Co wywołuje kataklizmy ? | Wewnętrzna energia cieplna naszej planety. |
---|---|
Jakie dwie warstwy wyróż. W skorupie ziemskiej | Bazaltową i granitową |
Co okrywa warstwa bazaltowa ? / co tworzy ? | Okrywa całą ziemię/ tworzy dna oceanów i podłoże pod blokami kontynentalnymi. |
Co to jest warstwa grantowa ? | Jest głównym budulcem kontynentów . występują w niej (oprócz granitu) skały osadowe ,,metamorficzne i różne skały magmowe. |
Co znajduje się poniżej skorupy ziemskiej ? | Płaszcz ziemski |
Co jest PONIŻEJ płaszcza ziemi ? | Astenosfera |
CO znajduje się POD płaszczem ? | Jądro ziemi |
Na co dzieli się jądro ziemi ? | Jadro : Zewnętrzne i wewnętrzne |
Co się dzieje im bliżej jądra ziemi ? | Wzrasta temperatura i ciśnienie |
Ja powstaje magma ? | W skutek topienia się skał |
Jak nazywa się magma która wydostanie się na pow. Ziemi ? | Lawą (lawa) |
Jakie miejsca są najbardziej narażone na kataklizmy ? | Miejsca styku płyt litosfery. |
Jak wywoływane są trzęsienia ziemi ? | Przez przesuwanie się płyt względem siebie |
W jakiej skali oblicza się trzęsienia ziemi ? | Skala Richtera |
Gdzie powstaje wulkan ? | W miejscach spękań skorupy ziemskiej |
----------------------------------------------------------------- | ----------------------------------------------------------------- |
Co to jest minerał ? | To naturalny składnik skorupy ziemskiej. Ma określony skład chemiczny, budowę krystaliczną i stałe cechy fizyczne |
Co to jest skała ? | Jest zespołem określonych minerałów które są ze sobą spojone lub nie. |
Jak powstają skały magmowe ? | Jeśli wyleje się na pow. Ziemi- magma traci uwięzione w niej gazy i ulega schłodzeniu. |
Czym jest bazalt >? | Skała magmowa – podst. Budulec dna oceanów |
Z czego powstają magmowe skały głębinowe ? | Z magmy która nie wydostała się na pow. Ziemi ale zastygła w jej głębi. |
Podaj znany przykład magmowej skały głębinow. | Granit |
Czego budulcem jest granit ? | Bloków kontynentalnych |
W skład granitu wchodzą minerały ? | Kwarc , skalenie , łyszczyki |
Z czego powstają skały osadowe okruchowe ? | Z innych skał w wyniku procesów niszczących |
Kiedy mówimy o skałach że są luźne ? | Gdy ziarna w skałach okruchowych nie są ze sobą połączone. |
Kiedy mówimy o skałach zwięzłych ? | Gdy skały te ulegną scalaniu przekształcają się w skały zwięzłe. |
Przykłady skały okruchowej ? | Piasek, less, ił , żwir |
Z czego składa się piasek ? | Z kwarcu |
Jak powstają skały osadowe pochodzenia chemicznego ? | Po wyparowywaniu wody, rozpuszczone substancje wytrącają się na dnie w postaci osadu |
Podaj przykłady skał osadowych poch. Chem. | Sól kamienna , sól potasowo –magnezowa ,gips |
Co powstało w wyniku rozkładu gipsu ? | Złoża siarki |
Z czego powstają skały osadowe pochodzenia organicznego ? | Ze szczątków organicznych roślinnych lub zwierzęcych |
Co to jest inaczej lita skała | Wapień |
Co to jest lita skała ? | Przekształcone przez miliony lat muszle i szkielety korali , które gromadziły się na dnie zbiorników wodnych. |
W co przeobrażają się szczątki zwierząt morskich pod grubą warstwą skał | W ropę naftową i gaz ziemny |
Podaj etapy powstawania złóż węgla ? | Torf –węgiel brunatny— węgiel kamienny |
Co to są skały metamorficzne ? | Skały które uległy zmianie pod wpływem b.d. ciśnienia i wysokich temperatur. |
W co zamieniają się ; Piaskowce------ Iłowiec ---------- Wapień---------- Granit------------- |
