51. Zawał mięśnia sercowego – martwica części mięśnia sercowego, w skutek zupełnego odcięcia pewnego obszaru mięśnia sercowego, spowodowanego krytycznym zwężeniem naczynia zaopatrującego obszar serca w substancje odżywcze. Do martwicy dochodzi po kilkunastu minutach niedokrwienia. Bezpośrednią przyczyną zawału jest zatkanie światła naczynia (może być spowodowane zakrzepem śródnaczyniowym, obrzękiem zapalnym, alergicznym lub zatorem.
Objawy subiektywne:
- b. silny ból, długi, 20-30 minut lub stale powraca, utrzymuje się w spoczynku, nie reaguje na podanie nitrogliceryny
- rozdrażnienie, lęk, senność, duszność
- lepki pot
- bladość lub nadmierne zaczerwienienie
Objawy obiektywne:
- podwyższone OB.
- podwyższone leukocyty
- spadek ciśnienia
- zmiany w EKG, tachykardia
- zwiększenie poziomu glukozy
Cele rehabilitacji:
- jak najszybsze uruchomienie, przeciwdziałanie skutkom unieruchomienia
- zapobieganie powikłaniom zakrzepowo-zatorowym
Usprawnianie: model A lub B
Model A – skrócony okres, 21 dni, zawał niepowikłany
Model B – dłuższy okres usprawniania, zawał powikłany, z cięższym przebiegiem
Zawał niepowikłany:
I faza wstępna: 2-3 doba, ćwiczenia oddechowe i dynamiczne małych grup mięśniowych, dystalnych części ciała, ćwiczenia relaksacyjne
Ćwiczenia należy przerwać gdy: występuje ból w klp, poty, bladość, wzrost akcji serca o 20 lub spadek o 10/min, w czasie ćw. Lub po nich zaburzenia rytmu serca lub przewodnictwa w EKG, spadek ciśnienia o 10-15mmHg lub wzrost do 200/110mmHg
Rehabilitacja prowadzona:
-stacjonarnie
-ambulatoryjnie
- ćw. Z oporem
‘-ćw. Ogólnousprawniające’
- ćw. Czynne
II Faza
- ćw. Ogólno usprawniające
- ćw. Rozciągające
- ćw. Rozluźniające
- trening w wodzie
- trening na ergometrze
- treningi wytrzymałościowe: interwałowy (15-30min, z 3-minutowymi okresami obciążenia i 2-3 min odpoczynku), ciągłe (15-30 minut)
III Faza Utrzymanie pacjenta w optymalnej kondycji:
- bieganie, trucht, spacery, rower, nordic-walking, pływanie, marsz
-wędkowanie, praca w ogrodzie, gry rekreacyjne
Unikanie:
- rywalizacji
-wysiłków statycznych z bezdechem
- ćwiczeń izometrycznych (obciążanie lewej komory)
- zbyt dużych oporów podczas ćwiczeń
52. Miażdżyca – jedna z najczęstszych chorób układy krwionośnego. To proces chorobowy zapalny, postępujący, atakujący wewnętrzną błonę ściany tętnic. Polega na zgrubieniu ścian naczyń przez odkładające się w nich złogi związków tłuszczowych. Złogi, tworząc blaszkę miażdżycową powodują zgrubienie, zmniejszenie światła naczynia, zaburzenia krążenia krwi i wzrost jej ciśnienia.
