

-EVA

-MVA

-Mierniki księgowe - opierają się na wykorzystaniu różnych kategorii wyniku finansowego. Zastosowanie zysku i opartych na nim wskaźników do analizy wzrostu wartości jest uznawane przez wielu badaczy za niezupełnie właściwe, gdyż zbyt wiele czynników wpływa na ostateczną wysokość wyniku finansowego (zasady wyceny, amortyzacja itp.). W związku z tym powstała druga grupa mierników – mierniki finansowe.

-Mierniki finansowe. Do najważniejszych metod kreowania i oceny wzrostu wartości należą tu przepływy pieniężne, koszt i struktura kapitału, a także potencjalne zrównoważone tempo wzrostu fi rmy (ustalane z wykorzystaniem wyników osiąganych przez przedsiębiorstwo)

Ekonomiczna Wartość Dodana EVA

ROIC > WACC
EVA=[ROIC-WACC]*IC

EVA=[EBIT (1-T)]-[WACC*IC]

• Mierniki oparte na wartościach rynkowych

-TSR Względne mierniki wartości to wskaźnik całkowitego zwrotu dla akcjonariuszy (TSR), nazywany również stopą zwrotu z akcji, a także indeks tworzenia wartości (VCI), który pozwala na zmierzenie stosunku rentowności kapitału własnego do kosztu tego kapitału.

Cs cena sprzedaży, Cz cena zakupu

-Wskaźniki mnożnikowe

-Mierniki rynkowe - wykorzystujące obie grupy mierników, które pozwalają przedstawić wartość w ujęciu rynkowym. Są to przede wszystkim mierniki wartości kreowanej oraz stopy zwrotu z kapitału zainwestowanego w przedsiębiorstwo.

KO_N i ZKO_N:

KAPITAŁ OBROTOWY NETTO:

Kapitał Obrotowy Netto stanowi nadwyżkę aktywów obrotowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi:

W skład kapitału obrotowego wchodzą takie czynniki, które w przedsiębiorstwie pozostają przez okres krótszy od 12 miesięcy.

KON = AKTYWA OBROTOWE – ZOBOWIĄZANIA BIEŻĄCE (krótkoterminowe)

KON = KAPITAŁ STAŁY – AKTYWA TRWAŁE

Celem kapitału obrotowego jest finansowanie majątku obrotowego przedsiębiorstwa. Dobór źródeł finansowania majątku obrotowego, a więc również struktury kapitału obrotowego, jest zależne od zapotrzebowania przedsiębiorstwa na aktywa obrotowe i od przyjętej przez to przedsiębiorstwo strategii ich finansowania.

Polityka kapitału obrotowego dotyczy dwóch podstawowych problemów:

• Jaki jest właściwy poziom aktywów bieżących

• Jak powinny być finansowane aktywa bieżące

Dodatni kapitał obrotowy

Kapitał stały – majątek trwały > 0

Część aktywów bieżących finansowana jest kapitałami długoterminowymi. Za korzystanie z kapitałów obcych firma płaci odsetki.

Ujemny kapitał obrotowy

Kapitał stały – majątek trwały < 0

oznacza, iż firma ma więcej zobowiązań niż środków na ich pokrycie.

Poziom kapitału obrotowego w firmie może być zwiększony poprzez:

• zmniejszenie stanu majątku trwałego w wyniku upłynnienia zbędnych środków, likwidację środków zużytych oraz poprzez ograniczenie inwestycji wiążących środki własne na długi okres,

• zwiększenie kapitałów stałych w wyniku przeznaczenia znacznej części wygospodarowanego zysku na rozwój, zwiększenia kapitałów własnych poprzez emisję akcji lub zwiększenia zobowiązań długoterminowych (kredytów bankowych, obligacji).

Spadek poziomu kapitału obrotowego będzie wynikiem:

• zwiększenie majątku trwałego w wyniku zakupu wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych składników majątku, zakupu akcji i obligacji, udzielenia długoterminowych pożyczek innym podmiotom gospodarczym bądź zwiększenia poziomu należności długoterminowych,

• zmniejszenia kapitałów stałych poprzez umorzenie akcji, pokrycie strat kapitałem zapasowym, spłatę zadłużenia długoterminowego.

ZAPOTRZEBOWANIE NA KAPITAŁ OBROTOWY NETTO

ZKO_N = KAPITAŁ OBROTOWY — SALDO NETTO ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH

ZKO_N = KAPITAŁ OBROTOWY + KREDYTY KRÓTKOTERMINOWE

Wzrost ZKON związany jest z wydłużaniem terminów płatności przez kontrahentów, skracaniem terminów regulowania zobowiązań, wzrost sprzedaży będący wynikiem lepszego wykorzystania zdolności produkcyjnych lub zwiększenie mocy produkcyjnych.

W praktyce występują więc poniższe cztery sytuacje:

• Firma posiada odpowiedni kapitał obrotowy, niezbędny do bieżącego regulowania zobowiązań. Nie posiada ona jednak wolnych środków pieniężnych, lecz wszystkie zobowiązania reguluje terminowo inkasowanymi należnościami. Sytuacja taka może nastąpić w firmach o krótkim cyklu produkcyjnym lub w krótkim okresie w każdej innej firmie.

kapitał obrotowy = zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

środki pieniężne = 0

kredyty krótkoterminowe = 0

• Kapitał obrotowy w firmie nie wystarcza na bieżące regulowanie zobowiązań. Musi ona zatem korzystać z kredytów krótkoterminowych.

