1. Wyjaśnij pojęcie stosunków społecznych i sąsiedzkich. 
Stosunki społeczne – względnie trwałe relacje, zakładające pełnienie pewnych ról społecznych, związane z tym realizowanie praw i obowiązków oraz przestrzeganie pewnych rytuałów tym rolom i stosunkom przypisanych. 
Stosunki sąsiedzkie – stosunki bezpośrednie, osobowe oraz powstające i trwające w określonych miejscach. 

2. Wymień 4 podstawowe okresy wyznaczone przez rozwój obszarów śródmiejskich: 
życie tradycyjnego centrum miasta (do końca II wojny światowej) 
boom centrów handlowych po II wojnie 
powrót do śródmieść (do końca lat '70) 
rewolucja teleinformatyczna i zamykanie się w wyizolowanych enklawach bezpieczeństwa (od końca lat '80).

 3. Podaj definicje miasta. 
1) Zorganizowana aglomeracja staje się miastem wtedy, kiedy części ,z których się składa są rozmieszczone, zgodnie ze świadomym projektem w ten sposób, że zapewniona zostaje równowaga i harmonia. 

2) Definicja miasta: 
to pewna zbiorowość terytorialna o określonej strukturze: 
-przestrzenna forma skupienia i zrzeszania ludzi; 
struktura spoleczna o okeslonym profilu zbiorowośći; 
system tworzenia dystrybucji i recepcji tresci kulturowych; 
układ determinujący stosunki i zależności społeczne. 
Tamta definicja jest z tekstu, tą dr Sikora podawała na ćwiczeniach. 

4. Jakie główne cele miało do spełnienia miasto średniowieczne? 
Miasto miało się organizować jako ośrodek działalności gospodarczej, cechować eksterytorialnością i autonomią w stosunku do panującej władzy. Miasto miało na celu uzyskiwanie jak największych dochodów bazy ekonomicznej, by mieć większą szanse na możliwość negocjowania wolności. Miasta były siedzibą wojskowych garnizonów. Było jednak przede wszystkim miejscem wymiany, obsługującym miejscowy rynek, punktem przeładunku i zbytu towarów. Przestrzenią wymiany informacji, przekaźnikiem wiedzy pomiędzy innymi ośrodkami. Były ośrodkami kultywowania strefy sacrum przez gęstą sieć zabudowy kościołów i klasztorów. Mury wokół miasta stanowiły funkcje obronną a zakony i klasztory oferowały opiekę społeczną, służbę zdrowia oraz przytułki dla starców. 

5.Wyjaśnij pojęcie tematyzacji przestrzeni. 
1) Tematyzacja przestrzeni miejskiej jest zjawiskiem, które rozwinęło się w USA i rozpowszechnia się obecnie na całym świecie; także w Polsce. 
To świadome i intencjonalne nadawanie danej przestrzeni form architektonicznych nawiązujących do czasów minionych lub innych kręgów cywilizacyjnych, które może być powiązane z kreowaniem przeznaczonego dla masowego odbiorcy spektaklu miejskiego. Klasycznymi przykładami są tu między innymi Las Vegas czy Disneyland, gdzie tworzone są odrealnione, idylliczne symulacje odległych lub historycznych realiów. 

2) Wiadome i intencjonalne nadawanie danej przestrzeni form architektonicznych nawiązujących do czasów minionych lub innych kręgów cywilizacyjnych, które może być powiązane z kreowaniem przeznaczonego dla masowego odbiorcy spektaklu miejskiego 

6. Wymień typy stosunków sąsiedzkich i opisz 2. 

- towarzyskie 
- świadczeniowe 
- przestrzenne 
- ceremonialne 
- ograniczające 
- rezerwa i niechęć do nawiązywania więzi 
- zorganizowane 

Sąsiedztwo świadczeniowe: 
Ułatwia codzienne życie, buduje poczucie bezpieczeństwa. Bliskość przestrzenna jest tu warunkiem koniecznym ale nie wystarczającym. Potrzebne jest także zaufanie do osób i rodzin, z którymi wchodzimy w ten typ stosunków. Polega po prostu na świadczeniu sobie drobnych przysług np. coś się pożyczy, popilnuje dziecka itd. Stosunek taki oparty jest na przeświadczeniu, że osoba do której kierujemy prośbę nie odmówi i nie wykorzysta tej sytuacji przeciwko nam np. oplotkuje przed innymi. 
Sąsiedztwo ceremonialne: 
Polega na takich kontaktach za którymi dalej nic nie idzie. Na zasadzie pewnych rytuałów. Np. kiedy się spotykamy to powiemy sobie dzień dobry ale nic więcej. Uznajemy osoby z naszego otoczenia sąsiedzkiego nie unikamy ich ale nic więcej, nie przekraczamy pewnych granic. Ta ostrożność może wynikać z niedostatku wiedzy na temat danej osoby lub z nadmiaru wiedzy na jej temat lub z pewnego „przesycenia” kontaktami sąsiedzkimi z daną osobą. 
7. Jakie są przyczyny upadku tradycyjnej przestrzeni miejskiej: 
-zmiany w ekologii społecznej i narastająca kompleksowość miast 
-rozwój przedmieść i ich zatomizowany charakter 
-obawa przed przestępczością 
-postęp technologii 
-zmiany w strukturze demograficzno-społecznej i w strukturze zatrudnienia 
Tematyzacja przestrzeni publicznej wynika z jej komercjalizacji. 
8.Wymień kategorie organizacji śródmieść

