1. Który rodzaj zagrożenia dla świata, Polski uważam za najważniejszy? Uzasadnij

Zmiany klimatu- ponieważ

1. Rodzaje zagrożenia środowiska

- zmiany klimatu 51%

- niedobór wody 29%

- zamieranie lasów

- klęski naturalne (susze, powodzie, trzęsienia ziemi, huragany, pożary);

-   toksyczne środki przemysłowe;

-   promieniotwórcze środki przemysłowe;

-   stosowanie broni geofizycznej;

- wzrost populacji;

-  wycinanie lasów;

-  zużycie zasobów naturalnych (odnawialnych i nieodnawialnych);

- głód, epidemie, migracje populacji ludzkiej i inne.

1. Jakie czynniki decydują o zasobach wód powierzchniowych

- ilość opadów deszczy

- zasobność wód podziemnych

- dostęp do morza, oceanu

1. Deficytem – który obszar Polski - GOP- Górnośląski Okręg Przemysłowy

2. Ocena stanu ekologicznego wód

3. Zalety makrobezkręgowców bentosowych:

- występują powszechnie i licznie w ekosystemach wodnych

- łatwe do pobierania i oznaczania, mało ruchliwe

- mają długi cykl życiowy

- ich skład taksonomiczny charakteryzuje warunki panujące w miejscu ich występowania

- szybko reagują na stres

- pozwalają na ocenę nie tylko wody ale i całego środowiska

1. WIOŚ skrót rozwinąć - wojewódzki inspektorat ochrony środowiska

2. Dlaczego nie da się chemicznie usunąć azotu ze ścieków - azotany są dobrze rozpuszczalne w wodzie ( fosforany można usunąć )

3. Stopnie oczyszczania ścieków i wielkość redukcji BZT5 na poszczególnych etapach

Stopnie oczyszczania ścieków:

Oczyszczanie mechaniczne - usuwa zanieczyszczenia stałe z zawiesiną opadającą włącznie.

stopień oczyszczenia < 30% ubytku BZT₅

Oczyszczanie biologiczne: - usuwa zanieczyszczenia rozpuszczone.

stopień oczyszczenia 85-93% ubytku 81

Oczyszczanie chemiczne - usuwa P. redukcja ok. 90% w stosunku do ścieków surowych.

92-95% ubytek BZT₅

1. Czym różni się klasyfikacja wód powierzchniowych i podziemnych ( powierzchniowe- stan Chemiczny, podziemne – stan Biologiczny )

2. Sposoby usuwania azotu ze ścieków

Oczyszczanie biologiczne z podwyższonym usuwaniem biogenów:

- Po biologicznym etapie - ubytek ok. 30-40% N i P

Usuwanie N:

- na drodze biologicznego utleniania amoniaku azotanów i w warunkach beztlenowych przy udziale bakterii denitryfikujacych redukcja azotanów do N,

- w wyniku wymiany jonowej.

Usuwanie P:

- przy udziale mikroorganizmów

- chemicznie, przy użyciu koagulentów. np. soli Ca-' Fe

1. Rozkład związków organicznych w warunkach tlenowych i beztlenowych

Oczyszczanie biologiczne:

Polega na poddawaniu ścieków procesom mikrobiologicznego rozkładu (takim jak przy samooczyszczaniu wód), procesy zintensyfikowane poprzez optymalne natlenienie

Udział biorą: bakterie tlenowe, pierwotniaki grzyby, glony, niektóre bakterie anaerobowe -> o efektach oczyszczania decyduje obecność i aktywność tych organizmów

Substancje organiczne sorbowane na żywych organizm do środka -> w procesach enzymatycznych utleniają się CO₂ i H₂O lub wykorzystywane do syntezy nowych komórek.

1. CO2 i CH4 który z tych gazów ma większy efekt cieplarniany ? - CO2 powyżej 60 % metan ok. 19%

2. BZT5 rozwinąć skrót – Biologiczne zapotrzebowanie na tlen w ciągu 5 dni

3. Możliwości wykorzystania osadów ściekowych wytworzonych w oczyszczalni ?

Unieszkodliwianie osadów ściekowych:

Osady ściekowe: bogate w materie organiczną biogeny, ale też niebezpieczne pod względem sanitarnym (dużo bakterii, jaja pasożytów)

Zagospodarowanie:

1 ) fermentacja metanowa (warunki beztlenowe, temp ok. 40°C) -> CH -produkcja metanu i wykorzystanie go na cele energetyczne

2 ) jako nawóz do użyźniania pól. trawników, rekultywacji składowisk odpadów – zagęszczenie i przetwarzanie na kompost

1. Jaki jest procent korzystania z oczyszczalni w Polsce ? – 60 %

2. Do jakich zanieczyszczeń atmosfery każdy z nas się przyczynia

Zanieczyszczenia antropogeniczne – powodowane działalnością człowieka:

-energetyka, przemysł, komunikacja, źródła komunalne

1. Jakie działania podejmujesz we własnym zakresie aby ograniczyć zanieczyszczenie atmosfery

- ogrzewamy dom gazem zamiast ( dawniej ) węglem kamiennym

- ograniczam poruszanie się samochodem, na studia jeżdżę pociągiem

- ociepliliśmy dom

- zamówiliśmy kolektory słoneczne ( w maju będą montowane )

1. W jakich miesiącach będziesz w Siedlcach oczekiwał smogu Londyńskiego –

w listopadzie- miesiące zimowe ( wysokie stężenie SO₂ , duża wilgotność powietrza, pogoda bezwietrzna ) – smog kwaśny

1. Czy powietrze ma granice ? – NIE

2. Kiedy smog typu Los Angeles - miesiące letnie ( wysokie stężenie NO, pogoda słoneczna, bezwietrzna ) – smog fotochemiczny

3. Typowe zanieczyszczenia powietrza w Polsce

Pyły, SO₂, NO_2, CO₂, lotne związki organiczne

Źródła zanieczyszczeń:

- energetyka.

