WYMIAROWANIE

14. Wymiary zapisywane są jako wartość nominalna z odchyłkami. Jak należy interpretować na rysunku wykonawczym zapis wymiaru dla którego nie podano odchyłki. Uzupełnij wymiary o odchyłki zakładając że pola tolerancji wszystkich wymiarów wynoszą (do zadania dołączany jest rysunek).

Są to wymiary nie tolerowane tj. na ich dokładności nam nie zależy. Dla wymiarów nie tolerowanych uprzywilejowaną klasą jest klasa 14-zależy to jednak od zakładu produkcyjnego. Mogą być również przyjmowane szeregi odchyłek zaokrąglonych gdzie odchyłki średnio dokładne są uprzywilejowane.

15. Co to jest tolerancja i pasowanie. Narysuj przykłady otworu i walca o średnicy 10h8 i 20H8 z zaznaczonymi wymiarami nominalnymi i polami tolerancji.

Tolerancja - różnica między górnym i dolnym wymiarem granicznym. Tolerancja jest zawsze dodatnia.

Pole tolerancji to obszar zawarty pomiędzy wymiarami granicznymi.

Pasowanie – charakter współpracy połączonych części: obejmującej i obejmowanej (np. tulei z osadzonym w niej wałkiem), określony różnicą ich wymiarów przed połączeniem.

Wyróżniamy:

- pasowanie luźne, w których występuje zawsze luz (w granicznym przypadku równy zeru)

- pasowanie mieszane, w których może występować zarówno luz jak i wcisk

- pasowanie ciasne, w których występuje zawsze wcisk (ujemny luz)

12. Pojęcie karbu, rozkłady naprężeń, spiętrzenie naprężeń - przykłady rysunkowe.

Karb - w maszynie lub konstrukcji nagła zmiana przekroju elementu np. wgłębienia, rysa, pęknięcie; w otoczeniu karbu naprężenia spiętrzają się zmieniając wytrzymałość elementu (zwłaszcza przy obciążeniach przemiennych)

13. Rodzaje karbów, zabiegi konstrukcyjne zmniejszające działanie karbu - szkice.

Części maszyn nie mają jednolitego kształtu, lecz kształty zmieniające się, oraz powierzchnie niedostatecznie wygładzone. Z doświadczeń wiadomo, że szczególnie silny wpływ na wytrzymałość zmęczeniową wywierają gwałtowne (ostre przejścia) zmiany przekrojów przedmiotów (np. podtoczenie, karby, otwory poprzeczne i rysy), gdyż wywołują one spiętrzenia naprężeń występujące np. u dna karbu.

Rodzaje karbu.