Pulsujące pole magnetyczne małej częstotliwości

W aparaturze fizykoterapeutycznej wykorzystuje sie zmienne pole magnetyczne o częstotliwości od 0 do 50 Hz i sile od 0 do 10 mT. Urządzenia elektryczne znajdujące się we współczesnym gospodarstwie domowym wytwarzają pole magnetyczne o częstotliwości 50 Hz i sile od kilku miligausów do ok. 50 Gaussów.

Jednostką miary siły (gęstości) pola magnetycznego jest Tesla (T), przy czym niekiedy określa się ją również w Gaussach. 1 Gauss jest jedną dziesięciotysicczną częścią Tesli (i Gauss = 0.1 mT). Słabe pole magnetyczne ma siłę do 100 Gaussów, natomiast silne — powyżej 1000 Gaussów.

Pole magnetyczne, w przeciwieństwie do innych postaci energii, przenika przez całe ciało docierając do każdej komórki.

Mechanizmy działania:

• zwiększenie dyfuzji przez błony wymuszone przez wzrost energii drgań
  błon i/lub jonów,

• wpływ na elektroosmotyczne procesy fizjologiczne,

• wpływ na procesy neuronalne przez sumowanie się potencjałów miniaturowych.

Jak podaje piśmiennictwo, pulsujące pole magnetyczne powoduje:

• zmianę wnikania Ca2 + do komórki,

• stymulację tworzenia C-AMP,

• zwiększenie absorpcji białek,

• zwiększenie ogólnego transportu przez błony,

• stymulację tworzenia prostaglandyny E,

• stymulację działania cyklazy adenilowej,

• wpływ na K+ Na ' ATP-azę,

Pulsujące pole magnetyczne działa:

• przeciwbólowo,

• uspokajająco,

• przeciwzapalnie.

• przeciwobrzękowo,

• zwiększenie procesów utylizacji tlenu i oddychania tkankowego,

• zwiększenie przepływu krwi w naczyniach tętniczych i w kapilarach

• przyspieszenie procesów gojenia się ran i złamań.

Technika wykonania zabiegu:

Zabiegi pulsującym polem magnetycznym wykonuje się za pomocą specjalnych aplikatorów, płaskich lub w kształcie cewki.

Pacjent powinien siedzieć lub wygodnie leżeć w taki sposób, by część ciała poddawana zabiegowi znajdowała się wewnątrz cewki. Ponieważ pole magnetyczne przenika przez wszystkie materiały, nic musi rozbierać się do zabiegu. Zabiegi można wykonywać także przez opatrunek gipsowy. Pacjent powinien zdjąć zegarek, jeżeli nie jest antymagnetyczny, oraz odłożyć wszelkiego rodzaju karty magnetyczne (np. kredytowe), aparat słuchowy itp.

Aparat daje możliwość wyboru następujących parametrów:

• indukcyjności pola magnetycznego (0,5-10 mT);

• częstotliwości (1-50 Hz);

• rodzaju przebiegu zmian pola magnetycznego w czasie

W zależności od okresu choroby stosuje się różne parametry zabiegu:

• W stanie ostrym: natężenie pola do 3 mT, częstotliwość do 5 Hz;

• W stanie podostrym: natężenie pola do 5 mT, częstotliwość do 20 Hz;

• W stanie przewlekłym: natężenie pola do 10 mT, częstotliwość do 50 Hz;

• Czas trwania zabiegu wynosi przeciętnie 10-20 min.

Wykonania zabiegu:

• Ze względu na rytm biologiczny wskazane jest wykonywanie zabiegów u danego pacjenta o tej samej porze dnia.

• Ze względu na możliwość wystąpienia bezsenności u osób starszych nie należy wykonywać zabiegu po godzinie 17.

• pierwsze 5 do 15 zabiegów pobierać codziennie lub co najmniej co drugi dzień. Następne można stosować dwa razy w tygodniu .

Działania niepożądane:

• zaburzenia snu,

• koncentracji

• uczucie ciepłoty czy drętwienia okolicy poddanej ekspozycji.

Aby uniknąć ewentualnego zaostrzenia dolegliwości (zjawisko to występuje również po innych zabiegach fizykalnych) zabiegi można zacząć od małej dawki, tzn. siła pierwszego zabiegu powinna wynosić ok. 40%, drugiego ok. 70% i dopiero trzeciego 100% zleconej dawki.

Wskazania:

• pourazowych chorób narządu ruchu, takich jak złamania, stawy rzekome

• zwichnięć stawów, naderwania ścięgien, więzadeł, torebki stawowej,
  krwiaków,

• chorób neurologicznych (migrena i naczynioruchowe bóle głowy, stany
  po udarach mózgowych);

• chorób przewodu pokarmowego (choroba wrzodowa, zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego);

• chorób dróg oddechowych (zapalenie zatok obocznych nosa, oskrzeli);

• w chorobie zwyrodnieniowej, stanach zapalnych stawów, osteoporozie;

• chorób układu krążenia, zaburzeń krążenia obwodowego w następstwie
  miażdżycy;

• nadciśnieniu tętniczym, chorobie niedokrwiennej serca;

• chorób ginekologicznych (zapalenie jajników);

• chorób dermatologicznych (owrzodzenia i zmiany troficzne podudzi,
  trudno gojące się rany).

• Przeciwwskazania:

Pomimo że w dostępnym piśmiennictwie nie opisano dotąd ubocznych szkodliwych skutków działania pola magnetycznego w dawkach stosowanych w lecznictwie, to jednak przez analogię do innych rodzajów energii fizycznej wykorzystywanych w fizykoterapii przyjęto następujące przeciwwskazania do jego stosowania:

• cukrzyca młodocianych;

• ciąża;

• choroba nowotworowa;

• ciężkie choroby serca i układu krążenia (np. ostra niewydolność wieńcowa, zaawansowane zaburzenia ukrwienia kończyn dolnych);

• gruźlica;

• nadczynność tarczycy;

• choroby przewodu pokarmowego z zagrożeniem krwawienia;

• ostre choroby infekcyjne: bakteryjne, wirusowe i grzybicze;

• elektroniczne implanty, np. rozrusznik serca.

Z uwagi na doniesienia w piśmiennictwie o możliwości uczynnienia ognisk padaczkorodnych mózgu na skutek eksponowania głowy na działanie pola magnetycznego, wydaje się, że nie należy wykonywać zabiegów u pacjentów ze zmianami patologicznymi w badaniu EEG, po operacjach neurochirurgicznych oraz z epizodami padaczki w wywiadzie. Zabiegów z użyciem pulsującego pola magnetycznego nie powinno się stosować u chorych po naświetlaniach promieniami Roentgena. Nie ma przeciwwskazań przy metalowych zespoleniach kości.