Masaż segmentarny.
Należy do grupy masaży wykonywanych na sucho,
rękami masażysty. Jest masażem leczniczym. Składa się
z szeregu chwytów i opracowań, których ściśle
określona technika i kolejność wykonywania przy
uwzględnieniu zasad dawkowania, pozwala na
wykrywanie i usuwanie zmian chorobowych, a często
także przyczyn chorobowych na drodze odruchowej. W
odróżnieniu od masażu klasycznego, masaż
segmentarny znajduje szczególne zastosowanie w
leczeniu chorób narządów wewnętrznych.
Podstawy kliniczne masażu segmentalnego
Odruchowe objawy chorobowe
a)W schorzeniach woreczka żółciowego przeczulica skórna w dolnym odcinku klatki piersiowej w segmentach Th6-Th10
b) W dusznicy bolesnej bóle w lewej połowie klatki piersiowej, promieniujące do lewego ramienia
c) Procesy zapalne w kręgosłupie wywołują zmiany w skórze w postaci rozstępów w okolicy przykręgosłupowej
d) W chorobach płuc oraz porażeniu połowiczym występuje połowicze pocenie się pacjenta
e) W chorobach płuc obserwuje się rozszerzenie naczyń krwionośnych po stronie chorego płuca na wysokości 2 i 3 żebra
f) W zapaleniu opłucnej i w schorzeniach jamy brzusznej obserwuje się w odpowiednich segmentach ograniczone obrzęki tkanki podskórnej
g) W zapaleniu wyrostka robaczkowego występuje ograniczone napięcie mięśniowe powłok brzusznych po prawej stronie
h) Czyraki w obrębie twarzy często dają bóle promieniujące do zębów
i)Dyskopatie szyjne bywają przyczyną dolegliwości sercowych
Unerwienie segmentarne skóry ,mięśni i narządów wew
- C2-C3 skóra potylicy karku i szyi
- C4 skóra karku, dolnej części szyi, powyżej obojczyków
- C5 dolna część karku, poniżej obojczyków, przednia strona stawu ramiennego, przednia strona ramienia i przedramienia do nadgarstka
- C6 wał mięśnia czworobocznego, boczna powierzchnia stawu ramiennego, boczna powierzchnia ramienia, strona promieniowa przedramienia i kciuk
- C7 okolica nadgrzebieniowa, tylno boczna strona ramienia, grzbietowa strona przedramienia, palce – wskazujący i środkowy po stronie grzbietowej i dłoniowej
- C8 okolica grzebienia łopatki, przyśrodkowa i tylna strona ramienia, strona łokciowa przedramienia, palce – 4 i 5 po stronie grzbietowej i dłoniowej
- Th1 skóra grzbietu od 1 kręgu piersiowego ukośnie do dołu pachowego, z przodu poziomo poniżej obojczyków na stronie przyśrodkowo-przedniej ramienia, strona dłoniowa przedramienia do nadgarstka
- Th2 – Th12 skóra grzbietu od wysokości odpowiedniego kręgu piersiowego skośnie, lekko w dół i do boku, od przodu prawie poziomo, segment Th12 dochodzi do podbrzusza
- L1 z tyłu skośnie w dół i do boku, od przodu okolica pachwinowa
- L2 od 2 kręgu lędźwiowego do grzebienia
na udzie od boku i góry w kierunku części przyśrodkowej i ku dołowi równolegle i powyżej mięśnia krawieckiego
- L3 od 3 kręgu lędźwiowego w dół i do boku, z przodu wzdłuż mięśnia krawieckiego do przyśrodkowej części okolicy kolanowej i do górnej 1/3 przyśrodkowej część podudzia
- L4 od 4 kręgu lędźwiowego do krętarza większego, z przodu boczna część 1/3 środkowej uda, przednia powierzchnia kolana, wewnętrzna część 1/3środkowej podudzia
- L5 od 5 kręgu lędźwiowego przez pośladek, wewnętrzną- boczną powierzchnię uda do bocznej powierzchni kolana, z przodu ukośnie przez podudzie do grzbietu stopy i palców od 1 do 4, na podeszwie, wyłącznie wewnętrzny brzeg stopy wraz z paluchem
- S1 od górnej części kości krzyżowej przez pośladek, środkową 1/3 część uda po stronie przedniej, dół podkolanowy, tylno- boczna połowa podudzia, po stronie podeszwowej palce od 2 do 5, na stronie grzbietowej wyłącznie 5 palec i boczny brzeg stopy
- S2 środkowa część kości krzyżowej, pośladki, wewnętrzno- tylna powierzchnia uda i podudzia, aż do kostki wewnętrznej
- S3 środkowa część pośladka, krocze, moszna i prącie
-S4-S5 okolica odbytu, krocze, odbyt
- V1 nerw czaszkowy (trójdzielny), czoło i szczyt czaszki, powieka górna, grzbiet nosa
-V2 warga górna i górna połowa policzka
- V3 dolna połowa policzka, skóra skroni i podbródka
Optymalne warunki stosowania masażu segmentalnego
-Czas trwania sabiegu
-kierunek wykonywania masażu
-kolejność w masażu segmentarnym
a) Wyszukanie stref segmentarnych zmienionych chorobowo
b) Opracowanie korzeni nerwowych po obu stronach kręgosłupa
c) Opracowanie zmienionych chorobowo segmentów
Wskazania
-czynnościowe i przewlekłe choroby narządów wewnętrznych
-zaburzenia krążenia
-czynnościowe, zwyrodnieniowe i przewlekłe gośćcowe choroby kręgosłupa, stawów i tkanek miękkich
-stany pourazowe (skręcenia, zwichnięcia, złamania)
-zaburzenia wegetatywnego układu nerwowego
-zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów wewnątrz wydzielniczych
Przeciwwskazania
-brak zmian odruchowych
-wszystkie ostre bakteryjne zapalenia tkanek i narządów wymagające interwencji chirurgicznej
-wszystkie zakażenia ogólne przebiegające z wysoką temperaturą
-ostre stany zapalne
-choroby nowotworowe
-krwawienia i krwotoki oraz groźba ich wystąpienia
Część praktyczna kolejnośc opracowaia
Masaż segmentarny narzuca kolejność postępowania.
