Refleksje o przemijaniu poety barokowego i poety dwudziestowiecznego – analiza i interpretacja porównawcza Krótkości żywota Daniela Naborowskiego i Chwili Leopolda Staffa.

Barok to epoka trwająca od połowy XVI wieku do końca XVII w. Renesansową harmonię spraw ziemskich i wiecznych zastąpiła wyraźna pozycja ducha i ciała. Zaczęto rozważać na tematy dotyczące egzystencji człowieka i metafizyki. Wiersz „Krótkość człowieka” Daniela Naborowskiego, wybitnego poety tejże epoki, podejmuje jeden z najważniejszych tematów poezji barokowej - kruchości życia ludzkiego i nieuchronnym przemijaniu. Upływ czasu fascynuje ludzi epoki baroku. Leopold Staff jest poetą współczesnym. Nazywany jest poetą trzech pokoleń, debiutował w Młodej Polsce. Jego stałymi cechami twórczości był umiar i harmonia. W wierszu „Chwila” opisuje przemijanie jako kolej rzeczy.

Przejdźmy do analizy i interpretacji wiersza „Krótkość żywota”. W widoczna jest fascynacja upływem czasu, który widzimy jako tajemnicę, coś niepojętego. Wiersz składa się z dwunastu wersetów po trzynaście zgłosek w każdym. Występują rymy parzyste, żeńskie, dokładne. Jest to liryka inwokacyjna, gdyż ma charakter zwrotu do adresata, do zwykłego człowieka „Był przodek, byłeś ty sam, potomek się rodzi”. Jego wypowiedź organizuje całokształt utworu. Podmiot uzmysławia człowiekowi nietrwałość ludzkiego życia. W tym celu zastosował antytezy: „ jutro, co dziś jest”, „nie będziesz, a żeś był”. Podmiot mówi o symbolach życia ludzkiego. Używa wyliczenia „dźwięk, cień, dym, wiatr, błysk, głos, punkt”. Nagromadzenie tych ulotnych rzeczy, zjawisk podkreślają krótkość życia. Lecz podmiot nie buntuje się przeciw perspektywie śmierci, gdyż jest nieunikniona. Czas kołem się toczy. Człowiek jest wpisany w niekończący cykl narodzin i śmierci, dlatego też podmiot zachowuje stoicki spokój i równowagę ducha. Zaskakującą myśl autor przedstawił za pomocą paradoksu: „kolebka grobem, wielom matka ich mogiła”. Oznacza to, że coś co jest związane z dzieciństwem staje się grobem. Człowiek nie ma na nic wpływu. Jest bezradny wobec przemijania.

Podobny problem poruszany jest w wierszu „Chwila” Leopolda Staffa. Podmiot liryczny akceptuje obecny porządek świata. Chwila przemija, a on nie stara jej się zatrzymać. Jest tu przedstawione inne przemijanie - jako zjawisko chwili. Czyli kolej rzeczy, coś naturalnego, zgodnego z naturą. Gdyż natura jest piękna, jest arcydziełem. Trzeba się cieszyć, z tego co jest, tu i teraz. Gdyż chwila jest jedna jedyna. Z przemijaniem musimy się pogodzić. Nie należy się buntować. Wiersz nacechowany jest optymizmem. Ma na celu uzmysłowić czytelnikowi, by akceptował prawa natury,

Analizowane przeze mnie teksty przedstawiają refleksje o przemijaniu. Aczkolwiek różni ich wizja. Poeta barokowy ukazał przemijanie jako życie ludzkie, które jest kruche. Natomiast poeta dwudziestowieczny uważa chwile, przemijanie jako coś pięknego. Coś co może przynieść zachwyt, radość.