1.Technologie informacyjne a społeczeństwo informacyjne.

Informatyzacji administracji poświęcono wiele prac naukowych i popularno naukowych. We wszystkich podjęto próbę popularyzacji nowego spojrzenia na organizację admin. i analizy materiału prawnego przygotowanego przez ustawodawcę.

Naturalnie nie obeszło się bez krytycznych uwag, jednak z publikowanych źródeł przewija się jeden najistotniejszy wniosek, że wdrażanie technologii informacyjnych w admin. jest wyznacznikiem postępu technologicznego i cywilizacyjnego państwa. Postęp ten podbudza do kreatywności w dążeniu do objęcia jak największej części czynności realizowanych przez struktury organizacyjne w formie elektronicznej.

Wykorzystanie urządzeń przetwarzających informacje na nośniku elektronicznym zmieniło obraz życia codziennego i nie budzi już to większego sprzeciwu - zostaje przyjęte jako coś naturalnego czy wręcz nieodzownego w życiu ludzi.

Jeszcze niespełna 40 lat temu rozważania na temat wykorzystania maszyn matematycznych do wprowadzania i przetwarzania danych było czymś wyjątkowym.

Prekursorem w latach 70tych był J. Starościak, który opracował warunki wykorzystania w admin. maszyn gromadzących informacje, służących ich upowszechnianiu i przygotowujących materiał do rozstrzygnięć dla admin.

Wskazywał także, że rola maszyny jest sprowadzana dla właściwego dla niej miejsca jako narzędzia ewidencji, konsolidacji i przetwarzania danych z pozostawieniem decyzji w rękach człowieka. Ujawnił także dyscyplinującą rolę zastosowania maszyn matematycznych w admin. W zw. z tym, że maszyna matematyczna odpowiada na pytania TAK lub NIE to sytuacja tak zmusza praktyków do jasnego stawiania sprawy, a teoretyków do posługiwania się jednoznacznymi pojęciami. Natomiast legislatorów zmusza do wprowadzania rozwiązań nie budzących wątpliwości.

Wykorzystanie urządzeń technicznych w admin. tworzy nowy obszar badawczy, jakim są możliwości programowania i dostosowania maszyn do wymagań organizacji.

Już w 1990 roku J. Łętowski pisał, że w dalekiej przyszłości będzie się można spodziewać ewentualnej, wstępnej kontroli zgodności z prawem każdej decyzji przez komputer i zapobieżenia w ten sposób przynajmniej formalnie, rażącym naruszeniom prawa.

Komputeryzacja admin. przynosi za sobą jednak tak daleko idącą dokumentację i możliwości rozciągnięcia wręcz totalnej kontroli nad całością życia obywateli, że już dziś uważa się ją za „wypędzenie diabła przy pomocy belzebuba”. Nie jest więc pewne czy postęp techniczny nie przyniesie za sobą jeszcze bardziej kłopotliwych problemów.

Wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w admin. pociąga za sobą zmiany w jej strukturze oraz sposobach jej funkcjonowania. Wpływa na czynnik ludzki, gdyż stawia człow. nowe wyzwania zw. z koniecznością opanowania umiejętności posługiwania się nowymi narzędziami.

Oczywistym jest dla wszystkich, że stopień informatyzacji jest jednym z mierników kraju i społeczeństwa, a zastosowanie teleinformatyki w życiu codziennym i obrocie gospodarczym przynosi korzyści w postaci szerszej i szybszej dostępności do usług, podnoszenia kwalifikacji i zdobywania wiedzy.

Mimo to niejednokrotnie można zaobserwować opór społeczny przed wprowadzaniem nowinek technicznych. Jest on podyktowany między innymi; koniecznością zdobywanie wiedzy o produkcie i ciągłego dostosowywania się do nowych metod gromadzenia i przetwarzania informacji.

2.Inicjatywa budowania społeczeństwa informacyjnego w Polsce.

Dnia 14 lipca 2000 r. Sejm RP podjął uchwałę w sprawie budowania podstaw społeczeństwa informacyjnego w Polsce. Ta uchwała została ogłoszona w Monitorze Polskim i obejmuje zagadnienia dot. powszechnego dostępu i wykorzystania Internetu, stworzenie planu rozwoju edukacji informatycznej (planów i projektów rozwoju systemu teleinformatycznego w administracji, rozwoju systemów teleinformatycznych uwzględniających bezpieczeństwo państwa, systemów bezpieczeństwa chroniących przed nadużyciami i przestępstwami w sieci) od tego momentu stworzenie społeczeństwa teleinformacyjnego stało się oficjalnym celem państwa. Ustawodawca przeszedł z poziomu dyskusji do poziomu działania mu właściwego, tj. tworzenia bazy normatywnej pozwalającej wcielić w życie teoretyczne założenia. Wejście w życie całego szeregu aktów normatywnych to realizacja określonego planu, ale także stworzenia narzędzi prawnych dających pewność i zaufanie do elektronicznego obrótu informacjami, bezpieczeństwo ich dostępności, bezpieczeństwo ochrony danych, ale i jawność informacji, niestety jak w niemal każdej sferze aktywności społeczeństwa ustawodawca nie nadąża w stosunku do rozwoju technicznego i szybkości przyswajania sobie nowinek technicznych przez obywateli.

