Spis treści 1. Istota przedsiębiorstwa/ finansów przed. 2. Strategia finansowa przedsiębiorstwa 3. Audyt 4. Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa/ 5. Podstawowe źródła finansowania majątku przedsiębiorstwa 6. . Szczególne formy finansowania przedsiębiorstwa 7. Rachunek zysków i strat 8. Wynik finansowy 9. Rentowność 10. Fiskalne obciążenia przedsiębiorstw. 11. fuzja/konsolidacja 12. . eksport/import 13. Terms of trade (TOT) + sposoby ograniczenia ryzyka 14. Dokumenty ubezpieczeniowe w h. z. 15. . Dokumenty ubezpieczeniowe w h. z. 16. Podstawowe formy tworzenia rezerw w h. z. 17. Oddziaływanie h. z. na gospodarkę narodową 18. Alians strategiczny 19. Koszty 20. Koszty wg pozycji kalkulacyjnych	20. Koszty wg pozycji kalkulacyjnych 1. Koszty bezpośrednie: materiały bezpośrednie płace bezpośrednie inne koszty bezpośrednie 2. Koszty pośrednie: koszty wydziałowe koszty ogólne przedsiębiorstwa koszty sprzedaży Koszty rozliczane w czasie koszty poniesione i rozliczone w całości w danym okresie sprawozdawczym koszty dotyczące w całości przyszłych okresów sprawozdawczych koszty dotyczące w części danego okresu sprawozdawczego koszty, które nie rozkładają się równomiernie w czasie np. koszty urlopów pracowniczych Zyskowność i deficytowość Rentowność jako ogólne pojęcie obejmuje zyskowność lub deficytowość. Zyskowność wiąże się z osiąganiem dodatniego wyniku finansowego, natomiast jej odwrotnością jest deficytowość, występująca w razie wystąpienia straty jako ujemnego wyniku finansowego. Wynik z działalności operacyjnej Wynikiem operacyjnym może być zysk lub strata Często nazywany jest określeniem EBIT będącym skrótem od angielskiego Earnings Before Interest and Tax (Zyski (wynik) przed kosztami odsetek i podatku dochodowego).	1 Istota przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo jest podmiotem gospodarczym prowadzącym na własny rachunek działalność wytwórczą ( produkcyjną lub usługowa) w celu osiągnięcia określonych korzyści Cechy przedsiębiorstwa posiada osobowość prawną,dysponuje wyodrębnionym majątkiem,prowadzi działalność według zasad rachunku ekonomicznego,jest towarem,składa się co najmniej z dwóch jednostek organizacyjnych Cele przedsiębiorstwa Wzrost wartości przedsiębiorstwa. Maksymalizacja zysku .Zwiększenie pozycji konkurencyjnej. Wzrost udziału w rynku.Działanie na rzecz ochrony środowiska naturalnego Istota finansów przedsiębiorstwa Finanse przedsiębiorstwa to całokształt działań związanych z pozyskiwaniem środków pieniężnych z dostępnych źródeł i ich wykorzystywanie dla dotychczas prowadzonej działalności i rozwoju przedsiębiorstwa Finanse przedsiębiorstwa to zjawiska i procesy pieniężne zachodzące w przedsiębiorstwie Gospodarka finansowa przedsiębiorstwa to mechanizm ciągłego, odpowiednio zorganizowanego procesu gromadzenia przychodów i dokonywania wydatków. To działalność w sferze operacji finansowych Teoria „trzech soczewek” Gestia ekonomiczna ( przychód, koszt, zysk, strata; Memoriałowy zapis w rachunku zysków i strat). Gestia majątkowa ( skład aktywów ,źródła finansowania majątku i struktura pasywów; odzwierciedlenie w bilansie). Gestia finansowa (wyraża nadwyżkę finansową w działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej, cash flow) Niewidzialna ręka konkurencji rynkowej