kapitał obrotowy < zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

środki pieniężne = 0

kredyty krótkoterminowe > 0

• Firma posiada niewielki kapitał obrotowy pochodzący głównie z kredytów długoterminowych. Zaciąga również kredyty krótkoterminowe, które jednak nie w pełni wystarczają na bieżące regulowanie zobowiązań. Bank ogranicza wielkość udzielanych kredytów, ponieważ firma posiada zbyt duże zapasy wyrobów gotowych oraz wysoki stan należności u odbiorców (część z nich jest nieściągalna).

kapitał obrotowy < zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

środki pieniężne = 0

kredyty krótkoterminowe > 0

• Firma posiada znaczny kapitał obrotowy. Stanowią go środki własne uzupełniane systematycznie z wygospodarowanego zysku. Firma na bieżąco reguluje wszystkie zobowiązania oraz dysponuje wolnymi środkami pieniężnymi na okresowy zakup krótkoterminowych papierów wartościowych. Firma podjęła szereg działań prowadzących do zwiększenia sprzedaży, co pociągnie za sobą wzrost zapotrzebowania na kapitał obrotowy.

kapitał obrotowy > zapotrzebowanie na kapitał obrotowy

środki pieniężne > 0

kredyty krótkoterminowe = 0

Sposoby utrzymywania równowagi finansowej

SPOSOBY PRZYWRÓCENIA RÓWNOWAGI FINANSOWEJ SPROWADZAJĄ SIĘ DO:

1. Zmniejszenia poziomu aktywów bieżących, a zatem ich źródeł finansowania.

2. Podnoszenia poziomu finansowania aktywów firmy źródłami krótkoterminowymi, co wyeliminuje zapotrzebowanie na źródła długoterminowe.

3. Podniesienia kapitałów stałych.

4. Uwolnienia kapitałów stałych zamrożonych w aktywach.

5. Mix finansowy.

SPOSOBY OBNIŻENIA AKTYWÓW OBROTOWYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE

• Racjonalizacja zapasów (outsourcing zapasów,

składy celne, dostawy komisowe, dostawy „akurat na czas”),

• Opusty cenowe za przyśpieszenie płatności faktur,

• Skrócenie terminów płatności faktur za dostawy wyrobów i usług,

• Faktoring,

• Dyskonto wierzytelności przez banki,

• Obrót wierzytelnościami,

• Kompensaty,

• Sekurytyzacja aktywów,

• Upłynnienie instrumentów finansowych.

SPOSOBY PODWYŻSZENIA KRÓTKOTERMINOWYCH ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA

• Zaciagnięcie kredytu krótkoterminowego,

• Restrukturyzacja kredytów krótkoterminowych,

• Emisja krótkoterminowych papierów dłużnych,

• Wykorzystanie przedpłat i zaliczek od odbiorców,

• Wydłużenie terminu płatności faktur za dostawy,

• Szersze wykorzystanie weksli w obrocie,

• Odroczenie lub umorzenie płatności podatków,

• Ugody i układy sądowe,

• Konwersja długów na akcje i udziały,

• Konwersja zobowiązań krótkoterminowych na długoterminowe,

• Wykorzystanie środków z funduszu gwarantowanych świadczeń pracowniczych

SPOSOBY UWOLNIENIA KAPITAŁOW ZAANGAŻOWANYCH W AKTYWACH STAŁYCH

• Sprzedaż akcji i udziałów, które nie mają charakteru strategicznego,

• Sprzedaż wybranych aktywów finansowych,

• Sprzedaż budynków i wydzierżawienie,

• Sprzedaż wydzielonych aktywów rzeczowych,

• Leasing zwrotny wybranych aktywów,

• Utworzenie spółki na wydzielonej części majątku,

• Spin off

SPOSOBY PODWYŻSZENIA KAPITAŁÓW STAŁYCH W PRZEDSIĘBIORSTWIE

• Zatrzymanie wygenerowanego zysku netto poprzez właściwą politykę dywidend,

• Dostosowanie form płatności dywidend,

• Kredyty i pożyczki długoterminowe,

• Emisja obligacji zwykłych i zamiennych na akcje,

• Dokapitalizowanie przez inwestora strategicznego,

• Venture capital,

• Emisja akcji zmiennych na obligacje,

• Podwyższenie kapitału poprzez emisję nowej serii akcji,

Koszty zapasów:

Celem zarządzania zapasami jest zapewnienie ich wielkości niezbędnej do prowadzenia działalności przy najmniejszych możliwych kosztach.

Koszty utrzymania zapasów

• koszty kapitałowe – (utraconych korzyści z kapitału)

• koszty magazynowania (personel, amortyzacja budynków, zużycie materiałów pomocniczych, energii, paliwa, czynsze),

• koszty przeładunku i przemieszczania zapasów (koszty siły roboczej i i urządzeń mechanicznych – wózki widłowe)

• koszty ubezpieczenia (od ognia, powodzi, kradzieży etc)

• koszty zużycia i starzenia się zapasów (koszty fizycznego starzenia i ekonomicznego starzenia się zapasów)

Koszty uzupełniania zapasów

• Koszty zamawiania (uzupełniania) – powstają w wyniku składania i realizacji zamówień i dotyczą założenia i odbioru zamówienia, korespondencji wewnątrz firmy, rozmów telefonicznych, odbioru przesyłek.

Koszty braku zapasów

• Grupa kosztów wyróżniana w niektórych rozważaniach dotyczących zarządzania zapasami. Uwzględniają one m.in. koszt utraty klienta związane z niezrealizowanym zamówieniem.