W masażu segmentarnym w kolejności opracowujemy:
- Grzbiet
- Miednicę
- Klatkę piersiową
- Kark i głowę
- Brzuch
- Kończyny
Chwyty diagnostyczne
Oglądanie
Pozwala wykryć zmiany w zabarwieniu skóry,
pozwala również na stwierdzeniu miejsc obrzęku
Obmacywanie
Wykonujemy jedną lub dwoma rękami, pozwala
wykryć zmiany w tkance łącznej, występujących
w postaci miękkich lub spoistych obrzmień
Opukiwanie metodą Grugurina
Polega na wykonywaniu uderzeń w skórę,
dłoniową powierzchnią palca środkowego.
Opukiwanie pozwala wyczuć różnicę napięcia
tkanki łącznej
Łaskotanie
Papierkiem lub piórkiem łaskoczemy pacjenta.
W strefach przeczulicy uczucie łaskotania jest
zniesione.
Kresa diagnostyczna Dicke
Kresę diagnostyczną wykonujemy od poziomu
L5 do C7
Płaszczyzna przesuwania tkanek
Chwyt wykonujemy lekko zgiętymi rozstawionymi palcami.
Ustawione w badanym miejscu palce przesuwamy posuwistozwrotnie
Chwyt na głębsze warstwy mięśnia najdłuższego grzbietu
Rękę wykonującą badanie obciążamy drugą ręką. Chwyt ten pozwala wykryć zmiany głębokie w mięśniu.
Pomiędzy kciuk, a pozostałe palce ujmujemy fałd skórny. Przesuwamy się z boku kręgosłupa najpierw po stronie prawej, potem po lewej od L5 do C7. Wykonujemy jak gdyby rolowanie skóry. Technika jest identyczna jak w chwycie podłużnym. Inny jest kierunek wykonania, od linii pachowej do kręgosłupa.
Chwyty lecznicze
Jednym z podstawowych chwytów
leczniczych jest rozcieranie segmentarne,
zwane rozcieraniem kolistym.
Opracowanie grzbietu
** chwyt popróbowania prawo i lewo stronnego
Dłoń ułożona na kości krzyżowej palcami poprzecznie do kręgosłupa.
Tak postępując stopniowo przechodzimy od L5 do C7
Chwyt na mięsień nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy i dolny kąt łopatki
Opracowanie miednicy
Opracowanie miednicy składa się z dwóch faz
- masaż miednicy w pozycji leżącej
- masaż miednicy w pozycji siedzącej
Następnie wykonujemy:
-chwyt przyśrubowania prawostronny i lewostronny
-chwyt na wyrostki kolczyste
-chwyt piłowania
Masaż miednicy w pozycji siedzącej
Chwyt na mięśnie pośladkowe
Wykonujemy:
- głaskanie
- rozcieranie segmentalne
Opracowanie grzebieniea talerza kości biodrowej
Chwyt wykonujemy po obu stronach
jednocześnie
Opracowanie klatki piersiowej
Masaż segmentarny klatki piersiowej
wykonujemy w pozycji siedzącej.
Chwyt na mostek
Składa się z trzech faz:
-Sprężynowanie klatki piersiowej
Siadamy jak najbliżej pacjenta i opieramy jego
plecy o naszą klatkę piersiową. U kobiet układamy ręce bezpośrednio pod gruczołami piersiowymi. W chwili kiedy pacjent wykonuje wdech, nasze ręce tylko lekko dotykają klatki piersiowej, aby nie utrudniać wdechu. Następnie polecamy pacjentowi wypuścić powietrze, wspomagając wydech poprzez dociąganie klatki piersiowej pacjenta do siebie.