2 Strategia finansowa obejmuje: przygotowanie oraz prowadzenie istotnych przedsięwzięć finansowych, mających decydujące znaczenie dla przedsiębiorstwa Strategia zarządzania przedsiębiorstwem Przedstawia cele ogólne i cząstkowe szczególnego znaczenia Jest zdeterminowana czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi Uwzględnia poziom organizacyjno-techniczny i potencjał konkurencji Jest wyrażona w formie programów i planów Jest określona w elastycznym horyzoncie czasowym Podlega ocenie przy zastosowaniu określonych kryteriów efektywności Strategia finansowa przedsiębiorstwa Strategia finansowa obejmuje przygotowanie i przeprowadzenie istotnych przedsięwzięć finansowych na wielką skalę ( np. pozyskanie kapitałów i rozwój nowych rodzajów produktów, przeprowadzenia fuzji lub przejęcia, zakup i uruchomienie nowych technologii) Strategia finansowa a strategia finansowania Strategia finansowa obejmuje pozyskiwanie kapitałów, alokację zasobów finansowych oraz ich strukturę Strategia finansowania koncentruje się tylko na pozyskiwaniu kapitałów	3 Audyt wewnętrzny - jest niezależną działalnością doradczą i weryfikującą której celem jest usprawnienie operacyjne organizacji i wniesienie do niej wartości dodanej. Audyt wewnętrzny pomaga organizacji w osiąganiu jej celów poprzez systematyczne i metodyczne podejście do oceny i doskonalenia skuteczności procesów zarządzania ryzykiem, kontroli i zarządzania organizacją Audyt finansowy - to badanie sprawozdania finansowego, zestaw procedur i testów, dzięki którym możliwe jest określenie czy np. wartość sprzedaży, poziom zobowiązań czy wysokość środków pieniężnych przedstawionych w sprawozdaniu finansowym nie są istotnie zniekształcone. Audyt wewnętrzny a zarządzanie ryzykiem Działalność audytu jest skoncentrowana na obszarach w których występują najbardziej istotne ryzyka dla organizacji. Ma za zadanie ocenę efektywności procesów zarządzania ryzykiem. Jest to szczególnie istotne dla działalności gospodarczej przedsiębiorstwa	4 Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa to proces decyzyjny podporządkowany realizacji celu głównego przedsiębiorstwa, opierający się na wykorzystaniu różnego rodzaju instrumentów, technik, kryteriów i reguł do sterowania przebiegiem zjawisk związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem zasobów pieniężnych postawionych do dyspozycji przedsiębiorstwa w sposób umożliwiający zagospodarowanie tych zasobów jak najbardziej racjonalny Funkcje zarządzania finansami przedsiębiorstwa 1. Bieżąca analiza sytuacji majątkowej i finansowej; 2. Ocena pozycji rynkowej i wpływu otoczenia; 3. Formułowanie wniosków do podejmowania decyzji finansowych i inwestycyjnych
5 Podstawowe źródła finansowania majątku przedsiębiorstwa Kapitał to wartość lub suma wartości mająca zdolność do ich pomnażania Akcja jest papierem wartościowym emitowanym przez spółkę akcyjną , dającym jej posiadaczowi prawo do współwłasności spółki oraz prawo do uczestnictwa w zysku do podziału. Akcja oznacza: 1) ułamek kapitału zakładowego spółki akcyjnej, 2) ogół praw i obowiązków służących akcjonariuszowi 3) potwierdzenie współwłasności spółki Art. 69 ust. 1 prawa bankowego stanowi, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu	6 Szczególne formy finansowania przedsiębiorstwa Leasing to przekazanie przez leasingodawcę ( udostępniającego) do odplatanego użytkowania na określony czas leasingobiorcy ( korzystającemu) określonych dóbr. Faktoring polega na nabywaniu przez wyspecjalizowane instytucje finansowe (spółki faktoringowe) od podmiotów gospodarczych należności bieżących (nieprzeterminowanych) przysługujących im od odbiorców z tytułu usług, dostaw towarów i świadczenia dodatkowych czynności • Private equity - termin oznaczający inwestycje na niepublicznym rynku kapitałowym, w celu osiągnięcia średnio- i długoterminowych zysków z przyrostu wartości kapitału. może być wykorzystane na rozwój nowych produktów i technologii, zwiększenie kapitału obrotowego, przejmowanie spółek lub też na poprawę i wzmocnienie bilansu spółki. Venture