Cechy współczesnego dyplomaty.

„Dyplomata to człowiek, który

dwukrotnie się zastanowi zanim nic nie powie”

Winston Churchill

Działalność dyplomatyczna już w starożytności spełniała kluczową rolę w istnieniu i

sposobie funkcjonowania państw i narodów oraz w stosunkach międzynarodowych. Polega

ona na negocjowaniu umów między państwami, w celu zawarcia korzystnych umów

handlowych oraz pozyskania wsparcia wojskowego dla reprezentowanego kraju. Dyplomacja

wiąże się też z rozwiązywaniem w pokojowy sposób problemów między państwami.

Działalność dyplomatyczna jest bardzo potrzebna w dzisiejszych czasach.

Dyplomata to funkcjonariusz służby dyplomatycznej państwa, mający stopień

dyplomatyczny. Pracuje on w przedstawicielstwach dyplomatycznych swego państwa za

granicą. Przedstawicielami dyplomatycznymi są zarówno szefowie misji dyplomatycznej jak i

personel. Ma on określone zadania i funkcje, z których musi rzetelnie się wywiązywać.

Współczesny dyplomata, tak jak osoba pełniąca każdy inny zawód, powinien

posiadać cechy, które pomagają mu w realizowaniu jego obowiązków. Już z okresu

starożytnych Indii pochodzą pierwsze zachowane instrukcje na temat zadań dyplomaty

(rozpoznawać i informować) oraz cech dyplomaty (wykształcony, zręczny, zjednujący sobie

ludzi).

Jednym z zadań dyplomaty jest zdobywanie informacji niejawnych o państwie w

którym pełni misję (państwach trzecich, organizacjach międzynarodowych), jego

instytucjach, siłach zbrojnych, prowadzonej polityce wewnętrznej i zewnętrznej , gospodarce,

obywatelach itp. Co oznacza, że dyplomata powinien być osobą, która potrafi dotrzymywać

tajemnicę, nie może przecież powiedzieć niejawnych informacji osobom niepowołanym.

Musi umieć wzbudzić zaufanie w drugim człowieku i skłonić go do zwierzeń. Co oznacza, że

zna podstawy psychologii, umie wybrać typ wypowiedzi (pochlebstwo, groźba, szantaż, czy

może bezpośrednie pytanie) aby uzyskać informacje od konkretnej osoby. Powinien być

towarzyski i nie mieć problemów z nawiązywaniem nowych znajomości. Musi znać sposób

prowadzenia polityki, i rządzenia w państwie, w którym pracuje; relacje między rządzącymi a

obywatelami oraz między różnymi grupami społecznymi i ich mentalność. Powinien być

dobrym obserwatorem i umieć analizować bieżące wydarzenia i wyciągać odpowiednie,

właściwe wnioski. Przecież ambasador Niemiec obserwując strajki pielęgniarek w Polsce nie

może poinformować swojego państwa np., że te pielęgniarki posiadają broń i jeśli nic się nie

zmieni to dokonają zamachu stanu (przecież to było by całkowitą bzdurą!).

Dyplomata powinien znać zasady protokoły dyplomatycznego, etykietę. Potrafić

odpowiednio dobrać strój do okoliczności (przecież nie może np. w Polsce pójść pogrzeb

ubrany w biały garnitur, żółtą koszulę i różowe trampki). Znać przyjęte w kołach

dyplomatycznych i rządowych formy zachowania się w stosunkach z przedstawicielami

obcych państw; zwyczajowe formy towarzyskie, które powinny być przestrzegane w trakcie

pełnienia funkcji dyplomatycznych, przy okazji organizowanych przez dyplomatów przyjęć,

imprez itp., z udziałem oficjalnych przedstawicieli obcych państw. Stosować właściwy

sposób przedstawiania się, tytułowania, zachowania się przy stole podczas oficjalnego obiadu,

stosowanie w praktyce zasady precedencji, umiejętność prowadzenia konwersacji, ubieranie

się zgodnie z wymaganiami protokołu dyplomatycznego, umiejętność redagowania

korespondencji dyplomatycznej, używanie różnych specyficznych pojęć, tytułów, formuł

grzecznościowych itd. Wiedzieć jakie są główne uroczystości i zwyczaje w państwie, którym

1

się znajduje. Powinien mieć przynajmniej ogólne pojęcie o tradycji i kulturze kraju, w którym pełni misję. Powinien starać się promować swój kraj, przedstawiać jego dobre strony,

osiągnięcia w dziedzinie kultury, techniki sportu. Te cechy pomogą mu w funkcji

reprezentowania swego kraju w państwie przyjmującym.

Obowiązkiem dyplomaty jest ochrona dyplomatyczna interesów swojego państwa i

opieka nad jego obywatelami. Powinien ucinać plotki i eliminować przecieki informacji

stawiających jego kraj w niekorzystnym świetle. Powinien pilnować aby żadne niejawne

informacje o jego ojczyźnie nie zastały ujawnione. Znać los swoich rodaków w kraju, którym

przebywa np. nie może patrzeć bezczynnie jak są oni bezpodstawnie rozstrzeliwani na środku

ulicy. Praca na etacie pracownika służby W etat dyplomaty wpisane są na stałe bankiety,

uroczystości państwowe, kulturalne oraz spotkania nieoficjalne. Dyplomaci obciążeni są

dodatkowo dyżurami na placówce w dni wolne od pracy i święta oraz muszą się stawiać w

tzw. nagłych przypadkach, czyli np. wypadku autokaru z obywatelami kraju pochodzenia albo

w razie konieczności udzielenia pomocy obywatelom kraju pochodzenia w innych nagłych

wypadkach, bez względu na porę dnia.

