PATENT nabywa się prawo wyłącznego korzystania z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Państwa. Patent na wynalazek, dotyczący sposobu wytwarzania obejmuje także wytwory uzyskane bezpośrednio tym sposobem.
Patent jest zbywalny i podlega dziedziczeniu. Umowa o przeniesienie patentu wymaga..formy pisemnej..i wpisu do rejestru patentowego.
Nie uważa się za nadużycie prawa uniemożliwiania korzystania z wynalazku przez osoby trzecie w okresie do 3 lat od dnia udzielenia patentu. –po 3 latach od uzyskania patentu patenciarz nie może zabraniać korzystania ze swojego wynalazku osobom trzecim
Wzory użytkowe – tzw. małe patenty. Cech wzoru użytkowego, nadające się do ochrony: - Nowość- Użyteczność – pozwala na osiągnięcie celu mającego praktyczne znaczenie przy
wytworzeniu lub korzystania z wyrobów· Rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu na wzór użytkowy
Wzór przemysłowy jest to nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego część, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę (…) oraz przez jego ornamentację.
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek posaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
Przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matem.,znakami graficznymi (literackie,publicystyczne,naukowe,kartograficzne, programy komputerowe)
plastyczne
fotograficzne
lotnicze
wzornictwa przemysłowego
architektoniczne /urbanistyczne
muzyczne i słowno muzyczne
sceniczne, sceniczno-muzyczne,choreograficzne, pantomimiczne
audiowizualne
Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia chociażby miał postać nieukończoną
Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności
Opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka,adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa do utworu pierwotnego
rozporządzanie i korzystanie zależy od zezwolenia twórcy utworu pierwotnego (prawo zależne) chybe że autorskie prawa majątkowe do utworu pierwotnego wygasły
twórca utworu pierwotnego może cofnąć zezwolenie jężeli w ciągu 5 lat od jego udzielenie opracowanie nie zostało rozpowszczechnione
za opracowanie nie uważa się utworu który powstał w wyniku inspiracji cudzym utworem
należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego
NIE STANOWIĄ PRZEDMIOTU prawa autorskiego:
akty normatywne lub urzędowe projekty
urzędowe dokumenty, materiały,symbole,znaki
opublikowane opisy patentowe lub ochronne
proste informacje prasowe
Osobiste prawa autorskie: Jest to rodzaj szczególnej więzi niezbywalnej i nie podlegającej zrzeczeniu się, łączącej twórcę z jego utworem, a wyrażającej się w prawie (nieprzenoszalne)
autorstwa utworu,
oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo,
nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania,
decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności,
nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Majątkowe prawa autorskie: wyłączne prawo do korzystania i rozporządzania utworem na wszelkich polach eksploatacji oraz wynagrodzenia za korzystanie z utworu, charakter majątkowy, przenoszalne. Najistotniejszą częścią autorskich praw majątkowych jest tzw. prawo do korzystania i rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji (tzw. monopol autorski).
gasną z upływem 70lat od –śmierci twórcy / od śmierci ostatniego współtwórcy
- twórca nie jest znany od daty pierwszego rozpowszechnienia
OCHRONA autorskich praw majątkowych: stosuje się do usuwania lub obchodzenia zabezpieczeń technicznych przed udostępnianiem, zwielokrotnianiem lub rozpowszechnianiem utworu jeżeli ma jest to bezprawne korzystanie z utworu.
