11. NAWYKOWE ZWICHNIĘCIE RZEPKI
przemieszczenie rzepki na boczny kłykieć k udowej przy każdym ruchu st kolanowego i zawsze w tej samej fazie ruchu
Przyczyny:
-dysplazja przedniej części kłykcia bocznego k udowej i rowka międzykłykciowego
-wiotkość struktur torebkowo-włóknistych przyśrodkowej strony stawu
-wysokie ustawienie rzepki
-boczne umiejscowienie przyczepu w. rzepki
-nadmierna koślawość kolan
-niesymetryczne naprężenie troczków rzepki, zwłaszcza nadmierne napięcie bocznego
-utrata równowagi między antagonistycznymi częściami m czworogłowego uda z osłabieniem m obszernego przysrodkowego
Leczenie:
-kinezyterapia
-fizykoterapia
-wspomagająco- ortezy, kinezytapping
-operacje
*przecięcie bocznego troczka rzepki
-przemieszczenie guzowatości piszczeli przyśrodkowo
-zdwojenie przyśrodkowej części torebki st
-naszycie przyczepu gł przyśrodkowej m. czworogłowego ponad górno-przyśrodkową część rzepki
12. USZKODZENIE ŚCIĘGNA PIĘTOWEGO
TENDINOPATIA ŚCIĘGNA ACHILLESA
-zap ścięgna
-zap osłonki ścięgna
-zwyrodnienie ścięgna
-zap kaletki głębokiej lub powierzchownej
-częściowe lub całkowite przerwanie ciągłości ścięgna
Etiologia:
-czynniki anatomiczne i biomechaniczne (przykurcz mięśnia, deformacje pięty, niestabilność st skok-gol)
-błędy treningowe (nadmierne obciążenia podczas biegów, skoków, bieganie po twardym podłożu, złe obuwie)
-pogarszanie się z wiekiem unaczynienia ścięgna
-zmiany współistniejące w chorobach metabolicznych i układowych (łuszczycowe zapalenie stawów, zzsk, dna moczanowa, cukrzyca)
Objawy:
-ból samoistny i uciskowy w miejscu patologii
-obrzęk i zaczerwienienie
-pogrubienie ścięgna
-obj bolesnego łuku (przesuwanie się punktu największej tkliwości ścięgna podczas czynnych ruchów w stawie skok-golen)->zapalenie ścięgna
-obj przerwania ciągłości ścięgna (ubytek ciagłosci ścięgna, obj Thompsona, brak możliwości stania na palcach)
Leczenie:
-odciażenie (unieruchomienie, orteza, podpiętki unoszące piętę)
-farmakologiczne
-fizykoterapia
-terapia falą uderzeniową (jeśli jest problem z unaczynienie to nie!!!)
-kinezytapping
-operacja
13. ARTROZA STAWÓW (choroba zwyrodnieniowa stawów)
-przewlekła niezapalna choroba stawów charakteryzująca się postępującym uszkodzeniem chrząstki stawowej ze sklerotyzacją struktury kostnej w warstwie podchrzęstnej i tworzeniem zmian wytwórczych (osteofitów)
Objawy:
-ból przy obciążaniu ruchu, potem też spoczynkowy
-ograniczenia ruchomości- przykurcze
-sztywność po dłuższym bezruchu utrzymująca się do 30min
-zaniki mięśni po str chorej
-utykanie i trudności w chodzeniu
-utykanie i trudności w chodzeniu, wykonywaniu czynności codziennych
Leczenie:
-odciążenie
-ograniczenie czynników ryzyka (otyłość)
-farmakoterapia
-fizjoterapia
-operacja:
*osteotomia korekcyjna
*endoplastyka stawu
*artrodeza (usztywnienie)
14. ZESPÓŁ BOLESNEGO BARKU
dolegliwości bólowe dotyczące st ramiennego i tk okołostawowych o charakterze ostrym lub przewlekłym występujące samoistnie i podczas wykonywania ruchów, ograniczając zakres ruchomości barku (głównie odwodzenia i rotacji)
ZESPÓŁ CIEŚNI PODBARKOWEJ
podrażnienie tk miękkich (pierścień rotatorów, kaletka podbarkowa) między wyrostkiem barkowym, w. kruczo-barkowym, st bark-oboj a gł k ramiennej podczas odwodzenia ramienia.