- transport.

- przemysł

1. Podstawowe źródła

Źródła zanieczyszczeń powietrza

Źródła emisji zanieczyszczeń

• punktowe (np. komin),

• liniowe (np. szlak komunikacyjny)

• powierzchniowe (np. otwarty zbiornik z lotną substancją).

Zanieczyszczenia powietrza:

• pierwotne - występują w powietrzu w takiej postaci, w jakiej zostały uwolnione do atmosfery;

• wtórne - produkty przemian fizycznych i reakcji chemicznych, zachodzących między składnikami atmosfery i jej zanieczyszczeniem (produkty tych reakcji są niekiedy bardziej szkodliwe od zanieczyszczeni pierwotnych)

1. Dlaczego w ostatnich latach spadła emisja pyłów ?

Energetyka zawodowa- coraz bardziej korzysta z odnawialnych źródeł energii,

odpylacze w cementowniach

1. Najwięcej zanieczyszczeń emitowane jest do ? – troposfery

2. Z których zanieczyszczeń natura potrafi się oczyścić?

Z zanieczyszczeń naturalnych :

- erupcje wulkaniczne

- rozkład materii organicznej

- pożary lasów lub stepów

- pylenie pustyni lub przesuszonych gleb uprawnych

1. Podstawowe źródło NOx w troposferze ? – transport

2. Jakie dni…

3. W największym natężeniu….

4. Nietypowe zanieczyszczenia powietrza ?

5. Dlaczego czysta deszczówka nie ma pH 7 tylko 5,6 choć jest pozbawiona SO2 i NOx ? - ponieważ jest dużo CO2 który jest rozpuszczony w atmosferze

6. Jakie są skutki zanieczyszczeń powietrza

- Obniżają odporność układu immunologicznego (np. SO₂ , formaldehyd).

- Wywołują infekcje układu oddechowego (np. SO_{2 ,} NO_{x ,} formaldehyd).

- Uszkadzają narządy wewnętrzne (np. F - nerki, NO_x – marskość wątroby),

- Powodują powikłania neurologiczne (Pb. CO)

- Działanie rakotwórcze (WWA, formaldehyd).

1. SWP-NDS – Sumaryczny wskaźnik przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń.

Na podstawie najwyższych dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń

2-10 – stan zagrożenia ekologicznego ( podrażnienie dróg oddechowych, szkodliwy wpływ na drzewostan iglasty )

10-20 - stan degradacji ekologicznej ( zaburzenia czynności fizjologicznych, chroniczne schorzenia, uszkodzenia drzewostanów iglastych )

Pow. 20 -stan klęski ekologicznej (trwałe uszkodzenia zdrowia, zaburzenia rozwojowe, umieralność noworodków i ludzi starszych )

1. W jakich reakcjach powstają kwaśne deszcze ?

SO₂ + H₂O -> H₂SO₃ N₂O₃ + H₂O -> 2HNO₂

2 SO₂ + O₂ -> 2 SO₃ N₂O₅ + H₂O -> 2HNO₃

SO₃ + H₂O -> H₂SO₄ 2NO₂ + H₂O -> HNO₂ + HNO₃

1. Jakie działania ochronne możemy podejmować w stosunku do gleby ?

- zwiększenie zadrzewień śródpolnych i naturalnych zbiorników retencyjnych -> fitomelioracja

- ograniczenie stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony roślin -> nawozy biologiczne

- eliminacja ciężkiego sprzętu rolniczego, unikanie monokultur -> płodozmian

- właściwe składowanie odpadów

1. Zmęczenie gleby jest skutkiem ? degradacji biologicznej ( nieumiejętne nawożenie, monokultury, zachwiana równowaga dynamiczna, wyczerpywanie się składników pokarmowych, lub nadmierne gromadzenie fitotoksyn )

2. Który poziom gleby jest narażony na zanieczyszczenie ? poziom akumulacyjny ( próchniczy ) i poziom eluwialny (wymywania )

3. Przyczyny zakwaszenia gleb w Polsce (3) ?

- wymywanie składników alkaicznych ( Ca, Mg, Na, K )

-- przewaga opadów nad parowaniem

-- pH z 6,5 do 4,5 – konieczność wapnowania gleb

- kwaśne opady deszczowe ( SO2, SO3, NOx )

- staosowanie mineralnych nawozów fizjologicznie kwaśnych np. NH4 + H2O – NH4OH + H

- hydroliza soli

- działalność nitryfikacyjna bakterii

1. Czynniki degradacji chemicznej

- alkalizacja gleb ( Na+ w roztworze glebowym )- mniej powszechna niż zakwaszenie

- zasolenie- emisje przemysłowe, z elektrowni, ze składowisk odpadów

- zakwaszenie

- sole metali ciężkich

- środki ochrony roślin i nawozy sztuczne -> pestycydy, cherbicydy

1. Rozkład materii organicznej w glebie pod wpływem czego zachodzi ?

- Rozkład połączony z wytworzeniem prostych związków mineralnych, takich jak: CO₂, H₂O, NH₃ oraz jonów (Ca²⁺, K⁺, SO₄^2-, HPO₄^2- itp.). Proces ten określany jest jako mineralizacja ( butwienie, gnicie )

- Rozkład połączony z resyntezą związków próchnicznych charakterystycznych dla poszczególnych gleb. Proces ten nosi nazwę humifikacji. -> mikroorganizmy glebowe