Prawa autorskie do utworów stworzonych przez pracownika/studenta:
autorskie prawo majątkowe utworu stworz.przez pracownika przysługuje pracodawcy
pierwszeństwo publikacji utworu pracownika naukowego –instytucji naukowej
prawo do opublikowania pracy dyplomowej studenta – uczelni do 6 miech. od obrony
Dozwolony użytek utworów – ograniczenie prawa wyłączności autora do utworów
zgoda twórcy nie jest wymagana
nie skutkuje naruszeniem prawa
dozwolony użytek prywatny – ograniczony do osób bliskich twórcy
publiczny – upowszechnienie dostępności utworu szerszemu kręgowi odbiorców
UŻYTEK OSOBISTY – bez zezwolenia twórcy WOLNO nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. – nie upoważnia do budowania według cudzego utworu architektonicznego i architektoniczno – urbanistycznego
zakres własnego użytku osobistego obejmuje krąg osób pozostających w związku osobistym w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku towarzyskiego
Elementy umów w prawie autorskim:
elementy nieobligatoryjne,
oświadczenia
termin przyjęcia utworu
wykonywanie praw zależnych
uprawnienia informacyjne
zgoda twórcy na obniżenie ceny
zgoda na dokonywanie zmian w utworze
nadzór autorski
egzemplarze autorskie
czas trwania uprawnienia
wypowiedzenie umowy
Odrębne pola eksploatacji stanowią są to formy i sposoby, w jakich utwór może być używany:
Utrwalenie
Zwielokrotnienie określoną techniką
Wprowadzenie do obrotu:
Wprowadzenie do pamięci komputera
Publiczne wykonanie lub publiczne
Wystawienie
Wyświetlenie
Najem
Dzierżawa
Prawa wyłączne udzielane przez UPRP:
prawo ochronne dla wzorów użytkowych i znaków towarowych
prawa z rejestracji dla wzorów przemysłowych i topografii układów scalonych
prawa dla wynalazków
Kryteria wynalazku podlegającego opatentowaniu: nowość w skali świata, nadające się do przemysłowego stosowania, poziom wynalazcy
Czas trwania ochrony:
Patent - 20 lat - po tym okresie chroniony nim wynalazek staje się własnością publiczną i może być swobodnie wykorzystywany
Znak towarowy - 10 lat z możliwością nieograniczonego czasem przedłużenia
Wzór przemysłowy - 25 lat - z następnymi 5-cio letnimi okresami przedłużenia.
Utwór – przez całe życie i 70 lata po śmierci
Zgłoszenie w UPRP: poczta lub osobiście, telefaks
Zgłoszenie wynalazku do ochrony za granicą:
przez indywidualne zgłoszenie w UP wybranych krajów
przez zgłoszenie w regionalnym UP (EUP, UPRP, euroazjat. UP)
przez zgłoszenie do męidzynarodowego w PCT w UPRP
Urzędy patentowe związane ze wskaźnikiem patentu triadycznego:
JPO – Japan Patent Office
USPTO – United State Patent and Trademark Office
EPO – European Patent Office
Zgłoszenie wynalazku lub wzoru użytkowego :
podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie patentu lub prawa ochronnego;
opis wynalazku / wzoru użytkowego ujawniający jego istotę (w 3 egz.);
zastrzeżenie lub zastrzeżenia patentowe (ochronne) zawierające zespół cech technicznych niezbędnych do określenia przedmiotu wynalazku czy wzoru użytkowego (w 3 egz.);
skrót opisu zawierający zwięzłą i jasną informację określającą przedmiot i charakterystyczne cechy techniczne rozwiązania; nie powinien przekraczać 1/3 strony A4 (w 2 egz.);
rysunki (dla wynalazku, jeżeli są one niezbędne do jego zrozumienia; przy wzorze użytkowym - obowiązkowe 3)
Patent wygasa na skutek:
upływu okresu, na który został udzielony;
zrzeczenia się patentu przez uprawnionego przed Urzędem Patentowym, za
zgodą osób, którym służą prawa na patencie;
nie uiszczenia w przewidzianym terminie opłaty okresowej albo
trwałej utraty możliwości korzystania z wynalazku, z zastrzeżeniem art. 937, z powodu braku potrzebnego do tego materiału biologicznego, który stał się niedostępny i nie może być odtworzony na podstawie opisu.
Konwencja Paryska O OCHRONIE WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ z 20.03.1883r.
Konwencja Berneńska- O OCHRONIE DZIEŁ LITERACKICH (NAUKOWYCH) I ARTYSTYCZNYCH
WIPO- ŚWIATOWA ORGANIZACJA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ.