1. model kolonialny- oparty na dominacji centralnego placu 
2. model "pięknego miasta"- oparty na rozwoju wielkich założeń urbanistycznych, nawiązujących w swojej formie do wzorców barokowych i klasycystycznych 
3. model"praktycznego miasta"- traktowany jako wstęp do modernizmu, opartego na wykorzystaniu zoningu i rozwoju systemów inżynierskich 
4. model modernistyczny- opary na koncepcji kształtowania systemów i sieci osadniczych, przybierających formy policentryczne, z autostradami jako spoiwami całego systemu 
5. model postmodernistyczny- bazujący na rozmaitych koncepcjach polityki publicznej, w tym na wykorzystywaniu rozmaitych projektów i programów federalnych nakierowanych na realizacje jakiegoś konkretnego celu 

9. Innowacje społeczno- przestrzenne w średniowiecznym mieście. 
• budynki publiczne i prywatne były zbliżone do siebie, tworząc silnie zindywidualizowane, jednocześnie jednolite zespoły dające na zewnątrz czytelny obraz. „Jednolitość nie wynika z podporządkowania całości jednej regule geometrycznej, jak w przypadku miast starożytnych czy renesansowych, lecz z doskonałego dopasowania do całości poszczególnych elementów, dodawanych stopniowo w różnych okresach”. 
• struktura przestrzeni publicznej w mieście była wynikiem równowagi między różnymi stanami: władzą kościelną, świecką, korporacjami, zakonami. Miasto ma wiele ośrodków: kościół, ratusz, rynek, gildię, itp.. Każde miasto jest podzielone na dzielnice posiadające własne symbole i niekiedy odrębną organizację polityczną. 
• w dużych miastach obok miejsc bezpośredniej wymiany handlowej i informacyjnej istniały ośrodki wyspecjalizowane w wymianie handlowo-finansowej na odległość, które można określić jako instytucje handlu zagranicznego. Dzięki nim wiele miast Europy było powiązanych ścisłą ekonomiczną współpracą. Obroty handlowe między miastami były dokonywane za pomocą listów kredytowych. Miasta stworzyły więc podstawy nowoczesnego systemu finansowego, który obejmował podatki, kredyty, cło, a nawet pożyczki publiczne. 

10. Scharakteryzuj wielkie zespoły mieszkaniowe (na przykładzie Sarcelle). 
La sarcellite – choroba przedmieść 
Sarcelle – jego budowę rozpoczęto w 1954r. na obszarze stosunkowo dobrze obsłużonym przez środki transportu (kolej, dwie drogi państwowe). Na początku 5 jednostek (około 6 tys. mieszkań) zbudowanych w latach 1954-1960 składało się głównie z lokali do wynajęcia typu HLM. Przeważały mieszkania typu M-3 i M-4, większych było raczej niewiele. Wśród mieszkańców tego zespołu dominowali robotnicy, drobni urzędnicy i średnie kadry. Udział właścicieli przedsiębiorstw, wolnych zawodów i kadr wyższych był minimalny, zdecydowanie mniejszy niż w całej aglomeracji paryskiej. W trakcie rozbudowy zespołu zaznaczyły się dwie godne podkreślenia tendencje. Pierwsza – w najwcześniej wykonywanych jednostkach wskaźnik intensywności zabudowy wynosił 60 mieszkań na hektar, by dojść do 123 mieszkań na hektar w realizacjach okresu późniejszego. Pierwsze domy nie przekraczały czterech kondygnacji, w następnych latach stawiano już bloki i wieżowce o kilkunastu kondygnacjach, o 60 i więcej mieszkaniach. Druga – za budową mieszkań nie nadążały usługi. Właściciele sklepów niechętnie lokowali się w Sarcelle, obawiając się małych obrotów, a ci, którzy już otworzyli sklepy, bronili dostępu następnym kandydatom w obawie przed konkurencją. Sklepy istniejące w zespole zaspokajały jedynie podstawowe potrzeby mieszkańców. Poza szkołami nie budowano żadnych innych urządzeń usługowych. W 1960r., sześć lat po rozpoczęciu budowy, mimo dużej liczby młodzieży w odpowiednim wieku, nie było tam szkoły średniej, istniało jedynie prowizoryczne kino, a filię poczty dopiero co otwarto. 6 następnych jednostek zrealizowanych w latach późniejszych składało się już w większości z mieszkań spółdzielczych i własnościowych o wyższym standardzie, lokalizowanych w budynkach wysokich. Wzrósł więc udział zamożniejszych warstw społecznych. Wybudowano także opodal znaczną liczbę lokali biurowych, otwierając możliwości zatrudnienia osób pracujących w sektorze trzecim, co się wiązało między innymi z uruchomieniem w pobliżu regionalnego centrum usługowego. W wyniku tej rozbudowy zespół liczący obecnie 13 tys. mieszkań dzieli się wyraźnie na dwie części: starą zamieszkaną przez niższe warstwy społeczeństwa, nadal gorzej wyposażoną w usługi, i nową zamieszkaną przez nieco zamożniejsze kategorie społeczne, którą cechuje znacznie wyższy standard wyposażenia.  