Przyczyny:
-haczykowaty wyrostek barkowy
-osteofity na przedniej pow wyrostka barkowego
-uraz z uszkodzeniem stożka rotatorów
-przeciążenia mechaniczne stabilizatorów stawu ramiennego
-zab unaczynienia w obrębie ścięgna związane z wiekiem
-zwapnienia śródmięśniowe
Objawy:
-ból samoistny i podczas wykonywania ruchów, często w nocy
-tzw. bolesny łuk- bolesny ruch odwodzenia między 70-120*
-ograniczenie ruchomości
-osłabienie siły mięś
-zaniki mięś
-dodatnie testy kliniczny
Różnicowanie:
-ograniczenie ruchów biernych i czynnych pochodzenia stawowego-> tło zwyrodnieniowe lub urazowe
-ból przy jednym z ruchów czynnych-> zapalenia lub uszk ścięgna
-osłabienie kończyny lub brak możliwości ruchu-> przerwanie ścięgna lub uszk nerwu
Leczenie:
-odciążenie i/lub unieruchomienie
-farmakoterapia
-fizykoterapia
-mobilizacje (łopatki)
-kinezyterapia
-operacje
*odbarczenie przestrzeni podbarkowej (resekcja wyrostka, kaletki, więzadła)
*rekonstrukcja stożka rotatorów
ZAMROŻONY BARK
pierwotny o nieznanej etiologii (adhezyjne zap torebki stawu)
wtórny w wyniku urazu tk miękkich, złamiania itp.
Etapy:
-bolesny 2-9miesięcy
*narastający ból
-sztywności- zmniejszenie bólu
zmniejszenie ruchomości i siły mięśniowej
-zdrowienia do 12miesięcy
zwiększenie ruchomości
zmniejszenie bólu
Testy czynnościowe:
-chwyt Codmana- badanie ruchomości biernej w stawie ramiennym
-objaw zapalenia kaletki
-test Dawbarna-wskazuje na zapalenie kaletki
-test mięśnia nadgrzebieniowego Jobe’a
-test mięśnia podłopatkowego
-bolesny łuk
-test ciasnoty Neera
-test forsownego przywodzenia w płaszczyźnie poziomej
-test skrzyżowanego przywodzenia
-test szufladki przedniej i tylnej
15.USZKODZENIE NERWÓW OBWODOWYCH
Przyczyny uszkodzenia nerwów:
-mechaniczne: przecięcie, rozciągnięcie, kompresja, zranienia ostrym narzędziem, powikłania złamań kości, w mechanizmie trakcyjnym
-neuropatia- uszkodzenia toksyczne, zaburzenia przemiany materii
K. górna:
-n. promieniowy- złamanie trzonu k. ramiennej
-n. pośrodkowy i łokciowy- złamanie dalszej cz. k. ramiennej, zwichnięcie st. łokciowego, rany cięte okolicy nadgarstka
K. dolna:
-n. kulszowy- zwichnięcie st. biodrowego
-n. strzałkowy- złamanie głowy strzałki
Objawy kliniczne:
zależą od umiejscowienia uszkodzenia
rozległości uszkodzenia
stopnia uszkodzenia
-zaburzenia czucia (dotyk, ból, temperatura)
-zaburzenia ruchów czynnych (porażenie wiotkie) i odruchów
-zanik mięśni
-zaburzenia naczynioruchowe, wydzielnicze i odżywcze
Uszkodzenia splotu ramiennego:
-mechanizm trakcyjny
*gwałtowne szarpnięcie
*wyrwanie korzeni nerwowych z rdzenia kręgowego
-mechanizm uciskowy
*uderzenie w okolice splotu, noszenie zbyt dużych ciężarów, złamanie obojczyka
*zgniecenie
*zmiażdżenie
*przecięcie
Okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiennego (typy: górny Erba, środkowy C7, dolny Klumpke, porażenie całkowite, mieszane)