Budowa społeczeństwa informatycznego to nie tylko płaszczyzna normatywna, ale też rozwój techniczny. Możliwość przetwarzania danych wymaga posiadania zgodnych z przyjętymi standardami technicznymi urządzeń, oprogramowania, sieci komunikacyjnych oraz dostępu do bazy danych w każdym miejscu pobytu. W wyniku powszechności dostępu do usług informatycznych i technologii umożliwiającej korzystanie z tych usług można stwierdzić, że technologie informacyjne kształtują współczesne społeczeństwo. Można wyróżnić 3 etapy, które miały dla niego wpływ: agrarny, przemysłowy i postindustrialny. Wg G. Szpora społeczeństwo informacyjne to takie w którym większość aktywnych zawodowo osób zajmuje się przetwarzaniem informacji, a narzędzia informatyczne wykorzystywane są szeroko także w związku z innymi formami aktywności obywateli. Z jednej strony wg ekonomistów informacja cyfrowa to przedmiot działalności gospod. czyli zjawisko ekonomiczne przybierające różne postaci: dokumentu, czyli informacji o zdarzeniach przeszłych lub przyjętych zobowiązaniach; pieniądza, czyli informacji o instrumentach finansowych (gotówka, akcje, obligacje); utworu autorskiego, czyli dzieła literackiego, muzyki, obrazów ruchomych (film) i nieruchomych (zdjęcia); oprogramowanie. Z drugiej strony postęp informatyczny wymusza właściwy dla siebie sposób administrowania i nową płaszczyznę relacji pomiędzy administracją a jednostką. Nowoczesne urządzenia informatyczne, ich oprogramowanie, dostęp do Internetu pozwala na zgromadzenie dużej ilości informacji o konkretnej jednostce. Dobrze poinformowany urzędnik może podejmować lepsze decyzje.

Cyfryzacja – to wirtualna możliwość komunikowania się obywatela z administracją, umieszczone na stronie internetowej, opracowane formularze pozwalają na załatwienie indywidualnych spraw jednostki bez konieczności osobistego odwiedzania urzędu. Dostępność w formie elektronicznej powoduje żądanie sprawniejszej i szybszej administracji. Ma także wpływ na strukturę administracji i wymusza większą specjalizację.

Rozwój informatyczny dokonał zmiany w świadomości społecznej. Nastąpiło odwrócenie tradycyjnych ról społecznych – to ludzie młodzi stali się przewodnikami w życiu starszych. Nastąpiła też zmiana organizacji – trzeba dobrych warunków pracy, gdyż inaczej środki elektroniczne nie przyniosą efektów. Wykorzystanie nowoczesnych narzędzi informatycznych powoduje, że nie ma znaczenie gdzie pracownik wykonuje pracę (w biurze czy w domu). W momencie wykonywania czynności z zakresu umowę o pracę pracownik porusza się w cyberprzestrzeni, która jest nową płaszczyzną funkcjonowania pracowników. Nie ma w niej tradycyjnego kontaktu z przełożonym lub współpracownikiem, ale ten kontakt jest „żywy”, odbywa się w jednym czasie i jednej przestrzeni, cyfrowej poza tym nic się nie zmienia. Wszystkie pozostałe założenia ze stosunku pracy są aktualne, tj. uczciwość, ochrona prywatności, bezpieczeństwo, zasada hierarchiczności, przyzwoite wynagrodzenie, godność pracownika, prawa socjalne. To wszystko sprzyja powstaniu nowych sposobów świadczenia pracy- telepraca.

Demokracja elektroniczna to demokracja wykorzystująca w ramach komunikacji władza-obywatel nowe media. W ramach tej demokracji wyróżniamy 3 kategorie: teledemokracja wykorzystująca od lat 70 nowe technologie, cyberdemokracja rozwój sieci komputerowych i elektroniczna demokracja ulepszenie demokracji reprezentacyjnej.

Entuzjaści administracji elektronicznej uważają, że przepływ informacji dzięki narzędziom informatycznym może mieć wpływ na system demokratyczny, przejawia się to już teraz w postaci, np. wykorzystania Internetu w politycznym marketingu lub w procedurach wyborczych.

3.Inicjatywa budowania społeczeństwa informacyjnego na obszarze UE

Na obszarze UE też podejmuje się inicjatywy społeczeństwa informacyjnego. W 2005 r. komisja UE przyjęła inicjatywę „i2000” oraz „Europejskie społeczeństwo informacyjne , będące wszechstronną strategią dla modernizowania i pobudzania gospodarki cyfrowej, promowania sieci szeroko pasmowych, rozwoju usług administracji elektronicznej W inicjatywie „i2000” wskazano 3 kierunki działań:

- utworzenie otwartego i konkurencyjnego rynku dla społeczeństwa informacyjnego i usług mediów,

- zwiększenie inwestycji w zakresie badań dotyczących rozwoju techniki, informacji i komunikacji,

- rozwijanie globalnego, europejskiego społeczeństwa informacyjnego.

