Spis:
1) Co to są tworzywa sztuczne?
2) Co to jest polikodensacja?
3) Napisać mer polipropylenu.
4) Jaką funkcję pełnią stabilizatory?
5) Co to są elastomery?
6) Co to są termoplasty? Jak sprawdzić czy materiał jest termoplastyczy?
7) Podaj przykłady polimerów semikrystalicznych (min.4).
8) Jak można zmniejszyć gęstość materiałów polimerowych?
9) Przedstawić krzywe płynięcia polimerów nie mających granicy płynięcia
10) Jak zmienia się lepkość polimerów wraz ze wzrostem temperatury – przykładowe krzywe
11) Co to jest WSP – jak się go wyznacza
12) Modele mechaniczne stosowane do tworzyw polimerowych
13) Metody pomiary gęstości – opisać wybraną metodę
14) Co to jest wskaźnik OI?
15) Krzywe rozciągania polimerów – podać przykład
16) Metody pomiaru udarności polimerów
17) Co to jest pełzanie?
18) Opisać próbkę typu 1A do badań wytrzymałościowych
19) Wymienić metody otrzymywania próbek do badań
20) Przedstawić sposób wyznaczania modułu Younga w próbie rozciągania tworzyw polimerowych
======================================================
21 Polidyspersyjność
22 Polimery
23 Polimeryzacja
24 Poliaddycja
25 Polisteryn
26 Tworzywa polimerowe otrzymywanie:
27 Dodatki do polimerów(napełniacze zmiększacze barwniki itd
28 Podział tworzyw:
29 Plastomery
30 Duroplasty
31 Termolasty
32 Termoplasty krystaliczne
33 Termoplasty amorficzne
34 Duroplasty termoutwardzalne
35 Duroplasty chemoutwardzalne
36 Architektura łańcuchowa
37 Budowa łańcucha polimerowego – rozgałęzienia
38 Stereoizometria
39 Budowa stereochemiczna
40 Tworzywa a metale
41 Współczynnik Poisson’a v
42 Recykling
======================================================
43 Chłonnośc wilgoci
44 Skurcz
45 Przeźroczystość
46 Ciągliwość materiału
47 Wrażliwość na działanie karbu
48 Smarowność
49 Homeogeniczność
50 Heterogeniczność
51 Materiał izotropowy
52 Właściwości chemiczne
53 Środowiska ciekłe
54 Temperatura mięknienia wg Vicata
55 Temperatura ugięcia (HDT)
56 HDT
57 Liniowy współczynnik rozszerzalności cieplnej alfa
58 Objętościowy współczynnik rozszerzalności cieplnej beta
59 Przewodnictwo cieplne
60 Cechy pożarowe tworzyw sztucznych
61 Płynność
62 Lepkosprężystość
63 Modele ciał lepkosprężystych
64 Wpływ temperatury na rozciąganie polimerów na przykładzie AC
65 Udarność
66 Metody Izoda i Charpy’ego
67 Odporność na uderzanie tworzyw sztucznych
68 Zmęczenie
69 Wytrzymałość zmęczeniowa –
70 Twardość
71 Metoda wciskania kulki
72 Metoda Shore’a
73 Ścieralność- zużycie ścierne
======================================================
74 Metody przygotowania próbek do badań
75 Co to jest stan początkowy?
76 Jaką technologią należy wytwarzać próbkę aby to osiągnąć?
77 Sposób wytwarzania próbek do badań mechanicznych:
78 Etapy formowania prasowaniem:
79 Metody bezpośrednie przygotowania próbek do badań –
Duroplasty
80 Warunki otrzymania poprawnych próbek:
81 Próbki do badań mogą być wytwarzane przy zastosowaniu:
82 Wytwarzanie próbek z tworzyw elastomerowych
83 Metody pośrednie przygotowania próbek do badań
84 Wykrawanie próbek
85 Próbę rozciągania w odniesieniu do tworzyw polimerowych stosuje się w celu:
86 Próbki 1BA i 1BB
87 Próbki 5A i 5B
88 Próbki typu 2 i 4 są
89 Próbka typu 5 jest
90 Moduł sztywności podłużnej (E)
91 Jakie własności bada się dla czystych żywic?
1) Co to są tworzywa sztuczne?