Całkowity koszt zapasów = łączne koszty utrzymania zapasów + całkowite koszty zamawiania surowców i materiałów

Modele zapasów:

Instrumenty polityki finansowej: (nie miałam tego w notatkach; to jest z Internetu, nie jestem pewna czy w ogóle o cos takiego chodziło…)

• Operacje otwartego rynku

Transakcje kupna, sprzedaży krótkoterminowych papierów wartościowych dokonywane między bankiem centralnym a bankami komercyjnymi, z inicjatywy banku centralnego. Wyróżnia się warunkowe i bezwarunkowe transakcje kupna, sprzedaży. Operacja warunkowa zakupu (repo) polega na zakupie przez bank centralny papierów wartościowych po określonej cenie od banków komercyjnych, zobowiązując je do odkupienia ich w ustalonym czasie i po określonej wyższej cenie. Zatem udziela bankom komercyjnym krótkoterminowego kredytu pod zastaw papierów wartościowych w sytuacji niedoboru płynności sektora bankowego. Operacja warunkowa sprzedaży(reverse repo) polega na sprzedaży przez bank centralny papierów wartościowych bankom komercyjnym, zobowiązując je do ich odsprzedaży w określonym czasie i po ustalonej cenie. Bank centralny podejmuje takie działanie w sytuacji nadmiernej podaży pieniądza, przeciwdziałając obniżeniu międzybankowych stóp procentowych. Precyzyjnie kształtują podaż pieniądza, oddziałując na gospodarkę w sposób łagodny i płynny. Są najważniejszym i najczęściej stosowanym instrumentem polityki pieniężnej przez banki centralne na całym świecie.

• Operacje depozytowo- kredytowe

Refinansowanie się z inicjatywy banków komercyjnych w banku centralnym. W wyniku powszechnego stosowania operacji otwartego rynku, straciły one na znaczeniu i obecnie są stosowane jako instrument pomocniczy, sporadycznie wykorzystywany w przypadku zaistnienia dużych nadwyżek lub niedoborów płynności sektora bankowego, kiedy pozyskanie środków na rynku międzybankowym jest niemożliwe. Zatem stanowią kredyt ostatniej instancji dla banków komercyjnych. Mogą się kredytować w sposób bezpośredni, zaciągając kredyt pod zastaw krótkoterminowych papierów wartościowych lub poprzez redyskonto weksli.

• Rezerwa obowiązkowa

Jest to minimalna wartość funduszy, jakie bank komercyjny zobowiązany jest utrzymać na rachunku bieżącym w banku centralnym,wyrażona w postaci procentu ogólnej sumy wkładów wniesionych w danym czasie przez klientów tego banku. Instrument ten kształtuje podaż pieniądza sektora bankowego oraz stabilizuje krótkoterminowe stopy procentowe rynku międzybankowego. Poprzez zmianę wymaganego poziomu rezerw obowiązkowych bank centralny skłania banki komercyjne do zwiększenia lub zmniejszenia akcji kredytowej. Niewielka zmiana wskaźnika rezerw obowiązkowych prowadzi do relatywnie dużych zmian w podaży pieniądza, dlatego nie może być często stosowany. Może być stosowany jako narzędzie uzupełniające polityki pieniężnej.

Koszt kredytu kupieckiego (3/2 net 40):

Dostawca informuje cię o gotowości udzielenia skonta kasowego stosując zapis typu: r/y net z. Zapis taki oznacza ofertę r - procentowego opustu od ceny transakcyjnej, jeśli płatność zostanie dokonana w ciągu y dni, a nie w ciągu zaoferowanego terminu płatności, tj. do z - tego dnia od momentu zawarcia transakcji,

np. zapis 3/2 net 40 oznacza trzyprocentowy opust od ceny transakcyjnej w ciągu 2 dni od daty zawarcia transakcji. Jeśli nie skorzystasz z niego, wówczas powinieneś zapłacić pełną należność do 40 dnia od daty transakcji.

Jeśli sprzedawca oferuje ci np. 3 % opust "za płatność" w ciągu 2 dni, to oznacza, ze pozostałe 40-2=38 dni mają dla niego taką wartość jak wielkość opustu. Oferując opust, dostawca niejako "płaci" ci (3% ceny transakcji) za to, że zrezygnowałeś z przyznanego kredytu, a on może korzystać z funduszy które otrzymuje nie po 40 ale już po 2 dniach. Pojawia się więc nominalny koszt kredytu (k) w stosunku rocznym:

gdzie: r - procentowa wielkość opustu (3), z - oferowany lub rzeczywisty termin płatności (40), y - okres przyspieszenia płatności objęty skontem (2).

Dostawca może świadomie oferować korzystne warunki płatności za sprzedane wyroby celem ograniczenia ryzyka przeterminowanych płatności. Sprzedający jest gotowy odstąpić od części swojego realnego zysku dla uniknięcia opóźnień płatności, ponieważ mogą one przekształcić się w nieściągalne długi.

Procentowa wartość opustu: 3%

Okres opustu w dniach: 2

Odroczony termin płatności w dniach: 40

Wynik wyliczenia:

Koszt kredytu kupieckiego wynosi 29.71%

Efektywny roczny koszt kredytu kupieckiego wynosi 35.61%

Jeżeli firma jest w stanie zaciągnąć kredyt obrotowy na pokrycie zamówienia w ciągu 2 dni na niższy procent niż 29.71 %, to opłaca się z takiego opustu skorzystać i zaciągnąć kredyt obrotowy w banku.

Jeżeli oprocentowanie kredytu obrotowego w banku na pokrycie zakupionych towarów lub usług jest wyższe niż 29.71 %, to nie opłaca się skorzystanie ze skonta (opustu). Lepiej zaczekać na maksymalny okres odroczonej płatności i dopiero wtedy zapłacić za towar.

Factoring:

Faktoring jest jedną z form finansowania działalności przedsiębiorstwa. Polega on na wykupie przez wyspecjalizowaną firmę (faktora) od przedsiębiorstwa (faktoranta) wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów lub usług do przedsiębiorstw. Dzięki usłudze faktoringu przedsiębiorstwo uzyskuje środki finansowe wcześniej niż wynosi termin zapadalności należności handlowych. W rezultacie faktorant nie musi czekać na spłatę wierzytelności od dłużnika, zabezpieczając się jednocześnie przed ewentualnym opóźnieniem w spłacie.

