Analiza tekstowa kwartału urbanistycznego
Celem opracowania jest inwentaryzacja fragmentu terenu położonego w Łodzi, przy Placu Wolności. Inwentaryzacja zawiera opis badanego obszaru, działki i budynków, które się znajdują na danym obszarze. W pracy zawarta jest charakterystyka funkcji, fizjonomii oraz intensywności zabudowy. W opracowaniu znajduje się także opis funkcji usługowych określających działalność gospodarczą prowadzoną w badanym miejscu.
Zakres przestrzenny opracowania obejmuje kwartał urbanistyczny położony między Placem Wolności i czterema innymi ulicami: Legionów, Zachodnią, Ogrodową i Nowomiejską. Kwartał urbanistyczny obejmuje działki wraz z budynkami przeznaczonymi na funkcję mieszkalną i usługową oraz tereny komunikacyjne z przeznaczeniem na parkingi. Badany obszar obejmuje budynki o różnej wysokości (różne poziomy kondygnacji) , od jednej do 6 kondygnacji . Są to głównie kamienice czynszowe w których na parterze zlokalizowana jest działalność usługowa oraz kamienice zaniedbane przeznaczone do wyburzenia , w których jest brak usług i osób zamieszkujących dane budynki.
Zakres merytoryczny opracowania obejmuje badania terenowe oparte na obserwacji i zebraniu danych dotyczących wielkości ,sposobu zagospodarowania ziemi w mieście oraz usług prowadzonych na danym kwartale urbanistycznym. Celem pracy terenowej było również opisanie budynków znajdujących się na poszczególnych działkach ewidencyjnych w danym kwartale (wysokość , ilość kondygnacji , fizjonomia budynku), jak również określenie szacunkowej powierzchni zajmowanej przez przestrzenie komunikacyjne ( parkingi).
Badanie było przeprowadzone w dniu 05.11.2011. i trwało 3 godziny (12-15). Polegało na zapisaniu obserwacji i wykonaniu zdjęć budynków oraz części usługowej zabudowań. W terenie został użyty podkład geodezyjny, z podziałem ewidencyjnym, na którym zaznaczono poszczególne budynki, parkingi i inne elementy znajdujące się na każdej z działek. W badaniu porównano użytkowanie ziemi z podkładu geodezyjnego z użytkowaniem aktualnym. Dane dotyczące funkcji, fizjonomii, rodzaju i usytuowania funkcji usługowej w danym kwartale urbanistycznym zapisano w postaci zestawienia tabelarycznego.
Charakterystyka badanego obszaru:
- powierzchnia kwartału urbanistycznego: ; 59,115 cm2
- skala mapy: 1:2000
- źródło podkładu kartograficznego : www.geoportal.gov.pl
- liczba działek ewidencyjnych: 35
- bilans użytkowania ziemi: Ok. 25 % powierzchni kwartału zajmują tereny komunikacyjne w postaci komunikacji liniowej, która obejmuje część ulicy oraz w postaci placów i parkingów. Na tereny mieszkaniowe jest przeznaczone ok. 55 % powierzchni, nie biorąc pod uwagę terenów usługowych, które znajdują się pod częścią mieszkalną. Na funkcję usługową pozostaje ok. 20 % całości kwartału. Taki procentowy udział funkcji w całości terenu świadczy o pierwotnym przeznaczeniu badanego obszaru na część typowo mieszkaniową (powstanie budynków datowane jest na XIX wiek). Wraz z upływem czasu funkcja mieszkaniowa z niższych poziomów kondygnacji (parter i pierwsze piętro) została wyparta przez funkcję usługową. Kwartał urbanistyczny znajduje się w centrum miasta, dlatego usługi mają w tym miejscu dość duży udział. Wynika to z dużych dobowych migracji ludności, zapotrzebowania na konkretne usługi w danym obszarze oraz z faktu, że jest to miejsce powszechnie znane w Łodzi, nawet w aspekcie historycznym (Plac Wolności i ulice do niego przylegające są jedną ze starszych i najbardziej charakterystycznych części dla tego miasta, znajdują się tam obiekty zabytkowe). Funkcja komunikacyjna zajmuje ok. 25 % pow. kwartału, są to place i parkingi przylegające do budynków mieszkalnych, ich wykorzystanie należało najprawdopodobniej do ludności mieszkającej w tym miejscu, istnienie komunikacji liniowej znajdującej się w części działek wynika z dużej częstości korzystania z istniejących dróg i komunikacji miejskiej w tej lokalizacji przez Łodzian.