Tworzywa wielkocząsteczkowe (tworzywa sztuczne) – grupa materiałów, których najistotniejszym składnikiem jest polimer, czyli związek wielkocząsteczkowy, Poza tym zawierają one składniki dodatkowe(środki pomocnicze), nadające im wymagane właściwości użytkowe i przetwórcze.
2) Co to jest polikodensacja?
Łączenie się wielu cząsteczek monomerów z jednoczesnym wydzieleniem produktu ubocznego – prostego związku małocząsteczkowego (np. woda, chlorowodór, amoniak). Reakcja stopniowa. Szybkość reakcji zależy od szybkości usuwania produktu ubocznego.
3) Napisać mer polipropylenu.
4) Jaką funkcję pełnią stabilizatory?
Związki które dodane do polimeru przeciwdziałają: termicznemu rozkładowi polimeru(w czasie przetwórstwa), rozkładowi pod wpływem tlenu(w czasie użytkowania wyrobu), rozkładowi pod wpływem promieni UV (w czasie użytkowania wyrobu.
5) Co to są elastomery?
Polimery które przy małych naprężeniach wykazują duże odkształcenia (do 1000% przy rozciąganiu) odwracalne. Tg<temp. pokojowej
6) Co to są termoplasty? Jak sprawdzić czy materiał jest termoplastyczy?
W podwyższonej temperaturze przechodzą w stan plastyczny, czyli miękną i dają się kształtować. Są zdolne do wielokrotnego, odwracalnego przechodzenia pod wpływem ciepła ze stanu stałego w stan plastyczny lub ciekły bez istotnych zmian budowy chemicznej.
7) Podaj przykłady polimerów semikrystalicznych (min.4).
Polietylen, polipropylen, poliamid, polioksymetylen
8) Jak można zmniejszyć gęstość materiałów polimerowych?
???
9) Przedstawić krzywe płynięcia polimerów nie mających granicy płynięcia
10) Jak zmienia się lepkość polimerów wraz ze wzrostem temperatury – przykładowe krzywe
11) Co to jest WSP – jak się go wyznacza
Wskaźnik szybkości płynięcia – ilość tworzywa, które wypływa z kapilary pomiarowej w odpowiednich, znormalizowanych warunkach(temperatura obciążenia). Pomiar WSP polega na wytłoczeniu w znormalizowanych warunkach próbki materiału i zważeniu jej. Wynik pomiaru podaje się w [g/10min].
12) Modele mechaniczne stosowane do tworzyw polimerowych
Po lewej: ciało doskonale sprężyste Hooke’a.
W środku: ciało doskonale plastyczne St. Venata.
Po prawej: płyn doskonale lepki Newtona.
13) Metody pomiary gęstości – opisać wybraną metodę
Materiały podłużne – pomiar za pomocą wagi i cylindra miarowego.
Materiały sypkie- pomiar za pomocą piknometru.
14) Co to jest wskaźnik OI?
(Oxygen Index). Wskaźnik ten oznacza najmniejsze objętościowe natężenie przepływu tlenu w mieszaninie z azotem, które w określonych warunkach pomiaru podtrzymuje stałe palenie się próbki tworzywa.
15) Krzywe rozciągania polimerów – podać przykład
A – sprężystość liniowa sigma=Eepsilon
B – granica sprężystości
C - płynięcie
D - zerwanie
16) Metody pomiaru udarności polimerów
Metoda Charpy’ego;
Metoda Izoda;
Metoda spadającego ciężaru.
17) Co to jest pełzanie?
Powolne odkształcanie się ciał stałych pod wpływem stałych, długotrwałych obciążeń w stałej temperaturze(płynięcie na zimno).
18) Opisać próbkę typu 1A do badań wytrzymałościowych
Próba rozciągania Zaleca się aby stosować próbki 1A lub 1B. Próbka 1A jest trzymywana przez kształtowanie bezpośrednie np. wtryskiwanie, ma część równoległa o długości 80mm i jest próbką o wielorakim zastosowaniu. Próbka 1B jest zwykle wytwarzana przez kształtowanie pośrednie metodami obróbki ubytkowej z płyt.
