Chemiczna ochrona roślin przed chwastami

• Starożytność: popiół i sól

• 1895: zastosowanie cieczy bordowskiej CuSO₄+Ca(OH₂) do zwalczania mączniaka rzekomego winorośli, przypadkowe działanie chwastobójcze

• CuSO₄ do zwalczania gorczycy polnej

• Kwas siarkowy, siarczan żelaza, azotan miedzi

• 1940: odkrycie syntetycznych

• 1993: 130 herbicydów i 30 nieselektywnych

• 2004: ponad 200 substancji aktywnych

Podstawowe pojęcia:

• Preparat – mieszanina lub roztwór, co najmniej dwóch substancji chemicznych

• Substancja aktywna –

• Generyki – tańsze odpowiedniki preparatu, który utracił ochronę patentową

• Substancje pomocnicze

• Ciecz robocza

• Dawki herbicydu – zalecana ilość preparatu na jednostkę powierzchni

• Wydatek cieczy roboczej

Nawozy:

• Glean 75 WG (75 - % substancji czynnej w masie)

• chlorosulfon 75%

• Roundup 360 SL

• glifosat g/l

• Betanal Progress 274 OF

• fenmedifam 91g/l

• desmedifam

• etofumesat

Podział herbicydów ze względu na:

Termin stosowania:

• herbicydy przedsiewne

• herbicydy przedwschodowe

• herbicydy powschodowe

Drogę wnikania:

• dolistne

• doglebowe = dokorzeniowe

Selektywność:

• selektywne

• nieselektywne, totalne

Przemieszczanie się w roślinie:

• układowe, systemiczne

• miejscowe, parzące

Grupę chemiczną:

• nie zawsze istnieje związek między grupą chemiczną, a mechanizmem działania herbicydów

• kilka grup (SU, IMI, PTB itp.) = jedno działanie i odwrotnie np. triazynony (inhibitory fotosystemu II oraz inhibitory oxydazy protoporfirygenu)

• Jedna substancja chemiczna może być składnikiem aktywnym wielu preparatów, samodzielna lub w mieszaninie np. linuron (Afalon, Linurex, Linusol Stefes)

Mechanizm działania: (≠sposób działania)

• Inhibitory syntezy lipidów

• Inhibitory syntezy aminokwasów

• Inhibitory fotosyntezy

• Regulatory wzrostu

• Inhibitory wzrostu siewek

Sposób działania – ciąg zdarzeń prowadzących do zahamowania podstawowych procesów życiowych specyficzny dla herbicydu lub grupy herbicydów.

Mechanizm działania – sposób oddziaływania herbicydu na miejsce działania herbicydu np. określony proces biochemiczny.

Inne podziały – toksyczność

Inne podziały – forma użytkowa

AE – dyspenser aerolozowy

CE – zawiesina kapsuł

EC – koncentrat do sporządzenia emulsji

EW – emulsja olej w wodzie

GR – granule

OW – zawiesina olejowa

OF – koncentrat zawiesinowy rozcieńczany olejem

SC – koncentrat w postaci stężonej zawiesiny

SE – zawiesino emulsja

SL – koncentrat rozpuszczalny

WG – granule do sporządzenia zawiesiny wodnej

WP – proszek do sporządzenia zawiesiny wodnej

Inne podziały: długość zalegania w środowisku (w glebie)

• DT₅₀ > 30 dni

• DT₅₀ 30 – 100 dni

• DT₅₀ <100 dni

• glifosat: 8-30 dni (Xi)

• 2,4-D: 16 dni (Xn)

• Dikwat, parakwat: 1000 dni (T+)

Korzyści ze stosowania chemicznej ochrony roślin:

• Wysoka skuteczność zwalczania chwastów

• Niższe koszty odchwaszczania

• Zwiększona wydajność pracy

• Możliwość eliminacji chwastów w początkowej fazie wegetacji roślin uprawnych

• Możliwość odchwaszczania gatunków wysiewanych rzutowo i w wąskich rzędach

• Możliwość utrzymania pola wolnego od chwastów przez cały sezon wegetacji

• Możliwość maksymalizacji plonowania

• Możliwość usprawnienia zbioru

• Możliwość ograniczenia strat w czasie zbioru i magazynowania

• Możliwość usunięcia z pola i ograniczenia rozsiewania gatunków inwazyjnych

• Możliwość rozszerzenia uprawy gatunków, których odchwaszczenia metodami agrotechnicznymi i mechanicznymi jest trudne i pracochłonne

• Możliwość znacznego zredukowania zabiegów agrotechnicznych

• Możliwość szybkiego przywrócenia do użytkowania terenów nieuprawianych

• Możliwość większej specjalizacji w uprawie

• Możliwość estetycznego i funkcjonalnego utrzymania terenów nieużytkowanych rolniczo

Wady chemicznej ochrony roślin:

• Możliwość uszkodzenia lub całkowitego zniszczenia rośliny odchwaszczanej

• Możliwość zatrucia herbicydami

• Możliwość zniszczenia pożytecznej fauny

• Możliwość skażenia plonu

• Możliwość wyselekcjonowania gatunków odpornych na dany herbicyd lub grupę herbicydów

• Możliwość wyselekcjonowania biotypów odpornych