TERMOTERAPIA
TERMOTERAPIA – ogólne określenie terapii ciepłem lub zimnem, w zależności od zastosowanego czynnika fizykalnego. Polega ona na dostarczaniu (względnie odbieraniu) energii cieplnej organizmowi. Pomimo różnic w fizjologicznym działaniu, efekty terapeutyczne stosowania ciepła i zimna są podobne. Prowadzą do zmniejszenia nasilenia bólu, rozluźnienia mięśni, hamowania procesu zapalnego. W przypadku ostrego odczynu wysiękowego będzie to zimno, a w przypadku przewlekłego procesu zapalnego – ciepło.
Wpływ ciepła i zimna na narząd ruchu:
| ELEMENTY NARZĄDU RUCHU | CIEPŁO | ZIMNO |
|---|---|---|
| Układ naczyń | rozkurcz naczyń | skurcz naczyń |
| Tkanka łączna | zwiększenie elastyczności | zmniejszenie elastyczności |
| Mięśnie | odruchowe rozluźnienie | rozluźnienie pod wpływem zmniejszenia aktywności wrzecion mięśniowych |
| Metabolizm komórkowy | zwiększenie metabolizmu | zmniejszenie metabolizmu |
| Płyn stawowy | zmniejszenie lepkości | zwiększenie lepkości |
| Zapalenie | nasilenie/hamowanie | hamowanie |
CIEPŁOLECZNICTWO – leczenie ciepłem – polega na bezpośrednim przekazywaniu ciepła z ciał ogrzanych, w celu uzyskania miejscowego lub ogólnego przegrzania ciała człowieka.
Proces przekazywania ciepła może odbywać się w drodze:
przewodzenia (sposób: bezpośredni – wanna z ogrzaną wodą, pośredni – termofor, poduszka elektryczna),
przenoszenia,
promieniowania.
Odczyn organizmu na bodźce cieplne może być miejscowy lub ogólny:
przy odczynie miejscowym występuje rozszerzenie naczyń krwionośnych i limfatycznych w miejscu działania energii cieplnej; odczyn ten powstaje w wyniku podwyższenia temperatury tkanek, powodując zwiększenie przepływu krwi; ciepło działa uśmierzająco na ból i powoduje zmniejszenie napięcia powierzchniowego; bodźce cieplne o natężeniu przekraczającym granicę tolerancji mogą spowodować uszkodzenia skóry i oparzenie;
gdy zabiegi cieplne są stosowane na dużą powierzchnię ciała i w ciągu odpowiednio długiego okresu czasu, działanie ciepła wyrażać się będzie silniej, gdyż ilość pochłoniętej energii cieplnej jest większa; wystąpi wtedy odczyn ogólny, charakteryzujący się podwyższeniem ciepłoty ciała.
Wpływ ciepła na organizm człowieka:
układ krążenia – obniżenie napięcia ścian naczyń krwionośnych, rozszerzenie obwodowych naczyń krwionośnych, zwiększenie szybkości przepływu krwi w obrębie obszaru ciała poddanego działania bodźca cieplnego;
układ oddechowy – liczba oddechów na minutę wzrasta;
układ mięśniowy – obniżenie napięcia mięśni.
Wskazania do ciepłolecznictwa w chorobach:
narządu ruchu (np. stłuczenia, krwiaki),
reumatycznych (np. choroba zwyrodnieniowa stawów),
układu nerwowego (np. nerwobóle, rwa kulszowa),
skórnych (np. trądzik),
układu oddechowego (np. przewlekłe zapalenie zatok, nieżyt gardła i krtani),
przemiany materii (np. otyłość),
układu moczowego (np. zapalenie pęcherza moczowego i dróg moczowych),
układu pokarmowego (np. nieżyt żołądka, przewlekłe zapalenie jelit).
Przeciwwskazania do ciepłolecznictwa:
ostre okresy choroby,
nadciśnienie tętnicze,
niewydolność krążenia,
choroba niedokrwienna serca,
zawał serca,
skłonność do krwawień,
cukrzyca,
gruźlica,
nadczynność tarczycy,
nowotwory.
Zabiegi ciepłolecznicze – do najprostszych źródeł przekazujących organizmowi ciepło w wyniku przewodzenia należą termofory, poduszki elektryczne, woreczki z rozgrzanym piaskiem.
PARAFINA
Działanie parafiny:
pod okładem z ciepłej parafiny wytwarza się efekt sauny, który przyjemnie rozgrzewa skórę,
zmiękczenie i uelastycznienie naskórka,
głębokie nawilżenie i regeneracja naskórka,
zwiększenie działania składników aktywnych, zawartych we wcześniej nałożonych preparatach pielęgnacyjnych,
ogólnie ciepło poprawia krążenie, ogrzewa i rozluźnia mięśnie oraz koi bolące stawy,
uzyskanie efektu doskonale odżywionej, nawilżonej, lepiej ukrwionej i gładkiej skóry.
Przeciwwskazania:
wszystkie stany zapalne skóry, np. przyustne zapalenie skóry,
teleangiektazje,
trądzik różowaty,
świeże blizny,
oparzenie słoneczne,
świeże rany,
obrzęki,
niewydolność krążenia,
choroba nadciśnieniowa.