11. Wyjaśnij pojęcie urbanizacji i podaj płaszczyzny urbanizacji. 
urbanizacja- proces społeczny i kulturowy wyrażający się w rozwoju miast, wzroście ich liczby, powiększeniu obszarów miejskich i udziału ludności miejskiej w całości zaludnienia (bądź udziału ludności żyjącej według miejskich wzorów). 
płaszczyzny urbanizacji: 
a) urbanizacja demograficzna: polegająca na przemieszczaniu się ludności ze skupisk wiejskich do miast, koncentracji ludności w miastach i stałym wzroście odsetka ich mieszkańców na danym obszarze; 
b) urbanizacja przestrzenna: zwiększenie się obszaru miast, polegające na powiększeniu ich pojemności (również przez intensyfikację zabudowy), powstaniu nowych miast i osiedli nierolniczych oraz na przekształceniu innych środowisk mieszkalnych na wzór miejski; 
c) urbanizacja ekonomiczna: czyli stały wzrost liczby ludności pracującej w zawodach pozarolniczych oraz postępujące zróżnicowanie się zawodowe tej ludności w stosunku do ludności wykonującej zajęcia rolnicze; 
d) urbanizacja społeczna: wyrażająca się w przyswojeniu przez przybyszów ze wsi miejskiego stylu życia, a także w przenikaniu miejskich wzorów ekonomicznych, społecznych i kulturowych na wieś. 

12. Czy typ zabudowy wpływa na sąsiedztwo? 

1) Intensywniejsze więzi w zabudowie jednorodzinnej, jak i traktowanie budynków wysokich, wielomieszkaniowych jako sprzyjających izolowaniu lub też - używając określenia o odmiennej konotacji emocjonalnej - sprzyjających zachowaniu prywatności. 
Im domy większe i z większą liczbą mieszkańców, tym więcej rodzin w nich mieszkających zachowuje różne odcienie dystansów w stosunku do większej liczby rodzin, a także, że tym mniejsze prawdopodobieństwo objęcia sąsiedztwem świadczeniowym lub kontaktami towarzyskimi więcej niż pięciu rodzin. Natomiast najmniejsza liczba osób, które zupełnie nie utrzymują tych dwu rodzajów więzi zdecydowanie różni mieszkańców domów jednorodzinnych od wszystkich pozostałych, a wielkość budynków wielorodzinnych nie odgrywa tu już roli. Utrzymywanie dystansu wobec większej liczby sąsiadów jest częstsze wśród właścicieli mieszkań wykupionych niż niewykupionych, zwłaszcza w odniesieniu do mieszkań zakładowych(nakładanie się na więzi w miejscu zamieszkania także ważnych więzi pracy). Im dłuższy okres zamieszkiwania, tym więcej osób stwierdza, iż nie ma w ogóle takich sąsiadów, wobec których ograniczałyby się wyłącznie do konwencjonalnych pozdrowień. 
Podsumowując dłuższy czas zamieszkiwania owocuje także częstszym obejmowaniem sąsiedztwem świadczeniowym i kontaktami towarzyskimi większej liczby sąsiadów. Natomiast charakterystyczny jest wzrost liczby osób nie utrzymujących kontaktów świadczeniowych i towarzyskich wśród mieszkających najdłużej, a także częstsze są u nich ograniczenia się tylko do poprawnego dystansu. 
2) Tak. Im domy większe i z większą liczbą mieszkańców, tym więcej rodzin w nich mieszkających zachowuje różne odcienie dystansów w stosunku do większej liczby rodzin, a także tym mniejsze prawdopodobieństwo objęcia sąsiedztwem świadczeniowym lub kontaktami towarzyskimi więcej niż pięciu rodzin. Utrzymywanie dystansu wobec większej liczby sąsiadów jest częstsze wśród właścicieli mieszkań wykupionych niż niewykupionych, zwłaszcza w odniesieniu do mieszkań zakładowych. Mieszkańcy mieszkań zakładowych panują wyższe wskaźniki świadczeń wzajemnych i odwiedzania się z okazji uroczystości rodzinnych. (razem pracują, więc bliższe więzi). 

13. Cechy charakterystyczne miasta islamu 
- Kontrolę sprawował namiestnik władzy centralnej przy pomocy mianowanych urzędników, wykonujących m.in funkcje sądowe, którzy rekrutowali się często spośród miejskiej elity. Miasto było podzielone na mikroprzestrzenie oparte na wspólnocie i solidarności wynikającej z pokrewieństwa, przynależności etnicznej lub regionalnej. 
- Życie dzielnicy skupiało się wokół meczetu, szkół koranicznych i lokalnego targu zaspokajającego codzienne potrzeby. Skupienie się w ramach dzielnicy pozwalało zachować autonomie w stosunku do władzy zewnętrznej, jednak utrudniało to integrację społeczności miejskiej jako całości. 
- Meczet był miejscem centralnym handlu, przebiegały tędy ulice handlowe, a w sąsiedztwie lokowali się wytwórcy perfum i kadzideł( były związane ze świętością, tzw. Zawody czyste), aż do ostatniego kręgu grupującego zawody nieczyste takie jak kowal, farbiarz itp. 
- Plany tradycyjnych miast przypominają labirynt, wąskie i kręte ulice. Domy z wejściem od ulicy pozbawione są okien, mają jednostajny, monotonny charakter. 
- Zabudowa jest niska, islam zabraniał budowy domów wysokich jako oznaki próżności 
- Struktury przestrzenne i budynki są trwałe, nie ulęgają one ewolucji technicznej i stylistycznej. 
- Przestrzenią sakralna zarządzali ulemowie, potężna elita religijno-intelektualna. Pełnili oni główne funkcje w społ. Islamu. Centrum przestrzeni sakralnej stanowił wielki meczet. 
- Meczet pełnił również inne funkcje, stanowił m.in siedzibę uniwersytetu, który obok szkół średnich (medres) i szkół kanonicznych był ośrodkiem oddziaływania ideologicznego. 
 14. Czy sąsiedztwo polskie ma podobne cechy jak sąsiedztwo w Norwegii? 
- silny wpływ wieku (ludzie starsi są izolowani) 
- czas zamieszkiwania- w Norwegii osoby o dłuższym stażu najrzadziej informują o braku kontaktów, są to jednak inne kategorie stażu, niż te w polskich badaniach 
- typ zabudowy- podobnie jak w Polsce, w Norwegii stwierdzono, że przy najwyższej „gęstości” zaludnienia najwięcej jest osób mających rzadkie lub żadne kontakty z sąsiadami. 
- wpływ wykształcenia- u nas wyższe owocuje raczej mniejszym zakresem więzi w miejscu zamieszkania, a w Norwegii osoby z wyższym chcą więcej kontaktów niż aktualnie mają, a osoby z niższym częściej chcą możliwie niewielu kontaktów. 
W Norwegii panuje duża zależność od wielkości miasta, w Polsce nie. 
Ogólnie wiele podobieństw, najważniejsze to wpływ środowiska przestrzennego- typu miejscowości i zabudowy oraz niewielki wpływ płci, a najbardziej znaczący wpływ wieku.  

