Model mnożnika – V

Dwiema najważniejszymi wadami systemu społeczno-gospodarczego, w którym żyjemy, są : niezdolność do realizowania pełnego zatrudnienia oraz dowolny i niesprawiedliwy podział bogactwa i dochodów. – J.M.K.

Keynesowski model mnożnika jest najprostszą metodą zatrudnienia, jak zmiany łącznego popytu wpływają na produkt narodowy.

Podst. model mnożnika

Model mnożnika wyjaśnia mechanizm działania łącznego popytu , pokazując wzajemne oddziaływanie konsumpcji, inwestycji i innych zmiennych, w którego wyniku wyznaczony zostaje łączny popyt.

Model mnożnika jest zatem szczególnym przypadkiem modelu łącznego popytu i łącznej podaży.

Produkcja, oszczędności, inwestycje

Oszczędności zależą głównie od dochodu rozporządzalnego, inwestycje zaś od produkcji , stopy procentowej, polityki podatkowej i poziomu zaufania gospodarczego.

Inwestycje są zatem zmienną zewnętrzną , której wielkość jest określona poza samym modelem.

Przecięcie krzywych oszczędności i inwestycji wyznacza poziom PKB odpowiadający stanowi równowagi , do którego będzie dążyć produkt narodowy.

Wyznaczony przez punkt równowagi E poziomy oszczędności , inwestycji i produktu są jedynymi, które zapewniają zrównanie pożądanych oszczędności gospodarstw domowych z pożądanymi inwestycjami przedsiębiorstw.

Poza badaniem równowagi oszczędności i inwestycji istnieje także drugi sposób, by przedstawić proces wyznaczania wielkości produktu za pomocą konsumpcji i inwestycji.

Tę metodę nazywa się podejściem od strony sumy konsumpcji i inwestycji ( C + I )

Punkt E odpowiada stanowi równowagi , ponieważ przy tym właśnie poziomie pożądane, zamierzone wydatki na konsumpcję i inwestycję dokładnie równają się wielkości łącznego produktu.

Kiedy przedsiębiorstwa wytwarzają tyle , ile gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa planują wydać na C+I , gospodarka będzie się znajdować w równowadze dokładnie w punkcie E.

Wielkości planowane i rzeczywiste . PKB jest w stanie równowagi tylko wtedy, kiedy przedsiębiorstwa i konsumenci znajdują się na swych krzywych pożądanych wydatków i inwestycji.

W jaki sposób zmiana egzogenicznych wydatków inwestycyjnych wpływa na PKB ?

- Model mnożnika pokazuje , że wzrost inwestycji będzie zwiększał PKB o wielkość wzmocnioną lub zwielokrotnioną , a więc o kwotę większą niż on sam.

- Mnożnik jest to liczba, przez którą należy pomnożyć daną zmianę inwestycji, aby wyznaczyć wielkość wynikającej stąd zmiany całkowitego produktu.

Wielkość mnożnika zależy od tego, jak wysoka jest krańcowa skłonność do konsumpcji ( MPC ) ; można go też wyrazić , używając bliźniaczego pojęcia krańcowej skłonności do oszczędzania.

Mnożnik prosty jest zawsze odwrotnością krańcowej skłonności do oszczędzania (zatem jest równy 1 /( 1 – MPC )

Zmiana produktu = 1/MPS – zmiana inwestycji = 1 /1 – MPC – zmiana inwestycji.

Im większe wtórne wydatki na dodatkową konsumpcję tym większy mnożnik.

Mnożnik może okazać się wysoce przydatny do opisu depresji lub nawet recesji, nie da się go jednak zastosować do okresów pełnego zatrudnienia . gdy realny PKB przewyższa produkt potencjalny.

Gdy fabryki pracują pełną parą a wszyscy pracownicy znaleźli już zatrudnienie , dalsze zwiększanie produkcji po prostu nie jest już możliwe.