19) Wymienić metody otrzymywania próbek do badań
Metody przygotowania próbek do badań
Techniki wytworzenia próbek w sposób bezpośredni:
_ Technologia wtryskiwania,
_ Prasowanie tłoczne i przetłoczne,
_ Odlewanie.
Techniki wytworzenia próbek w sposób pośredni:
_ Wytłaczanie,
_ Kalandrowanie,
_ Wykrawanie,
_ Obróbka skrawaniem.
20) Przedstawić sposób wyznaczania modułu Younga w próbie rozciągania tworzyw polimerowych
Na skutek wąskiego zakresu sprężystego tworzyw moduł Young’a
wyznacza się jako moduł sieczny.
======================================================
Wzrost ciężaru cząsteczkowego powoduje wzrost: własności wytrzymałościowych(+), rozszerzalności cieplnej(-), odporności cieplnej(+), lepkości(-).
21 Polidyspersyjność – rozrzut masy cząsteczkowej polimeru.
Polidyspersyjność D ma największy wpływ na: lepkość stopu, przeźroczystość, wytrzymałość, udarność.
22 Polimery – związki o dużej masie cząsteczkowej – 10^4-10^7, utworzone z powtarzających się fragmentów budowy(merów), powstałe ze związków zwanych monomerami.
23 Polimeryzacja – Proces szybkiego, kolejnego przyłączenia monomerów do pierwszej uaktywnionej cząsteczki (przez ciepło, rodniki, katalizatory). Reakcja trwa do wyczerpania substancji wyjściowej. Przebieg gwałtowny niemal natychmiastowy. Metody: blokowa, emulsyjna, perełkowa, w roztworze.
24 Poliaddycja - Łączenie cząsteczek zwykle dwóch różnych monomerów, bez wydzielania produktów ubocznych. Łączenie następuje wskutek przeskoku ruchliwego atomu wodoru co powoduje powstanie reaktywnych ośrodków w monomerze i umożliwia łączenie jego cząsteczek.
25 Polisteryn
26 Tworzywa polimerowe otrzymywanie:
27 Dodatki do polimerów
* Napełniacze – polepszają własności mechaniczne, sztywność, odporność cieplną, właściwości elektroizolacyjne lub prądoprzewodzące; obniżają cenę gotowego wyrobu. Np. Kaolin, sadza, włókno szklane.
Są to stałe dodatki organiczne lub nie organiczne w postaci proszku, włókien, arkuszy lub kulek stosowane w ilościach od kilku do kilkudziesięciu procent. Napełniacze dzielimy na:
- inertne(wypełniacze) – zwiększają masę i objętość otrzymywanego tworzywa i obniżają jego cenę, obniżając przy tym nieznacznie pewne właściwości;
- aktywne(wzmacniacze) – powodują poprawę określonych właściwości mechanicznych i/lub fizycznych.
* Zmiękczacze (plastyfikatory) – ułatwiają przetwórstwo oraz modyfikują mechaniczne i cieplne własności tworzyw. Powodują zmniejszenie oddziaływań międzycząsteczkowych, wzrost ruchliwości łańcuchów polimerowych. Efektem jest obniżenie temperatury zeszklenia, wzrost elastyczności i udarności, obniżenie twardości i wytrzymałości. Plastyfikatory dzielimy na: I-rzędowe(bardzo dobrze mieszalne z polimerami); II-rzędowe(ograniczona mieszalność z polimerami); ekstendery(niemieszalne z polimerem, tzw. Rozcieńczalniki). Najczęśiej stosowany plastyfikator: ftalan dioktylu. Inne: ftalany, fosforany,adypinian, sebacynian, kauczuki nitrylowe.
* Barwniki, pigmenty – nadają wyrobowi barwę.
Barwniki - związki rozpuszczalne w polimerze lub tak zdrobnione, że nie rozpraszają promieni świetlnych. Dzięki temu tworzywom przeźroczystym nadają barwę, przy zachowaniu ich przeżroczystości.