Wierzytelności skupowane są przez faktora za wynagrodzeniem, z reguły w formie dyskonta, czyli po cenie niższej niż ich wartość nominalna. Dyskonto jest wynagrodzeniem faktora.

Faktoring jest wykorzystywany w zarządzaniu płynnością finansową przedsiębiorstwa ponieważ dzięki możliwości wyboru ilości wierzytelności oraz terminu ich sprzedaży faktorowi, pozwala on na regulację strumienia wpływów środków pieniężnych do przedsiębiorstwa.

Podmioty transakcji faktoringu

1. Faktorant jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność handlową lub usługową uprawnionym do otrzymania należności od dłużnika z tytułu sprzedaży towarów lub świadczenia usług. Faktorant sprzedaje wierzytelności handlowe instytucji faktoringowej. Forma organizacyjno-prawna faktoranta nie jest istotna, zatem może być nim przedsiębiorstwo jednoosobowe, spółka prawa cywilnego lub handlowego.

2. Faktor jest wyspecjalizowaną instytucją świadczącą usługi faktoringowe. Faktorem może być bank bądź firma faktoringowa. Faktor wykupuje od faktoranta wierzytelności handlowe.

3. Dłużnik jest odbiorcą towarów lub usług nabytych od przedsiębiorstwa (faktoranta). Jest on zobowiązany do terminowego uregulowania płatności należnych faktorantowi. Dłużnikiem może być każdy podmiot, któremu faktorant sprzedał towary bądź usługi. Zgoda dłużnika, którego wierzytelności są zbywane nie jest wymagana do zawarcia umowy faktoringowej.

FORMY FACTORINGU:

Według ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika:

• Faktoring właściwy (pełny) (bez regresu) polega na wykupie przez faktora wierzytelności handlowych oraz przejęciu ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika. Do faktora należy egzekwowanie należności od dłużnika. Koszty faktoringu pełnego są większe niż pozostałych form. Wysokość dyskonta zależy od oceny ryzyka przez faktora.

• Faktoring niewłaściwy (niepełny) (z regresem) polega na wykupie przez faktora wierzytelności handlowych bez przejęcia ryzyka związanego z niewypłacalnością dłużnika. W sytuacji kiedy dłużnik nie spłaci należności, przedsiębiorstwo musi spłacić należność wobec faktora zamiast dłużnika a następnie samodzielnie dochodzić swoich praw wobec dłużnika.

• Faktoring mieszany Ta forma faktoringu polega na wykupie przez faktora wierzytelności handlowych wraz z ryzykiem niewypłacalności dłużnika, ale jedynie do określonej w umowie wysokości. W przypadku niewypłacalności dłużnika zadłużenie do pewnej kwoty pokrywa faktor, a nadwyżkę powyżej określonego limitu - faktorant.

Według terminu zawiadomienia dłużnika o zawarciu umowy faktoringowej wyróżniamy:

• Faktoring otwarty - polega na niezwłocznym zawiadomieniu dłużnika o zawarciu umowy faktoringowej.

• Faktoring półotwarty - polega na zawiadomieniu dłużnika o zawarciu umowy w momencie wezwania go przez faktora do uregulowania wierzytelności.

• Faktoring tajny polega na nie zawiadomieniu dłużnika o zawarciu umowy faktoringowej. Przy wykorzystaniu faktoringu ukrytego, dług spłacany jest przez dłużnika faktorantowi, który następnie przekazuje go faktorowi.

Według momentu otrzymania zapłaty za sprzedaną wierzytelność:

• Faktoring dyskontowy polega na przejęciu przez faktora wierzytelności drogą cesji. Faktorant otrzymuje wierzytelność od faktora w momencie zawarcia umowy faktoringowej, czyli bez względu na datę zapłaty wierzytelności przez dłużnika.

• Faktoring zaliczkowy polega na otrzymaniu przez faktoranta określonej zaliczki od faktora, która zależy od wartości oraz terminu spłaty wierzytelności. Resztę wierzytelności faktorant otrzymuje w rzeczywistym terminie płatności lub w momencie, kiedy dłużnik ureguluje zobowiązania.

• Faktoring wymagalnościowy polega na otrzymaniu przez faktoranta wierzytelności w momencie faktycznego uregulowania zobowiązania przez dłużnika. W tej formie faktoringu chodzi o zmobilizowanie dłużników do terminowej spłaty zobowiązań.

Motywy utrzymywania gotówki w przedsiębiorstwie:

1) transakcyjny

2) ostrożnościowy

3) spekulacyjny

Ad1) Gotówka na cele transakcyjne wymaga szczególnej uwagi, ponieważ wiele transakcji w przedsiębiorstwie generuje ją lub stwarza na nią zapotrzebowanie. Wielkosć zasobów gotówkowych utrzymywanych dla celów transakcyjnych zależy ogólnie rzecz biorąc, od poziomu aktywności gospodarczej. W okresie dobrej koniunktury gospodarczej, wyrażającym się wysokim poziomem produkcji i sprzedaży, niezbędny jest większy zasób transakcyjnego pieniądza do obsłużenia wzmożonej aktywności gospodarczej. W okresie recesji zapotrzebowanie na ten pieniądz spada.

Ad 2) Drugi aspekt posiadania gotówki wiąże się z potrzebą posiadania jej na nieprzewidziane wydarzenia. Chodzi bowiem o utrzymanie pewnej rezerwy gotówki na wypadek gdyby trzeba było dokonać szybkiego wydatku pieniężnego.

