13.03.2012
SAMOBÓJSTWA
Poziomy profilaktyki samobójstw
I poziom zapobiegania samobójstw
Profilaktyka pierwszorzędowa- promocja zdrowia psychicznego i fizycznego, poziom szkoły na różnych jej szczeblach
niwelowanie deficytów rozwojowych, kształcenie zainteresowań, socjalizacja , osobisty wymiar kontaktów nauczyciel-uczeń, kształtowanie pozytywnego obrazu siebie i otoczenia, wspomaganie rozwoju poczucia tożsamości
poszerzanie wiedzy o samobójstwie , grupach ryzyka i czynnikach ryzyka samobójczego, kształtowanie istotnych umiejętności społecznych (m.in. komunikacja, rozpoznawanie uczuć, rozwiązywanie problemów i dzielenie się nimi z dorosłymi godnymi zaufania
zapobieganie samobójstw należy rozpocząć już w najwcześniejszym okresie życia, w rodzinie- i tylko wtedy jest skuteczna
II poziom zapobiegania samobójstw
Profilaktyka drugorzędowa – dotyczy osób u których wyraźnie istnieje tendencja autodestrukcyjna, jednak nie doszło jeszcze do zamachu na własne życie
istotna jest ocena stopnia ryzyka, wybór właściwej strategii pomocy, umiejętność utrzymania kontaktu
metody leczenia, a jednoczesne zapobieganie samobójstw dokonywanych są tu następujące: psychoterapia, hospitalizacja, leczenie farmakologiczne, interwencja w środowisko pacjenta
działalność instytucji- ośrodek zapobiegania samobójstw, Centrum Interwencji Kryzysowej, telefon zaufania
III poziom zapobiegania samobójstwa
Profilaktyka trzeciorzędowa- dotyczy osób po próbach samobójczych oraz rodzin, które spotkała samobójcza śmierć jednego z ich członków
Celem jest tu zapobieganie popełnienia samobójstw u osób, które już usiłowały odebrać sobie życie
Grupy osób po problemach samobójczych charakteryzuje wysokie ryzyko samobójstwa
Zalecane formy pomocy są tu następujące interwencje kryzysowe oraz psychoterapia
Celem terapii jest pogłębienie rozumienia siebie samego oraz przyczyn nieprzystosowania, nauka nawyków systematycznej pracy, uczenie sposobów wykorzystywania wolnego czasu, przywrócenie lub poszerzenie zainteresowań, nauka relaksu
Cele interwencji to podjęcie różnych, konkretnych działań poprawiających sytuacje życiową
Pomoc interwencyjna jest bardzo cenna w czasie ostrego kryzysu psychologicznego.
MODELE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Model interwencji kryzysowej:
Założenie, że kryzys psychologiczny naznaczony autodestrukcją, jest okresowy
Pierwotnym zadaniem terapeuty jest utrzymanie pacjenta przy życiu zanim kryzys rozwiąże się w tok tragedii
Terapia kryzysowa, zapobiegająca samobójstwu jest właściwa i korzystna w stosunku do osoby, która znalazła się w kryzysie pod wpływem silnego stresu
Nie przynosi efektu gdy jest chroniczna tendencja
Model terapii ciągłej:
Zakłada, że myśli i zachowania dot. Samobójstwa są związane z chronicznym stylem życia niż kryzysem psychicznym
Należy wyodrębnić ostre kryzysy z chronicznego zachowania, które dostarczane są w kontekście całej osobowości pacjenta
Pacjenci o chronicznych tendencjach autodestrukcyjnych są bardziej niż inni, narażeni na popełnienie samobójstwa dokonanego (depresja, uzależnienie)
Leczenie powinno polegać na stopniowym uwalnianiu ich od autodestrukcyjnego stylu życia w długotrwałym i ciągłym procesie terapii, słabszy nacisk na aktywne interwencje kryzysowe
Cele interwencji kryzysowej w rodzinie osoby po próbie samobójczej
Celem interwencji kryzysowej w rodzinie po próbie samobójczej bliskiego według Fraza Hofnera? (1993)
Szybkie zmobilizowanie rodziny do udzielenia bliskim wsparcia i zorganizowania pewnego bezpieczeństwa
Udzielenie bliskim (zwłaszcza dzieciom) pomocy potrzebnej do pogodzenia się z sytuacją kryzysową w rodzinie
Interwencja kryzysowa w syt. Dokonywania samobójstwa
I Faza – szok z dominującymi mechanizmami zaprzeczenia, może trwać od kilku dni do kilku tygodni
II Faza- silnych emocji i buntu, lęk, złość, poszukiwanie winnego, zaburzenia snu
III Faza- koncentracja na osobie zmarłego i początki akceptacji utraty
IV Faza- pogodzenie się z utratą