107. FUNKCJONARIUSZ MIĘDZYNARODOWY W UE
Funkcjonariusz międzynarodowy (funkcjonariusz organizacji międzynarodowej) - osoba pracująca w organizacji międzynarodowej i ciesząca się z tego tytułu pewnymi przywilejami i immunitetami, porównywalnymi z tymi przysługującymi dyplomatom.
Najogólniej rzecz biorąc przyjmuje się w doktrynie, że ten status posiadają osoby:
- Rekrutowane przez organy organizacji międzynarodowych, jeśli chodzi o funkcjonariuszy administracyjnych. Osoby na najwyższych szczeblach są wybierane przeważnie przez państwa członkowskie np. członkowie Komisji Wspólnot Europejskich,
- Wykazujące się odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi i wysokimi zaletami charakteru ,
- Działające na rzecz i w imieniu organizacji,
- Niezależne od państw członkowskich, powinny one reprezentować tylko interesy organizacji,
- Zatrudnione wyłącznie i na stałe (przy czym przyjmuje się, że oznacza to zatrudnienie bezterminowe lub na okres co najmniej jednego roku) przez organizację międzynarodową i pobierające od niej uposażenie,
- Odpowiedzialne za swoją działalność wyłącznie przed tą organizacją (podległość organizacyjna),
- Których status regulują normy prawa międzynarodowego.
Wymienione kryteria spełniają także eksperci międzynarodowi, lecz:
- nie są oni zatrudnieni na stałe i wyłącznie w danej organizacji, ich praca ma charakter dorywczy, na stale pracują w kraju,
- pobierają stałe uposażenie w kraju, organizacja wypłaca im natomiast diety, czy inne dodatki.
Funkcjonariusze organizacji międzynarodowych: (urzędnicy europejscy)
W każdej organizacji międzynarodowej w tym w UE jest grupa urzędników czyli Funkcjonariuszy międzynarodowych.
Funkcjonariusz międzynarodowy to osoba fizyczna rekrutowana przez organizację i wykonująca zadania(prace) na rzecz organizacji międzynarodowej i pod jej nadzorem.
Ze statutem funkcjonariusza międzynarodowego wiążą się pewne obowiązki.
C e c h y (obowiązki) funkcjonariusza międzynarodowego:
1. obowiązek lojalności międzynarodowej - ta osoba jest obowiązana brać pod uwagę nade wszystko dobro i interesy organizacji na rzecz której pracuje. Nie może kierować się dobrem jakiegokolwiek państwa stawiając je ponad dobro organizacji;
Przykład: Komisarze Europejscy w tym z polski Janusz Lewandowski są funkcjonariuszami międzynarodowymi, i kiedy się mówi, Polski Komisarz Europejski ,to on jest Polski w cudzysłowie , nie może działać na rzecz Polski tylko na rzecz organizacji czyli UE. W ślubowaniu jest również zwrot o działaniu dla dobra UE. Taki pracownik jest rekrutowany przez tę organizację. W UE jest specjalne Biuro ds. Selekcji Kadr zajmujące się taką rekrutacją.
2. bezstronność – funkcjonariusz międzynarodowy bierze pod uwagę interesy każdego państwa bez faworyzowania któregokolwiek z nich; np. Komisarz Janusz Lewandowski powinien dbać tak samo o interesy polski jak i innych krajów członkowskich ale nade wszystko ma dbać o interes organizacji.
- funkcjonariuszowi nie wolno przyjmować żadnych odznaczeń państwowych od jakiegokolwiek państwa bez zgody organizacji na rzecz której pracuje, jednym wyjątkiem jest odznaczenie wojenne.
- zakaz przyjmowania wszelkich instrukcji od władz państwa z którego pochodzi.
3. incompatibilitas - niepołączalność stanowisk ( zakaz łączenia urzędów)- nie wolno pełnić jakichkolwiek innych funkcji ze względu na grożący konflikt interesów. Wyjątkowo dopuszcza się w ograniczonym zakresie działalność akademicką za zgodą organizacji , nie można również udzielać się poza organizacją;
4. przestrzeganie dyskrecji , etyki, moralności zawodowej – dyskrecja oznacza zachowanie w tajemnicy informacji które posiadł w trakcie wykonywania funkcji; W UE praktykuje się ,że były pracownik otrzymuje jeszcze przez kilka lat wynagrodzenie aby nie był narażony na pokusy sprzedawania informacji pozyskanych w czasie pełnienia funkcji.
5. obowiązek hierarchicznego podporządkowania – w większości organizacji międzynarodowych występuje własna pragmatyka służbowa.
Pragmatyki te mogą być różne w zależności od rodzaju organizacji międzynarodowej, inną ma UE, a inną ma ONZ, każda opiera się na hierarchicznym podporządkowaniu, czyli ten funkcjonariusz międzynarodowy jest podporządkowany swojemu przełożonemu międzynarodowemu przed którym Funkcjonariusz międzynarodowy składa ślubowanie.
Zazwyczaj najwyższy zwierzchnik ,to jest to zwierzchnik administracyjny w tej organizacji czyli sekretarz generalny: np.:
- w Parlamencie Europejskim administracyjnym zwierzchnikiem jest Sekretarz generalny PE, nad nim przewodniczący PE
- w komisji Europejskiej jest Sekretarz generalny KE, nad nim przewodniczący KE.
Za naruszenie dyscypliny pragmatyk służbowy są przewidziane kary określone w regulaminie pracowniczym i są one różnorodne:
- najwyższą jest rozwiązanie umowy o prace,
- pozbawienie uprawnień emerytalnych
Uprawnienia- cechy Funkcjonariusza Międzynarodowego:
1. Korzystanie z przywilejów i immunitetów - są one zbliżone do przywilejów i immunitetów dyplomatycznych . W każdej organizacji międzynarodowych, mogą mieć inny zakres i tak np. w UE jest oddzielna umowa tzw. protokół o przywilejach i immunitetach WE z 1965 roku. W myśl tego protokołu maja przywilej nietykalności itp
2. Mają przywilej nietykalności
3. Nie może być aresztowany
4. Posiada przywileje celne
5. Posiada przywileje podatkowe np. nie płaci podatków krajowych ponieważ płaci on podatki na rzecz organizacji np. UE np. w UE takie podatki stanowią około 2 % wpływu do budżetu.