Rozwój miażdżycy:
- pierwotne uszkodzenie śródbłonka, co powoduje zwiększenie przepuszczalności naczyń
- powstanie blaszki miażdżycowej zainicjowane jest przez uszkodzenie śródbłonka (podatny na dym tytoniowy, cholesterol LDL)
- w miejscu uszkodzenia odkładają się ciała lipidowe, postają wysepkowate zgrubienia lub kaszowate ogniska
- z czasem tkanka łączna i błona wewnętrzna ulegają proliferacji i tworzą nacieki miażdżycowe, w obrębie których wrastają naczynia krwionośne
- blaszka miażdżycowa zbudowana jest z centralnego jądra lipidowego. Zawartość lipidów decyduje o stabilności blaszki – im więcej, tym bardziej niestabilna
- lipidy, cholesterol LDL, HDL, trój glicerydy, fosfolipidy – w połączeniu z białkami tworzą lipoproteiny gdyż tylko wtedy są rozpuszczalne w wodzie i mogą być transportowane do tkanek
- LDL – frakcja szkodliwa, transportują cholesterol do krwi, dostarczają go do komórek, może gromadzić się w miejscu uszkodzenia śródbłonka
Leczenie: leki obniżające: ciśnienie, poziom cholesterolu, krzepliwość,
- angioplastyka, stentowanie, pomostowanie aortalno-wieńcowe
- chalatacja
Rehabilitacja:
- spokojny tryb życia
- unikanie, radzenie sobie ze stresem
- zaprzestanie palenia
- dieta
- regularny, umiarkowany wysiłek fizyczny: ćwiczenia czynne, pływanie, rower, ćwiczenia ogólno usprawniające, gimnastyka poranna, ćwiczenia ogólno kondycyjne, ćwiczenia wzmacniające, ćwiczenia oddechowe, bieganie, ćwiczenia z oporem (3-5 razy w tygodniu), sporty rekreacyjne
53. Choroba wieńcowa – zespół objawów chorobowych, które są następstwem przewlekłego niedokrwienia, zachwianie równowagi między zapotrzebowaniem na tlen i sub odżywcze a ich dostarczaniem
Inaczej: choroba niedokrwienna, niewydolność wieńcowa, dusznica bolesna, dławica piersiowa
Stabilna choroba niedokrwienna:
- „gniecenie”, „dławienie”, „pieczenie” zlokalizowane za mostkiem
- ból promieniuj do szyi, gardła, barku L, łokcia
- niepokój, kołatanie serca, nudności
- reaguje na podanie nitro gliceryny, zaprzestanie wysiłku
- subiektywne uczucie braku tchu
Niestabilna choroba niedokrwienna:
- ból za mostkiem: dłuższy, występuje niezależnie od wysiłku, może występować w nocy, słabo reaguje na podanie nitrogliceryny, ok. 3-5 min trwa, po ustąpieniu nawraca z większym nasileniem
Rehabilitacja:
-modyfikacja stylu życia: odpowiednia dieta, zaprzestanie stosowania używek, aktywność fizyczna regularna i umiarkowana (biegania, rower, pływanie, wszelkie sporty – rekreacyjnie, ćwiczenia ogólousprawniające grupowe, gimnastyka poranna, ćwiczenia ogólnokondycyjne, wzmacniające, z oporem, czynne, na przyrządach)
SKALA wg NYHA:
I – brak objawów niewydolności krążenia w spoczynku i przy zwykłym wysiłku
II- po większych wysiłkach pojawia się duże zmęczenie, duszność i ból dławicowy
III – dolegliwości pojawiają się przy każdym wysiłku, w spoczynku brak objawów niewydolności
IV – objawy niewydolności w spoczynku i przy najmniejszym wysiłku
54. Nowotwór łagodny:
- podobieństwo komórek do prawidłowych
- otoczone torebką (otorbione)’
- brak naciekania tkanek otaczających
- brak przerzutów
- nie daja wznów po usunięciu
- mogą ulegac metaplazji złośliwej
Nowotwory złośliwe:
- duże zróżnicowanie komórek
- nie są otorbione
- naciekają na tkanki otaczające
- dają przerzuty do innych tkanek i narządów ( w sąsiedztwie lub do tkanek odległych)
- dają wznowy po usunięciu
- rozrost komórek jest bardzo szybki
55. Obrzęk limfatyczny
Ze względu na etiologię obrzęki limfatyczne dzieli się na:
wrodzone,
pasożytnicze (np. w filariozie),
pozapalne (jako powikłanie zapalenia skóry, naczyń chłonnych lub węzłów chłonnych),
po operacyjnym leczeniu nowotworów (np. po usunięciu piersi lub narządów rodnych),
po operacjach naczyniowych,
pourazowe,
w przebiegu przewlekłej niewydolności żylnej (jako obrzęk o charakterze mieszanym, żylno-limfatycznym),
idiopatyczne (pierwotne).
Lipidowe (gromadzenie się podskórnej tkanki tłuszczowej)
Przy schorzeniach reumatycznych i niedowładach
Objawy:
- zwiększenie obwodu kończyny
- uczucie ciężkości kończyny
- drętwienia i parestezje
- ból
- zaburzenia troficzne
- zaburzenia czucia
Leczenie:
- leczenie przyczynowe (p/pasożytnicze, p/zakrzepowe, usunięcie guza, zmiana stylu życia)
- leczenie objawowe: drenaż limfatyczny, masaż pneumatyczny, bandażowanie kompresyjne (pończochy),
- pozycje drenażowe, ćwiczenia odbarczajace (z unoszeniem nóg, rąk powyżej serca)