Integralną częścią inicjatywy „i2010” na rzecz nowych miejsc pracy i wzrostu gospodarczego w społeczeństwie informacyjnym jest plan działania na rzecz administracji elektronicznej. Państwa które są prymusami w organizacji sektora publicznego podejmują próby wprowadzenia e-administraji. Konsekwencjom tak zorganizowania administracji jest nie tylko fakt przynależności tych państw do krajów najbardziej rozwiniętych, ale także jest to spełnienie oczekiwań obywateli w zakresie ograniczenia biurokracji, wprowadzenia sprawnego działania administracji, dostępu obywateli do lepszych usług. Wprowadzenie nowego charakteru administracji wymuszają także pojawiające się nowe problemy związane ze starzeniem się społeczeństwa, zmianami klimatycznymi i innymi czynnikami. Konsekwencją podjętych zadań na rzecze-administracji jest wprowadzenie i modernizowanie wielu usług publicznych świadczonych na poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym, a nawet transgranicznym. Zwrócono również uwagę na usługi ułatwiające przemieszczanie się osób w obrębie UE, np. usługi w zakresie ubezpieczeń społecznych. Z treści inicjatywy „i2010” można wyczytać, że służy ona spójności polityki UE oraz zwiększenia wpływu technologii informacyjnych i komunikacyjnych na rozwój gospodarczy. Analizując postęp techniczny można stwierdzić, że budowa społeczeństwa informacyjnego jest niezwykle realna przede wszystkim z powodu ekonomicznej dostępności do nowinek technicznych. Budowa i eksploatacja sieci jest coraz tańsza. Dzięki siecią komórkowym i bezprzewodowym obywatele mogą korzystać z szeregu nowych usług. Powstały nowe warunki prowadzenia działalności gospodarczej, nowe formy zatrudniania, nowe formy kontaktów, których treści tworzone są przez użytkowników.

4.Regulacje prawa wspólnotowego w zakresie komunikacji elektronicznej.

UE wytworzyła cały szereg aktów normatywnych regulujących kwestie komunikacji elektronicznej. Są one zawarte zarówno w prawie pierwotnym jak i wtórnym. Prawo pierwotne występuje przed wszystkim w traktacie ustanawiającym wspólnotę europejską, europejskie prawo komunikacji elektronicznej jest zawarte też w dyrektywach, rozporządzeniach i decyzjach mających charakter wiążący oraz niewiążących: zalecenia, opinie, obwieszczenia i komunikaty. Szczególną role w sektorze administracji spełniają dyrektywy jako swoiste akty nie mające swojego odpowiednika ani w prawie karnym, ani w prawie krajowym, ani w prawie międzynarodowym.

Zgodnie z art.5 traktatu amstemdarskiego w dziedzinie telekomunikacji większość działań jest podejmowana na szczeblu wspólnotowym. Dyrektywy telekomunikacyjne są stanowione przez komisję europejską albo radę europejską działającą wspólnie z parlamentem. Przyjmowane na podstawie art.95 traktatu służą harmonizacji wspólnotowego rynku telekomunikacyjnego. Natomiast stanowione na podstawie art.86 ustęp 3 traktatu określone są jako dyrektywy liberalizacyjne. Art..95 stanowi ważną podstawę prawną dla przyjmowania przepisów dotyczących wspólnotowego rynku jednak procedura stanowienia dyrektyw w oparciu o ten przepis jest długotrwała i skomplikowana. Z kolei art.86 jest jednym z niewielu który zezwala komisji europejskiej na samodzielne stanowienie dyrektyw i bez formalnego współdziałania z radą i parlamentem europejskim. Dynamiczny rozwój rynku a co za tym idzie usług telekomunikacyjnych wymusza zmiany w sferze prawnej, organizacyjnej, politycznej i ekonomicznej zwłaszcza ma to znaczenie dla sfery i prawnej która musi nadążać za rozwojem technicznym, gdyż do materii prawnej przenikają nowe terminy związane z technologią informacyjną i na gruncie prawa należy je definiować.

Zgodnie z poglądami wyrażanymi w prawniczym piśmiennictwie nowe regulacje prawne nie mają jeszcze ostatecznego kształtu i można spodziewać się zmian. Ze względu na obecność regulacji prawnych dotyczących komunikacji elektronicznej poniżej zostały wskazane 4 z 11 najważniejszych aktów prawnych:

- rozporządzenie o uwolnieniu dostępu do pętli lokalnej,

- dyrektywa o wspólnych ramach regulacyjnych dla sieci i usług komunikacji elektronicznej,

-dyrektywa w sprawie usług powszechnej i związanych z sieciami i usługami w łączności elektronicznej praw użytkowników,

- dyrektywa o konkurencji na rynkach sieci i usług komunikacji elektronicznej.