15. Wyjaśnij pojęcie aglomeracji 
Aglomeracja jest rezultatem procesu funkcjonalnego powiązania i przestrzennego łączenia się zróżnicowanych przestrzeni, których zwrotnikiem staje się obszar organizujący tę całość i pełniący funkcje przestrzeni centralnej. Procesy aglomeracyjne mogą dokonywać się bądź wokół istniejącej poprzednio przestrzeni centralnej (dawnego miasta), bądź przez zespalanie się poszczególnych obszarów, z których jeden zaczyna w pewnym momencie nabierać funkcji centralnych. Ten drugi sposób tworzenia aglomeracji jest typowy dla okresu rewolucji przemysłowej, albowiem podstawowym elementem strukturalizującym nie jest istniejące centrum, ale rozproszone przestrzenie produkcyjne przemysłu. 
16. Przedstaw postulaty Hussmanowskiej przebudowy Paryża. 
• odsłonięcie wielkich budynków, pałaców i koszar w taki sposób, aby były przyjemniejsze dla oka; umożliwienie łatwiejszego do nich dostępu w czasie obchodów i łatwiejszej obrony w razie zamieszek; 
• poprawa stanu zdrowotnego miasta dzięki systematycznemu eliminowaniu objętych zarazą zaułków oraz ośrodków epidemii; 
• zapewnienie publicznego spokoju przez utworzenie wielkich bulwarów, które pozwalają na swobodną cyrkulacje nie tylko powietrza i światła, lecz także oddziałów wojskowych; dzięki pomysłowej kombinacji poprawi się los ludzi tak, aby stali się oni mniej skłonni do buntu; 
• ułatwienie komunikacji w kierunku do i od dworców kolejowych przez przebicie osi prowadzących wprost do ośrodków handlowych i rozrywkowych, co pozwoli uniknąć opóźnień, tłoku i wypadków. 

17. Opisz koncepcje „trzech magnesów” autorstwa Ebenezera Howarda. 
Howard dążenia ludzkie przyporządkowuje trzem magnesom, które określa jako: „miasto” „wieś” oraz „miasto/wieś”. 
Miasto charakteryzował jako miejsce odizolowane od natury, o zanieczyszczonym powietrzu, w którym istnieją intensywne kontakty społeczne, ale jednocześnie izolacja w tłumie, wysoko waloryzowany jest pieniądz i czas, występuje silne zróżnicowanie społeczno-przestrzenne, szanse zatrudnienia są znaczne, ale miejsca pracy znajdują się w dużym oddaleniu od miejsca zamieszkania. 
Wieś cechuje się pięknem natury, niedostatkiem kontaktów społecznych, brakiem pracy, dużą ilością czasu, niskimi zarobkami i nasiloną emigracją. 
Miasto/wieś pozbawione wad obu dotychczasowych form osadniczych kumuluje ich zalety: piękno natury, ożywione kontakty społeczne, niskie ceny, dobre warunki mieszkaniowe, obfitość miejsc pracy, wolność i współpracę. 

18. Opisz projekt Karola Fouriera – falanster: 
1) Falanster był to pałacem, który służył do mieszkania i pracy zrzeszonych ludzi. Składał się z 3 części: centrum i dwóch skrzydeł. W centrum mieszczą się lokale dla czynności zbiorowych, sale rady, giełda, jadalnia, biblioteka itd. W lewym skrzydle są lokale dla dzieci, warsztaty, kuźnie, stolarnie. W prawym apartamenty gościnne, sale balowe itd. Pomiędzy skrzydłami dziedziniec honorowy a z tyłu ubikacje i mieszkania. Boczne fronty skrzydeł formowały ogrzewany dziedziniec zimowy, pod szklanym dachem 

2) Falanster – był gmachem zaprojektowanym przez Karola Fouriera (1830), który służył do mieszkania i pracy zrzeszonych. Mieszkańcy których liczba miała by wynosić 1600 – 1800, mieli być równi i wolni którzy sami zarządzali by swoim miastem. Gmach składa się z trzech części, w centrum znajdują się pomieszczenia dla czynności zbiorowych, giełda, sale jadalne, biblioteka. W lewym skrzydle lokale dla dzieci, warsztaty, kuźnie, stolarnie. Prawe skrzydło przeznaczone jest na apartamenty gościnne, sale balowe itp. Z tyłu mieści się ubikacje i mieszkania. 

19. Opisz projekt Jeana Baptiste’a Godin’a – familister: 
1) Był to pałac robotników, który był przykładem architektury falansteru. Budynek fabryczny był oddzielony rzeką od kompleksu mieszkalnego umieszczonego naprzeciwko budynku społecznego, gdzie były teatr, biblioteka czy miejsca zabaw dla dzieci. Z drugiej strony w parku był żłobek, pralnia. Wewnątrz familisteru, w którym każda rodzina miała swoje mieszkanie, liczne wewnętrzne podwórka przewidziano na miejsce zebrań. 

