Wilgotnością optymalną nazywamy taką wilgotność przy której przy danych warunkach ubijania można osiągnąć największe zagęszczenie gruntu, a wiec uzyskuje on maksymalną gęstość objętościową szkieletu gruntowego W trakcie laboratoryjnych badan wilgotności optymalnej danego gruntu określa się więc ilość wody jaką należy użyć podczas zagęszczenia tego gruntu aby uzyskał on największe zagęszczenie

Gęstość objętościowa ρ gruntu po danym cyklu zagęszczenia (i odp mu wilgotności) mając obj pustego cylindra, jego masę oraz mase cylindra z gruntem po zakonczniu zageszczenia

$\rho = \frac{mwt - mt}{V}$ mwt- masa cylindra z gruntem g mt- masa pustego cylindra g V- obj cylindra

Gęstość objętościowa szkieletu ρ_d $= \frac{\rho*100}{100 + w}$ ρ- gęstość obj. Gruntu w- wilgotność

wskaźnik zagęszczenia gruntu: (wyłącznie dla gruntów sztucznie zagęszczonych) $Is = \frac{\text{ρd}}{\text{ρds}}$ ρd= Gęstość objętościowa szkieletu ρds= max gęstość obj. Szkieletu gruntowego

jeśli masa odsianych z próbki grubych ziaren jest wieksza niż 5% całkowitej masy szkieletu gruntowego (lecz nie przekracza 50%) max gęstość obj szkieletu oraz wilgotność optymalnej oblicza się ze wzoru $\rho ds = \frac{\rho s*\rho ds}{\begin{matrix} \rho s - x(\rho s - \rho ds) \\ \\ \end{matrix}}$ Oraz Wopt=(1-x)*w`opt W`opt i ρ`ds. – wartości otrzymane z wykresu x- stosunek usunietych ziaren grubych do masy szkieletu calej probki

ρs- gęstość właściwa szkieletu gruntowego

Warianty wyznaczenia wilgotności optymalnej

Metoda	Cylinder	Rodzaj ubijaka	Liczba wkładanych warstw	Liczba uderzeń	Wys opuszczania ubijaka cm	Jednostkowa energia zageszczenia J/cm^3	Wyniar oczek sita do przesiewania gruntu mm
I	Maly	Lekki	3	25	32	0,6	6
II	Duzy	Lekki	3	55	32	0,6	10
III	Maly	Ciezki	5	25	48	2,7	6
IV	duzy	ciezki	5	55	48	2,7	10