Opracowanie karku i głowy
Stosujemy:
- chwyt przyśrubowania obustronnego
- chwyt około łopatkowy
- chwyt na mięsień nadgrzebieniowy, mięsień podgrzebieniowy i dolny kąt łopatki
Opracowanie polega na wykonaniu:
- głaskania
- rozcierania segmentarnego
- rozcierania klasycznego
Opracowanie brzucha
Postępowanie segmentarne w masażu brzucha
jest podobne do postępowania klasycznego.
Opracowanie kończyn
Również, przy opracowaniu kończyn stosujemy techniki masaż klasycznego, ale istotną różnicą pomiędzy opracowaniem klasycznym i
segmentarnym jest kolejność masażu poszczególnych części kończyn.
Np. masaż segmentarny kończyny górnej wykonujemy:
- staw ramienny
- ramię od stawu łokciowego do stawu ramiennego
- staw łokciowy
- przedramię od stawu nadgarstkowego do stawu łokciowego
- staw nadgarstkowy
- śródręcze i palce
Taką samą kolejność stosuje się przy masażu
kończyny dolnej.
Masaż w chorobach kręgosłupa szyjnego
Przeciwwslazamoa:
- guzy mózgu
- ropnie
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
- tętniaki
- zaniki mózgu
- obrzęki mózgu
- zmiany zapalne i nowotworowe
- wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
- choroby zakaźne
Segmenty zajęte C1-Th2
-kresa karkowa dolna
-okolica skroni
-mięsień nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy
Sfery przeczulicy
- w okolicy karku C4-C8
- między łopatkami
Kolejność postępowania
- wyszukanie stref segmentarnych zmienionych chorobowo
-opracowanie korzeni nerwowych
-po usunięciu napięć i zmian odruchowych możemy teraz wykonać masaż karku i głowy
Masaż w bólach krzyża
Wskazania
- właściwy postrzał (lumbago)
- bóle krzyża w przebiegu schorzeń zwyrodnieniowych
- bóle w przebiegu dyskopatii lędźwiowej
Przeciwwskazania
- ostre stany zapalne
- choroby nowotworowe
Sfera przeczulicy
- okolica lędźwiowa L1-L2
- po obu stronach kręgosłupa L3-L4
Kolejność postępowania –
-wyszukanie stref segmentarnych zmienionych chorobowo
- opracowanie grzbietu
- opracowanie miednicy ze szczególnym uwzględnieniem mięśni biodrowo-lędźwiowych
- wstrząsanie miednicy
Masaż w rwie kulszowej
Wskazania:
-rwa kulszowa w stanie podostrym i przewlekłym
Przeciwwsazania:
-rwa kulszowa w stanie ostrym
-segmenty zajęte S2-S3 po stronie chorej, L3-L4 po stronie zdrowej
Kolejność postępowania –
-wyszukanie stref segmentarnych zmienionych
chorobowo
- opracowanie korzeni nerwowych
-opracowanie mięśni miednicy, a zwłaszcza napięć w okolicy biodrowo-krzyżowej, w pozycji siedzącej
-masaż kończyny w kolejności:
a) udo
b) staw kolanowy
c) podudzie
d) staw skokowy
e) stopa
f) palce
Podsumowanie
Masaż segmentarny jest zabiegiem fizykalnym,
składającym się z szeregu chwytów i
opracowań, których ściśle określona technika i
kolejność wykonywania pozwala na
wykrywanie i usuwanie zmian chorobowych,
a często również przyczyn chorobowych na
drodze odruchowej.
-Znajduje szczególne zastosowanie w leczeniu
chorób narządów wewnętrznych. Masaż
segmentarny uwzględnia wszelkie możliwe
zmiany odruchowe powstające w różnych
tkankach i podaje sposoby ich usuwania
poprzez zastosowanie szczególnych, ściśle
określonych rękoczynów.
-Ze względu na wywieranie znacznego
wpływu na funkcjonowanie narządów
wewnętrznych oraz możliwości leczenia i
usuwania zmian odruchowych w narządach i
tkankach, metoda ta jest uzupełnieniem
masażu klasycznego. –
-Wskazania do stosowania masażu segmentarnego:
- czynnościowe i przewlekłe choroby narządów wewnętrznych
- zaburzenia krążenia
- czynnościowe, zwyrodnieniowe i przewlekłe gośćcowe choroby kręgosłupa, stawów i tkanek miękkich, oraz stany pourazowe
*zaburzenia wegetatywne układu nerwowego
* zaburzenia w funkcjonowaniu gruczołów wewnątrzwydzielniczych
Przeciwwskazania do stosowania masażu
segmentarnego:
-brak zmian odruchowych
-wszystkie ostre bakteryjne zapalenie tkanek i narządów wymagające interwencji chirurgicznej
-wszystkie zakażenia ogólne przebiegające z wysoką temperaturą
-ostre stany zapalne
-choroby nowotworowe
-krwawienia i krwotoki oraz gruźlica
-choroby nowotworowe
-krwawienia i krwotoki oraz gruźlica