capital jest jedną z odmian private equity Franszyza (zwane klauzulą umowną) – postanowienie umowy ubezpieczenia przerzucające na ubezpieczającego część poniesionej szkody. Rozróżniamy dwie franszyzy: • integralną (inaczej warunkową) – jeżeli ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, których wartość nie przekracza przyjętego w umowie minimum. • Redukcyjną (inaczej bezwarunkową) – jeżeli ubezpieczyciel bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną w pieniądzu lub jako procent. • Franczyza (ang. franchise) – system sprzedaży towarów, usług lub technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami: franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami. Franchising zakłada też przepływ know-how od franczyzodawcy do franczyzobiorcy przez cały czas obowiązywania umowy franczyzowej. Istotą jest udzielenie praw (i przyjęcie obowiązków) poprzez zawarcie umowy franczyzy	7 Rachunek zysków i strat Raportuje działalność przedsiębiorstwa, jego aktywność operacyjną. W istocie przedstawia zmiany (choć nie wszystkie) aktywów i zobowiązań spółki pomiędzy dwoma kolejnymi dniami bilansowymi. Nie wszystkie, bo niektóre zmiany są odnoszone bezpośrednio na kapitał własny z pominięciem rachunku zysków i strat Przychody Kwoty należne z tyt. Przeprowadzonych operacji gospodarczych oraz finansowych, wyrażone w pieniądzu, nawet jeśli ich płatność nie została jeszcze zrealizowana. Obniżenie zobowiązań jednostki wobec jej kontrahentów w wyniku przeprowadzonego postępowania układowego, ugodowego lub naprawczego jednostki Ustalanie przychodów i kosztów Przychody i koszty uzyskania przychodów ze sprzedaży: produktów, towarów i materiałów wpływających na wynik finansowy ustala się w wartości wyrażonej w rzeczywistych cenach sprzedaży z uwzględnieniem opustów postaci rabatów i bonifikat, bez podatku od towarów i usług Przychody operacyjne Przychody netto ze sprzedaży produktów ( wyrobów i usług ) Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów ( łącznie z kwotami należnymi z tytułu sprzedaży opakowań wielokrotnego użytku)

8 Wynik finansowy porównanie dwóch strumieni zasobów wyrażonych w jednostkach pieniężnych: wpływających do przedsiębiorstwa, zazwyczaj w formie przychodów ze sprzedaży produktów i towarów oraz wypływających z niego, zazwyczaj w formie opłat za czynniki wytwórcze i obciążenia finansowe i fiskalne w okresie sprawozdawczym. Wynik finansowy - różnica pomiędzy przychodami a kosztami ich uzyskania obliczona dla określonego przedsiębiorstwa w wybranym okresie sprawozdawczym. Dodatni wynik finansowy jest nazywany zyskiem, zaś ujemny stratą.Wynik finansowy przedsiębiorstwa, obliczony na podstawie rachunku zysków i strat (tworzonego zgodnie z ustawą o rachunkowości i ustaw podatkowych) stanowi podstawę naliczenia podatku dochodowego (wynik finansowy brutto), a w przypadku spółek kapitałowych także podstawę określenia wysokości dywidendy.Wynik finansowy pomniejszony o podatek dochodowy i inne obowiązkowe obciążenia to wynik finansowy netto. Funkcje wyniku finansowego Jest miernikiem oceny funkcjonowania przedsiębiorstwa Jest instrumentem motywującym do jego pomnażania. Stanowi źródło samofinansowania firmy Cechy wyniku finansowego Jest wskaźnikiem odzwierciedlającym efekty działalności. Ma syntetyczny charakter. Wiąże się ze wszystkimi elementami gospodarki przedsiębiorstwa. Jest zawsze skwantyfikowany. Czynniki kształtujące wynik finansowy Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług Koszty własne sprzedaży Straty i zyski nadzwyczajne Poziom obligatoryjnych odpisów z zysku, w tym podatki	9 Rentowność wynik finansowy podzielony przez wartość przychodu lub