• Ćwiczenia logopedyczne
  
  Aby usprawnić język:
  mlaskamy,
  układamy język w rurkę,
  kląskamy (jak robi konik?),
  wypychamy językiem policzki,
  układamy język w „koci grzbiet”,
  wsuwamy język pod górną i dolną wargę,
  przesuwamy język na boki w jamie ustnej,
  dotykamy czubkiem języka kolejnych zębów,
  formujemy język szeroko i wąsko w jamie ustnej,
  przesuwamy czubek języka zygzakiem po podniebieniu,
  przesuwamy czubek języka od górnych zębów wzdłuż podniebienia.
  
  Aby usprawnić wargi:
  cmokamy,
  parskamy, prychamy,
  na przemian robimy „dzióbek” i rozszerzamy usta,
  wydymamy, zaciskamy, rozluźniamy, masujemy wargi palcami,
  układamy wargi jak do wymawiania samogłosek: A, O, U, E, Y, I,
  przy zaciśniętych zębach, naprzemiennie zakładamy wargi na siebie.
  
  Aby usprawnić policzki:
  poruszamy policzkami jak żaba,
  napinamy policzki wraz z wargami,
  wydymamy je i wciągamy do wewnątrz,
  masujemy policzki dłońmi, okrężnymi ruchami.
  
  Aby łatwiej uzyskać głoski: SZ, CZ, Ż, DŻ:
  cofamy czubek języka wzdłuż podniebienia,
  czubkiem języka dotykamy wałka dziąsłowego,
  czubkiem języka kreślimy kółka na podniebieniu miękkim,
  czubkiem języka dotykamy na przemian dwóch górnych ostatnich zębów,
  próbujemy dmuchać na czubek języka uniesiony do podniebienia, równocześnie przyciskając policzki dłońmi (język nie może przywierać do podniebienia, żeby powietrze nie przedostawało się bokami).

• 2. Ćwiczenia warg

 

• 1. Niesforny balonik – nadymanie jednego policzka i przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej na drugą – wargi złączone.

• Zmiana:

• -         nadymanie policzków z uwolnieniem nagromadzonego w jamie ustnej powietrza; schodzące powietrze powoduje szmer, który przypomina wymowę głoski p,

• -         nadymanie policzków i zatrzymanie powietrza w jamie ustnej – następuje oddychanie przez nos – bez zmiany położenia warg i policzków,

•    nadmuchiwanie gumowych zabawek, baloników, puszczanie baniek mydlanych, gra na grzebieniu,

• 2. Zajączek – wciąganie policzków do jamy ustnej, policzki ściśle przylega do łuków zębowych, wargi tworzą „zajęczy pyszczek”.

• 3. Całuski – wargi ściągnięte, wywinięte do przodu – jak przy cmoknięciu.

• 4. Mam wąsy – utrzymanie słomki między nosem a górną wargą.

• 5. Kto wygra ? Prowadzący opowiada o zwierzętach: koniu, psie, który organizował konkurs na najpiękniejszy uśmiech – kąciki ust maksymalnie oddalone do tyłu, zęby mocno zaciśnięte.

• 6. Nic nie powiem – mocne zaciśniecie rozciągniętych warg.

• 7. Rybka – wargi wysunięte do przodu, powolne otwieranie i zamykanie warg – tworzenie kształtu koła.

• 8. Pajac – wesoła mina: wargi złączone, kąciki uniesione do góry, smutna mina: wargi złączone, kąciki opuszczone w dół.

• 9. Ptaszki – wargi mocno ściągnięte, wysuwamy do przodu, lekko otwarte – gwiżdżą: fiu, fiu...

 

• Ćwiczenia języka

• 1. Łakomy mis – oblizywanie warg (szeroko otwarte) ruchem okrężnym – w prawo i w lewo.

• 2. Bawimy się w chowanego – wysuwanie języka na zewnątrz i cofanie w głąb jamy ustnej; język wykonuje poziome ruchy ze skrajnej pozycji przedniej do skrajnej tylnej.

• 3. Zmęczony pies – wysuwanie języka na brodę.

• 4. Wąż -  usta złączone; gwałtowne wysunięcie do przodu naprężonego, zaostrzonego języka; gwałtowne cofnięcie do tyłu – usta złączone.

• 5. Ptaszek z gniazdka – wysuwanie języka do przodu i cofanie w głąb jamy ustnej – bez kontaktu z zębami.

• 6. Liczymy zęby – dotykanie czubkiem języka kolejnych zębów – górnych i dolnych.

• 7. Cukierek – wypychanie policzków na zmianę ostrym czubkiem języka; sprawdzamy, czy jest tam „cukierek”, ostukując palcami wypchany policzek.

• 8. Sztuczki – robienie z języka: „rurki” (unoszenie boków języka), „górki” (czubek języka zaczepiamy o dolne zęby).

• 9. Ślizgawka – czubek języka „ślizga się” po podniebieniu do tyłu – do przodu.

• 10. Malarz – język jak pędzel, który maluje różne kształty: kropli, kółka.

• 11. Jakie smaczne! – przesuwanie czubka języka od zębów, cofanie do tyłu, aż do wytworzenia mlaskania. także mlaskanie środkiem języka.

• 3. Przykłady ćwiczeń języka

• 1. Wysuwanie języka – język wąski i szeroki. Kierowanie języka w kąciki ust: w prawo i w lewo – przy szeroko otwartych ustach.

• 2. Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki (usta szeroko otwarte). Ćwiczenia wykonujemy bez pomocy dolnej wargi.

• 3. Unoszenie języka za górne zęby i cofanie go do podniebienia miękkiego.

• 4. Dotykanie językiem zębów trzonowych górnych i dolnych. Dotykanie językiem poszczególnych zębów – po kolei.

• 5. Język w przedsionku jamy ustnej, oblizywanie (ruch okrężny). Oblizywanie warg ruchem okrężnym – usta szeroko otwarte.

• 6. Mlaskanie czubkiem języka. Mlaskanie środkiem języka. Przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartych ustach.

 

• Przykłady ćwiczeń warg

• 1. Szerokie otwieranie ust i zamykanie. Wysuwanie warg do przodu (jak przy samogłosce u), rozchylanie warg (jak przy samogłosce e). Ruchy wysuwania i rozchylania wykonywać naprzemiennie.

• 2. Złączyć wargi płasko. Rozciąganie warg poprzez cofnięcie kciuków (jak przy samogłosce i).

• 3. Układanie dolnej wargi na górną i górnej na dolną. Wysunąć wargi do przodu, ściągając je i przesuwać w kąciki ust: w prawo, w lewo: następnie wykonywać ruch okrężny.

• 4. Dolną wargą zasłonić dolne zęby: górną – górne zęby.

• 5. Dmuchanie przez złączone wargi, lekko wysunięte do przodu; parskanie, cmokanie.

• 6. Wymawianie samogłosek: i-u, a następnie a, e, u, i, o, y, (zachowywać tę kolejność)

• Przykłady ćwiczeń oddechowych

• 1. Naśladowanie chłodzenia gorącej zupy na talerzu.

• 2. Zdmuchiwanie mlecza, aż spadnie ostatnie nasionko.

• 3. Odtajanie zamarzniętej szyby – chuchanie.

• 4. Gwizdanie na jednym tonie.

• 5. Liczenie na jednym wydechu.

• 6. Powtarzanie zdań szeptem.

• 7. Naśladowanie głosu syreny: eu, eu, eu..