Ad 3) Przedsiębiorstwa utrzymują pewnien stan gotówki dla celów spekulacyjnych. Spekulacja znaczy tutaj skorzystanie z pojawiających się od czasu do czasu nieprzewidzianych okazji przynoszących zysk. Dysponując wolnymi środkami pieniężnym przedsiębiorstwo może w każdej chwili skorzystać z okazji zakupu określonych dóbr po atrakcyjnych cenach czy też zainwestować posiadane środki pieniężne w inny sposób np. kupić korzystnie dług innej firmy.

Modele optymalizacji gotówki (3):

Model Baumola - Model W.Baumola służy do wyznaczania takiego poziomu transakcji pieniężnej(gotówkowej), który to poziom będzie minimalizował łączny koszt transakcji i utraconych dochodów w wyniku utrzymywania pewnego zasobu pieniężnego na rachunku nieoprocentowanym bądź w postaci gotówki. 

K_całk = K_alt + K_transferu

K_alt = C/2 * K_jalt + L_transferu * K_s

K_całk = C/2 * K_alt + Z/C * K_s

C= $\sqrt{\frac{\mathbf{2*Z*KS}}{\mathbf{\text{Kjalt}}}}$ (wzór najważniejszy tutaj)

Model Baumola

- uwzględnia dwa rodzaje kosztów – alternatywny i transakcyjny;

- jest podstawowym modelem optymalizacji gotówki

-blizniaczy do modelu ekonomicznej dostawy, jednak dotyczy czegoś innego (gotówki)

- jest to jedynie model teoretyczny

Model Millera- Orra – zakłada, że zmiany stanów środków pieniężnych w przedsiębiorstwie mają charakter losowy. Tak więc prawdopodobieństwo spadku lub wzrostu poziomu gotówki jest takie samo, czyli równe 0,5. Przyjęcie tego założenia oznacza, że gotówka wpływa lub wypływa z przedsiębiorstwa z taka samą częstotliwością.

Ostateczna wielkość gotówki zależy zatem od wspomnianego już

kosztu transferu, a także trzech innych czynników, a mianowicie:

• kosztu alternatywnego utrzymywania gotówki w przedsiębiorstwie,

• wariancji przepływów pieniężnych, obliczonej dla pewnego okresu z przeszłości,

• ustalonego dolnego limitu gotówki.

Aby otrzymać pełen model, po ustaleniu dolnego limitu, na podstawie wariancji przepływów pieniężnych, kosztu transferu oraz kosztu alternatywnego wyznacza się wielkość salda

optymalnego, czyli tzw. punkt odnowienia środków pieniężnych (RP).

RP = $\sqrt[3]{\frac{3*F*SE\hat{}2}{4*l}}$ + LL

RP – punkt odnowienia, optymalna wielkość środków pieniężnych,

F – koszt pojedynczego transferu,

SE – wariancja dziennych przepływów pieniężnych,

R – dzienny koszt alternatywny utrzymywania gotówki,

LL – dolny limit

Wartość górnego limitu stanu środków pieniężnych po ustaleniu punktu odnowienia ma postać:

UL =3×RP−2×LL

Model Stone’a

Jak zatem uwzględnić w modelu prognozy menedżerów co do wielkości przyszłych zasobów gotówkowych przedsiębiorstwa? Próbę odpowiedzi na to pytanie podjął Stone. Zało-

żył on, iż przedsiębiorstwo ma już ustalony punkt odnowienia oraz dolne i górne poziomy

salda, przy których następuje konwersja papierów wartościowych na gotówkę. Stone proponuje, aby do tych poziomów, które on nazywa zewnętrznymi granicami, dodać jeszcze dwa

tzw. poziomy (granice) wewnętrzne – inner limits. Te dodatkowe poziomy sald są wyznaczane przez zarządzających na podstawie subiektywnych decyzji, przy czym wewnętrzny

limit górny (IUL) powinien znajdować się poniżej granicy górnej (UL), a wewnętrzny limit

dolny (ILL) – powyżej dolnej granicy (UL).

Te wewnętrzne ograniczenia są swoistym „światłem ostrzegawczym”. Ich przekroczenie rozpoczyna proces decyzyjny, a jednocześnie jest początkiem planowania. Jeżeli bowiem stan środków pieniężnych wzrasta i przekroczy wewnętrzną granicę górną (1) należy

zadać sobie pytanie o to, co się stanie z poziomem gotówki w ciągu kilku najbliższych dni.

Jeżeli wiemy, iż np. na skutek nadchodzących dużych płatności stan środków pieniężnych

zmniejszy się i spadnie poniżej limitu wewnętrznego (2), to nie ma potrzeby podejmowania

żadnych działań. Jeżeli jednak istnieje prawdopodobieństwo, że stan środków pieniężnych

wzrośnie i przekroczy granicę zewnętrzną (3), to interwencja – polegająca w tym wypadku

na zakupie papierów wartościowych – jest podejmowana wcześniej, już po przekroczeniu

granicy wewnętrznej. Analogicznie postępujemy w przypadku wewnętrznej granicy dolnej.

Formy lokowania gotówki:

Formy inwestowania

Istnieje wiele możliwości inwestowania. Jednak zanim dokona się wyboru, warto dowiedzieć się, czy przypadkiem z szansami dużego zysku nie wiąże się nadmierne ryzyko. Poniżej prezentujemy przegląd podstawowych instrumentów finansowych, które szczegółowo zostaną omówione w następnych częściach Przewodnika. Pomocne będzie rozróżnienie między instrumentami, które mają charakter krótko- i długoterminowy.

Do instrumentów krótkoterminowych można zaliczyć:

Lokaty bankowe

Najchętniej wykorzystywana forma lokat. Obecnie można uzyskać w ten sposób kilkanaście procent w skali roku. Należy jednak pamiętać, że chęć wcześniejszego wypłacenia pieniędzy wiąże się najczęściej z utratą większej części narosłych odsetek.