- typ górny Erba: uszkodzenie c5-c6, porażenie i zanik mięśni obręczy barkowej z upośledzeniem przywodzenia łopatki, odwodzenia i obrotu na zewnątrz ramienia w stawie barkowym, zginania przedramienia w stawie łokciowym i odwracania, kończyna zwisa bezwładnie wzdłuż tułowia
- uszkodzenie środkowej części splotu: występuje sporadycznie, powoduje porażenie mięśnia trójgłowego ramienia oraz niedowład prostowników nadgarstka i palców
-typ dolny Klumpkego: uszkodzenie c8-th1, porażenie i zanik wszystkich krótkich mięśni dłoni, zginaczy nadgarstka z upośledzeniem przywodzenia i odwodzenia palców i zaburzenie czucia na powierzchni łokciowej
Uszkodzenie n. piersiowego długiego – upośledzenie funkcji m. zębatego przedniego (scapula alta)
Uszkodzenie n. pachowego- upośledzenie funkcji m. naramiennego
Uszkodzenie n. promieniowego -upośledzenie prostowania łokcia, nadgarstka, palców na poziomie st. śródręczno-paliczkowych
N. pośrodkowy- upośledzenie zginania palców III i IV, odwodzenia, zginania i przeciwstawiania kciuka
N. łokciowy- upośledzenie zginania palców IV i V ręki z jednoczesnym przeprostem w śród-pal, odwiedzenia i przywodzenia palców, przywodzenia kciuka
Rehabilitacja:
-zapobieganie pojawieniu się i opóźnienie zmian degeneracyjnych w mięśniach
-przyspieszenie regeneracji wł. Nerwowych i rei nerwacji mięśni
-zapobieganie przykurczom i zniekształceniom
-utrzymanie ruchomości stawów
-przywrócenie siły
Regeneracja nerwu: 1-1,5 mm na dobę
Zapewnienie poprawnego i funkcjonalnego ułożenia kończyny za pomocą łusek, ortoz
Ćwiczenia bierne w pełnym fizjologicznym zakresie ruchów z dociskiem na powierzchnie stawowe
Elektrostymulacja odnerwionych mięśni, zapobiegająca zanikom i utrzymująca ich kurczliwość.
Galwanizacja stymulująca.
Zabiegi cieplne
Laser, impulsowe pole magnetyczne
Masaż ręczny lub delikatny wibracyjny
Kinesiotaping
O postępie regeneracji może świadczyć dodatni objaw Hoffmana- Tinela
Etap II:
-po pojawieniu się dowolnych skurczów mięśni rezygnuje się ze stosowania stymulacji elektrycznej
-kontynuacja kinezyterapii: ćw. Izometryczne, czynne w odciążeniu, wolne, ze wzrastającym oporem
-zabiegi fizykalne
-ergoterapia- przyspiesza odzyskanie sprawności funkcjonalnej ręki
16. PRZYKURCZ DUPUYTRENA
postępująca choroba tk łącznej o nieznanej etiologii charakteryzująca się zbliznowaceniem rozciągna dłoniowego z następczym przykurczem zgięciowym palców
przykurcz rozcięgna dłoniowego nie mm zginaczy!!!
Stadia:
0- wyczuwalne pogrubienie pasma podskórnego, bez przykurczu
I- przykurcz śród-pal do 30*
II- jw.+ międzypal bliższym (suma ogr do 90*)
III- jw. (>90*)
IV- jw.+ przeprost w międzypal dalszym
Objawy:
-guzki podskórne
-przykurcz zgięciowy palca
-obniżenie czucia w obrębie opuszki palca
-parestezje
-zab ukrwienia
-zmiany troficzne
Leczenie:
-jonoforeza z jodkiem potasu, ud, laser
-operacja (wycięcie bliznowatego rozcięgna)