Konwencja Monachijska - KONWENCJA O PATENCIE EUROPEJSKIM
PCT – Patent Cooperation Treaty – układ o współpracy patentowej
WIPO – World Intellectual Property Organization
TRIPS - Porozumienie w Sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej
Instytucje zajmujące się ochroną patentową w Polsce:
Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej
Polska Izba Rzeczników Patentowych
Instytucje zajmujące się ochroną patentową na Świecie:
WIPO, EPO,EAPO, GCC Patent Office, OHIM, BOIP
Czy rozwiązania techniczne zawierające program komputerowy może stwierdzić wynalazek podlegający opatentowaniu? NIE
Czy producent wyrobu będący jednocześnie właścicielem rozwiązania, który wprowadził go już na rynek może zgłosić rozwianie wyrobu do ochrony i uzyskac patent na wynalazek lub prawo ochronne na wynalazek? NIE
Czy można cofnąć ochronę patentowa. TAK
Czy kopiowanie utworów jest karalne. TAK
Nie wolno korzystać z utworów: ARCHITEKTONICZNYCH
Ogłoszenie o zgłoszeniu wynalazku w Biuletynie Urzędu Patentowego – ogłoszenie następuje niezwłocznie po upływie 18 miesięcy od daty pierwszeństwa do uzyskania patentu lub prawa ochronnego.
Czy uzyskania ochrony na utwory w rozumieniu prawa autorskiego wymaga dokonania jakichkolwiek formalności? NIE
Układ o Współpracy Patentowej (PCT) pozwala na uzyskanie międzynarodowego patentu TAK
Licencja to upoważnienie innej osoby do korzystania z danego wynalazku. TAK
Nie narusza się patentu na wynalazek przez stosowanie go do celów badawczych. TAK
Istota wynalazku zgłoszonego do ochrony patentowej jest opisana przede wszystkim w zastrzeżeniach patentowych TAK
Z ochrony prawnej znaków towarowych nie mogą korzystać firmy, które nie dokonały ich rejestracji w urzędzie patentowym TAK
Wytwory o charakterze jedynie estetycznym nie mogą być przedmiotem ochrony intelektualnej TAK
Za współtwórcę projektu wynalazczego uważa się osobę, która udziela pomocy przy dokonywaniu projektu NIE
Można w trybie elektronicznym dokonywać zgłoszeń do EPO TAK
Patenty, znaki towarowe i inne produkty wynalazcze składają się na wartości niematerialne i prawne w bilansie przedsiębiorstwa TAK
Konwencja Monachijska
TRIPS
Nie narusza się patentu przez:- stosowanie wynalazku do celów badawczych i doświadczalnych, dla dokonania jego oceny, analizy albo nauczania TAK
Wytwory o charakterze jedynie estetycznym nie mogą być przedmiotem ochrony intelektualnej. PRAWDA
Działalność twórcza
jest to działanie kreatywne, tworzące coś nowego, oryginalnego, coś czego dotąd nie było (nie ma znaczenia dla ochrony prawno-autorskiej wartość utworu, jego walory estetyczne czy moralne, ani jego treść merytoryczna; z ochrony prawnej korzystają zarówno utwory o wysokich walorach literackich lub artystycznych, jak i utwory miernej wartości)
Indywidualny charakter
piętno osobiste, niepowtarzalny charakter formy przejawiający się w ujęciu tematu i sposobie jego wyrażenia (utwór nie ma charakteru indywidualnego, jeżeli forma w jakiej jest wyrażony, będzie typowa dla danego rodzaju dzieła, np. typowe rysunki techniczne, typowe tabele, zestawienia alfabetyczne)
Ustalenie utworu
jego uzewnętrznienie, nadanie mu takiej postaci, również nietrwałej, która pozwala na zapoznanie się z utworem co najmniej jednej osobie poza samym twórcą (wygłoszenie wykładu lub przemówienia, wykonanie improwizacji muzycznej lub słownej)
Utrwalenie utworu
sporządzenie pierwszego nośnika materialnego, tzn. nadanie utworowi takiej postaci materialnej, która umożliwia zapoznanie się z utworem dowolnej liczbie osób w dowolnym czasie (sporządzenie rękopisu lub maszynopisu, nagranie utworu muzycznego na taśmie)
Zwielokrotnienie utworu
sporządzenie kolejnych egzemplarzy utworu na podstawie pierwszego nośnika
Rozpowszechnienie utworu
publiczne udostępnienie utworu za zgodą twórcy, przy czym utwór rozpowszechniony niekoniecznie musi być zwielokrotniony (rozpowszechnieniem jest np. publiczne wykonanie
Utwór opublikowany
taki, który został za zgodą twórcy zwielokrotniony i którego egzemplarze zostały publicznieudostępnione
Korzystanie z utworu
możliwość używania utworu, osiągania korzyści z tytułu jego posiadania
Rozporządzanie utworem
możliwość dysponowania utworem, zarządzania sposobem korzystania z niego.