Jednostki uczestnictwa otwartych funduszy inwestycyjnych rynku pieniężnego

Reprezentują prawo do określonej części majątku funduszu, który stanowią wpłaty uczestników i zyski z lokat. Nie są to papiery wartościowe i dlatego nie mogą być sprzedane, w każdej chwili mogą być jednak na żądanie uczestnika umorzone. Fundusze rynku pieniężnego inwestują w krótkoterminowe papiery wartościowe i lokaty bankowe, dzięki czemu wartość jednostek uczestnictwa podlega stosunkowo niewielkim wahaniom. Zaletą funduszy rynku pieniężnego jest możliwość ulokowania nieznacznych kwot z możliwością wypłaty praktycznie w każdym momencie bez utraty zysków.

Bony skarbowe

Emitowane są przez Skarb Państwa, a więc są obarczone bardzo małym ryzykiem, oferując przy tym dość wysoką rentowność. Nie są oprocentowane, ale sprzedawane poniżej ceny nominalnej, dostępne są jednak z reguły dla inwestorów z zasobniejszym portfelem (nominał bonu wynosi 10 000 zł, a najczęściej można je nabyć w pakietach po dziesięć sztuk).

Takie formy inwestycji mają ogromną zaletę z punktu widzenia inwestora, który chce ulokować pieniądze na krótki okres - z dużą dozą pewności można określić kwotę, jako otrzymamy w momencie wycofania pieniędzy. Z reguły jednak nie jest możliwe osiągnięcie w ten sposób wysokich stóp zwrotu. Taką możliwość oferują instrumenty długoterminowe, jednak są przy tym obarczone wyższym ryzykiem.

Do grupy instrumentów długoterminowych zaliczyć można:

Obligacje

Są to papiery wartościowe, w których emitent stwierdza, że jest dłużnikiem posiadacza obligacji i zobowiązuje się wobec niego do wykupu obligacji i spełnienia świadczeń dodatkowych (np. wypłaty odsetek). Obligacje mogą być emitowane przez Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego lub przedsiębiorstwa (takich emisji nie ma jeszcze zbyt wiele).

Oligacje występują w różnych formach: z okresową wypłatą odsetek w z góry określonej wysokości (obligacje o stałym kuponie), o zmiennej wysokości odsetek (obligacje o zmiennym oprocentowaniu), obligacje sprzedawane poniżej wartości nominalnej (zerokuponowe) i inne. Większość obligacji skarbowych można sprzedać lub kupić na giełdzie lub rynku pozagiełdowym, co zapewnia możliwość wycofania pieniędzy przed terminem wykupu obligacji.

Akcje

Są to papiery wartościowe reprezentujące prawa do określonej części kapitału spółki akcyjnej. W przeciwieństwie do obligacji nie oferują stałego dochodu, ale udział w zyskach spółki-emitenta. Akcje niektórych spółek są notowane na rynku giełdowym oraz na rynku pozagiełdowym, dzięki czemu można je niemal w każdej chwili kupić lub sprzedać.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(tutaj 2 podział bardziej szczegółowy)

Inwestowanie to działanie aktywne, mające na celu podniesienie wartości kapitału i otwieranie nowych perspektyw, obarczone jednak ryzykiem w zależności od skali i formy przedsięwzięcia inwestycyjnego.
Najpopularniejszą ciągle – choć ta tendencja ulega zmianom – formą inwestowania pieniędzy jest lokowanie ich w banku. Jest to forma bezpiecznego inwestowania lecz małozyskownego (niskie oprocentowanie lokat + tzw. podatek Belki).
Rynek daje inwestorom szereg innych możliwości inwestycyjnych, takich jak:

• akcje i obligacje

• nieruchomości

• działalność gospodarcza

• fundusze inwestycyjne

• wykup polisy na życie czy polisy posagowej dla dziecka

• inne np. waluty, złoto, dzieła sztuki, antyki itd.

Obligacje

1. Obligacja jest instrumentem finansowym, który może być emitowany przez państwo lub inne podmioty, na przykład spółki lub samorządy terytorialne.

Ten, kto emituje obligacje, zaciąga pożyczkę u kupującego. Obligacje emitowane są na określony czas. Emitent zobowiązuje się do wykupienia obligacji, czyli spłaty uzyskanych środków po upływie tego czasu.

1. Rodzaje obligacji:

1. ze względu na rodzaj emitenta wyróżnia się:

• o. skarbowe (emitentem jest Skarb Państwa)

• o. Komunalne (emitentami są gminy, powiaty, województwa i miasta)

• o. przedsiębiorstw

• o. bankowe

1. ze względu na termin wykupy wyróżnia się:

• o. krótkoterminowe (do 1 roku)

• o. średnioterminowe (1 – 3 lata)

• długoterminowe (powyżej 3 lat)

1. ze względu na formę oprocentowania wyróżnia się:

• o. o stałym oprocentowaniu – kupujący takie obligacje wie od początku, jakie odsetki otrzyma w momencie wykupu

• o. o zmiennym oprocentowaniu – oprocentowanie takich obligacji zmienia się w zależności od czynnika zewnętrznego np. inflacji, w stosunku do której określone jest oprocentowanie

• o. zerokuponowe – nie są oprocentowane; sprzedawane są po cenie emisyjnej niższej od nominalnej np. obligacja o nominale 100 zł sprzedawana jest po cenie emisyjnej 95 zł (zysk w momencie wykupu wynosi 5 zł na każdej obligacji)

Akcje

1. Akcja jest papierem wartościowym stwierdzającym udział w spółce akcyjnej, która jest własnością akcjonariuszy.

1. Prawa posiadacza akcji – akcjonariusza:

• prawo do udziału w Walnym Zgromadzeniu Akcjonariuszy (WZA)

