9.

1).Penicyliny potencjonowane- bakteriobójcze:
-szerokie spektrum działania z inhibitorami beta laktamaz
Amoksycylina + kw. Klawulonowy ->u Ru I Eq tylko parenteralnie
Ampicylina + sulbaktam ->----II-----II--------------II---------
Tikarcilina + kw. Klawulonowy – karbopenicylina- paraenteralnie
Piperacylina + tazobaktam - karbopenicylina- parenteralnie
2) Negatywne skutki chemoterapii (leki hepato, nefro-mielotoksyczne)
toksyczność chemioterapeutyków (do 40% zwierząt, 75-100% ludzi)
-mielotoksyczność- CYKLOFOSFAMID, CHLORAMBUCIL, METOTREKSAT
-indukcja zapaleń i owrzodzeń bł. śluzowych więc trzeba z antybiotykami amino glikozydowymi
-nefrotoksyczność- CISPLATYNA, KARBOPLATYNA, METOTREKSAT, S-fluorouracyl-uFe
- kardiotoksyczność-antymetabolity
- hepatotoksyczność- MATOTREKSAT
-upośledzenie czynności narządów rozrodczych
-osłabiebie odporności, słabość, ospałość, wzrost podatności na infekcje
-indukcja zmian zakrzepowych naczyń
-wypadanie siersci
-anafilaksja

3)Leki rozszerzające mięśnie gładkie naczyń krwionośnych:

Mechanizm Grupa Lek

Blok rec α₁ antagoniÅ›ci α₁ PRAZOSYNA

pobudzenie rec β₂ niektóreβ₂ adrenomimetyki BUFENINA, BAMETAN

Blok mediatora dla rec Inhibitory konwertazy KAPTOPRIL, ENALAPRIL,

angiotensynowego angiotensyny BENAZEPRIL, RAMIPRIL

Spadek poziomu Na sympatykolityki o działaniu GUANETYDYNA ,REZERPINA w synapsie pośrednim

Blok kanałów Ca blokery Kan. Ca NIFEDYPINA, AMLODYPINA

Zwiększają stężenie Metyloksantyny PENTOKSYFILINA
cAMP analogi prostacykliny EPOPROSTENOL

Leki generujÄ…ce NO Azotany i azotyny NITROGLICERYNA, DIAZOTAN IZOSORBIDU

4. Biotransformacja leków (przykłady pre-drug)

- przemiany chemiczne jakim podlega lek w żywym organizmie

Nitrofurany – nie ulegają (wydalane z moczem w takiej samej postaci w jakiej zostały wchłonięte)

- prowadzi do przekształcenia zw. rozpuszczalnych w tłuszczach i niepolarnych na rozpuszcz. w wodzie i polarne

- jest procesem enzymatycznym

- odbywa się w hepatocytach przy udziale enzymów mikrosomalnych

- metabolizm prowadzi do eliminacji leku

- typy reakcji metabolicznych:

1 faza – utlenianie, redukcja, hydroliza

2 faza – sprzęgania z określonym związkiem endogennym, np. kw. glukuronowym, glicyną, kw. octowym; powstaje nieaktywny metabolit

- efekt pierwszego przejścia

Dot. tylko leków podawanych p. o., szybko metabolizowane w wątrobie (krążenie wrotne) zanim osiągną krążenie ogólne

- stosujemy dawki p. o. 2 – 3 razy większe niż parenteralnie

1. A (+) => B (+)

Kodeina => morfina

2. A (-) => hB (+)

acyklowir => trifosforan acyklowiru

3. A (+) => B (-)

Heksobarbital => ketoheksobarital

4. A (+) => B (++)

Fenylobutanol = > fenylohydroksybutyrylotenazon

5. A (+) => B (+++)

Anilina => metabolit toksyczny

Ad. 5 Neuroleptyki

Mechanizm blok rec. D1, D2 w OUN w układzie limbicznym, tworze siatkowatym, podwzgórzu

Pochodne fenotiazyny:

Chloropromazyna – Aneks IV

Acepromazyna (zalecana u Eq)

Promazyna (zalecana u Eg)

Propiopromazyna ( nie u Eq)

Prometazyna – przeciwkaszlowy

Pochodne butyrofenonu:

Azaperon – u Su

Droperidol – Ca, Fe

Fluanizon Droperidol, Fluanizon z Fentanylem dajÄ… neuroleptoanalgezjÄ™

Pochodne tioksantenu:

Chloroprotiksen – Su, małe Ru, Ca

12. Linkosamidy – nie działają na G -tlenowe (Nocardia, Mycobacterium)

Nie stosować u Eq, królików, chomików, świnek morskich -> Colitis

Bakteriostatyczne, w bardzo wysokich stężeniach bakteriobójcze

Mechanizm – łączenie się w sposób odwracalny z podjednostką 50 S rybosomów (miejsce wiązania peptydylo – tRNA) co prowadzi do zahamowania syntezy białek bakteryjnych

