ZAKŁAD WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW I KONSTRUKCJI |
---|
LABORATORIUM WYTRZYMAŁOŚCI MATERIAŁÓW |
Wydział: Budowy Maszyn i Zarzadzania Kierunek: Mechatronika Rok II, Semestr IV Grupa: |
Data wykonania ćwiczenia: |
Opis urządzenia.
Do przeprowadzania testów zmęczeniowych na próbce wspornikowej została użyta zmęczeniówka obrotowo-giętna. Maszyna realizowała zginanie o cyklu symetrycznym, sinusoidalnym, realizowane przez ruch obrotowy próbki, przy stałym kierunku obciążenia. Próbka została zamocowana jednym końcem sztywno w uchwycie i obciążona na drugim końcu siłą F. Na ćwiczeniach zastosowano dwustronne podparcie próbki – moment zginający na całej długości próbki był stały. Zastosowano gładką próbkę ze zwiększoną średnicą w celu uniknięcia pękania próbki w uchwycie gdzie występuje maksymalny moment gnący.
Do wyznaczania wielkości w badaniach zmęczeniowych na próbce zastosowano przetwornik siły z układem pomiarowym odkształceń HBM U9B. Na kolejnej stronie, przedstawiony jest fragment katalogu tego przetwornika. Miernikiem obciążenia był miernik Scout 55.
Rysunek próbki.
Parametry:
σ = 260 MPa
d = 7, 0 mm = 0, 007 m
l = 105, 3 mm = 0, 1053 m
Obliczone:
$$W_{x} = \frac{\pi d^{3}}{32} \approx 3,367 \times 10^{- 8}\text{\ m}m^{3}$$
$$F = \frac{W_{x} \times \sigma}{l} \approx 83,146\ N$$
Charakterystyka obciążenia i stanu naprężenia w próbce.
Jak to było wspomniane już w pkt. 1., w badaniach zmęczeniowych zastosowano obciążenie sinusoidalnie zmienne o stałych parametrach (amplitudzie, częstotliwości i średniej wartości obciążenia). Siła obciążająca obracanej próbki wywoływała symetryczne, sinusoidalne, obrotowe zginanie o współczynniku asymetrii cyklu R = −1.
Opracowanie próby Locati w tablicy:
σi [MPa] | ni(liczba cykli) | Bazowy wykres Wöhlera o trwałej wytrzymałości zmęczeniowej Zgo [Mpa] |
---|---|---|
100 | ||
Ni′ |
||
120 | 50500 | 1,1 |
140 | 50100 | 0,62 |
160 | 49600 | 0,38 |
180 | 55000 | 0,26 |
200 | 50500 | 0,17 |
220 | 50300 | 0,14 |
240 | 50100 | 0,092 |
260 | 48300 | 0,07 |
280 | 50100 | 0,055 |
300 | 12000 | 0,042 |
320 | 0 | 0 |
SUMA | 3,556313452 |
Wykres interpolacyjny
$$\sum_{}^{}{\frac{n_{i}}{N_{i}} = f(Z_{\text{go}})}$$
Odczytanie z wykresu interpolacyjnego trwałości zmęczeniowej badanej próbki przy której
$$\sum_{}^{}{\frac{n_{i}}{N_{i}} = 1}$$
Posłużę się do tego równaniem regresji wykładniczej który otrzymałem po utworzeniu wykresu w Excelu:
$$\left\{ \begin{matrix}
\mathbf{y = 68,212}\mathbf{e}^{\mathbf{- 0,03}\mathbf{x}} \\
y = 1 \\
\end{matrix} \right.\ $$
Dzięki kolejnym przekształceniom tej zależności wyznaczymy x
$$\frac{1}{68,212} = e^{- 0,03x}$$
$$\ln{\frac{1}{68,212} =}\ln{(e^{- 0,03x})}$$
$$\ln{\frac{1}{68,212} =} - 0,03x$$
$$x = - \frac{1}{0,03}\ln{\frac{1}{68,212} = \frac{100}{3}\ln{68,212 \cong 140,754\ \approx 141\ \lbrack MPa\rbrack}}$$
Tak więc dla badanej próbki trwałość zmęczeniowa próbki Zgo wynosi ok. 141 MPa.