1. Co to jest poślizg sprężysty?
Jest to poślizg spowodowany zmiennością wydłużeń pasa. Wyraża się on stosunkiem różnicy prędkości obu cięgien, do prędkości cięgna czynnego.
2. Rzeczywiste przełożenie przekładni pasowej z pasem klinowym
Gdzie:
- miara poślizgu sprężystego
3. Wyprowadzić wzór na pozorny współczynnik tarcia przekładni z pasem klinowym
4. Naprężenia występujące w przekładniach pasowych, zależności między siłami w cięgnach.
5. Narysować łańcuch sworzniowy, tulejkowy, rolkowy, tulejkowy 2-rzędowy, zębaty.
6. Materiały na łańcuchy
Do wyrobu łańcuchów stosuje się stale konstrukcyjne węglowe C55 lub C65, stopowe 40H, 45H, 35HM hartowane i odpuszczane do 38-49 HRC.
Sworznie wykonywane są ze stali do nawęglania C10 lub C15 albo stopowych 15H, 15HM utwardzanych do 50-62 HRC.
7. Budowa pasa klinowego
Pasy klinowe mają przekrój trapezowy.
Składają się z warstwy nośnej 6, wykonanej z włókien o dużej wytrzymałości (linki poliamidowe), warstwy podatnej 7 (ściskanej) z gumy lub kauczuku oraz warstwy rozciąganej 5 (tkaninowo-gumowej).
Całość jest owinięta zawulkanizowaną taśmą płocienną lub kordową 8.
W pasie wyróżnia się powierzchnie:
1 – zewnętrzną
2 – wewnętrzną
3 – boczną
4 – skuteczną
8. Algorytm obliczania przekładni pasowej
a) pasowa
1. Dobiera się rodzaj pasa klinowego.
2. Na podstawie założeń konstrukcyjnych przyjmuje się wstępnie średnice skuteczne koła małego i wg znanego przełożenia dużego.
3. Oblicza się odległość osi.
4. Oblicza się długość pasa i dobiera wg PN.
5. Wylicza się średnice równoważne.
6. Oblicza się prędkość pasa,
7. Na podstawie PN odczytuje się moc przenoszoną przy danej prędkości przez dany rodzaj pasa.
8. Wylicza się ilość pasów.
9. Wartość współczynnika bezpieczeństwa w przekładniach łańcuchowych – zależność
Gdzie:
x – obliczeniowy (rzeczywisty) współczynnik bezpieczeństwa
xR – wymagany współczynnik bezpieczeństwa (zwykle xR = 5 lub więcej)
Fr – siła zrywająca łańcuch
F – obliczeniowa siła obciążająca łańcuch
10. Rozkład sił w przekładni łańcuchowej
11. Wady i zalety przekładni
a) pasowe
ZALETY:
- cichobieżność
- płynność ruchu;
- zdolność do łagodzenia zmian obciążenia;
- dowolność rozstawu kół i ustawienia osi wałów;
- możliwość uzyskania zmiennych przełożeń poprzez koła schodkowe;
- wymagana mała dokładność rozstawienia kół;
- tłumienie drgań;
- prosta i tania konstrukcja;
- prosta obsługa, bez smarowania
WADY:
- dość duże wymiary;
- duże naciski na wały i łożyska;
- zmienność przełożenia z powodów poślizgów;
- wyciąganie się pasa wymaga regulacji;
- wrażliwość pasa na chemiczne oddziaływanie ośrodka, jego temperatury i wilgotności;
- wrażliwość pasa na smary;
- sprawność nieco mniejsza, niż przekładni zębatych i łańcuchowych.
b) łańcuchowe
ZALETY:
- pracuje bez poślizgu;
- zachowuje stałe przełożenie;
- łagodzi gwałtowne szarpnięcia i uderzenia;
- większa sprawność, niż pasowej.
WADY:
- nierównomierność ruchu;
- głośna praca;
- konieczność smarowania.
12. Różne sposoby naciągania pasa
- rolki napinające
- przesuwanie koła wzdłuż jego podstawy
- wykorzystanie siły ciężkości silnika zamocowanego na odchylonej podstawie