Pola eksploatacji
są to formy i sposoby, w jakich utwór może być używany; w ustawie są wymienione przykładowo:
utrwalenie,
zwielokrotnianie określoną techniką,
wprowadzanie do obrotu,
wprowadzanie do pamięci komputera,
publiczne wykonywanie albo publiczne odtworzenie,
wystawienie,
wyświetlenie,
najem,
dzierżawa,
nadanie za pośrednictwem satelity,
Podstawowe zasady systemu patentowego:
ZASADA ASYMILACJI
Zwana też zasadą zrównania w prawach, równego traktowania. Polega na tym, że każdy kraj, który jest członkiem konwencji, winien udzielać obywatelom innych krajów członkowskich takiej samej ochrony prawnej, jakiej udziela swoim obywatelom. Zasada oznacza całkowite zrównanie w dziedzinie ochrony własności przemysłowej cudzoziemców z własnymi obywatelami, a także obcych firm z firmami krajowymi.
ZASADA PRIORYTETU KONWENCYJNEGO
Zwana też zasadą pierwszeństwa polega na tym, że na podstawie pierwszego prawidłowego zgłoszenia dokonanego w jednym z krajów – sygnatariuszy konwencji, przy dokonywaniu zgłoszeń w innych krajach należących do konwencji paryskiej, za datę pierwszeństwa do uzyskania praw wyłącznych uważa się w tych innych krajach datę pierwszego prawidłowego zgłoszenia w jednym z krajów członkowskich konwencji paryskiej. Prawo pierwszeństwa jest ograniczone w czasie.
ZASADA OCHRONY PRAW OSÓB TRZECICH
Zwana też zasadą „używaczy uprzednich”, czyli osób, które korzystały z wynalazku lub przygotowały warunki niezbędne do korzystania, zanim inna osoba dokonała zgłoszenia tego wynalazku w urzędzie patentowym. Wobec używaczy uprzednich wyłączność wynikająca z patentu nie ma zastosowania. Oznacza to, że właściciel patentu nie może zabronić im dalszego stosowania danego wynalazku, jednak tylko w dotychczasowym rozmiarze.
ZASADA OBOWIĄZKU STOSOWANIA OPATENTOWANEGO WYNALAZKU
W celu zapobieżenia nadużywaniu monopolu patentowego wprowadzono zasadę, że właściciel patentu ma obowiązek zastosować go lub udzielić licencji zainteresowanym jego stosowaniem w przeciągu określonego czasu, zwykle 4 lat od zgłoszenia lub 3 lat od udzielenia patentu pod groźbą utraty praw przez zastosowanie tzw. licencji przymusowej, bądź poprzez unieważnienie patentu
ZASADA TERYTORIALNOŚCI
Zasada ta oznacza, że prawo wyłączności jest przyznawane na określone terytorium, które znajduje się w zasięgu instytucji udzielających ochrony, zwykle terytorium państwa (niekoniecznie: Europejski Patent) i jest niezależne od udzielenia patentu w innym kraju. Zasada terytorialności uzupełniana jest zasadą czasowości, czyli ograniczenia trwania prawa wyłączności w czasie
ZASADA PRZYWILEJU KOMUNIKACYJNEGO
Zasada przywileju komunikacyjnego nie pozwala właścicielowi patentu dochodzić swoich praw, jeżeli opatentowany wynalazek został – bez zgody właściciela zastosowany na środku komunikacji, pod warunkiem, że jest immanentnie związany z funkcją tego środka (samolotu, statku, wagonu itp.). Jeżeli jednak środek transportu spełnia funkcję towaru , właściciel patentu może skutecznie dochodzić swoich praw