Pigmenty – związki nierozpuszczalne w polimerach o dużych rozmiarach cząstek(przekraczajacych długość fal światła widzialnego). Tworzywa zabarwione pigmentami charakteryzuje więc nieprzeźroczystość. Pigmenty dzielimy na nieorganiczne i organiczne. Nieorganiczne charakteryzują się dużą odpornością cieplną. Wprowadza sie je do tworzyw w ilościach 0,5-3%, np. dwutlenek tytanu(biel tytanowa). Organiczne charakteryzują się szerokim zakresem barw oraz jaskrawością barwy(niespotykana wśród pigmentów nieorganicznych). Ich wadą jest niewielka odporność termiczna i mniejsza siła krycia Zabawrwiaja tworzywo już w niskim steżeniu 0,10,2%. Dla zwiększenia efektu krycia stosowane są często razem z bielą tytanową.
* Antystatyki – eliminują elektryzowanie się tworzywa przez modyfikację jego właściwości powierzchniowych.
Ze względu na sposób stosowania antystatyki dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne. Zewnętrzne sa nanoszone powierzchniowo. W przypadku tworzyw konstrukcyjnych wykorzystuje się głównie antystatyki wewnętrzne(wprowadza się je bezpośrdnio do masy tworzywa).
* Antypireny – opóźniacze palenia, wywołują efekt samo gaśnięcia tworzywa. Cechy: zmniejszają palność lub nadają własciwości samogasnące, zmniejszają ilośc wydzielanego dymu podczas palenia tworzyw, zmniejszają szybkość generowania ciepła (HRR), zmniejszają wydzielanie toksycznych, gazowych produktów spalania tworzyw sztucznych, zwiększają stopień zwęglania materiałów w trakcie spalania. Najczęściej stosowane związki: chlorowców, fosforowe i fosforowo-azotowe, wydzielające wodę, boru, cynowo-cynkowe, powłokotwórcze, nanonapełniacze.
* Środki smarujące - działanie środków smarujących jest wielostronne: zmniejszają tarcie wewnętrzne przetwarzanego materiału; obniżają adhezję tworzywa do gorących powierzchni elementów maszyn przetwórczych; poprawiają stabilność termiczną polimeru w warunkach przetwórstwa; zwiększają połysk formowanych wyrobów.
28 Podział tworzyw: - Polimery dzielimy na Elastomery i plastomery. Elastomery dzielimy na: wulkanizujące i niewulkanizujące. Plastomery dzielimy na Termoplasty i Duroplasty. Termoplasty dzielimy na amorficzne i krystaliczne. Duroplasty dzielimy na termoutwardzalne i chemoutwardzalne.
29 Plastomery - pod niewielkim naprężeniem wskazują małe odkształcenia (~1%) a poddawane wzrastającemu obciążeniu odkształcają się plastycznie aż do mechanicznego zniszczenia próbki i wskazują wówczas odkształcenia nieodwracalne od 1 do 200%. Tg>temp. pokojowej.
30 Duroplasty – w podwyższonej temperaturze(lub pod wpływem odpowiedniej substancji chemicznej) przekształcają się w produkt usieciowany(nietopliwy i nierozpuszczalny). Ponowne ogrzewanie może spowodować rozkład chemiczny polimeru(fenoplasty, aminoplasty). Mogą być przetwarzane jednokrotnie ze względu na tworzenie się struktury przestrzennie usieciowanej podczas przetwórstwa.
31 Termolasty – w podwyższonej temperaturze przechodzą w stanplastyczny, czyli miekną i dają się kształtować. Są zdolne do wielokrotnego, odwracalnego, przechodzenia pod wpływem ciepła ze stanu stałego w stan plastyczny lub ciekły bez istotnych zmian budowy chemicznej.