zaangażowanego kapitału jest nazywany rentownością Próg rentowności to punkt, w którym realizowane przez przedsiębiorstwo przychody ze sprzedaży pokrywają poniesione koszty. W punkcie tym przedsiębiorstwo nie osiąga zysku i nie ponosi strat ROE (ang. return on equity – zwrot z kapitału własnego) – wskaźnik rentowności oznaczający jak wiele zysku udało się wygospodarować z wniesionych kapitałów własnych. W polskich warunkach określa ile groszy czystego zysku udało się osiągnąć spółce z jednej złotówki kapitałów własnych. Obliczając ROE, liczy się zysk za dany okres do stanu kapitałów własnych na początek danego okresu. Zysk netto przez kapitał własny wyrażony w% = ROE Im wartość tego wskaźnika jest wyższa tym, korzystniejsza jest sytuacja firmy. Wyższa efektywność kapitału własnego wiąże się z możliwością uzyskania wyższej nadwyżki finansowej, a co za tym idzie wyższych dywidend ROA (ang. return on assets) - wskaźnik rentowności aktywów. ROA to stosunek zysku netto spółki do wartości jej aktywów; może być też obliczany jako iloczyn rentowności sprzedaży oraz wskaźnika obrotu aktywów. Informuje o zdolności spółki do wypracowywania zysków i efektywności gospodarowania jej majątkiem. Im wyższy jest wskaźnik ROA, tym lepsza jest kondycja finansowa spółki.	10 Fiskalne obciążenia przedsiębiorstw Podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej Parapodatek (quasi-podatek) to obciążenie z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych Rodzaje ceł wartościowe (ad valorem); np.: 20% wartości towaru Jak ustalić wartość towaru (czyli podstawę naliczania cła)? ilościowe (ad spetiem); np.: 10 PLN za 1000 szt. lub tonę towaru mieszane; np.: 20% wartości lub min. 7 PLN za litr towaru DCC - Dodatkowe Cło Cukrowe (np. 0,0017 EUR za 1% cukru) Funkcje podatków Do podstawowych funkcji podatku należą: 1) fiskalna (inaczej dochodowa budżetu)), 2) regulacyjna ( kształtuje dochody i wydatki podatników –redystrybucja) 3) stymulacyjna (wywieranie wpływu na warunki działania podmiotów), 4) informacyjna (informuje o przebiegu procesów gospodarczych) Klin podatkowy Klin podatkowy - jest to różnica między wydatkami pracodawcy na pensję, a faktycznie otrzymywanym wynagrodzeniem. W Polsce pracodawca wydaje na pracownika więcej niż wynosi płaca brutto, bo część składek jest dzielona między pracownika a pracodawcę Klin podatkowy w Polsce w 2006 roku wynosił około 44%. Wysokość klina podatkowego wykazuje tendencje do pokrywania się z udziałem wydatków sektora publicznego w odniesieniu do PKB (w 2006 roku w Polsce współczynnik ten wynosił 43.3%. Klin podatkowy jest jednym z mierników opiekuńczości państwa. Jest to jeden z ważniejszych czynników branych pod uwagę przez inwestorów, gdyż informuje o nakładach jakie inwestor będzie musiał ponieść w związku z zatrudnieniem
11 Fuzja oznacza takie połączenie firm, w wyniku którego następuje absorpcja jednej firmy przez drugą, następuje przejęcie zarówno aktywów jak i pasywów. Po dokonaniu przejęcia firma przejmująca utrzymuje swą nazwę oraz osobowość prawną, natomiast firma przejmowana przestaje istnieć jako odrębny podmiot prawny. Cechą fuzji jest zasadniczo zgodne, dobrowolne działanie partnerów, często podobnej wielkości. Rodzaje fuzji pozioma (horyzontalna) - gdy łączące się przedsiębiorstwa produkują podobne produkty w tej samej branży. pionowa (wertykalna) - gdy łączą się przedsiębiorstwa zajmujące się różnymi etapami powstania tego samego produktu. konglomeratowa - ma miejsce, gdy przedsiębiorstwa działają w innych branżach. Konsolidacja występuje wówczas, gdy dwa (lub więcej) przedsiębiorstwa, początkowo autonomiczne, w wyniku umowy łączą się dla stworzenia nowego