Jakub Drożdż
SPRAWOZDANIE
Wyznaczanie ciepła topnienia lodu.
Z tematem wykonywanego ćwiczenia związanych jest klika pojęć fizycznych, m.in.:
Ciepło - energia przekazywana przez kontakt termiczny, opisywana wzorem:
Q = cmT gdzie; Q – ciepło
c – ciepło właściwe
m – masa ogrzewanego ciała
T – zmiana temperatury
Ciepło właściwe - ilość ciepła jakie musimy dostarczyć, aby ogrzać jednostkową masę substancji
o jeden K (lub jeden ̊C)
Energia wewnętrzna - energia związaną z ruchem i położeniem cząsteczki, jest sumą energii potencjalnej i kinetycznej.
Prawo zachowania energii - jest to praca wykonana nad układem oraz ciepło dostarczone układowi, opisywane wzorem:
U = W + Q gdzie; U – zmiana energii wew.
W – praca wykonana nad układem
Q – ciepło dostarczone do układu
Bilans cieplny – w układzie izolowanym, w którym nie została wykonana żadna praca, ciepło oddane przez ciało musi zostać pobrane przez inne ciało.
Równanie bilansu cieplnego w wykonywanym ćwiczeniu ma postać:
mk – masa kalorymetru
mw – masa wody
ck - ciepło właściwe kalorymetru
cw - ciepło właściwe wody
qt - ciepło topnienia lodu
W celu wykonania ćwiczenia zważono środkowe naczynie kalorymetru wraz z mieszadełkiem. Masa wyniosła 128,1 g. Następnie naczynie uzupełniono ustana wodą (ok. 500 ml) i ponownie zważono. Po chwili odczytano na termometrze temperaturę początkową. Do kalorymetru wsypano ok. 100 g możliwie jak najdokładniej osuszonego lodu, odczekano aż do momentu ustabilizowania się temperatury i odczytano temperaturę końcową. Zważono ponownie naczynie z wodą oraz roztopionym lodem. Powtórzono próbę 10 razy. Wyniki przedstawione są w poniższej tabelce.
Lp. | mk + mw [g] | Tp [oC] | Tk [oC] | mk + mw + ml | ml [g] | mw [g] |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 576,0 | 23,8 | 10,6 | 648,9 | 72,9 | 447,9 |
2 | 578,2 | 23,4 | 9,4 | 656,5 | 78,3 | 450,1 |
3 | 563,6 | 24,8 | 11,9 | 631,7 | 68,1 | 435,5 |
4 | 574,3 | 23,1 | 7,9 | 659,2 | 84,9 | 446,2 |
5 | 567,7 | 22,3 | 7,8 | 649,4 | 81,7 | 439,6 |
6 | 549,1 | 22,5 | 4,9 | 646,7 | 97,6 | 421,0 |
7 | 561,2 | 25,3 | 10,4 | 640,7 | 79,5 | 433,1 |
8 | 563,0 | 25,2 | 10,1 | 643,0 | 80,0 | 434,9 |
9 | 549,5 | 25,0 | 11,2 | 620,5 | 71,0 | 421,4 |
10 | 544,9 | 25,1 | 11,0 | 617,0 | 72,1 | 416,8 |
mk – masa kalorymetru z mieszadłem = 128,1 g
mk + mw – masa kalorymetru z mieszadłem + masa wody
Tp – temperatura początkowa
Tk – temperatura końcowa
mk + mw + ml – masa kalorymetru z mieszadłem + masa wody + masa lodu
Z równania bilansu cieplnego otrzymano wzór na ciepło topnienia lodu:
- masa wody
- ciepło właściwe wody = 4,187 $\frac{J}{\ g \bullet K}$
- masa kalorymetru
- ciepło właściwe kalorymetru = 0,896 $\frac{J}{g \bullet K}$
- masa lodu
- temperatura początkowa
- temperatura końcowa
Lp. | Ciepło topnienia lodu $\frac{\mathbf{J}}{\mathbf{g}}$ |
---|---|
1 | 315,9714 |
2 | 318,1243 |
3 | 317,3258 |
4 | 321,9505 |
5 | 314,3800 |
6 | 318,0501 |
7 | 317,8350 |
8 | 323,0754 |
9 | 318,3546 |
10 | 317,6720 |
Średnie ciepło topnienia lodu wyniosło 318,2739 $\frac{\mathbf{J}}{\mathbf{g}}$
Niepewności pomiarowe.
Obliczono odchylenie standardowe od średniej ze wzoru:
$$S = \sqrt{\frac{\sum_{}^{}{(x_{i} - x_{sr})}}{n(n - 1)}}$$
Odchylenie standardowe od średniej wyniosło S=0,325381
Otrzymany wynik ciepła topnienia lodu wyniósł 318,2739$\mathbf{\ }\mathbf{\pm}\mathbf{\ }\mathbf{0,32538}\frac{\mathbf{J}}{\mathbf{g}}\mathbf{\ }$= 318273,9$\mathbf{\ \pm \ }\mathbf{325,38}\frac{\mathbf{J}}{\mathbf{\text{kg}}}$
Tablicowe ciepło topnienia lodu wynosi 333700 $\frac{\mathbf{J}}{\mathbf{\text{kg}}}$
Uzyskany wynik nie mieści się w granicy błędu. Błędy w wyniku mogły być spowodowane tym, że układ nie był układem zamkniętym, kalorymetr wymieniał ciepło z otoczeniem, co też zakłóciło wynik. Błędem statystycznym może być na przykład niedokładność w odczytywaniu wyników. Temperatura końcowa w momencie odczytywania mogła nie być ustalona do końca. Duży wpływ na uzyskany wynik ma fakt, że w temperaturze pokojowej bardzo trudno było osuszyć kostki lodu przed wrzuceniem ich do kalorymetru. Topniejąca woda na powierzchni kostek lodu jest głównym powodem błędu. Niedokładne osuszenie kostek lodu spowodowało zaniżenie wyniku.