5.Prawne i pozaprawne obowiązki administracji publicznej w unijnym procesie wdrażania i stosowania prawa

Prawidłowo zorganizowana administracja daje gwarancje właściwego realizowania zadań wynikających z prawa UE. Było to wielokrotnie podkreślone w literaturze polskiej i innych krajów UE. Podkreślano, że struktury instrukcjonalne oraz kompetencje organów administracji rządowej i samorządowej powinny być tak rozłożone, aby mogły w oparciu o przepisy prawa unijnego efektywnie i prawidłowo wykonywać zlecone im zadania. Działania

Organów administracji są podejmowane w warunkach różnych procedur, które są stanowione przez poszczególne kraje członkowskie. Swoboda w tym zakresie jest ograniczona w odniesieniu do rozwiązań prawnych, które są wdrażane do krajowego porządku prawnego. Ujednolicenie norm organizacyjnych w krajach UE ma na celu ułatwienie przepływu informacji i podejmowania decyzji. Podstawowe obowiązki prawne administracji publicznej zawarte są w krajowym i unijnym porządku prawnym. W zakresie wykonywania zadań przewidzianych w przepisach unijnych każdy kraj członkowski dysponuje pewną swobodą. Do obowiązków administracji można zaliczyć także obowiązki koordynacyjno-negocjacyjne. Polegają one na ścisłej współpracy i negocjacjach wszystkich krajowych administracji. Ich przykładem jest pozyskiwanie w ramach polityki regionalnej unii funduszy i środków dla wykonywania zadań administracji publicznej. Obowiązki administracji wynikające z norm prawa UE to nie tylko obowiązki prawne ale i obowiązki o charakterze organizacyjnym, edukacyjnym, informatycznym, promowania interesu krajowego w ramach procedur decyzyjnych, przekazywania podmiotom krajowym podstawowych informacji mających dla nich istotne znaczenie, wsparcia dla krajowych negocjatorów, monitoring harmonogramów i terminów i ochrony interesów krajowych przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.

8.Plan Informatyzacji Państwa

Szczególne znaczenie w dziedzinie informatyzacji działalności podmiotów publ. przewiduje Ustawa o informatyzacji w odniesieniu do planu informatyzacji państwa.

Plan Informatyzacji Państwa jest instrumentem planowania i koordynowania informatyzacji działalności podm. publ. w zakresie realizowanych przez te podm. zad. publ. Plan jest ustanawiany przez RM na wniosek ministra właściwego do spraw informatyzacji w drodze rozporządzenia. Ustanawiany jest n okres nie dłuższy niż 5 lat i aktualizowany nie później niż po 2 latach od jego obowiązywania.

Plan Informatyzacji Państwa jest instrumentem do:

1.określenia organizacyjnych i technologicznych instrumentów rozwoju społecz. Informacyjnego w oparciu o Strategię.

2.koordynowania realizowanych przez więcej niż jeden podmiot publiczny projektów informatycznych o publ. zastosowaniu.

3.modernizowania oraz łączenia systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publ.

4.zapewnienia warunków bezpieczeństwa i zgodności działania systemów teleinformat. używanych do realizacji zad. publ.

5.tworzenia warunków do rozwoju współpracy międzynarodowej w zakresie informatyzacji i społecz. Informacyjnego.

6.tworzenia warunków dla realizacji Strategii.

Ustawa o informatyzacji tworzy jedynie ramy prawne dla informatyzacji działalności podm. publ., jej uzupełnieniem były rozporządzenia RM z dnia 1 sierpnia 2006 w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na rok 2006 oraz z dnia 28 marca 2007 w sprawie Planu Informatyzacji Państwa na lata 2007-2010.

Z Planem Informatyzacji Państwa ściśle związana jest Strategia Rozwoju Kraju na lata 2007-2015. Jest ona dokumentem zawierającym założenia budowy społecz. informacyjnego oraz gospod. opartej na wiedzy.

Wśród głównych celów wyłania się:

-wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki,

-wzrost zatrudnienia i podniesienia jego jakości,

-poprawę stanu infrastruktury technicznej i społecznej,

-budowę zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa,

-rozwój obszarów wiejskich,

-rozwój regionalny oraz podniesienie spójności terytorialnej.

W Strategii przewidziano:

-zwiększenie dostępu do Internetu,

-zwiększenie zachęt dla inwestycji w sektorze technologii informacyjnych,

-wzrost oferty usług elektronicznych dla obywateli i przedsiębiorców.

Strategia jest dokumentem ogólnym nie zawierającym konkretnych programów i założeń rozwoju elektronicznej admin. Jest to jedna z głównych przyczyn problemów z informatyzacją administracji.

Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 wyznacza jedynie ogólne cele i kierunki rozwoju Polski. Generalność tego dokumentu powoduje, iż jest on tylko odniesieniem dla innych strategii i programów pozarządowych.

9.Projekty informatyczne do 2010 r.

W dniu 17 czerwca 2010r. Rada Ministrów utraciła kompetencję do ustanawiania w drodze rozporządzenia sektorowych i ponadsektorowych projektów informatycznych. Projekty informatyczne ustanawiane były w celu wykonania Planu Informatyzacji Państwa. Były one praktycznymi instrumentami informatyzacji. Do podstawowych projektów informatycznych zaliczano ponadsektorowe projekty informatyczne i sektorowe projekty informatyczne.

