Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, ćwiczenia pierwsze
1. Rozwój to…proces ukierunkowanych zmian, w których można wyróżnić następujące etapy przemian(fazy rozwojowe) danego obiektu, wskazujące zróżnicowanie się tego obiektu pod określonym względem. Charakterystyczną cechą rozwoju jest postęp, przechodzenie od form prostych do coraz bardziej złożonych poziomów organizacji.
W rozwoju nie ma możliwości zastoju i cofania do formy pierwotnej!
2. Rozwój może mieć charakter…
Progresywny: w jego wyniku powstaje nowa, wyższa jakość
Regresywny: inwolucja, czyli cofanie się
Jawny: wszystkie zauważalne zmiany zewnętrzne
Ukryty: przemiany we wnętrzu organizmu
3. Ontogeneza to…inaczej rozwój osobniczy, autogenetyczny. Są to zmiany dokonujące się w ciągu całego życia jednostki od momentu zapłodnienia do jej śmierci.
Właściwości ontogenezy:
Stała
Nieodwracalna
Trwała
Postępowa
Rekordacja: wydłużenie faz rozwojowych
Ontogeneza prowadzi do doskonalenia się, zmian kierunkowych,które pozwalają na przystosowanie się np. do środowiska.
4. Rozwój fizyczny to…zmiany (wzrost,waga,itp.) jakim ulega jednostka w ciągu całego życia. Są to procesy biologiczne gdzie wyłączona jest sfera psychiczna.
5. Filogeneza to…zmiany dokonujące się międzypokoleniowo.
6. Auksologia to…gałęź wiedzy,która stanowi syntezę nauk szczegółowych, bada rozwój człowieka w zależności od czasu, determinacji genetycznej, wpływów środowiska w aspekcie rozwoju biologicznego, psychicznego i motorycznego.
7. Efektem końcowym procesów rozwojowych dokonujących się w okresie dzieciństwa i młodości jest osiąganie dorosłości(dojrzałości,pełnej samodzielności)
8. Materialne aspkety rozwoju biologicznego człowieka dzieli się na:
Elementy składowe jakościowo
Elementy składowe ilościowo
Elementy energetyczno-informacyjne
Do aspektu a) zaliczamy:
Wzrastanie(zwiększanie masy i rozmiarów ciała, rozrost, rozplem-mnożenie się liczby komórek)
Różnicowanie(zmiany prowadzące do powstania nowych struktur o zróżnicowanej budowie, cytogeneza,histogeneza,organogeneza,typogeneza)
Dojrzewanie(doskonalenie się i dostrajanie funkcji poszczególnych narządów i układów w organizmie, specjalizacja,integracja)
Postęp(dokonalenie organizacji organizmu jako całego systemu)
Do aspektu b) zaliczamy:
Kinetyka rozwoju(poziom na jakim przebiega rozwój konkretnego osobnika)
Tempo/dynamika rozwoju(wielkość przyrostów przypadająca na określoną jednostkę czasu)
Rytm/rytmiczność rozwoju(jest to niejednakowe tempo rozwoju w poszczególnych okresach)
Rozmach rozwoju(to zmiana wielkości cechy od urodzenia do zakończenia rozwoju)
Do aspektu c) zaliczamy:
Informatyka(źródła i mechanizmy przekazywania informacji)
Energetyka(źródła energii i koszt energetyczny procesów rozwojowych)
Metabolika(mechanizmy i charakter przemiany materii, anabolizm,katabolizm)
Dystrybucja(wykorzystanie przez ustrój energii i przemiany materii, zaleznie od etapu rozwoju onotogenetycznego
9. Akceleracja to…proces międzypokoleniowego rozwoju biologicznego i dojrzewania,czyli wcześniejsze osiąganie kolejnych etapów rozwoju.
Przyczyny:
Poprawienie się warunków życia, polepszenie się opieki zdrowotnej
Zmiany klimatyczne
Postępująca cywilizacja i urbanizacja