• głos na WZA (1 akcja = 1 głos)

• prawo do dywidendy, czyli do udziału w zyskach spółki

• prawo poboru nowych akcji

1. Rodzaje akcji:

• imienne i na okaziciela

• aportowe (za wniesione rzeczy do spółki) i gotówkowe (nabyte za gotówkę)

• zwykłe i uprzywilejowane (uprzywilejowanie może dotyczyć np. dodatkowego głosu na WZA lub prawie do dywidendy w każdym wypadku)

1. Na akcjach można zarobić o wiele więcej niż na obligacjach, ale o wiele wyższe jest też związane z nimi ryzyko. Ryzyko to wiąże się ze spadkiem kursu akcji spowodowanym np. niskimi zyskami czy stratami spółki lub innymi czynnikami jak kryzys gospodarczy, czy zmiany kursów walut.

Czasami trzeba czekać nawet kilka lat na wzrost kursu akcji spółki, czasami też zarobić można na akcjach spółki nawet w przeciągu kilku dni.

1. Porównanie akcji i obligacji.

OBLIGACJE
AKCJE
Posiadacz obligacji
Posiadacz akcji (akcjonariusz)

• jest pożyczkodawcą

• jest udziałowcem spółki akcyjnej

• ma zapewniony dochód (odsetki)

• ma szansę na dochód w postaci dywidendy (gdy spółka osiąga zysk)

• nie ponosi odpowiedzialności za straty emitenta

• narażony na straty tak, jak spółka akcyjna

Fundusze inwestycyjne

Inwestowanie w obligacje, akcje czy inne papiery wartościowe wymaga wiedzy i czasu. Trzeba na bieżąco śledzić sytuację na rynku i starać się przewidzieć, ile te papiery mogą być warte za tydzień, miesiąc lub rok.
Istnieje jednak taka forma inwestowania na rynku kapitałowym, która pozwala na powierzenie naszych pieniędzy specjalistom – funduszom inwestycyjnym.

Fundusz inwestycyjny posiada kapitał złożony z wpłat dokonywanych przez jego uczestników. Kapitał ten jest inwestowany w papiery wartościowe lub inne aktywa (np. lokaty, waluty lub nieruchomości).

Fundusze inwestycyjne są zarządzane przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI). TFI zatrudniają doradców inwestycyjnych, czyli specjalistów którzy śledzą sytuację na rynku i podejmują decyzje, w co zainwestować środki funduszy, aby przyniosły zysk.

Chcąc zainwestować w wybrany fundusz inwestycyjny inwestor nabywa tzw. jednostki uczestnictwa. Stanowią one tytuł prawny do uczestnictwa w dochodach wypracowanych przez fundusz. Jednostki te są wycenianie w każdy dzień roboczy i w każdym momencie możemy kupować nowe lub zażądać odkupienia ich przez fundusz po aktualnej wycenie (notowaniu jednostki uczestnictwa)

Korzyści z inwestowania w fundusze inwestycyjne:

• korzystamy z usług doświadczonych specjalistów

• dywersyfikacja portfela (wybieramy rodzaj funduszu inwestycyjnego)

• efektywność inwestycji (fundusz inwestuje w różne instrumenty finansowe)

• płynność – jednostki uczestnictwa możemy umorzyć (sprzedać) w każdej chwili, więc mamy szybki dostęp do naszych pieniędzy

Ze względu na politykę inwestycyjną (metody lokowania aktywów funduszu) fundusze można podzielić (wg malejącego poziomu ryzyka inwestycyjnego) na:

• fundusze agresywne (np. fundusze akcji)

• fundusze zrównoważone (np. fundusze stabilnego wzrostu)

• fundusze bezpieczne (np. fundusze pieniężne, obligacji)

Średniowarzony koszt kapitału

WACC (średnioważony koszt kapitału) jest to miara kosztu kapitału jakim dysponuje spółka. Jest to ważony wartościami rynkowymi koszt wynikający ze struktury finansowania, na którą składa się dług netto i finansowanie kapitałem własnym. Należy przy tym pamiętać o uwzględnianiu tarczy podatkowej jaka towarzyszy finansowaniu dłużnemu.

Formuła liczenia WACC przedstawia się następująco:

WACC = D/(D+E)*(1-T)*Kd +E/(D+E)*Ke

gdzie:

WACC - średni ważony koszt kapitału,

Ke - koszt kapitału własnego,

Kd - koszt długu bez uwzględnienia tarczy podatkowej,

T - rzeczywista stopa podatku dochodowego,

E - rynkowa wartość kapitału,

D - rynkowa wartość długu.

Koszt kapitału własnego:

Kapitał własny przedsiębiorstwa, to środki wniesione do firmy przez właścicieli na stałe oraz środki wygospodarowane przez samą firmę w toku jej działalności. Kapitał własny jest kapitałem podstawowym. Bez niego przedsiębiorstwo nie jest w stanie pozyskać kapitału wierzycielskiego. Zwykle kapitał własny firmy jest zaangażowany w przedsiębiorstwie na stałe. Udziałowcy odbierają jedynie z tego tytułu roczną dywidendę (jeżeli zarząd część wypracowanych środków zarekomenduje na wypłatę premii zgromadzeniu wspólników/walnemu zgromadzeniu, a te organy w głosowaniu ją zatwierdzą). Ryzyko utraty środków jest permanentne i zależy nie tylko od samej spółki, ale od bardzo wielu czynników zewnętrznych, jak choćby od globalnego kryzysu.

Koszt zaangażowanych własnych środków, jest zatem – najogólniej mówiąc – kosztem możliwości lub utraconych szans (kosztem alternatywnym). Jest równy łącz­nej stopie zwrotu, jakiej właściciel mógłby się spodziewać, gdyby zainwestował w inne aktywa, ale o porównywalnym ryzyku.