2) Jean Baptiste Godin, inspirowany pomysłem Falansteru stworzył pałac robotników czyli familister. Budynek fabryczny był oddzielony rzeka od kompleksu mieszkaniowego umieszczonego naprzeciwko budynku społecznego, w którym znajdowały się: teatr, biblioteka, miejsce zabaw dla dzieci oraz spółdzielnia. Z drugiej strony w parku był żłobek i pralnia. Wewnątrz familisteru każda rodzina miała własne mieszkania. Praca była zorganizowana przez samodzielne zespoły, które same ustalają zadania i środki do ich wykonania. Posiadanie akcji fabryki i samorządne kierownictwo czyniło z robotników podmiotami ich aktywności. 

20. Koncepcja życia miejskiego wg L. Kassena. 
Obserwacja tendencji urbanizacyjnych doprowadziła do powstania rozwijanej przez L. Klassena koncepcji cyklu życia miejskiego, który się składa z następujących faz: 
• faza urbanizacji- liczba ludności centralnej części miasta rośnie szybciej niż peryferii, których populacja maleje, ale wolniej niż rośnie ludność części centralnej (faza urbanizacji absolutnej- UA), później następuje faza, w której liczba ludności peryferii i obszarów centralnych rośnie mniej więcej w tym samym tempie (faza urbanizacji relatywnej- UR); 
• faza suburbanizacji – liczba ludności peryferii rośnie szybciej niż obszarów centralnych, najpierw relatywnie (SR), a następnie absolutnie (SA); 
• faza dezurbanizacji – cały obszar metropolitarny traci mieszkańców w wyniku dezurbanizacji relatywnej (DR), kiedy liczba mieszkańców centrum maleje szybciej niż rośnie populacja peryferii, a następnie zarówno centrum, jak i peryferie tracą mieszkańców i następuję dezurbanizacja absolutna (DA); 
• faza reurbanizacji relatywnej (RR) – liczba ludności centrum zmniejsza się wolniej niż peryferii, a następnie zaczyna rosnąć, podczas gdy populacja peryferii maleje (reurbanizacja absolutna – RA).

21.Przedstaw koncepcję miasta- ogrodu. 
Koncepcja Howarda. Miasto- ogród miało zajmować obszar około 300 ha i liczyć 32 tyś. ludności. Miasto to utworzone zostało na planie koła i podzielone na sektory. W centralnym punkcie usytuowany był park w którym zlokalizowane były usługi użyteczności publicznej (np. szpital). Na obwodzie koła zlokalizowany był przemysł oddzielony od strefy mieszkalnej pasmem zieleni. Jeśli miasto-ogród zostałoby zamieszkane przez maksymalną liczbę mieszkań w określonej odległości powstałoby kolejne. 

22. Zwiastuny tematyzacji. 
− aranżacja wnętrz niektórych lokali gastronomicznych; 
− pojawienie się stylizowanych na określony wzór wnętrz podmiejskich centrów handlowych; 
− tworzenie pseudoprzestrzeni publicznych, w tym głównie jako sposobu organizacji dużych kompleksów handlowych; 
− wyposażenie publicznych przestrzeni centrów historycznych miast w elementy mające podkreślać określony typ krajobrazu miejskiego, jak stylowe latarnie, ławki. 

23.Miasto przemysłowe wg Tony’ego Garnier’a. 
Teren miasta został podzielony na długie, wąskie parcele biegnące ze wschodu na zachód. Każda z działek miała wymiary 150x30m. Miedzy blokami znajdowały się tereny zielone. Środek miasta przeznaczony na centrum komunalne, dzielnicę uniwersytecką i tereny sportowe. Linie kolejowa przeprowadzona do wnętrza miasta tunelem . Przemysł oddzielony od miasta pasmem zieleni. Miasto zamieszkałe przez 35 tys. mieszkańców 

24. Typologia przestrzeni tematycznych. 
− historyczne zespoły i kompleksy, rewitalizowane i adoptowane na potrzeby nowych funkcji, także – jako tzw, parki historyczne; 
− kompleksy handlowe i wielofunkcyjne, tworzone od zera, zarówno w postaci podmiejskich „centrów regionalnych”, zespołów kasynowych, jak i układów lokowanych w ramach istniejących struktur miejskich; 
− kompleksy parków tematycznych, tworzonych „na surowym korzeniu” głównie jako atrakcję o funkcji turystycznej i rozrywkowej, podporządkowanej pewnemu tematowi; 
− nowe struktury miejskie (o znacznym udziale mieszkalnictwa), planowane na podstawie określonego „motywu przewodniego”, wbudowanego już w zasady urbanistyczne przyświecające jego powstaniu. 