Dyplomata powinien być osobą komunikatywną, nie mającą problemy w

wypowiadaniu i argumentowaniu swoich racji. Ważne jest, aby komunikacja była

spontaniczna, zachowanie sztywnych ram w komunikacji niweczy wszelkie próby nawiązania

ważniejszych znajomości. Komunikacja interpersonalna to również sztuka słuchania drugiej

strony, bo tak naprawdę tylko słuchając kogoś możemy dowiedzieć się najwięcej o stronie

przeciwnej, jak również zyskać w jej oczach. Narzucanie zdania innym jest zakazane,

pomimo, że nie zgadzamy się z opinią drugiej strony. Przymioty te nie mogą mieć nic

wspólnego z uległością, ponieważ z drugiej strony dyplomata XXI wieku to również osoba

pewna siebie, ale nie zarozumiała, stanowcza, działająca z pełną świadomością i

odpowiedzialnością. Potrafiąca w przystępny sposób przedstawić stanowisko swojego kraju.

Powinien wypowiadać się tylko wtedy, gdy ma rzeczywiście coś ważnego do powiedzenia i

będąc przekonanym, że jest to zgodne z prawdą. Nie może także nie reagować gdy widzi

jakieś przeciwności, bądź gdy interesy jego państwa nie zgadzają się z propozycjami

przedstawicieli innego. Powinien umieć zastosować dyplomatyczny manewr, czyli wykonać

zręczne posunięcie, ruch taktyczny, stosowanie uników, działania przebiegłe; mające ważne

znaczenie w czasie negocjacji, które trudno sobie wyobrazić bez możliwości dokonywania

różnych manewrów dyplomatycznych, wzajemnych ustępstw, taktycznych zagrywek i

kompromisów. Powinien posługiwać się kilkoma językami obcymi, a już na pewno tym

językiem urzędowym państwa, w którym pracuje. Powinien także potrafić kontrolować co

mówi, jak mówi, kiedy mówi. Gdyż jego zadaniem jest negocjowanie – prowadzenie

rokowań z władzami państwa przyjmującego oraz informowanie – przekazywanie swojemu

państwu informacji jawnych o warunkach panujących w państwie przyjmującym, o jego

polityce wewnętrznej i zewnętrznej

Funkcją dyplomaty jest promowanie współpracy i dobrych relacji między oboma

państwami. Musi wić być osobą potrafiącą zjednywać sobie ludzi, punktualną i uprzejmą.

Powinien dotrzymywać terminów i obietnic. Jedyną furtką wyjścia może być dla niego

Dyplomatyczna choroba – w praktyce dyplomatycznej w celu uniknięcia udziału w jakimś

przedsięwzięciu (np. wizycie), niewygodnym zwłaszcza z powodów politycznych, m.in. dla

usprawiedliwienia rezygnacji, czasami w ostatniej chwili, z realizacji ustalonej już wizyty,

ucieka się do symulowania choroby. Jest to pretekst do ukrycia prawdziwej przyczyny,

powód, który trudno jest sprawdzić, a nawet nie wypada dociekać, czy jest to choroba

rzeczywista, czy dyplomatyczna.

2

W celu dopełnienia wymagań stawianych wobec dyplomatów oprócz przymiotów

ducha ważne są również cechy fizyczne, a w głównej mierze stan zdrowia fizycznego. Osoby,

które chorują na przewlekłe choroby wpływające bezpośrednio na ich życie niestety są

zdyskredytowane. Pracownicy służby konsularnej muszą pracować w różnych warunkach

klimatycznych, niejednokrotnie odmiennych od klimatu europejskiego. Warunki socjalno-

bytowe kraju urzędowania też wpływają pośrednio na stan zdrowia.

Należy pamiętać, że zakres zadań, które wypełnia współczesny dyplomata

odpowiadają pełnionym przez niego stopniom dyplomatycznym, które jednocześnie są

stanowiskami pracy. Co oznacza, każdy stopień dyplomatyczny ma również specjalne

określone cechy jakimi powinna się kierować osoba zajmująca dane stanowisko. Dlatego w

mojej pracy podałam tylko główne cechy, którymi powinien kierować się dyplomata,

oczywiście oprócz Rego co wymieniłam dyplomata musi pozostać przede wszystkim

człowiekiem. Nie może traktować nikogo z lekceważeniem, musi sumiennie wykonywać

swoje obowiązki. Nie może przynosić wstydu państwu, które go wysłało np. urządzać

hucznych libacji alkoholowych. Nie może łamać prawa państwa, w którym się znajduje nic

nawet immunitety dyplomatyczne nie usprawiedliwiają go przecież od popełniania

przestępstw np. odpowiedzialności za napad na bank, czy zabicie człowieka.

Bibliografia

- Dobrzańska B., Sitek M., Mini leksykon dyplomatyczny, Józefów, Wydawnictwo Wyższej

Szkoły Gospodarki Euroregionalnej, 2011

- www.google.pl

- www.psz.pl/tekst-8213/Malgorzata-Gogol-Wspolczesny-dyplomata-to-nie-dyplomatolek

3