przedsiębiorstwa. Każde z nich traci przy tym dotychczasową odrębność i osobowość prawną. Właściciele łączących się przedsiębiorstw otrzymują tytuły własności w przedsiębiorstwie powstałym w wyniku połączenia Różnice między fuzją a przejęciem W przypadku przejęcia, przejmowana firma nie traci podmiotowości prawnej. Jej działalność gospodarcza jest po prostu kontrolowana przez innych właścicieli. Ponadto fuzje zachodzą najczęściej między firmami z tego samego sektora, o podobnych produkcjach, a przejęcia mogą mieć dowolną strukturę rodzajową (motyw dywersyfikacji). Znaczenie fuzji i przejęć dla gospodarki obniżka kosztów produkcji, wydatków na dystrybucję produktów, na badania czy promocję.,korzyści przy nabywaniu materiałów i surowców, przy dystrybucji i sprzedaży produktów, czy też przy kompletowaniu wiedzy i doświadczeń.	12 Eksport bezpośredni (wykazuje rosnącą tendencję) •niższe koszty transakcyjne, •dobra inwestycyjne, •bezpośredni kontakt z klientem, •dobra znajomość rynku, •własna akwizycja lub własny dział eksportu, •dłuższa droga zbytu, •własny magazyn wysyłkowy, własny serwis i magazyn części, •wzrost zaangażowania kapitału, Eksport pośredni producent eksportuje za pomocą firmy eksportowej, która obsługuje rynek zagraniczny, stosowany najczęściej w obrocie dobrami konsumpcyjnymi, może także obejmować nieregularne dostawy ( przy produktach seryjnych producent sprzedaje wyroby w kraju), dystrybucja poprzez PHZ, pośrednicy specjalizują się w produktach, wymóg przekazania praw do sprzedaży, preferowany przez średnie przedsiębiorstwa, producent nie tworzy własnej sieci sprzedaży, nie angażuje kapitału producenta w sieć dystrybucji Import bezpośredni (wykazuje tendencje rosnącą) dotyczy szczególnie surowców i prefabrykatów, dysponowanie przez długi czas dużym zapasem, nieprzerwany przepływ materiałów, bezpośredni kontakt z dostawcą, wymaga orientacji na rynku,własna akwizycja, Import bezpośredni (wykazuje tendencje rosnącą) dotyczy szczególnie surowców i prefabrykatów,dysponowanie przez długi czas dużym zapasem, nieprzerwany przepływ materiałów,bezpośredni kontakt z dostawcą, wymaga orientacji na rynku, własna akwizycja, własny magazyn importowy, ryzyko transportowe importera, większe zaangażowanie kapitału	13 Terms of trade (TOT) – relatywne ceny dóbr eksportowanych do importowanych (w danym państwie), określane warunkami wymiany międzynarodowej. TOT może być cenowe (nominalne) lub ilościowe (realne). Wskaźnik ten pokazuje zmiany siły nabywczej eksportu w stosunku do importu poszczególnych krajów. Zmiany tego wskaźnika przedstawiają kształtowanie się korzyści krajów prowadzących wymianę. Poprawa TOT następuje gdy ceny dóbr eksportowanych w okresie danego roku rosną szybciej niż ceny dóbr importowanych . Oznacza to, że dane państwo zapłaci mniej za produkty importowane, innymi słowy musi mniej ‘wyeksportować’ aby zrównoważyć bilans handlowy. Jeżeli sytuacja jest odwrotna – relacja jest odwrotna - za eksport można kupić mniej. Sposoby ograniczenia ryzyka w obrocie międzynarodowym Całkowite eliminowanie ryzyka nie jest możliwe ale każdy podmiot gospodarczy powinien zastosować wszelkie dostępne środki i metody żeby ograniczyć. Metody prewencyjne – polegają one na nie dopuszczeniu do realizacji negatywnych zdarzeń. Działania polegają m.in. na właściwym rozpoznaniu partnera, na prawidłowym sprecyzowaniu klauzul kontraktowych, na odpowiedniej kontroli jakości i zapewnieniu prawidłowego odbioru towarów, zabezpieczeniu zapłaty czyli zastosowaniu takich form płatności, które zagwarantują prawidłowy przebieg transakcji. Metody kompensacyjne – polegają one na tworzeniu rezerw przeznaczonych na pokrycie szkód.