Ponadsektorowy projekt informatyczny to był projekt o publicznym zastosowaniu, którego zakres przedmiotowy dotyczył spraw należących do właściwości więcej niż jednego działu admin. Rządowej. Ustanawiany był w drodze rozporządzenia Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw informatyzacji. Uwzględniał potrzeby w zakresie informatyzacji działalności podmiotów publicznych, możliwości finansowe państwa, a także priorytety rozwoju systemów teleinformatycznych używanych do realizacji zadań publ., a także określał zad. publ. realizowane z wykorzystaniem drogi elektronicznej.

Sektorowy projekt informatyczny, to był projekt, którego zakres przedmiotowy dotyczył spraw należących do właściwości jednego działu administracji rządowej. Projekt ten ustanawiał minister właściwy do spraw działu admin. rządowej, którego projekt dotyczył, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw informatyzacji. Musiał on przewidywać skutki finansowe dla państwa , priorytety rozwoju systemów informatycznych oraz określać zadania publ. realizowane z wykorzysta. drogi elektronicznej. Stanowiony był w formie rozporządzenia.

Zgodnie z Planami Informatyzacji Państwa na 2006 i 2007-2010 wdrożóno różne projekty informatyczne o zasięgu zarówno sektorowym jak i ponadsektorowym.

Do projektów ponadsektorowych można zaliczyć:

1.e-PUAP – Elektroniczna Platforma Usług Administracyjnych- w ramach tego projektu budowana jest platforma umożliwiająca tworzenie procesu obsługi przedsiębiorców z wykorzystaniem standardów dok. elektronicznych i procesów pracy administracji.

2.e-PUAP2 - Elektroniczna Platforma Usług Administracyjnych- ma na celu rozszerzenie zakresu usług, kreowanie powiązań między systemami.

3.STAP – Siec Teleinformatyczna Usług Administracyjnych- ma na celu koordynacje resortów w zakresie tworzenia i użytkowania wspólnych sieci teleinformatycznych. Usługi to: podpis elektroniczny, elektroniczny obieg dokumentów, transmisja video.

4.Cepik – Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców – projekt obejmujący centralną bazę danych, gromadzący informację o pojazdach ii ich właścicielach, oraz osobach posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami.

5.pl.ID- Polska ID Karta- kontynuacja działań zw. z projektem PESEL II.

6.Centralny Węzeł Polskiego Komponentu SIS II i VIS- celem jest zapewnienie przepływu informacji wymaganej od państwa polskiego postanowieniami Konwencji Wykonawczej Schengen. Integruje całą grupę różnych systemów.

Do projektów ponadsektorowych zaliczamy:

1.e-Deklaracja – Rozlicz. Podatkowe dla Podmiotów Gospodarczych umożliwiający wypełnienie elektronicznych formularzy PIT, CIT, NIP, VAT.

2.PESEL2 – Przebudowa Rejestrów Państwowych – nowy, zintegrowany system ewid. ludności. Umożliwiał będzię zdalną aktualizację zbioru PESEL.

3.E-PORTAL – Dostęp do Krajowego Rejestru Sądowego

4.Nowa Księga Wieczysta NKW

5. Budowa Portalu Informacyjnego Notariuszy, Radców Prawnych, Komorników, Adwokatów

6.Bodowa Dziedzinowej Platformy Elektronicznej Ministerstwa Sprawiedliwości

7.Zintegrowany System Zarządzania Zadaniowym Budżetem Państwa

8.System Świadczeń Rodzinnych i Zaliczki Alimentacyjnej

9. SI SYRIUSZ – Zintegrowany System Obsługi Rynku Pracy i Zabezpieczenia Społecznego itd..

10. Zakres obowiązywania ustawy o informatyzacji działalności podm. realizujących zad. publiczne

Przepisy Ustawy o Informatyzacji stosuje się do podmiotów realizujących zadania publiczne określone z ustawy, a mianowicie do:

1.org. admin. rządowej

2.org. kontroli państwowej i pchrony prawa

3.sądów

4.jednostek organizacyjnych prokuratury

5.jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

6.jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych

7.funduszy celowych

8.samodzielnych, publicznych zakładów opieki zdrowotnej

9.ZUS i KRUS

10.NFZ

11.państwowych lub samorządowych osób prawnych utworzonych n a podstawie odrębnych ustaw w celu realizacji zad. publ.

Ustawa o informatyzacji zawiera także wiele wyłączeń, nie stosuje się jej m.in. do:

1.przedsiębiorstw państwowych

2.spółek handlowych

3.służb specjalnych

4.kancelarii sejmu i senatu

5.kancelari Prezydenta RP

6.NBP, NIK, IPN

7.uczelni publicznych

8.Rzecznika Praw Obywatelskich

9.Trybunału Konstytucyjnego

10.Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych

11.Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

12. Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, G.I. Informacji Finansowych

Jeżeli wymienione podmioty w związku z realizacją zadań mają obowiązek przekazywania informacji do i od podmiotów niebędących organami admin. rządowej wówczas obowiązuje zasada równego traktowania rozwiązań informatycznych oraz powinny zapewnią taki system teleinformatyczny, który spełniałby minimalne wymagania.

