Lakiery i emalie do paznokci.

Lakiery  i emalie do paznokci są roztworami substancji filmotwórczych (np. estrów celulozy) z  żywicami i  plastyfikatorami w rozpuszczalnikach organicznych z dodatkiem barwników, pigmentów i  brokatów. Lakier tworzy przezroczystą błonę (może być także barwna). Emalie tworzą film nieprzezroczysty.

Podstawowe składniki lakierów do paznokci
• Substancje filmotwórcze: np. nitroceluloza, octan celulozy, poliuretany, poliamidy. Tworzą one twardy, ale łatwo pękający (odpryskujący) film o niskim połysku.
• Żywice: zwykle formaldehydowe (sulfonamido-formaldehydowe) lub akrylowe, modyfikują własności filmu, zwiększają jego przyczepność.
• Plastyfikatory: np. olej rycynowy, kamfora, trioctan glicerylu, estry kwasu cytrynowego. Dodawane w celu zwiększenia elastycznosci i trwałości filmu.
• Rozpuszczalniki: octan butylu, octan etylu i inne. Służą do wprowadzenia do receptury nitrocelulozy.
• Rozcieńczalniki: np. toluen, izopropanol, etanol, butanol. Umożliwiają aplikację i po ich odparowaniu utworzenie cienkiej warstwy filmu.
• Składniki nadające kolor: pigmenty, laki, składniki nadające perłowy efekt (guanina, mika), składniki kryjące (ditlenek tytanu, tlenochlorek bizmutu).
• Stabilizatory: najczęściej modyfikowane glinki, np. bentonit. Zapobiegają osiadaniu cząstek pigmentów.

Lakiery i emalie są roztworami substancji tworzących film z dodatkiem żywic i plastyfikatorów, w łatwopalnych organicznych rozpuszczalnikach. Barwę lakieru otrzymuje się przez wprowadzenie odpowiednich pigmentów i rozpuszczalnych barwników.

Lakiery po naniesieniu na płytkę paznokcia i wyschnięciu tworzą barwną przezroczystą błonę, natomiast emalie- nieprzezroczystą.

Składniki lakierów i emalii:

Nitroceluloza- podstawowa substancja tworząca film o odpowiedniej trwałości, twardości, przyczepności i wysokim połysku. Niekiedy stosuje się dodatek polimerów takich jak etyloceluloza, octan etylocelulozy, nitro skrobia, octan poliwinylu, lub polimery kwasu metaakrylowego.

Żywice- komponenty lakierów zwiększające przyleganie do płytki paznokciowej i trwałośc filmu oraz podwyższające połysk powłoki lakierowej,np. damara, kopal, kalafonie( żywice naturalne) oraz żywice syntetyczne, np. poliwinylowe, metaakrylowe.

Plastyfikatory- są ważnym składnikiem lakierów, ponieważ sama nitroceluloza tworzy zbyt kurczliwy i łamliwy film. Zapobiegają one marszczeniu się filmu po odparowaniu rozpuszczalnika, oraz poprawiają połysk i właściwości płynięcia lakieru.

Plastyfikatory dzielimy na:

Rozpuszczalnikowe: rozpuszczalniki nitrocelulozy, głównie estry wysokocząsteczkowe.

Nierozpuszczalnikowe: tzw. Zmiękczacze np. olej rycynowy, które po odparowaniu rozpuszczalników nitrocelulozy zwiększają elastyczność filmu.

Udział plastyfikatora zastosowanej nitrocelulozy wynosi 25-50 %.

Dyspergator- substancja powierzchniowo czynna, wpływająca dodatnio na jakość lakierów (polepsza zwilżalność pigmentu, zwiększa przyczepnośc emalii do paznokcia, ułatwia rozprowadzanie emalii, ułatwia wymieszanie się tworzących się osadów emalii..

Rozpuszczalnik- stanowi około 80% ogólnej masy produktu. Stosuje się mieszaninę:

niskowrzących rozpuszczalników- temp. Wrzenia 100 st. Celsjusza, tj. aceton i octan etylu, które przyśpieszają proces schnięcia lakieru;

średniowrzących rozpuszczalników, temp. Wrzenia 100-130 st. Celsjusza, tj. octan butylu i octan izobutylu

oraz wysokowrzących rozpuszczalnikow- temp. Wrzenia 130 st. Celsjusza, tj. glikol etylenowy, octan, i mleczan glikolu, które pełnią jednocześnie rolę plastyfikatorów nitrocelulozy i wpływają korzystnie na połysk filmu.

Rozcieńczalnik- stosowany jest w połączeniu z rozpuszczalnikiem. Rolę rozcieńczalnika mogą pełnić związki organiczne (alkohole, alifatyczne i aromatyczne węglowodory) mieszające się z rozpuszczalnikami nitrocelulozy, ale same nie będące dla niej rozpuszczalnikami. Rozcieńczalniki stosuje się dla obniżenia kosztów produkcji lakierów.

Barwniki- do lakierów stosuje się barwniki rozpuszczalne w zastosowanym rozpuszczalniku.