32 Termoplasty krystaliczne – Polietylen, polipropylen, poliamid, polioksymetylen.
33 Termoplasty amorficzne – polistyren, poliwęglan, poli(chlorek vinylu),poli(metaakrylan metylu).
34 Duroplasty termoutwardzalne – żywice fenolowo formaldehydowe.
35 Duroplasty chemoutwardzalne – żywice poliestrowe, epoksydowe.
36 Architektura łańcuchowa –
37 Budowa łańcucha polimerowego – rozgałęzienia
38 Stereoizometria – rodzaj uporządkowania w łańcuchu polimerowym, dotyczy sposobu rozmieszczania merów i podstawników, wpływa na własności tworzyw takich jak: trwałość kształtu, wytrzymałość termiczną, przewodnictwo cieplne właściwe.
39 Budowa stereochemiczna
40 Tworzywa a metale
41 Współczynnik Poisson’a v – określa się jako stosunek poprzecznego zwężenia względnego próbki do jej względnego wydłużenia.
V=delta b / delta L
42 Recykling – duże koszty gromadzenia odpadów z tworzyw sztucznych(mała gęstość, a więc duża objętość odpadów); zanieczyszczenia odpadów z tworzyw odpadkami bioorganicznymi (mycie odpadów); niemieszalność polimerów(konieczność sortowania odpadów). Recykling tworzyw jest ekonomicznie nieopłacalny.
======================================================
43 Chłonnośc wilgoci – jest to procentowy przyrost masy próbki po jej kondycjonowaniu w powietrzu o określonej wilgotności przez określony czas. 1.suszenie próbki przez 24h. 2.ważenie suchej próbki. 3.kondycjonowanie próbki w powietrzu o okreslonej wilgotności na określony czas. 4.ważenie próbki.
Jest ważnym czynnikiem szczególnie gdy istone są parametry: mechaniczne, elektryczne, wymiarowe. Tworzywa o bardzo małej chłonności wilgoci wykazują zdecydowanie lepszą stabilność wymiarową podczas pracy.
44 Skurcz – wartość skurczu przetwórczego zależy m.in. od: grubości ścianek elementu, kierunku płynięcia tworzywa w formie, warunków przetwarzania.
45 Przeźroczystość – jest mierzona wskaźnikami: transmitancji świetlnej, zamglenia. Transmitancja jest mierzona jako stosunek natężenia światła przepuszczlnego do padającego na próbkę.
46 Ciągliwość materiału –zdolność do absorbowania energii mechanicznej bez wystepowania pęknięć ani złamań w jego strukturze.
47 Wrażliwość na działanie karbu – miara łatwości rozprzestrzeniania się w materiale pęknięcia pochodzącego z wykonanego wcześniej karbu, nacięcia, pęknięcia itp.
48 Smarowność – wiąże sie z przenoszeniem obciążeń w materiale w czasie jego ruchu względnego.
49 Homeogeniczność – jednorodność – materiały homeogeniczne charakteryzuja się tym, że najmniejsza część próbki takiego materiału ma takie same własciwości jak cała próbka,np. Nienapełnione termoplasty.
50 Heterogeniczność – materiał heterogeniczny ma w różnych miejscach różne właściwości, np. Tworzywa wzmacniane włóknem szklanym.
51 Materiał izotropowy – to taki, w którym właściwości materiału są takie same niezaleznie od kierunku ich pomiaru.
52 Właściwości chemiczne – pojęcie ma charakter umowny, odnosi się do budowyfizycznej i chemicznej tworzywa(a więc do właściwości użytkowych) mogących ulegać zmianom pod wpływem różnych czynników środowiskowych oraz chemicznych.
53 Środowiska ciekłe – szczególnie znacznie oddziałujące na tworzywa.
Podstawowe środowiska ciekłe wpływające na budowę i właściwości materiałów polimerowych: woda, rozpuszczlniki organiczne, ciecze agresywne.
54 Temperatura mięknienia wg Vicata – temp. przy której mała zaokrąglona, lekko obciążona końcówka pomiarowa zagłębia się na określoną głębokość w róbkę pomiarową.
55 Temperatura ugięcia (HDT) – temp. przy której próbka materiału o odpowiedniej grubości i przekroju obciążona odpowednią siła ulegnie ugięciu na określoną odległość.