14 K.U.K.E. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna (KUKE S.A.) jest firmą ubezpieczającą transakcje handlowe polskich przedsiębiorców. Od 1991 roku oferuje usługi zapewniające bezpieczną wymianę handlową zarówno w kraju, jak i za granicą. Działalność K.U.K.E. skupia się na ubezpieczaniu należności z tytułu sprzedaży towarów i usług z odroczonym terminem płatności, a także na udzielaniu gwarancji ubezpieczeniowych. Prowadzimy ubezpieczenia eksportowe gwarantowane przez Skarb Państwa, zapewniając bezpieczeństwo w handlu na rynkach podwyższonego ryzyka. Dzięki ubezpieczeniom gwarantowanym przez Skarb Państwa polscy eksporterzy mogą bezpiecznie prowadzić sprzedaż do partnerów handlowych z odległych, często egzotycznych krajów. Jako jedyna ubezpiecza także długoterminowe projekty eksportowe finansowane kredytem o okresie spłaty dwóch i więcej lat. 17 Oddziaływanie h. z. na gospodarkę narodową wpływ na zmianę struktury dochodu narodowego, wpływ na wielkość i dynamikę dochodu narodowego, wpływ na zwiększenie efektywności gospodarowania. Źródło: Rola h. z. w gospodarce. www.univ.gda.pl Handel zagraniczny jest ważnym czynnikiem dynamizującym ogólny rozwój gospodarczy, zapewnia stałe dostawy niezbędnych surowców, płodów rolnych, dóbr kooperacyjnych oraz technologii. Wpływ h. z. na zwiększenie efektywności gospodarowanie 1. Wpływ handlu zagranicznego na efektywność gospodarowania, czyli racjonalniejsze użytkowanie posiadanego zasobu czynników produkcji dokonuje się poprzez: a) zmniejszenie przeciętnego kosztu jednostkowego dóbr wytwarzanych w kraju, b) obniżenie jednostkowych kosztów wytwarzania przez zwiększenie skali produkcji (pełniejsze wykorzystanie aparatu produkcyjnego, gromadzenie doświadczeń). 2. Specjalizacja międzynarodowa wpływa na obniżenie kosztów produkcji za pośrednictwem postępu technicznego. 3. Transfer technologii - import nowoczesnej technologii jest często najtańszym sposobem zlikwidowania luki technologicznej. 4. Konkurencyjność wyrobów zagranicznych na rynku krajowym.	15 Dokumenty ubezpieczeniowe w h. z. Podstawowym ubezpieczeniem jest polisa ubezpieczeniowa, która stwierdza zawarcie umowy ubezpieczenia. Zawiera ona następujące informacje: nazwę ubezpieczyciela i ubezpieczającego, określenie ilości, jakości i rodzaju towaru, zakres odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego, określenie ryzyka, za jakie odpowiedzialny jest ubezpieczycie, określenie kwoty, na jaką ubezpieczony jest towar, sposób udokumentowania i tryb zgłoszenia roszczenia, sposób transportu i środek transportu. Inny dokument występujący w handlu zagranicznym to świadectwo ubezpieczeniowe (certyfikat asekuracyjny, certyfikat ubezpieczeniowe). Jest to dokument wystawiany na podstawie polisy generalnej. Stanowi on dowód istnienia polisy generalnej. W certyfikacie stwierdza się, że wszystkie ładunki ubezpieczającego, więc także ładunek wskazany w certyfikacie, zostały objęte polisa generalna. 