Penicyliny
Mechanizm działania - Mechanizm działania penicylin jako antybiotyków polega na blokowaniu aktywności enzymów bakteryjnych – transpeptydaz (PBP) biorących udział w ostatnim etapie syntezy peptydoglikanu ściany komórki bakteryjnej. Do zablokowania PBP może dojść dzięki strukturalnemu podobieństwu penicylin do naturalnego substratu dla enzymu, czyli układu dwóch reszt alaniny. Skutkuje to brakiem syntezy ściany komórkowej co prowadzi do upośledzenia zdolności życia bakterii w niekorzystnych warunkach środowiska – zwiększa się przepuszczalność ściany komórkowej. Takie uszkodzenie prowadzi po pewnym czasie do zwiększenia aktywności bakteryjnych enzymów autolitycznych, powodujących samozniszczenie bakterii.
Naturalne:
penicylina g = BENZYLOPENICYLINA = penicylina benzylowa - benzylopenicylina - wrażliwa na soki trawienne, wąski zakres działania, wrażliwość na beta-laktamazy → Penicyliny naturalne działają na paciorkowce A, B, C, D, F, G, zieleniące(atakujące jamę ustną), pneumokoki (ale PRP – MIC >2 mg/l, Polska ok. 25 % )E. faecalis, Neisseria spp.istnieją szczepy paciorkowców odporne na penicylinę g bytują u krów. Biodostępność po podaniu domięśniowym 72%
Penicylina V = Fenoksymetylopenicylina – JAK penicylina g ino postać doustna, Fenoksymetylopenicylina ma zasięg działania przeciwbakteryjnego podobny do benzylpenicyliny. Jest jednak od niej 2-4 razy mniej skuteczna[4], w szczególności wobec bakterii Gram-ujemnych[5][6]. Podobne jak u benzylopenicyliny. Najczęstszą dolegliwością są reakcje alergiczne, bardzo rzadko może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, dlatego jeżeli wcześniej pojawiły się jakieś reakcje nadwrażliwości po podaniu jakichkolwiek penicylin stosowanie fenoksymetylopenicyliny jest przeciwwskazane
Przeciw gronkowcowe – antybiotyki oporne na Penicylinazę
Izooksazolowe:
Oksacylina półsyntetyczny antybiotyk beta-laktamowy należący do grupy penicylin o wąskim spektrum działania.Wykazuje oporność wobec klasycznych plazmidowych penicylinaz, które są wytwarzane przez gronkowce (bakterie te są więc oporne na klasyczną penicylinę).Lek używany jest głównie do zwalczania wrażliwych szczepów gronkowców, które nie wykształciły innych mechanizmów oporności, takich jak wytwarzanie silniejszych beta-laktamaz czy zmiany miejsca docelowego (MRSA).Poza gronkowcami, antybiotyk zachowuje aktywność względem paciorkowców, z tym że jest ona niższa niż naturalnej penicyliny G.Innymi penicylinami półsyntetycznymi o wąskim spektrum są nafcylina, dicloxacylina, oraz używana głównie do diagnostyki mikrobiologicznej metycylina.
kloksacylina
Karboksypenicyliny – najważniejszą cechą jest aktywnośc wobec Pałeczce ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa).
Karbenicylina - antybiotyk β-laktamowy, karboksybenzoilowa pochodna penicyliny (karboksypenicyliny). Blokuje reakcje sieciowania(łączenia się) pomiędzy równoległymi łańcuchami peptydoglikanowymi i w ten sposób uniemożliwia dokończenie budowy ściany komórkowej u wielu bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych.
Tikarycylina - (ticarcillin) – organiczny związek chemiczny, antybiotyk β-laktamowy z grupy karboksypenicylin o szerokim spektrum działania, o szczególnej aktywności wobec Proteus i Pseudomonas, wrażliwy na większość bakteryjnych β-laktamaz.Tykarcylinę, z powodu dużej wrażliwości na β-laktamazy, łączy się z kwasem klawulanowym. W takiej postaci występuje pod nazwą handlową Timentin.Antybiotyk wydalany jest głównie przez nerki w 70% w postaci niezmienionej oraz w 15% jako metabolit – kwas penicylojowy. Wydalany jest również z żółcią, gdzie może osiągać dwukrotnie wyższe stężenie niż w surowicy.Tykarcilina stosowana jest wyłącznie w placówkach służby zdrowia.