25. Skutki urbanizacji. 
SKUTKI URBANIZACJI: 
EKONOMICZNE 
Pozytywne: 
• duży rynek zbytu 
• większa wydajność pracy 
• rozwój komunikacji miejskiej 
• łatwość wymiany informacji i współpracy z innymi placówkami 
Negatywne: 
• niedostatek wody 
• brak wolnych terenów do zagospodarowania prowadzących do wzrostu cen działek budowlanych 
• przeciążenie komunikacji miejskiej, powstawanie korków, brak miejsc parkingowych 
• wzrost nakładów inwestycyjnych w celu budowania oczyszczalni ścieków, zakładanie filtrów 
EKONOMICZNO-SPOŁECZNE 
Pozytywne: 
• większa możliwość wyboru różnorodnej pracy 
• większa możliwość podwyższania kwalifikacji zawodowych 
• możliwość znalezienia pracy w pobliżu miejsca zamieszkania 
• większa ilość wolnego czasu 
• łatwość dostępu do instytucji oświatowych i kulturowych 
Negatywne: 
• wzrost przestępczości 
• wzmożona agresja 
• obniżenie się bezpieczeństwa ludności 
• ,,subkultury,, 
SOCJALNE 
Pozytywne: 
• wyższe dochody niż na wsi 
• większy komfort życia 
Negatywne: 
• wzrost liczby bezdomnych 
• powstanie dzielnic nędzy 
• niedobór mieszkań w stosunku do potrzeb 
• pogarszanie się warunków sanitarnych 
EKOLOGICZNE 
Negatywne: 
• pogarszanie się warunków środowiska na skutek skażenia powietrza, wód gruntowych i podziemnych, gleb 
• problem składowania i utylizacji odpadów 
• zwiększenie hałasu i wibracji 
• zmniejszenie przestrzeni terenów zielonych 

ZDROWOTNE 
Pozytywne: 
• ułatwiony dostęp do służby zdrowia 
Negatywne: 
• rozwój nowych bakterii 
• ułatwienie szerzenia się bakterii 
• zmniejszona odporność organizmu spowodowana zanieczyszczeniami środowiska 
• zwiększona umieralność niemowląt 
• skrócenie przeciętnej długości życia 

26. Rodzaje sprzeczności między różnymi użytkownikami przestrzeni (wg J.Lojkine). 
 pojawia się sprzeczność między ruchliwością przestrzenną wielkiego przedsiębiorstwa o zasięgu międzynarodowym, dla którego dany region jest tylko jednym z możliwych miejsc lokalizacji, i przedsiębiorstwami lokalnymi, których samo istnienie zależy od wartości użytkowanej przestrzeni regionalnej, a szczególnie od infrastruktury transportowej i komunikacji oraz rynku pracy; 
 występuje sprzeczność między ruchliwością wielkiego przedsiębiorstwa, które traktuje lokalizację jako inwestycję ściśle określoną w czasie, a trwałością drobnego i średniego kapitału, który tkwi w swoim tradycyjnym regionie rozwoju; 
 istnieje sprzeczność między trwałością unieruchomionego kapitału publicznego finansującego inwestycje w zakresie konsumpcji zbiorowej a okresem działalności jednostki produkcyjnej wielkiego przedsiębiorstwa. 

27. Opisz proces urbanizacji miast polskich w okresie średniowiecza (XII - XIII w.) 
W północnej cześci Polski do XII w. ukształtowało się 39% miast które teraz mają powyżej 10tyś mieszkańców. W wieku XII tych miast było już 49%. W dolnej cześci miast tych było odpowiednio 31% i 29%. Większą różnicę widac gdy Polskę podzieli się na zachodnią i wschodnią, gdzie granicę stanowi Wisła. Cześć zachodnia jest bardziej zurbanizowana a miasta mają znacznie dłuższą tradycję. Miasta z części wschodniej pochodzą głównie z wieku XVII. Największa urbanizajca panowała wtedy na terenach Wielkopolski i Prus Królewskich. 

28. Opisz główne cele działalności grupy CIAM. Czym była Karta Ateńska? 
CIAM- Istniejąca w okresie międzywojennym grupa osób nastawiona na poszukiwanie rozwiązań urbanistycznych. Należeli do niej min. Le Corbusier, Walter Gropius, Lucio Costa. W procesach tego kongresu brali udział również polscy architekci .Była to więc w pełnym tego słowa znaczeniu międzynarodówka tworców o znacznym wpływie i sile opiniotwórczej. 
KARTA ATEŃSKA- koncepcja struktury współczesnego państwa ogłoszona w 1941 r. pod redakcją i komentarzem Le Corbusiera. Początek jej powstania miał miejsce w 1933 r. na IV kongresie CIAM w Atenach Podstawową zasada karty była nowoczesność pojmowana jako działalonośc w dwóch dziedzinach: przemysłu i sztuki awangardowej, kubizmu i kierunków pokrewnych 
29. Określ rolę oraz funkcje Hanzy w średniowiecznej Europie  
1) Hanza miała tworzyć sieć miast ponad granicami państwowymi. Miasta należące do związku popierały się na polu ekonomicznym, utrudniając pracę kupcom z miast nie należących do związku, stwarzały realną siłę polityczną i niekiedy wojskową. Poprzez uzykanie monopolu na pewnych terenach Hanza przynosiła ogromne zyski a miasta należace do niej mogły się bardzo szybko rozwijać. 

2) Hanza – Związek kupców lub miast w średniowiecznej Europie mający na celu uzyskanie przywilejów z handlu. Pierwsze hanzy pojawiły się w XII w. w Niderlandach, największe znaczenie uzyskała jednak w XIV-XV w. Hanza niemiecka która władała rynkami północnoeuropejskimi. Do miast Hanzy należały m.in.: Elbląg, Gdańsk, Kraków i Toruń. W związku ze zmianami politycznymi i gospodarczymi Hanza przestała istnieć w XVIII w. 

30. Opisz model super- jednostki, przedstaw jego główne cechy i wady. 
Superjednostki mieszkaniowe przeznaczone dla 1,5 tys – 2 tys osób z kompletem usług położonych przy wewnętrznej ulicy na jednej kontygnacji. Te super jednostki wpisują się w historyczny cią utopijnych rozwiązań rozwiążąn ludzkiego habitatu. 

