Cechy współczesnej kariery:
Zmienność, nieprzewidywalność, nielinearność, mobilność kariera jest elastyczna.
Wymagania zawodowe: pomysłowość,
Profesjonalizm we wszystkim, kreatywność, innowacyjność, zdolność szybkiego uczenia się, akceptacja niepewnej rzeczywistości.
Braki kompetencyjne:
Zdolność do nabywania nowych umiejętności, wiedza kierunkowa, zdolności komunikacyjne, umiejętność stosowania wiedzy w praktyce, umiejętność pracy w zespole, umiejętność analizy i wyciągania wniosków, umiejętności w podejmowaniu decyzji.
Typowe problemy rozw. Kariery:
Brak orientacji we własne możliwości, niemożność podejmowania decyzji, stres i nieprzygotowanie do obszaru zawodowego, brak integracji ról życiowych.
Tożsamość jednostkowa:
Samowiedza jednostki w sensie opisowym, samoocena, wiedza o swych cechach osobowości, system wartości, poglądy na temat sposobu komunikowania się, wiedza o własnych potrzebach, wiedza o własnych reakcjach obronnych. Tożsamość społ.:
To cechy jakie przypisują inni ludzie to znaczy te właściwości , które w założonym kontekście życia społ. Inni chcą dostrzec w danej osobie.
etykieta:
zbiór norm i zach. Zwyczajów i norm towarzyskich obowiązujących w określonej grupie lub środowisku.
Elementy autoprezentacyjne: pierwsze wrażenie-wygląd zewnętrzny, mowa ciała, mowa ubrania, posiadane umiejętności.
Wzór kulturowy:
sposób zachowań uznanych za normalny w danej sytuacji. Wzory zachowania ustalone w danej kulturze.
Typy wzorów kult.:
Osobowy, myślenia, zachowania.
Skuteczność własna: przekonanie czł. Co do możliwości poradzenia sobie w określonej sytuacji.
Zależy ona od:
Rzeczywistych osiągnięć, doświadczeń zastępczych, rejestrowanych reakcji emocjonalnych, słownej perswazji innych ludzi.
Wpływa na:
Wielkość zainwestowanego wysiłku, wytrwałość w dążeniu do celu, ogólny koloryt reakcji emocjonalnych.
Przyczyny autoskuteczności:
Lokuje się w determinantach osobowościowych i pozaosobowosciowych, w charakterystyce zew. Wzmocnień, specyficznych uwarunkowań sytuacyjnych i interpersonalnych.
Skuteczność:
Zbieżność postępowania jednostki z wzorcem pełnionej przez nią roli społ.
Rola społ.:
Zbiór różnorodnych wymagań i przepisów dotyczących tego jak ma się zachować czł. Zajmujący określone pozycje społ.
Wzorzec roli społ.:
Oczekiwania w różnym stopniu specyficzne i istotne dla danej roli.
Specyficzne:
Wymagania które w powszechnym odbiorze uznane są za najważniejsze, konieczne.
Istotne:
Wymagania rzeczywiste sterujące postępowaniem
Jednostki.
Czł. Powinien postrzegać :
Siebie jako spełniającego kryteria , przypisanej mu roli, cele swoje jako zgodne z jego zobowiązaniami
Cele:
Związane z różnymi aspektami własnej osobowości, związane ze stosunkiem interpersonalnym, związane z posiadaniem zdobywaniem lub tworzeniem przedmiotów, związane z wszelkimi produktami ludzkiej aktywności poznawczej.
Cele- przedział czasowy:
Dystalne- odległe
Proksymalne
Cele- ze względu na zakres:
Przedziałowe, punktowe.
Zasady skutecznej realizacji celów:
Określenie celu, motywacja, wzorzec, wizja celu, realia, predyspozycje, ranga celów, wsparcie fizyczne i psychiczne, termin, plan działania, ewaluacja.
Samoświadomość (okno Johariego):
Istnieją rzeczy które wiem o sobie i takie które o sobie nie wiem, istnieją rzeczy które inni ludzie wiedzą o mnie i takie które o mnie nie wiedzą.
Otwartość:
Ujawnienie tego jak reaguje się na daną sytuację i przekazanie takich informacji z przeszłości które są ważne dla zrozumienia obecnych reakcji
Być otwartym wobec innych:
To dzielić się z inna osobą tym co się czuje wobec tego co on zrobił i powiedział albo co czuje wobec zachodzących właśnie wydarzeń.
Być otwartym na innych:
Pokazanie że osoba jest zainteresowana tym co ktoś drugi czuje wobec tego co ona mówi i robi.
Kompetencje zawodowe:
Miękkie- osobiste, interpersonalne
Poznawcze- sprawność przetwarzania inf.
Językowe
Fizyczne
Twarde- wysoce specjalistyczna wiedza
Zarządzanie sobą;
Umiejętności które pozwalają jednostce przygotować się do efektywnego działania i wytrwać przy nim aż do momentu realizacji założonego celu.
Aspekty kompetencji interpersonalnych:
Motoryczny- znajomość określonych Zach., wprawa w podejmowaniu określonych wyzwań.
Poznawczy- sprawność i trafność myślenia w sytuacjach społecznych i partnerach interakcji.
Motywacyjny- posiadanie postaw i przekonań które ułatwiają angażowanie się w kontakty z innymi.
Główne problemy w interakcjach społ.:
Nadmierna dominacja i kontrolowanie innych, narzucanie się, nadmierna otwartość i poświęcanie się, łatwowierność i i nadmierne dostosowanie się brak asertywności, społeczne wycofanie się, chłód w kontaktach interpersonalnych, zawiść i nienawiść.
Rozwój umiejętności interpersonalnych:
Budowanie całkowicie nowych umiejętności, doskonalenie już opanowanych umiejętności, modyfikacja lub lepsze wykorzystanie posiadanych umiejętności, dostraja nie własnego zachowania, eliminacja deficytów behawioralnych, redukcja lub eliminacja zachowań nadmiarowych.
Kryteria oceny miękkich umiejętności- skuteczność+ adekwatność
Sama skuteczność- w realizacji celów wiąże się ze stosowaniem technik manipulujących lub wręcz przemocy co w konsekwencji prowadzi do porażki.
Sama adekwatność- pozwala uzyskać aprobatę ze strony grupy ale nie gwarantuje możliwości realizowania własnych celów.
Trening miękkich kompetencji:
Zrozumienie poznawcze i behawioralne umiejętności, opanowanie zachowania i technik, samokontrola, samoregulacja.