1. Opis hydrograficzny zlewni.
Zlewnia położona jest się w okolicach wsi Istebna w powiecie cieszyńskim. Na terenie Beskidu Śląskiego w pobliżu granicy z Czechami i Słowacją. Tereny te w znacznej mierze pokrywa las świerkowy (ok.90% powierzchni lasu). Najwyższy punkt zlewni wznosi się na wysokość 989m n.p.m, natomiast przekrój zamykający leży na wysokości 696 m n.p.m.
2. Wyznaczenie granicy zlewni cieku głównego i jego dopływów.
Zlewnia – podstawową jednostką hydrograficzną na powierzchni ziemi, jest to obszar, z którego wody spływają do jednego wspólnego odbiornika. W zależności od formy odpływu wyróżniamy zlewnię powierzchniową i podziemną.
Granica Zlewni - linie ograniczające poszczególne zlewnie.
Źródło – to punktowy, samoczynny wypływ wód podziemnych na powierzchnię ziemi. Zwykle daje początek ciekom powierzchniowym. Najliczniej źródła występują na obszarach o dużych deniwelacjach. Gęstość ich występowania wyrażamy za pomocą wskaźnika gęstości źródeł, który określa ich liczbę na km².
Ciek główny – ciek, który ma największą powierzchnię zlewni.
Na mapie wyznaczyłam granice zlewni cieku głównego i jego dopływów. Zmierzyłam długość cieku głównego (Li) i powierzchnie zlewni (Ai)(tabela 1).
TABELA 1 |
---|
NAZWA |
R0 |
P1 |
P2 |
R1 |
L1 |
L2 |
R2 |
L3 |
R3 |
L4 |
R4 |
P3 |
R5 |
L5 |
R6 |
3. Określenie profilu przyrostu powierzchni zlewni.
Dzięki informacją zawartym w tabeli 1 mogłam narysować profil przyrostu zlewni (wykres 1).
4. Obliczenie parametrów fizjograficznych zlewni.
Profil podłużny cieku - profil podłużny koryta cieku przedstawiający zróżnicowanie jego spadku wzdłuż biegu cieku.
Spadek zlewni - stosunek wysokości ∆H trójkąta równoważnego powierzchni pomiędzy profilem podłużnym cieku, a układem współrzędnych do długości zlewni Lmax (maksymalnej długości cieku).
Średni spadek stoków - stosunek iloczynu sumy długości warstwic ki i różnicy wysokości między nimi ∆h do powierzchni zlewni A.
Sucha Dolina – jest to odległość, obszar zawarty pomiędzy źródłem cieku a granicą zlewni wyznaczany prostopadle do poziomic
TABELA 2 |
---|
H [m n.p.m.] |
989-982 |
982-940 |
940-900 |
900-860 |
860-820 |
820-780 |
780-740 |
740-700 |
700-696 |
Następnie wyznaczyłam warstwice(H) i zmierzyłam ich odległości (L) (tabela 2). Dzięki tym informacją mogłam wyrysować profil podłużny cieku głównego i suchej doliny (wykres 2). A na podstawie wykresu mogłam wyliczyć pola trapezów.
Przykładowe obliczenia pola trapezu:
$$P_{1} = \frac{293\ \left\lbrack m \right\rbrack + 286\ \lbrack m\rbrack}{2}*120\left\lbrack m \right\rbrack = 34740\ \lbrack m^{2}\rbrack$$
Następnie wyliczyłam wysokość H ze wzoru:
$$H = \frac{2F}{L + l}$$
gdzie:
F = ∑Pól trapezów (F=228450[m2])
l- długość suchej doliny
$$H = \frac{2*228450}{1610 + 120} = 264,10\lbrack m\rbrack$$
Zmierzyłam długości wyznaczonych warstwic (tabela 3).
TABELA 3 |
---|
H [m] |
980 |
940 |
900 |
860 |
820 |
780 |
740 |
700 |
A następnie obliczyłam średni spadek stoków ze wzoru:
$$\text{Is} = \frac{h*\sum k}{A}\ \ \ \ \lbrack\frac{m*\text{km}}{\text{km}^{2}} = \% 0\rbrack$$
gdzie:
h- stała wysokość pomiędzy warstwicami,
∑k- długość warstwic,
A- powierzchnia zlewni.
$$\text{Is} = \frac{40*7,93}{1,1496} = 275,92\ \lbrack\% 0\rbrack$$
A spadek zlewni ze wzoru:
$$\text{Izl} = \frac{H}{L + l}\lbrack\% 0\rbrack$$
$$\text{Izl} = \frac{264,10}{1,61 + 0,12} = 152,66\lbrack\% 0\rbrack$$
5. Obliczenie przepływu średniego rocznego
Przepływ – objętość wody jaka przepływa przez poprzeczny przekrój koryta rzeki w jednostce czasu. Wyrażany w .
Przepływ średni roczny obliczyłam ze wzoru:
$$Q_{sr.} = \frac{A*11,51*10^{- 9}*P^{2,05575}*I^{0,0647}}{N^{0,04435}}$$
gdzie:
P- opad roczny [mm],
N- wskaźnik nieprzepuszczalności gleby,
I- umowny spadek zlewni liczony ze wzoru:
$$I = \frac{W_{zr.} - W_{p}}{L}\lbrack\% 0\rbrack$$
gdzie:
Wzr. - najwyżej położony punkt,
Wp - wysokość przekroju zamykającego.
$$I = \frac{982 - 696}{1,61} = 177,64\lbrack\% 0\rbrack$$
$$Q_{sr.} = \frac{1,1496*11,51*10^{- 9}*1000^{2,05575}*{177,64}^{0,0647}}{70^{0,04435}} = 0,023\lbrack\frac{m^{3}}{s}\rbrack$$
6. Profil hydrologiczny przepływów średnich rocznych.
Profil hydrologiczny przepływów średnich rocznych obliczyłam ze wzoru:
$$Q_{x} = k*Q_{p}*\left( \frac{A_{x}}{A_{p}} \right)^{n}$$
Przykładowe obliczenia:
$$Q_{1} = 1*0,023*\left( \frac{0,0960}{1,1496} \right)^{1} = 0,0019\lbrack m3/s\rbrack$$
TABELA 4 |
---|
∑ Ai [km2] |
0,0960 |
0,1758 |
0,2462 |
0,2500 |
0,2698 |
0,3170 |
0,3259 |
0,3393 |
0,3878 |
0,4243 |
0,6428 |
1,0234 |
1,0559 |
1,0714 |
1,1496 |
5. Analiza wyników
Suma powierzchni zlewni cząstkowych ∑ Ai - 1,1496 km2
Punkt wyznaczony na granicy zlewni - 989 m n.p.m.
Przekrój zamykający - 696m n.p.m.
Źródło cieku głównego - 982 m n.p.m.
Suma długości cieku głównego - ∑ Li-1,62 km
Suma pól powierzchni ∑F - 228450 m2
ΔH - 264,10 m
Spadek zlewni Izl - 153 ‰
Suma długości warstwic ∑k - 7,93 km
Średni spadek stoku Is -276 ‰
Umowny spadek cieku I -178 ‰
Średni przepływ roczny dla całej zlewni Qsr. - 0,023 m3/s