56 HDT – względna miara zachowania się materiału poddanego obciążeniu w podwyższonej temperaturze.
57 Liniowy współczynnik rozszerzalności cieplnej alfa – zmiana próbki po podwyższeniu jej temperatury o 1oC:
I=Io+aIo(T1-T2)
58 Objętościowy współczynnik rozszerzalności cieplnej beta – zmiana objętości próbki po podwyższeniu jej temp. o 1oC:
V=Vo+”beta”Vo(t1-T2)
59 Przewodnictwo cieplne – szybkość z jaką materiał przewodzi energię cieplną na długości próbki.
60 Cechy pożarowe tworzyw sztucznych – szybkość generowania ciepła(HRR); dymotwórczość(SEA); toksyczność gazowych produktów spalania; stopień zwęlenia materiału po spaleniu; zapalność materiału.
61 Płynność – w praktyce przemysłowej większość tworzyw jest charakteryzowana poprzez wskaźnik szybkości płynięcia WSP lub MIF.
62 Lepkosprężystość – polimery wykazują niezwykłe właściwości pod wpływem przyłozonej siły, łącząc właściwości lepkiej cieczy i spręzystego ciała stałego.
63 Modele ciał lepkosprężystych
64 Wpływ temperatury na rozciąganie polimerów na przykładzie AC
65 Udarność – odporność materiału na uderzenie. Liczbowo określana jest jako ilość energiiniezbędna do zniszczenia próbki.
66 Metody Izoda i Charpy’ego – polega na uderzeniu prostopadłościennej próbki tworzywa młotem wahadłowym. Energię potrzebną do złamania próbki określa się z różnicy energi kinetycznej młota przed i po uderzeniu.
67 Odporność na uderzanie tworzyw sztucznych – zależy m.in. od:
Istnienie karbu; stopnia krystaliczności polimeru; średniego ciężaru cząsteczkowego; temperatury.
68 Zmęczenie – poddawanie ciała krótkotrwałym, powtarzalnym naprężeniom, np. Sinusoidalnym.
69 Wytrzymałość zmęczeniowa –
70 Twardość – opór jaki stawia materiał gdy w jego powierzchnię wciska się odpowiedni wgłębnik. Jako wgłebniki sosuje się elementy o znormalizowaych kształtach(kulki, stożki lub piramidki).
71 Metoda wciskania kulki – polega na powolnym wciskaniu stalowej kulki w badane tworzywo. Po pewnym czasie ustala się stan równowagi. Twardość stosunek siły obciążającej do powierzchni odcisku. H=P/A [Mpa] lub H=P/piDh [Mpa]
72 Metoda Shore’a – służy do badania twardości tworzyw o właściwościach elastoplastycznych podobnych do gum.
73 Ścieralność- zużycie ścierne – odrywanie cząstek tworzywa z dwu stykających się i przesuwających się względem siebie powierzchni, spowodowanewystepującymi nirównościami lub obecnością twardych cząstek obcego materiału. Ścieralnośc zależy m.in. od prędkości przesuwu powierzchni trących , temperatury, sposobu usuwaniaścieranego tworzywa, wystepujących równocześnie drgań i in.
======================================================
74 Metody przygotowania próbek do badań
Są możliwe 2 metody przygotowania umożliwiające zminimalizowanie
wpływu warunków przetwórstwa albo definiowania standardu referencyjnego:
1. Wytwarzanie próbek w stanie początkowym,
2. Wytwarzanie próbek w stanie odniesienia do warunków
przetwarzania.
75 Co to jest stan początkowy?
_ Polimer musi być homogeniczny, izotropowy makroskopowo, bez
naprężeń wewnętrznych
76 Jaką technologią należy wytwarzać próbkę aby to osiągnąć?
_ Prasowaniem tłocznym.
77 Sposób wytwarzania próbek do badań mechanicznych:
_ Bezpośrednio przez formowanie prasowaniem,
_ Wycięcie z płyty wytworzonej w procesie prasowania.
78 Etapy formowania prasowaniem:
_ Grzanie wstępne zamkniętej formy i tworzywa,
_ Etap prasowania – docisk i grzanie (ok. 100°C powyżej temp. Vicata
(VST))
_ Chłodzenie z dociskiem.