Do emalii stosuje się laki lub pigmenty nieorganiczne, nierozpuszczalne w zastosowanej kompozycji rozpuszczalnikow, dodając substancje powierzchniowo czynne, przeciwdziałające sedymentacji czyli tzw. Opadaniu substancji aktywnej.

Jako zmywaczy do lakierów i emalii uzywa się tych samych rozpuszczalników. Dodatek oleju rycynowego chroni paznokcie przed nadmiernym wysuszeniem. Rolę zmywacza pełni zwykle mieszanina kilku związkow chemicznych np. octan etylu, octan butylu, toluen, aceton.

cytokiny 2) emulsje kosm. płynne : mleczka, śmietanki

Składniki lakierów do paznokci, których bezpieczeństwo budzi wątpliwości
Sygnały z rynku wskazują, że stosowanie niektórych substancji w bazach lakierów do paznokci budzi kontrowersje. Dotyczy to przede wszystkim toluenu, ftalanów i żywic formaldehydowych.

FTALANY
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja ftalanów w lakierach do paznokci. Jeszcze kilkanaście lat temu jako plastyfikatory stosowane były najczęściej ftalany: dioktylowy i dibutylowy. Obecnie substancje te w Europie znajdują się na liście substancji niedozwolonych do stosowania w kosmetykach, natomiast np. w USA ten zakaz nie obowiązuje.

FORMALDEHYD I ŻYWICE FORMALDEHYDOWE
Formaldehyd klasyfikowany jest jako substancja rakotwórcza kategorii 3. Jednak inaczej niż w przypadku toluenu jego użycie w preparatach do paznokci jest regulowane na liście substancji dozwolonych z ograniczeniami. Oznacza to, że bezpieczeństwo formaldehydu zostało poddane ocenie przez SCCP. Wolny formaldehyd może być stosowany wyłącznie w utwardzaczach do paznokci, w ilości do 5 proc. (w przeliczeniu na czysty formaldehyd). Wówczas na opakowaniu należy umieścić informację „zawiera formaldehyd” i ostrzeżenie, że należy chronić skórę olejem lub tłuszczem przed działaniem preparatu.
Żywice formaldehydowe stosowane w lakierach do paznokci nie zawierają wolnego formaldehydu. Otrzymuje się je w reakcji polimeryzacji z formaldehydu i innych składników, formaldehyd ulega w nich całkowitemu przereagowaniu. Jednak zastosowanie tego typu żywic systematycznie maleje ze względu na możliwe własności uczulające u osób szczególnie wrażliwych.

Toluen w lakierach do paznokci pełni funkcję rozcieńczalnika i składnika modyfikującego własności tworzącego się filmu. Do niedawna był stosowany dość szeroko ze względu na niską cenę i własności chemiczne – jest jednym z najlepszych (obok benzenu i ksylenu, które nie są wykorzystywane w kosmetykach) rozpuszczalników niepolarnych. W ostatnich latach jego zużycie w lakierach zaczęło się zmniejszać. Ponieważ jednak wypadkowa ceny i jakości  jest bardzo istotnym czynnikiem decydującym o powodzeniu produktu na rynku, udział baz lakierowych zawierających toluen można szacować na 50 proc. sprzedaży wszystkich baz lakierowych. Obecnie wykorzystywany jest głównie w tańszych bazach.
Prawo europejskie dotychczas nie zabrania stosowania toluenu w lakierach do paznokci. Niektóre kraje w Europie stosują jednak własne wytyczne. Z dostępnych informacji wynika, że np. w Niemczech jego zawartość w lakierach do paznokci może wynosić do 25 proc. Niemieckie służby kontrolne badają systematycznie lakiery oferowane w tamtejszych drogeriach  pod względem zawartości toluenu jak i ftalanu dibutylu.
Dlaczego toluen jest dyskusyjnym składnikiem? Zgodnie z przepisami dotyczącymi substancji chemicznych klasyfikowany jest jako substancja niebezpieczna, m.in. jako działający szkodliwie na rozrodczość kategorii 3 (Repro. Kat. 3). Kategoria 3 oznacza, że substancja może być podejrzewana o własności szkodliwe (np. ze względu na budowę chemiczną), ale nie zostało to dotychczas udowodnione, a jednoznaczna ocena nie jest możliwa ze względu na brak wystarczających danych toksykologicznych.

Zgodnie z Art. 4 pkt. 3. ustawy o kosmetykach (co wynika z Dyrektywy Kosmetycznej 76/78WE) stosowanie w kosmetykach substancji uznanych za rakotwórcze, mutagenne lub działające szkodliwie na rozrodczość, zakwalifikowanych do kategorii 1, 2 i 3 na podstawie przepisów o substancjach i preparatach chemicznych jest zakazane. Jednak w wyjątkowych przypadkach, po uzyskaniu pozytywnej oceny przez Komitet Naukowy ds. Produktów, substancje kategorii 3 mogą być stosowane, wówczas muszą być umieszczone na listach substancji dozwolonych do stosowania z ograniczeniami i mogą być używane tylko w określonych stężeniach i warunkach.