18 Alians strategiczny - połączenie współpracy i konkurencji w pewnej grupie przedsiębiorstw dostarczających gamę produktów częściowo komplementarnych , umowa współpracy minimum dwóch firm (aliantów), mająca na celu wprowadzenie nowej firmy na rynek za pośrednictwem firmy już na nim istniejącej. Motywy zawierania aliansów 1. Uzyskanie dostępu do rynku lokalnego 2. Przekształcenie firmy w globalną 3. Zmniejszenie ryzyka działalności 4. Pokonanie barier wejścia na rynek 5. Zminimalizowanie inwestycji kapitałowych 6. Zwiększenie udziału na rynku regionalnym 7. Zmniejszenie kosztów rozwoju produkcji 8. Zmniejszenie udziału wydatków na badania 9. Zmniejszenie konkurencji 10. Nabycie zagranicznej technologii Rodzaje aliansów strategicznych 1. Umowy o realizacji wspólnego projektu 2. Umowy o wyposażaniu i wytwarzaniu (OEM) 3. Umowy licencyjne 4. Franchising 5. Joint venture 6. Udziały kapitałowe 7.Wymiana udziałów	16 Podstawowe formy tworzenia rezerw w h. z. 1. Samoubezpieczanie – polega na tym, że zagrożony ryzykiem podmiot samodzielnie gromadzi środki na pokrycie strat. Zasadniczą wadą jest zamrożenie środków finansowych , także trudności w określeniu wysokości środków. 2. Forma budżetowa – ma ona mały zasięg w zastosowaniu w gospodarce rynkowej. Stosuje się taka formę przy pokrywaniu szkód katastroficznych. Takie szkody mają duży wymiar społeczny. 3. Ubezpieczenie – jest one określane jako wyższa forma organizacji rezerw finansowych. Ubezpieczenia mają cechy, które odgrywają szczególną rolę w dziedzinie handlu zagranicznego. W wyniku specjalizacji w danej dziedzinie a także dzięki badaniom statystycznym zakład ubezpieczeń może z dużą dokładnością określić jaka będzie wysokość środków potrzebnych na pokrycie strat. Ubezpieczonym zostaje się -w ekonomicznym sensie – poprzez zawarcie ubezpieczenia i zapłatę składki zwolniony z ryzyka. . 19 Koszt, nakład, wydatek Koszt jako kategoria ekonomiczna oznacza wyrażoną w pieniądzu wartość pracy żywej oraz zasobów majątkowych, zużytych w danym okresie w celu wytworzenia produktów i mogą być przedstawiane jako iloczyn ceny oraz zużycia czynnika produkcji. Nakład – to wyrażone w jednostkach naturalnych celowe zużycie środków rzeczowych oraz wykorzystanie pracy żywej. Wydatek – to każde zmniejszenie stanu środków pieniężnych, bez względu na cel ich poniesienia Koszty podstawowej działalności Koszt własny sprzedanych produktów (wyrobów i usług), tj. koszt wytworzenia sprzedanych produktów powiększony o koszty sprzedaży ( z podatkiem akcyzowym) i o koszty ogólne zarządu Wartość sprzedanych towarów i materiałów według cen zakup ( nabycia) Pozostałe koszty operacyjne Wartość sprzedanych składników majątku Wartość nieumorzona i koszt likwidacji środka trwałego Wartość odpisanych kosztów środków trwałych w budowie, które nie przyniosły zamierzonych efektów Utworzenie odpisów aktualizujących, rezerw Odpisane i umorzone należności Zapłacone kary, grzywny i odszkodowania Koszty finansowe Odsetki od zaciągniętych kredytów i otrzymanych pożyczek Odsetki i dyskonto od własnych papierów wartościowych, za zwłokę w zapłacie zobowiązań, prowizje związane z uzyskiwaniem kredytów, pożyczek, gwarancji finansowych Straty ze zbycia inwestycji Wartość sprzedanych walut po cenie ich nabycia, utworzone rezerwy z tyt. ryzyka operacji finansowych Nadwyżka ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi Odpisy aktualizujące aktywa finansowe Straty nadzwyczajne Wartość netto składników majątkowych utraconych na skutek zdarzeń losowych oraz koszty usuwania skutków tych zdarzeń, wartość netto składników majątku trwale unieruchomionych z powodu zaniechania określonego rodzaju działalności wartość netto składników majątkowych wchodzących w skład zorganizowanej części jednostki, która podlega sprzedaży.