Kwarcyt Łupek krystaliczny Marmur Gnejs |
Podaj przykłady skał metamorficznych | Kwarcyt, łupek krystaliczny, marmur, gnejs |
--------------------------------------------------------- ---- | ------------------------------------------------------------- |
Co to jest Spoiwo skalne ? | Związki zlepiające ze sobą minerały |
Wymień procesy zewnętrzne ? | Wietrzenie , ruchy masowe ,erozja, akumulacja, |
Jaki jest cykl procesów zewnętrznych ? (3) | Wietrzenie- transport- akumulacja |
Jak nazywa Się proces który niszy skały ? | Wietrzenie |
Kiedy wietrzenie ma charakter fizyczny ? | Jeśli nie zmienia składu chemicznego skały. |
Jakie znasz przykłady wietrzenia fizycznego ? | a)Zmiana temperatury, b)działalność mrozu |
Co się dzieje ze skałą gdy jest
|
a)skała się rozszerza b) skała się kurczy |
Jak przebiega proces wietrzenia ? | a)Zniszczenie spoiwa skalnego--skała zaczyna się rozsypywać na bloki skalne ---na okruchy skalne. |
Gdzie najczęściej występuje wietrzenie ? | Na pustyniach |
Co to jest wietrzenie chemiczne ? |
|
Co to jest proces krasowania ? | Rozpuszczanie niektórych skał (wapieni) przez wodę zawierającą dwutlenek węgla. |
stalaktyty | Te górne |
stalagmity | dolne |
Co to są wywierzyska ? | Krasowe źródła |
Mogoty ? | Większe wzgórza w formie kopca |
Poile ? | Ogromne obniżenie |
Iglice | Samotne , strome skały |
Kiedy zachodzą ruchy masowe ? | Gdy skała spada w dół zboczem pod wpływem siły ciężkości. |
Co te procesy powodują ? | Zmniejszanie wys. Wyrównywanie terenu |
Na czym polega odpadanie ? | Na odrywaniu się okruchów zwietrzałych skał od zboczy. |
Kiedy mówimy o osuwaniu ? | Gdy zwietrzały materiał przesuwa się po stoku |
Co to jest spełzywanie ? | Powolne przemieszczanie się materiału skalnego w dół zbocza o niewielkim nachyleniu |
Jakie znasz ruchy masowe ? | Odpadanie ,obrywanie ,osuwanie , spełzywanie |
Co to jest erozja ? | Erozja polega na mechanicznym ścieraniu skał przez działalność rzek ,morza, wiatru i lodowców |
Co to jest pustynia ? | Obszar o bardzo niskich opadach ,niemal całkowicie pozbawiony roślinności |
Co powstaje przez erozyjną działalność
|
|
Co to jest akumulacja ? | Buduje powierzchnię ziemi |
Na czym polega akumulacja ? | Na gromadzeniu materiału skalnego w jednym miejscu. |
Co to są wydmy ? | Większe piaszczyste pagórki |
Jakie dwie akumulacje się wyróżnia ? | Akumulacyjna działalność wiatry i lodowca |
---------------------------------------------------------------- | ----------------------------------------------------------------- |
Co to jest gleba ? | Wierzchnia warstwa skorupy ziemskiej będąca podłożem niezbędnym do życia roślin |
Co to śa organizmy pionierskie ? | Takie które mogą przetrwać w silnie niesprzyjających warunkach. Przygotowują podłoże dla bardziej wymagających organizmów. |
Podaj przykłady organizmów pionierskich >? | Glony i porosty |
Podaj podstawowe poziomy gleby |
|
Żyzność gleby ? | Zdolność do zapewniania wzrostu roślinom dzięki zawartości składników organicznych i mineralnych. |
Od jakich czynników zależy żyzność gleby ? | Najważniejszy – grubość warstwy próchniczej Rodzaj skały macierzystej, gleby powstające na lessach , struktura gleby i zawartość wody. |
Urodzajność gleby ? | To jej wartość produkcyjna którą mierzymy wysokością plonów. |
Co zapewnia urodzajność gleby ? |
|
Podaj gleby strefowe ziemi ? |
|
Wymień gleby astrefowe | Mady ,rędziny, gleby bagienne czarne ziemie, gleby górskie |