Bardzo często jednak wprowadzone do admin. publ. różne systemy utrudniają wzajemną komunikację. Aby uniknąć takich sytuacji należy wzmocnić zasadę otwartości interfejsów programowych umożliwiających łączenie systemów o różnych architekturach oraz dołączeni swoich programów dostępu do systemów publicznych.

Ustawa o informatyzacji określiła także inne zasady w celu ochrony interesu publ. w tym zachowania przez państwo możliwości swobody wyboru technologii w procesach informatyzacji.

Do tych zasad zaliczono:

1.Ustanowienie planu informatyzacji państwa oraz projektów informatycznych o publicznym zastosowaniu

2.ustalenie minimalnych gwarantujących otwartość standardów informatycznych używanych dla realizacji zad. publ. oraz dla rejestrów publ. i wymiany informacji w formie elektronicznej z podmiotami publicznymi

3.dostosowanie sys. teleinformat. używanych do realizacji zad. publ., do minimalnych gwarantujących otwartość standardów informatycznych wymagań

4.dostosowanie rejestrów publ. i wymiany inf. W formie elektronicznej z podmiotami publicznymi

5.kontrola projektów informat. o publicznym zastosowaniu, sys. teleinformat. Używanych do realizacji zad. publ. i wymiany inf. W formie elektronicznej z podmiotami publ.

6.wymiana inf. droga elektroniczną w tym dok. Elektronicznych między podm. publ., a podm. nie będącymi podmiotami publicznymi

7.ustalenie i publikacja specyfikacji rozwiązań stosowanych w oprogramowaniu umożliwiającym łączenie i wymianę inf. w tym przesyłanie dok. Elektronicznych między sys. Teleinformatycznymi podm. publicznych a systemami podmiotów nie będących podmiotami publicznymi.

11.Udostępnienie informacji publicznej w sferze komunikacji elektronicznej

Udostępnienie inf. publ. następuje w oparciu o ustawę z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do inf. publ.. Podmiotem udostępnienia jest inf. publ. tj. taka, która dot. spraw publ. (każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do działalności podmiotów publ. lub pełniących funkcję podmiotów publ. w zakresie wykonywania zad. publ. jest inf. publ.)

Udostępnienie inf. może nastąpić pomiędzy organami administracji, org. admin a obywatelami i wew. struktury organizacji jednostki.

Zapoznanie się z inf. może nastąpić w różny sposób i za pomocą różnych narzędzi. Inf. publ. może być przekazana zainteresowanemu, może być uzyskana w wyniku przeglądania dokumentów urzędowych oraz uzyskania w zw. z uczestnictwem zainteresowanego w posiedzeniach kolegialnych organów wł. publ. pochodzących z powszechnych wyborów.

Dostęp do inf. ma każdy, kto wykaże swoje zainteresowanie w tym względzie, bez konieczności wykazywania się jakimkolwiek interesem.

Na płaszczyźnie informacyjnej narzędziem udostępnienia inf. mogą być środki komunikacji elektronicznej oraz informatyczne nośniki danych. Oznacza to, że niezależnie w czym zawarta jest inf. publ. każdy ma prawo do jej udostępnienia, chyba że z obowiązujących przepisów prawa wynikają ograniczenia.

Należy pamiętać, że odtworzenie inf. zapisanej na komputerze, dyskietkach, płytach itp. W oparciu o brudnopisy, szkice, teksty robocze będzie praktycznie niemożliwe, gdyż tekst dokumentu jest na bieżąco modyfikowany, aż do powstania ostatecznej wersji i ta jest utrwalana na nośniku elektronicznym. Oznacza to konieczność podjęcia działań w 3 kwestiach: zarządzania zasobami informacji, ochroni i kontroli informacji istotnych dla państwa, odpowiedniego zabezpieczenia informatycznych nośników danych i urządzeń do ich odczytu w przyszłości.

12. Środki komunikacji elektronicznej w postępowaniu administracyjnym

Postępowanie administracyjne jest ciągiem czynności uregulowanych w przepisach prawa procesowego, którego celem jest zastosowanie normy prawa materialnego przez org. admin. publ. i inne podm. tego postępowania. W KPA czy też w ordynacji podatkowej regulujących postępowanie administracyjne ogólne i szczególne przewidziano szereg instytucji umożliwiających wszczęcie postępowania, ustalenie istotnych dla treści rozstrzygnięcia faktów, oraz środków prawnych pozwalających na weryfikację rozstrzygnięć organów admin. publ. Zgodnie z ogólną zasadą pisemności większość czynności podejmowanych przez uczestników procesu administracyjnego musi być utrwalona w sposób pisemny. Daje to pewność, że organ pierwszej instancji, ale także i organy wyższego stopnia są w stanie odtworzyć przebieg postępowania w sprawie indywidualnej. Pisemna forma czynności ma miejsce także i w komunikacji między stroną i innymi uczestnikami postępowania a organem admin publ.

Przekazywanie inf. o czynnościach podejmowanych przez organ admin publ może mieć miejsce w różny sposób, np. doręczenie pisma może nastąpić przez pocztę, pracowników organu lub inne upoważnione osoby.