-Teren obejmuje funkcje usługowe, mieszkaniowe i komunikacyjne. Funkcja usługowa występuje na parterze i na pierwszym piętrze, w każdym przypadku występuje wraz z funkcją mieszkaniową lub komunikacyjną (parking), obejmuje głównie takie rodzaje usług jak: handel detaliczny ( 28 lokali), gastronomię (3 lokale), ochronę zdrowia i opiekę społeczną (4 lokale) i inne (salony odnowy biologicznej, biuro ogłoszeń, agencja reklamowa). Zróżnicowanie rodzajów usług wynika z korzystania z nich przez różną społeczność, część ludności (np. mieszkającej w tym miejscu) korzysta z małych sklepów spożywczych ze względu na bliskość ich położenia, z lokali gastronomicznych korzysta duży odsetek ludności włączając w niego turystów, studentów oraz ludność miejscową. Inne rodzaje usług ( banki, agencje, serwisy telefonów komórkowych itp.) mają wykorzystanie wśród ogółu społeczności.
Funkcja mieszkaniowa ma prawo bytu w danym kwartale urbanistycznym ze względu na atrakcyjność miejsca, jaką jest centrum miasta, także ze względu na dostępność komunikacji miejskiej i wszelkiego typu usług. Funkcja ta zwykle występuje z funkcją usługową, rzadziej z komunikacyjną. Obejmuje budynki niewyremontowane, wynika to z wartości historycznej budynków, przypuszcza się możliwość remontu części z nich, jednak bez większych zmian ich ogólnego zarysu.
Funkcja komunikacyjna to głównie place i parkingi przylegające do zabudowy. Wykorzystywane są w większości przez ludność miejscową oraz klientów sklepów, salonów itp.
- Jako zabudowę przeważającą na danym obszarze uznaje się kamienice czynszowe, które na jednych działkach zostały odremontowane, a na reszcie badanego obszaru są zaniedbane z zniszczoną fasadą frontową, przeznaczone do wyburzenia. Budynki z odnowioną elewacją to zazwyczaj miejsca, gdzie znajdują się usługi. Wynika to z chęci podwyższenia atrakcyjności miejsca lokalizacji działalności i zainteresowania klienteli. Typ zabudowy (średniowysoka czynszowa – kamienice) świadczy o pierwotnym przeznaczeniu budynków jedynie pod część mieszkaniową.
-Wysokość budynków na danym obszarze waha się od jednej do sześciu kondygnacji z czego najwięcej budynków posiada cztery kondygnacje .Istnieje kilka budynków posiadających poddasze (2.5 i 4.5 kondygnacji). Taka wysokość budynków świadczy o ich przeznaczeniu i charakterystycznym budownictwie z czasów ich tworzenia. Najważniejsze dla funkcji usługowej są niższe poziomy kondygnacji (parter i pierwsze piętro), gdzie jest ułatwiony dostęp, ponieważ nie trzeba wchodzić wyżej po schodach, co jest wygodniejsze np. dla osób niepełnosprawnych.
Podsumowując , cechy zagospodarowania na badanym obszarze są mało zróżnicowane ponieważ geneza kwartału determinuje występowanie tylko budynków mieszkalnych. Z tego powodu usługi znajdują się w dolnych częściach łatwo dostępnych – na parterze i pierwszym piętrze. Mała nowoczesność zabudowy wynika z braku możliwości zastosowania szerokiej modernizacji w tym miejscu, dlatego budynki nie przyciągają wzroku swoją estetyką. Zauważono progresywny rynek usług na tym obszarze, które obejmują coraz większą liczbę lokali oraz wyższą ich specjalizację – zaczyna istnieć więcej usług takich jak banki, biura tłumaczy przysięgłych, salony kosmetyczne itp. w porównaniu do zwykłego handlu detalicznego (małe sklepy spożywcze).
Użytkowanie ziemi w danym kwartale jest typowe dla miasta. Występowanie dużej ilości rodzajów usług, brak użytków zieleni, obecność rozwiniętej sieci komunikacyjnej świadczy o dość dużym stopniu urbanizacji obszaru.