Wady: 
- drogie mieszkania 
- patologie ( stłoczenie, brak prywatności,Chuligaństwo wśród młodzieży, nerwowość u dzieci) 
- powolna degradacja mieszkań i usług 

Cechy: 
- dużo zieleni i słońca 
- dostępność do róznego rodzaju usług jak ( fryzjer, sklep, znajdujący się w bloku, biblioteka) 
- ośrodki kulturalne jak teatr na dachu, bar, kawiarnia, przedszkole

31. Określ rolę rzek w procesie powstawania i kształtowania miast.  
1) Rzeki były najbardziej dostępnym i najbardziej ekonomicznym szlakiem transportowym. Ułatwiały one obronę miasta a także były źródłem energii i surowców do produkcji. Możliwość przeprawy przez rzekę jak i sama woda były podstawowym czynnikiem lokalizacji miast. 

2) Wiele miast zakładano nad rzekami, były one bowiem najbardziej dostępnym i najbardziej ekonomicznym szlakiem transportowym. Ponadto ułatwiały obronę oraz dostarczały energii i surowca do produkcji. Lądowy szlak transportowy, możliwość przeprawy przez rzekę oraz woda to podstawowe czynniki lokalizacji miast.

32. Konsekwencje rozpadu miasta na monofunkcyjne dzielnice- rurbanizacja. Wyjaśnij pojęcie i wymień konsekwencje 
Konsekwencja rozpadu miasta na monofunkcyjne przestrzenie, a zarazem jednym z czynników przyspieszających ten proces jest rozprzestrzenianie się stref konsumpcji na obszary polożone coraz dalej poza granicami zabudowy miejskiej. Zjawisko to określane jest mianem rurbanizacji. 
Konsekwencje : 
- mieszkańcy tych regionów pochodzą glównie z miasta są to emeryci i renciści 
-odsetek kobiet czynnych zawodowo jest mniejszy niż w ośrodkach centralnych 
- miieszkaja tam głównie warstwy srednie głównym srodkiem przemiszcznia się jest samochód 
- brak instytucji konsumpcji wymaga wyjazdów do miasta 
- słaby kontakt z mieszkańcami wsi 
- kontakty towarzyskie SA rzadkie 

33. Sumeryjski typ miasta-światyni – złożony na planie owalnym i otoczony murami z obronnymi basztami; kręte uliczki w dzielnicach. Część północno- zachodnia tworzyła dzielnice rezydencjalną dla osób uprzywilejowanych. W centrum znajdowały sie świątynie i pałac. Świątynia (ziggurat) stanowił nie tylko centrum religijne, ale również polityczne i gospodarcze państw sumeryjskich. Sumeryjska świątynia nie była tylko i wyłącznie obiektem sakralnym. To właśnie tutaj skupiały się miejskie agendy, biura, magazyny oraz warsztaty. Społeczeństwo było podzielone na możnych i niewolników. Porządek prawny regulował Kodeks Hammurabiego. Wyrok zależał od pozycji społecznej ofiary i winowajcy. 
34. wymień 5 elementów, z których muszą się składać nowe miasta: 
1. tereny przemysłowe, które były zlokalizowane w pobliżu węzłów kolejowych i drogowych 
2. tereny mieszkalne miały być podzielone w jednostki sąsiedzkie o tej samej wielkości i liczbie zespołów mieszkaniowych, w każdej miała się znajdować szkoła podstawowa, sklepy i miejsca zabaw da dzieci 
3. centrum miasta, w obrębie którego miały stanąć budynki administracji publicznej, biura, sklepy, teatry, muzea 
4. obszary rekreacji w formie parków i centrów sportowych 
5. komunikacja, która była niezwykle istotnym elementem w planach nowych miast. Rozwinięty transport i drogi miały łączyć wszystkie rejony miasta. 

35. Co to jest zoning i wymień jego trzy podstawowe zadania. 
zoning- narzędzie planistyczne, bazujące na strefowaniu rozwoju całego ośrodka miejskiego i decydowaniu o możliwości rozwoju w poszczególnych obszarach rozmaitych typów funkcji oraz form zagospodarowania. 
Do zadań zoningu –wg Thomasa Adamsa- należały: 
− stabilizacja warunków ekonomicznych i kontrola użytkowania terenu; 
− zapewnienie odpowiednich warunków rozwoju przemysły; 
− zapewnienie standardów mieszkaniowych wraz ze stworzeniem systemu zachęt do kupowania mieszkań na własność. 
36. Wymień trzy cechy miasta ageograficznego. 
• brak stabilnych relacji do lokalnych warunków geograficznych i kulturowych, do jakiejkolwiek szczególnej przestrzeni; 
• obsesji na punkcie bezpieczeństwa publicznego; 
• wszechobecnych symulacji i iluzji, miasta jako parku tematycznego. 

37. Scharakteryzuj getto: 
część miasta zamieszkana przez mniejszość narodową lub religijną, najczęściej żydowską; od XVI w. także potoczna nazwa dzielnic żydowskich; były tworzone dobrowolnie, później przymusowo pod naciskiem mieszczaństwa dążącego do wyeliminowania konkurencji w handlu i rzemiośle. Getto żydowskie często było izolowane od reszty miasta murem i miało własną administrację,straż miejską, instytucje publiczne, gospodarcze, kulturalne. W XVIII – XIX w. wprowadzenie formalnego równouprawnienia Zydów w wielu krajach europejskich pozwalało na opuszczenie getta i zamieszkanie w chrześcijańskiej części miasta , ale łączyło się to z asymilacją kulturową i obyczajową tej grupy Zydów. 
 38. Wyjaśnij na czym polegała reforma Klistenesa i napisz jakie przeobrażenia społeczne wprowadziła. 
Reforma Klistenesa: Zamiast z czterech tradycyjnych rodzinnych plemion, z których rekrutowała się polityczna elita, wprowadził on dziesięć terytorialnych grup, z których każda delegowała do rady pięćset osób. Reforma Klistenesa zerwała z plemiennym systemem władzy. Była to w całym tego słowa znaczeniu reforma polityczno-tertorialna organizacji kraju. Reforma pozwoliła stworzyć nowy typ solidarności i zerwać z klientelizmem rodzinnym. 