Ten katalog możliwości został poszerzony przez postępujące po sobie nowelizacje KPA. Realizację zasady ogólnej pisemności poszerzono o możliwość załatwiania spraw w formie dokumentu elektronicznego oraz doręczania ich środkami komunikacji elektronicznej.

Przewidziano m.in. szereg zmian związanych z możliwością wykorzystania narzędzi informatycznych w procesie administracyjnym. Art. 39¹ pozwala organowi admin publ na doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Początkowo zakres podmiotowy tego przepisu był wąski i ograniczał się do doręczenia jedynie stronom, później poszerzono krąg osób o innych uczestników postępowania. Doręczenie dokumentu w formie elektronicznej do podm publ następuje przez elektroniczną skrzynkę podawczą.

W przypadkach niecierpiących zwłoki wezwać uczestnika postępowania można za pomocą każdego środka łączności, także elektronicznej (w takim przypadku wezwanie do stawiennictwa powinno być opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu. Termin uważa się za zachowany jeżeli przed jego upływem pismo zostało wysłane w formie dok. Elektronicznego do org. admin publ, a nadawca otrzymał urzędowe poświadczenie odbioru.

Dniem rozpoczęcia postępowania jest dzień wprowadzenia żądania do sys. yeleinformat. organu admin. publ. Podanie wniesione w formie dok. elektronicznego powinno być uwierzytelnione oraz zawierać dane w ustalonym formacie. W przypadku wniesienia podania w formie dok. elektronicznego organ jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania przez doręczenie urzędowego poświadczenia odbioru na wskazany przez wnoszącego adres elektroniczny.

Jednym z priorytetów rozwoju sys. teleinformat. jest budowa państwa nowoczesnego i przyjaznego obywatelom. Technologie informatyczne stanowią narzędzie transformacji i restrukturyzacji admin. publ. Umożliwiają zmiany sposobu świadczenia przez nią usług i zmniejszania uciążliwości postępow. admin. dla jego uczestników.

13.Ochrona danych osobowych w komunikacji elektronicznej

Przetwarzanie danych osobowych ma miejsce we wszystkich dziedzinach życia społecznego i dokonują tego podmioty prawa prywatnego i publicznego, tak więc przetwarzanie danych ma miejsce zarówno w sferze publiczno-administracyjnej, zawodowe, handlowej. Technologie informacyjne i komunikacyjne dają olbrzymie możliwości posługiwania się danymi osobowymi w związku z tym ustawodawca podjął próby stworzenia narzędzia do ich ochrony.

Tworzenie i udoskonalanie aktów normatywnych stanowiących podstawę ochrony danych osobowych ma miejsce zarówno w UE jak i w prawie krajowym. Na płaszczyźnie prawa wspólnotowego źródłami ochrony danych osobowych są:

- Konwencja Rady Europy nr 108

-dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady

-dyrektywa 2006/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.

W krajowym porządku prawnym podstawowymi aktami normatywnymi odnoszącymi się do ochrony informacji i prywatności są: Konstytucja RP oraz ustawa o ochronie danych osobowych.

Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa. Za dane osobowe można uznać wszelkie inf. dot. zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania os. fiz.

W dobie znacznego upowszechnienia sys. informat. przestają być ważne przeszkody uniemożliwiające w sposób szybki i tani w identyfikowaniu osób. Ta sytuacja powoduje konieczność podwyższenia standardów w zakresie integralności danych i bezpieczeństwa ich przetwarzania. Powstają coraz to nowe zagrożenia zw. z dostępem do Internetu. Ogrom inf. tam zgromadzonej i dostępność do nich pozwala na stwierdzenie, iż znacznie wzrosła skala utraty prywatności. Możliwości śledzenia przepływu informacji poprzez systemy wyszukiwawcze np. Cookies pozwalają nie tylko na łatwą i szybką identyfikacje użytkownika, ale także na analizę treści tych informacji oraz ich częstotliwości przepływu. Wszystko to, z jednej strony stawia przed ustawodawcą nowe wyzwania w zakresie ochrony danych osobowych, ale z drugiej strony chęć uregulowania każdej sytuacji mającej miejsce w świecie wirtualnym czyni to zadanie niemożliwym.