79 Metody bezpośrednie przygotowania próbek do badań –
Duroplasty
Przy zastosowaniu metody odlewania występują 2 drogi otrzymania próbek:
- Bezpośrednio odlewanie próbek do badań,
- Wycinanie próbek z wcześniej odlanych płyt.
80 Warunki otrzymania poprawnych próbek:
_ Ścisłe zachowanie procedur producenta żywic odnośnie przygotowania mieszaniny do odlewania,
_ Uważać na czas otwarcia mieszaniny,
_ Wszystko zawiera się w doświadczeniu w odlewaniu.
81 Próbki do badań mogą być wytwarzane przy zastosowaniu:
_ Prasowania (żywica melaminowo-formaldehydowa, aminoplasty,
fenoplasty),
_ Odlewania (żywice poliestrowe i epoksydowe).
Dla metody prasowania formowany materiał jest bezpośrednio
formowany bez etapów suszenia, nagrzewania wstępnego i formowany
82 Wytwarzanie próbek z tworzyw elastomerowych
Próbki do badań mogą być wytwarzane przy zastosowaniu:
_ Wycinania lub
_ Wykrawania z płyt lub z gotowych wyrobów.
Wytwarzanie próbek z tworzyw elastomerowych
Zalecane grubości próbek do badań makroskopowych:
_ 0,5±0,05mm, 1,0±0,2mm, 2,0±0,2mm dla próbek do rozciągania;
_ 4,0 ±0,2mm, 6,3 ±0,3mm, 12,5 ±0,5mm dla próbek do ściskania.
83 Metody pośrednie przygotowania próbek do badań
Przez metody pośrednie otrzymywania próbek rozumiemy wycinanie ich z wykonanych wcześniej większych wyrobów wytworzonych technologiami: wtryskiwaniem, wytłaczaniem lub prasowaniem.
Najczęściej stosowane techniki wycinania to:
Wycinanie piłą, Frezowanie, Toczenie, Szlifowanie,
Wiercenie.
84 Wykrawanie próbek
Dla relatywnie elastycznych i miękkich tworzyw, możliwe jest także wykrawanie próbek do badań. Jednakże praktyka pokazuje, iż próbki otrzymane tą metodą charakteryzują się najgorszymi własnościami z
największym rozrzutem wyników.
85 Próbę rozciągania w odniesieniu do tworzyw polimerowych stosuje się w celu:
- Uzyskania informacji o właściwościach mechanicznych przyrozciąganiu próbek polimerowych,
- Charakterystyki właściwościach mechanicznych przy rozciąganiu płyt i folii polimerowych,
- Określenie własności izotropowych i ortrotropowych polimerów wzmocnionych włóknami.
86 Próbki 1BA i 1BB
Są proporcjonalnie mniejszymi wersjami w stosunku do próbki 1B odpowiednie w skali 1:2 i 1:5,
Są odpowiednie przy przygotowywaniu próbek przez
wycinanie.
87 Próbki 5A i 5B
Odpowiadają typowi 2 i 4 normy ISO37 i są odpowiednie do badań gumy i innych elastomerów,
88 Próbki typu 2 i 4 są
odpowiednie do określania właściwości mechanicznych w
próbie rozciągania folii i płyt zgodnie z normą ISO 527-3.
89 Próbka typu 5 jest
preferowana do badań polimerów ciągliwych o dużej wartości odkształcenia przy zerwaniu np.LD-PE
90 Moduł sztywności podłużnej (E) oblicza się z zakresu odkształcenia
próbki od 0,05% do 0,25% i odpowiadających im wartości siły, tak aby
osiągnąć zmianę odkształcenia o 0,2% i mierzy przy pomocy
ekstensometru z dokładnością minimum 1Um.
91 Jakie własności bada się dla czystych żywic?
Oprócz badania właściwości chemicznych bada się:
_ Własności w próbie rozciągania,
_ Własności w próbie zginania,
_ Określanie skurczu,
_ Temperaturę ugięcia.