39. Wyjaśnij na czym polega sąsiedztwo zorganizowane. 
Rejestrujemy je co jakiś czas gdy pojawia się jakieś zagrożenie interesów danej zbiorowości terytorialnej lub jej części np. protesty przeciwko jakiejś lokalizacji, petycje, organizowanie się na rzecz wprowadzenia domofonów. Są to jednak sytuacje zadaniowe, podłożem działań jest interes, a samo sąsiedztwo zorganizowane najczęściej wygasa z osiągnięciem założonego celu. 

40. kryteria definiowania miasta: 

prawno administracyjne 
fizjonomiczne 
ekonomiczne 
infrastrukturalne 
socjalne 
kulturalne 
wielkościowe 

41.Scharakteryzuj miasto górnicze. 
Miasta górnicze stanowił prototyp późniejszych miast przemysłowych. Powstawały poza obrębem dotychczasowego osadnictwa, w związku z odkryciem określonych złóż. Kształtował się stopniowo bądź bardzo szybko. Miasta górnicze charakteryzowały dość jednolita struktura zawodowa, około 70% mieszkańców była związana z eksploatacją złóż, pozostali zajmowali się rzemieślnictwem, administracją i zbytem i transportem surowca. Przestrzennie miasta te nie posiadały plany regularnego ze względu na topografię i rozmieszczenie złóż. 

42.shopping malls

- nowego typu regionalne centrum handlowe, zorientowane na sklepy specjalistyczne i z towarami wyjątkowymi, punkty gastronomiczne i niezwykłą w swej formie przestrzeń publiczna. shopping malls przyczyniły się najpierw do upadku a następnie rewitalizacji obszarów śródmiejskich. 
wykorzystywane były na dwa sposoby: 
-przez lokowanie w centrach miast ich nowych odpowiedników 
- przez wykorzystywanie doświadczeń płynących z ich konstrukcji przy przy budowie programów ożywiania całych śródmieść 

43. przestrzeń produkcyjna-

Przestrzeń miasta średniowiecznego była podzielona na dość wyraźnie wyodrębnione obszary społeczno-zawodowe. Na niemal każdej ulicy występowała przewaga jednego lub kilku zawodów. Położenie poszczególnych obszarów przestrzeni produkcyjnej zależało od stopnia dostępności i kierunków ruchu miejscowego oraz od powiązań produkcyjnych i używanych surowców. Przestrzeń produkcyjna zróżnicowała obszar w obrębie murów miejskich, w mieście i poza jego granicami, czyli w strefie podmiejskiej. Zróżnicowanie to wynikało z przyczyn technicznych, ekonomicznych i społecznych 

44. Wieś i miasto a więzi społeczne mieszkańców 
Najwyraźniejsza zależność kontaktów utrzymywanych z sąsiadami od rodzaju i wielkości miejscowości dotyczy utrzymywania z nimi stosunków towarzyskich. Na wsi tylko 45% nie utrzymuje z sąsiadami kontaktów towarzyskich, gdy w miastach 68%. Wśród rolników stosunkowo najczęściej stosunki sąsiedzkie pokrywają się z kręgiem kontaktów towarzyskich. 
Istotny jest zatem nie tylko fakt mieszkania na wsi lub w mieście, ale równocześnie wykonywania tego samego zawodu i wynikająca stąd wspólnota losów i inne czynniki. 
Nadmiar styczności przestrzennych, które są udziałem mieszkańców większości miast muszą w sposób naturalny prowadzić do pewnego bronienia się przed tym nadmiarem. Dużo łatwiej zdobyć się na to przy małej licznie dobrze znanych i stałych współmieszkańców, niż wtedy gdy wokół nas żyją tysiące innych ludzi, z częstą w dodatku rotacją składu. 

45. urbanizacja babilońska

- czerpała z tradycji sumeryjskiej i asyryjskiej. Cechowały ją: 
- porządek geometryczny całości, 
- centralne umiejscowienie głównego sanktuarium, 
- ekscentryczne zlokalizowanie pałacu połączonego z miastem rodzajem bulwarów i ciekiem wodnym. 
Główne ulice rozmieszczano na siatce geometrycznej, podczas gdy dzielnic mieszkalnych nie realizowano w sposób planowy. Miasta były zakładane na planie kolistym. Miasta egipskie skupiały dużą liczbę ludności i zajmowały stosunkowo dużą powierzchnię.  

46. Przedstaw ideę nowego miasta. 
Program „nowych miast” dążył do uporządkowania przestrzeni i poprawy równowagi w zakresie jej zagospodarowania i struktury społecznej. Chodziło przede wszystkim o przywrócenie równowagi między liczbą budowanych mieszkań a wyposażeniem w zakresie konsumpcji zbiorowej, o zrównoważenie liczby mieszkańców i miejsc pracy, budowane miały być miasta, a nie sypialne zespoły mieszkaniowe, wreszcie zapewnienie heterogenicznego składu mieszkańców i przeciwdziałanie w ten sposób nadmiernej segregacji społecznej. 
W rezultacie „nowe miasta” stały się nową formą przestrzeni konsumpcji, którą od wielkich zespołów mieszkaniowych różni przede wszystkim forma budownictwa mieszkaniowego oraz pewien niewielki wzrost funkcji produkcyjnych i usługowych.