Ureidopenicyliny – penicyliny o najszerszym spektrum działania aktywne wobec bakterii gram + i – nadają się do podawania pozajelitowego, wrażliwe na większość beta-laktamaz. Wydalane z moczem w około 80% niezmienione.
Piperacylina -. Jej podstawową zaletą jest nadzwyczaj duża aktywność w stosunku do Pseudomonas aeruginosa.. Istnieje więc częściowa oporność krzyżowa na te pochodne karbenicyliny; piperacylina jest jednak związkiem najaktywniejszym. istnieje znaczna różnica między najmniejszym stężeniem antybiotyku, hamującym wzrost bakterii, a najmniejszym stężeniem bakteriobójczym. po podaniu dożylnym piperacylina zachowuje się podobnie do związków pokrewnych i nie powoduje działań niepożądanych.
Azlocylina
Aminopenicyliny– po wprowadzeniu do pierścienie penamu grupy aminowej poszerzyło spektrum działania antybiotyku o niektóre bakterie gram ujemne oraz dało oporność na działanie soku żołądkowego. Pierwotne amino penicyliny są wrażliwe na beta-laktamazę
Ampicylina – wchłaniana z przewodu pokarmowego w 40% dużo większa dostępność po podani domięśniowym. Wskazana do stosowania – w zakażeniu ukł. moczowego, oun
Amoksycylina – działa podobnie jak ampicylina tylko wchłanianie z przewodu pokarmowego to około 80%. Brak wpływu treści pokarmowej na wchłanianie.
Połączenia z inhibitorami beta-laktamaz
Kwas Klawulanowy – mechanizm działania – hamuje beta-laktamazy poczatkowo konkurencyjnie ,ale w miarę czasu wiązanie ulega utrwaleniu, a inhibicja utrzymuje się do rozkładu enzymu.
Sulbaktam – jest sulfonem kwasu penicylinowego uzyskiwanym syntetycznie z kwasy 6-aminopnicylinowego. Wolny Sulbaktam nie jest wchłaniany z przewodu pokarmowego tylko do wstrzyknięć. Doustnie można stosować połączone mostkiem metylenowym sulbaktam i estry ampicyliny – sultamicylinę, rozpada się on po wchłonięciu na poszczególne cząsteczki co poprawia ich biodostępność.
Tazobaktam- Związek o budowie sulfonowej zbliżonej do sulbaktamu, stosuje się z piperacyliną ze względu na dużo większe powinowactwo inhibitora do enzymu. Tazobaktam hamuje wszystkie beta-laktamazy podatne na kwas klawulanowy (typu TEM) a w dodatku wykazuje aktywność wobec enzymów chromosomalnych indukowanych i dereprymowanych. Tazobaktam jest słabszym inhibitorem od Sulbaktamu i Kwasu Klawulanowego.
Ampicylina + sulbaktam – Sulbaktam przywraca wrażliwość na szczepy wytwarzające beta-laktamazy np.S.aureus N. gonorrhoeae (Dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae)) i inne Proteus, Salmonella. Ampycylina z sulbaktamem jest minej aktywna niż Amoksycylina z kwasem klawulanowym wobec opornych szczepów e.coli. Sulbaktam mocniej niż kwas klawulanowy hamuje indukowane beta-laktamazy chromosomalne. Sulbaktam unieczynnia część beta-laktamaz o poszerzonym zakresie substratowym.
Amoksycylina + kwas klawulanowy – kwas Klawulanowy powoduje przywrócenie wrażliwości u drobnoustrojów naturalnie wrażliwych, które wykształciły oporność enzymatyczną m.in. S ureus s. epiderminis H. influenzae E. coli. Oporność na tę mieszankę pojawia się często ale nie jest problemem klinicznym. Działanie niepożądane ze strony przewodu pokarmowego częściej niż po samej amoksycylinie.
Tikarcylina + kwas klawulonawy – działanie takie jak Amoksycylina + kw. Klawulanowy lecz poszerzony na np. Moraxella catarrhalis, Pseudosomonoas acidovorans, Acinetobacter ssp.
Piperacylina + tazobaktam – Jak większość antybiotyk z inhibitorami, (S.aureus, S. epiderminis, N. gonorrhoeae, Moraxella catarrhalis.) poza tym tazobaktam nasila aktywność piperacyliny wobec większości szczepów E.coli, Klebsiela, Prosteus. Bacterioides Fragilis i inne drobnoustroje z grupy fragilis prawie zawsze są wrażliwe na piperacyline z tazobaktamem.