?.Obowiązki ministra właściwego do spraw łączności w sferze telekomunikacji

Prawo UE nie precyzuje w sposób jednolity modelu regulacyjnego, który by się odnosi do wszystkich sektorów komunikacji elektronicznej. Funkcjonują wspólne podstawy organizacyjne w telekomunikacji i poczcie oraz teleinformatyce. Prawo unijne nie narusza wspólnego modelu dla organów regulacyjnych, nie musi to być organ państwowy, ani jeden organ. Państwo polskie korzystając ze swobody regulacji dotyczącej modelu oraz wskazania podmiotów pełniących funkcję regulacyjną przyjęto, że organami administracji łączności będą minister właściwy do spraw łączności i prezes urzędu komunikacji elektronicznej. Oba organy prowadzą politykę regulacyjną w zakresie zadań realizowanych przez powyższe organy wysunięto na plan pierwszy cele, postacie wspierania konkurencji w tym maksymalizację korzyści użytkowników. Innym celem głównym jest zapobiegania zniekształcenia lub ograniczenia konkurencji na rynku telekomunikacyjnym. Wspieranie obejmuje także inwestowanie w infrastrukturę i promocję technologii innowacyjnych, a także skuteczne wykorzystywanie i zarządzanie częstotliwościami i numeracją jako ograniczonymi zasobami. Polityka regulacyjna obejmuje także wspieranie rynku wewnętrznego (w tym usuwanie barier rynkowych, tworzenie i rozwój transeuropejskich sieci). Rozwojowi rynku wewnętrznego ma służyć też współpraca z innymi organami regulacyjnymi państw UE i komisją europejską. Ważnym celem jest promocja interesów obywateli UE obejmująca zapewnienie powszechnego dostępu do usług teleinformatycznych, ochrona danych osobowych, ochrona konsumenta w relacjach z przedsiębiorcą telekomunikacyjnym. Administracja łączności wykracza poza sektor telekomunikacyjny. Z punktu widzenia regulacji prawnej m.in. z konstytucyjnego porządku prawnego wynika, że ministrowie są członkami rady ministrów i kierują określonymi działaniami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez prezydium. Zakres działania ministra kierującego określonymi działami administracji rządowej regulują poszczególne ustawy. Natomiast ogólne reguły ustalania zakresu i zasad działania ministrów unormowano w ustawie z dnia 8 sierpnia 1996 r. o radzie ministrów, natomiast podstawowy zakres działania ministra wynika z ustawy z dnia 4 września 1997 r. o udziałach administracji rządowej.

?.Działalność informatyzacyjna podmiotów publicznych – założenia ogólne

Technologie informacyjne coraz mocniej oddziałują niemalże wszystkie sfery życia gosp., społ., kulturalnego, oświatowego. Zaznaczyły swoją obecność zarówno w sferze publicznej jak i prywatnej.

Dzisiaj trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie przedsiębiorstwa, urzędu, szkoły bez wykorzystania i znajomości technologii informacyjnych, systemów informatycznych mimo widocznego postępu przed polską administracją stoi jeszcze ogromne zadanie do zrealizowania w zakresie komunikacji elektronicznej i wszystkimi etapami działań zmierzających do powstania społeczeństwa informacyjnego.

Cele, które realizuje administracja zostały już określone przez państwa bardziej zaawansowane w użytkowaniu technologii informacyjnych. Nam pozostało tylko dostosować się do nich oraz próbować dotrzymać kroku. W ślad za tym nasuwa się niezwykle ważny wniosek tj. konieczność rozwoju sieci informatycznych co będzie sprzyjało upowszechnianiu Internetu jako nośnika informacji ale także rozwój usług świadczonych drogą elektroniczną, rozwoju podpisu elektronicznego, konieczność edukacji informatycznych całego społeczeństwa.

Dziś o działaniu administracji decydują coraz to nowsze rozwiązania informatyczne, a nie ilość zapisanego papieru. Współczesna admin. dokonuje czynności za pomocą narzędzi informatycznych, pozwolenia, zezwolenia, koncesje przybierają postać dokumentów elektronicznych, czyli stanowiącego odrębną całość zbioru danych uporządkowanych w określonej strukturze wewnętrznej i zapisanego na informatycznym nośniku danych.

Admin. także w sferze wew. posługuje się środkami elektronicznymi obok papierowego obiegu dokumentów powstaje elektroniczny, który na razie w założeniach ale w niedalekiej przyszłości stanie się to faktem, skróci okres oczekiwani na załatwienie sprawy indywidualnej i spowoduje oszczędność środków finansowych wydatkowanych na administrowanie. Coraz częściej drogą elektroniczną przesyłane są podania i wnioski, a w odwrotnym kierunku wysyłane są decyzje, postanowienia i zaświadczenia. Narzędziem wprowadzenia elektronicznej admin. miała być ustawa z dnia 17.02.2005 o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne DZ.U. Nr 60 poz. 565.

Ustawa ta ważna jest przede wszystkim dla instytucji publicznych których dotyczy i mniej dla obywateli. Wspomniany artykuł normatywny jest narzędziem usprawniającym działalność podmiotów publicznych w zakresie komunikacji elektronicznej. Informatyzacja admin. jest odbiciem informatyzacji społeczeństwa. Coraz to nowe narzędzia komunikacji elektronicznej nabywane przez mieszkańców, przez nich użytkowane powodują, że mieszkańcy oczekują od admin. aby i ona posługiwała się podobną technologią. To oczekiwanie jest jedynie wynikiem niechęci petentów do załatwiania spraw osobiście w urzędzie do którego trzeba dojechać i poczekać aż zostanie się przyjętym. Technologia informacyjna, którą posługuje się coraz większa cześć obywateli stwarza możliwości komunikowania się oraz przesyłania różnych danych drogą elektroniczną i tym samym wymusza na admin. konieczność sprostania nowym wymaganiom stawianym jej przez obywateli, co oznacza, ze państwo musi wyposażyć administrację w odpowiedni sprzęt za pomocą którego ta komunikacja będzie możliwa.