Przeciwwskazania do kąpieli parafinowej dłoni i stóp:
grzybica,
drożdżyca,
wyprysk kontaktowy,
wyprysk potnicowy,
zakażenia bakteryjne,
stany zapalne skóry,
otarcia naskórka,
schorzenia bakteryjne i grzybicze paznokci,
brodawki wirusowe,
łuszczyce paznokci.
Opis zabiegu parafinowego:
oczyszczamy twarz,
uzupełniająco można położyć kompresy ziołowe,
gdy jest to konieczne, stosujemy peeling i parę,
nanosimy na skórę odpowiednie środki do pielęgnacji (zawartość ampułek, krem pielęgnacyjny, specjalne preparaty),
możemy również nałożyć specjalny krem pod oczy, inny na szyję i poszczególne części twarzy,
przykrywamy twarz klientki gazą,
sprawdzamy temperaturę parafiny na wewnętrznej części własnego nadgarstka,
gdy nie jest ona za gorąca, nakładamy parafinę zaczynając od brody, najpierw na jedną połowę twarzy, potem na drugą,
nanosimy kolejno cztery do siedmiu warstw, aż na twarzy powstanie szczelna skorupa,
w ten sam sposób nanosimy parafinę na szyję (niektórzy klienci źle znoszą ucisk w tym miejscu i dostają duszności),
po 15 minutach ściągamy gazę zaczynając od szyi,
następnie wykonujemy masaż bądź drenaż limfatyczny,
na koniec kładziemy np. kompresy ziołowe.
Zabieg parafinowy dłoni lub stóp:
Jest to zabieg często wykonywany w czasie manicure i pedicure. Ręce (bądź stopy) zanurzane są w kąpieli parafinowej. W cieple i wilgoci wosk z parafiny zastyga i pod jego wpływem pory skóry otwierają się. Ręce zanurza się kilka razy, z parosekundowymi przerwami, by wosk oblepiał dłonie kolejnymi warstwami. Następnie zawija się ręce w folię i zakłada frotowe rękawice, by nie dopuścić do utraty ciepła. Po 10 minutach usuwa się wosk, a ręce są miękkie i gładkie.
Zawijania parafinowe:
Polegają one na pokryciu skóry cienką warstwą parafiny, przy czym zamiast pędzla w cieplej parafinie zanurza się gazę i okłada nią ciało klienta.
ZIMNOTERAPIA – leczenie zimnem zachodzi na drodze przewodzenia poprzez miejscowe obniżenie temperatury fragmentu ciała, bądź całego ustroju.
Zimno powoduje:
skurcz naczyń,
zmniejszenie elastyczności tkanki łącznej,
rozluźnienie mięśni,
skurcze mięśni przy krótkotrwałym oddziaływaniu bodźca chłodu,
zmniejszenie metabolizmu,
poprawa samopoczucia,
wzrost odporności,
zmniejszenie bólu lub całkowite jego ustąpienie,
zmniejszenie obrzęków.
Po zabiegach następuje większe rozszerzenie naczyń krwionośnych, przez co ukrwienie jest poprawione, a to wpływa na przyspieszoną przemianę materii.
Można zażywać zimnoterpię w postaci zabiegów:
całkowitych, poprzez ogólne obniżenie temperatury ciała, oziębienie,
miejscowych, w których dany fragment skóry, mięśni, stawów zostaje poddany efektowi chłodzenia.
Termoterapię z bodźcem chłodu można stosować kilkoma metodami:
zimne opatrunki,
kriożel i okłady z wykorzystaniem żelu,
masaże i okłady lodem,
chłodzenie termoelektryczne,
komory chłodzące,
zimna hydroterapia.
Wskazania do zabiegów:
układ krążenia (np. zakrzepowe zapalenie żył),
układ ruchowy (np. krwiaki, stłuczenia, złamania, obrzęki),
układ pokarmowy (np. zapalenie pęcherza żółciowego, zapalenie wyrostka robaczkowego),
układ nerwowy (np. bóle głowy, rwa kulszowa),
reumatyzm (np. zapalenia stawów - stan ostry, zwyrodnienia stawów).
Przeciwwskazania do zabiegów:
nietolerancja zimna, nadwrażliwość,
ogólne stany wyczerpania,
odmrożenia,
zapalenie naczyń i w ich ciężkich schorzeniach,
przewlekłe stany choroby w stanach zapalnych,
wady serca,
duża niedokrwistość.
Krioterapia jako przykład zimnoterapii - jest to kontrolowane i celowe niszczenie tkanek patologicznych poprzez zamrażanie. Przy tych zabiegach pacjent nie odczuwa bólu dzięki blokowaniu przez chłód zakończeń nerwowych.
Krioterapia wykorzystuje do zamrażania zmian skórnych lub błon śluzowych:
dwutlenek węgla, tzw. suchy lód,
płynny azot.
Metoda z zastosowaniem płynnego azotu jest doskonale rozpowszechniona i stosowana ogólnie. Płynny azot to praktycznie gwarancja prawie bezbolesnego zabiegu bez infekcji wtórnych.
Z kosmetycznego punktu widzenia azot znalazł zastosowanie w usuwaniu:
brodawek,
naczyniaków,
nagniotków,
keloidów,
zmian potrądzikowych,
nadmiernej tkanki tłuszczowej,
cellulitu.