Należy przyjąć, że kapitał własny jest zawsze droższy, niż obcy. Wynika to choćby tylko z podatków – o ile kapitału własnego nie można wrzucić w koszty działalności (nie jest wykazywany w sprawozdaniach finansowych firmy), aby w ten sposób umniejszyć podatek CIT ew. PIT, o tyle kapitał obcy można.

Wzór wyliczenia kosztu kapitału własnego przedstawia się następująco.

Ke = Rf + ß *(Rr-Rf)

gdzie:

Ke - koszt kapitału własnego,

Rf - stopa zwrotu z lokat wolnych od ryzyka,

ß - współczynnik beta,

Rr - stopa zwrotu z portfela rynkowego,

(Rr - Rf)– rynkowa premia za ryzyko.

Koszt kapitału to współczynnik obrazujący zarówno strukturę kapitału, koszt jego poszczególnych składników, jak i poziom ryzyka związanego z danym przedsięwzięciem. Jako koszt kapitału należy stosować minimalną stopę zwrotu jakiej wymaga dany dawca kapitału.

Koszt kapitału obcego:

Koszt obcego kapitału, stanowi różnicę między kwotą pożyczoną, a oddaną (łącznie z opłatami  dodatkowymi). Kapitał obcy przedsiębiorstwo musi zwrócić w umówionym czasie, a ryzyko nieotrzymania pieniędzy jest bardzo gruntownie oszacowane. Generalnie ryzyko obcego kapitału jest zależne od stopy wolnej od ryzyka (a ta zależy od inflacji) oraz od stopnia zagrożenia wypłacalności firmy.

Zwykle przedsiębiorcy pozyskują kapitał obcy w formie:

 

·         kredytów (bankowych, terminowych czy w postaci linii kredytowej),

·         papierów dłużnych,

·         obligacji (krajowych lub międzynarodowych)

 

Najpopularniejszą formą kapitału obcego dla firm, jest kredyt bankowy. Jego koszt bardzo łatwo wyliczyć. Wystarczy wykorzystać do tego kalkulacje przedstawione przez doradcę kredytowego.

Warto zwrócić uwagę, że odsetki od kredytu bankowego, pomniejszają podstawę opodatkowania. A to znaczy, że kredytobiorca może skorzystać z odliczenia odsetek od kredytu, ponieważ stanowią one koszt uzyskania dochodu (rozwiązanie to nazywa się tarczą podatkową).

Formy restrukturyzacji aktywów trwałych:

1. dezinwestycyjne- wydziela się wydział, a następnie się go sprzedaje za co otrzymuje sie gotówkę. Utrata całkowitej kontroli nad wydzieloną jednostką.

2. spin offy- wydziela się wydział, który następnie zamienia się na spółkę. Władzę pełnią wcześniejsi właściciele. Utrzymuje się udziały jakie były przed wydzieleniem

3. split offy- Podobnie do spin offów, ale tu władzę nie muszą pełnić poprzedni właściciele ale mogą.

4. split up- z jednej spółki wydziela się np. 3 wydziały, następnie te wydziały przekształca się w spółki. Dotychczasowi właściciele danego działu pozostają, ale firma przestaje istnieć

5. eguity carre out- spółka emituje akcje maksymalnie 49%. - kupujący nie mogą przejąć władzy

6. tracking stocks- spółka emituje nieme akcje. Nabywcy takich akcji nie mają prawa głosu. W tym jak i poprzednim może wystąpić przepływ gotówki ale nie musi.

Kapitał zainwestowany:

Kapitał zainwestowany

To ten kapitał, który jego dawcy zainwestowali w nasze przedsiębiorstwo:

* W przypadku kapitału własnego KW - zainwestowali właściciele

* W przypadku kapitału obcego KO - zainwestowali wierzyciele

KZ = KW + KOD oprocentowane + KOK oprocentowane

Gdzie:
KOD oprocentowane - to kapitały obce, długookresowe, tj. kredyty, pożyczki, emisja obligacji

KOK oprocentowane - to kapitały obce, krótkoterminowe, tj. kredyty, pożyczki, weksle, dłużne papiery wartościowe do 12 miesięcy

Przepływy pieniężne:

Pieniężne przepływy

przepływy gotówkowe, forma nadwyżki finansowej przedsiębiorstwa. W zależności od kontekstu może oznaczać szereg różnych rzeczy. Może odnosić się do wpływów z inkasa należności, może również oznaczać płynne środki wygenerowane w ramach rentownej działalności, a także zmiany sald na rachunkach bankowych za dany okres. Uwzględnia oprócz elementów wchodzących w skład rachunku wyników (sprzedaż, koszty, wynik finansowy) również elementy w nim nie ujęte, niestanowiące przychodów ze sprzedaży ani kosztów ich uzyskania, lecz mające często znaczny wpływ na poziom wypłacalności przedsiębiorstwa.

Dotyczy to zmian w poziomie zapasów i należności, kredytów i pożyczek oraz innych zobowiązań, jak również innych wydatków niemających charakteru kosztów (np. wydatki inwestycyjne) oraz kosztów niemających charakteru wydatków (np. amortyzacja). „Najbardziej typowym znaczeniem terminu pieniężne przepływy, jest pozycja, którą księgowi kalkulują jako przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej.

Przepływy pieniężne są prezentowane w postaci odpowiedniego zestawienia (rachunek przepływów pieniężnych), które stanowi często uzupełnienie podstawowych sprawozdań finansowych (bilans, rachunek wyników) o informacje dotyczące kształtowania się sytuacji w zakresie płynności finansowej przedsiębiorstwa.