0Gólne zasady ochrony roślin przed fuzariozami
Fuzariozy są chorobami trudnymi do zwalczania. Częste porażenia nasion utrudniają odizolowanie roślin uprawnych od infekcji. W ochronie szczególnie ważne jest stosowanie metod kompleksowych. Z metod agrotechnicznych najważniejsze jest niszczenie źródel infekcji, przez dokładny zbiór roślin i uprawę gleby właściwie zmianowanie , a w uprawach szklarniowych przestrzeganie higieny, odkażenie podłoża i ścisłe zachowanie zasad wegetatywnego rozmnażania tylko zdrowych roślin. Liczne fuzariozy np. fuzarioza lnu opanowują najsilniej rośliny osłabione i dlatego staranna uprawa, a zwłaszcza ochrona gleby przed nadmiernym przesuszaniem , odgrywa bardzo dużą rolę w zapobieganiu tym chorobom. Z fungicydów dość dobre wyniki w zwalczaniu fuzarioz w szklarni dają związki benzimidazolowe, które stosowane do gleby, same lub w rotacji z tramem lub kaptamem częściowo hamują rozwój grzyba. Grzyby z rodzaju Fusarium przenoszone z nasionami mogą być zwalczane zaprawami tiramowymi. Zaprawy benzimidazolowe stosuje się także do odkażenia cebul roślin ozdobnych. Nadużywanie środków benzimidazolowych może spowodować uodpornienie się grzybów z rodzaju Fusarium na ich działanie. W Polsce stwierdzono już odporność Fusarium. Hodowla ma znaczne osiągnięci w ograniczeniu szkodliwości fuzarioz, zwłaszcza fuzaryjnego więdnięcia pomidora. Jednak zmienność tych grzybów , głównie mutacyjna i heterokariotyczna. Bardzo utrudnia trwałe rozwiązanie problemu ochrony roślin przed tymi chorobami
Fuzariozy roślin - Fusarium
Fuzariozy są jedną z najpowszechniejszych występujących i najbardziej szkodliwych grup patogenóe roślin. O ich szkodliwości decyduje liczba porażonych n gatunków roślin uprawnych , powszechne występowanie źródeł infekcji w glebie , rozmaitości rodzajów chorób i patogenez. Grzyby rodzaju fusarium powodują różne choroby roślin:
Fuzaryjne więdnięcie: choroba typu tracheomikozy, zakażenie następuje przez włośniki lub uszkodzone starsze korzenie, po czym grzybnia przerasta przez korę korzeni i dostaje się do naczyń. Objaw więdnięcia a następnie zamierania roślin jest spowodowany częściowym zatykaniem naczyń. Ograniczenie drożności naczyń jest procesem złożonym, w którym rolę odgrywają grzybnia i tworzące się w naczyniach zarodniki, toksyny i enzymy pektolityczne. Fuzaryjne więdnięcie jest chorobą wystepującą w wysokiej temperaturze. Temperatura optymalna dla grzyba wynosi 28 st. C. wysokie wymagania termiczne powoduję że fuzariozy wyrządzają największe szkody w szklarniach zwłaszcza na pomidorach goździku chociaż znane są również ich formy na roślinach w polu, między innymi na łubinie, lnie grochu.
W patogenezie fuzaryjnegon więdnięcia roślin dużą rolę odgrywają mikrikonidia tworzące się na grzybni rosnącej w naczyniach.. przemieszczają SIĘ ONE z prądem transpiracyjnym i docierają aż do wierzchołków organów roślin. W podobny sposób przemieszczają się toksyny wytwarzane przez grzybnię. Jedną z najlepiej poznanych jest lykomarazmina,. Porażenie naczyń powoduje w dalszym etapie choroby ich brunatnienie , wywołane ich polimeryzacją związków fenolowych i tworzenia się melanin nadając naczynią brunatne zabarwienie.
Grzyby z rodzaju Fusarium jako patogeny roślin: etiologia fuzarioz roślin uprawnych bywa problemem trudnym do rozpoznania. Trudność ta wiąże się z podobieństwem gatunków do Fusarium na tym samym żywicielu. Przykładem chorób o złożonej etiologii są między innymi fuzariozy zbóż i fuzariozy grochu i innych roślinach motylkowych . Grzyby z rodzaju Fusarim powodują zarówno zgorzel przedwschodową jak i po wschodową, a także porażają nasiona niszcząc je, lub obniżając ich zdolność do kiełkowania oraz powodują skażenia mitotoksynami. Zgorzel łodyg, najczęściej podstawy lub ich przyziemnej części jest następstwem lokalnego porażenia roślin. Fusaryjna zgorzel łodyg występuje masowo na goździkach lub stanowi 1 z form fuzariozy pomidorów. Forma ta występuje również na licznych ozdobnych roślinach, m.in. na asrtach. Zgorzel podst. Łodyg pojawia się na starszych roślinach, często jako objaw towarzyszący fuzaryjnemu więdnięciu. Duże znaczenie w porażeniu roślin przez grzyby Fusarium mają nicienie pasożytujące na korzeniach roślin.
Fuzaryjne gnicie organów roślin: w przeciwieństwie do zgnilizny mokrej, zgnilizna fuzarujna jest przeważnie sucha, przykłady zgnilizny fuzaryjnaj stanowi sucha zgnilizna ziemniaka i zgnilizna cebul roślin ozdobnych.