Czasozależne

Pirlimycyna

- dowymieniowo u krów w laktacji

- spektrum – GRAM + (gronkowce, paciorkowce = mastitis)

- okres karencji na mleko – 5 dni

Klindamycyna i Linkomycyna

Systemowo – doustnie, parenteralnie

Wysokie stężenie terapeutyczne w kościach i stawach

Metabolizowane w wÄ…trobie; 20% wydalane w formie aktywnej z moczem

U Bo tylko parenteralnie

Spektrum – Gram + bakterie tlenowe

Gram + i Gram – beztlenowe

Mycoplasma

Chlamydia

Klindamycyna bardzo aktywna w stosunku do paciorkowców i bakterii beztlenowych

Działa także na Toxoplasma gondi, Plasmodium falciparum, Pneumocystis Marini

Oporność:

- modyfikacje rybosomy – ograniczenie wiązania antybiotyku

- enzymatyczna inaktywacja antybiotyku

- czynne wypompowywanie antybiotyku

- duże prawdopodobieństwo oporności krzyżowej – linkosamidy, makrolidy, pleuromutyliny

Działania niepożądanie:

- biegunka

- rzekomo błoniaste zapalenie jelit

- reakcje alergiczne

- kardiotoksyczność

Synergizm:

- Spektynomycyna

- Fluorochinolony

- Aminoglikozydy

Antagonizm:

- Makrolidy

- Fenikole

- Tetracykliny

2. Penicyliny oporne na β-laktamazy:

Przeciwgronkowcowe

Oksacylina

Kloksacylina

Dikloksacylina

Flukloksacylina

(w/w per os)

Metycylina

Nafcylina

(w/w i. v.)

Szerokie spektrum – Temocylina – i.v. lub miejscowo

3. Leki przeciwwymiotne

1. Antagoniści H1:

Dimenhydrynat – choroba lokomocyjna

Prometazyna – wymioty pochodzenia ośrodkowego

Difenhydramina

2. Antagoniści receptorów M – parasympatykolityki:

Skopolamina – nie u Fe – choroba lokomocyjna

Propantelina – choroba lokomocyjna

Glikopyrolat – wymioty pochodzenia gastrycznego; nie dłużej niż 3 dni

3. Antagoniści rec. D2 i H1

- pochodne fenotiazyny

Chloropromazyna

Prometazyna

- pochodne butyrofenonu - nie blokujÄ… rec. H1

Droperidol

Metoklopramid – blokuje receptory serotoninowe 5HT-3, wymioty pochodzenie gastrycznego i toksycznego, nie dłużej niż 3 dni

4. Antagoniści rec. 5HT-3

- Ondansetron – w wymiotach indukowanych przez cytostatyki

5. Antagoniści rec. neurokininowego NK-1 (stos. u Ca)

- Cytrynian Maropitantu – stosowany raz dziennie, zapobiega i hamuje wymioty różnego pochodzenia, również te lokomocyjne

4.

D-tubokuraryna i dantrolen

D – tubo kuraryna – lek zwiotczający o działaniu obwodowym, wywołuje blok niedepolaryzacyjny

Mechanizm:

- wywołuje odwracalny konkurencyjny blok rec. Nm nie wywołując jego wcześniejszej depolaryzacji

Efekt:

- zwiotczeniu ulegają najpierw mięśnie przedniej części ciała, później tylnej, na końcu zwiotczeniu ulega przepona i mięśnie międzyżebrowe

D – tubo kuraryna:

- działa ok. 30 min.

- metabolizm – wątroba, wydalanie – nerki

- hamuje przekaźnictwo w zwojach

- wywołuje uwalnianie histaminy – spadek ciśnienia krwi, skurcz oskrzeli (zwłaszcza u Ca)

Inne z tej grupy – Galamina, Pankuronium, Atrakurium

Antidotum – Inhibitory AchE:

- Edrofonium

- Neostygmina

- Fizostygmina

Powodują pobudzenie rec. Nm, wzrost napięcia mięśni, drżenie mięśni

Wcześniej dobrze podać parasympatykolityki: Atropinę lub Glikopyrolat

Dantrolen – jest lekiem zwiotczającym mięśnie szkieletowe ale nie oddziałuje na płytkę motoryczną – tylko hamuje uwalnianie wapnia z siateczki śródplazmatycznej

- nie hamuje skurczów serca i mięśni gładkich

- stosowany w leczeniu hipertermii złośliwej wywołanej przez m. in. Suksametonium, Halotan

- z Diazepamem (ośrodkowy lek miorelaksacyjny) – lepsze działanie, mniejsze dawki, dizepam – agonista rec. benzodiazepinowych

5.

Premedykacja – Etapy, jakie leki w poszczególnych etapach:

- Parasympatykolityki – Glikopyrolat, Atropina

- Uspokojenie – Sedativa – neuroleptyki lub pochodne benzodiazepiny

- Analgezja (bezbolesność) – narkotyczne środki przeciwbólowe

- Miorelaksacja – Butylobromek skopolaminy, propantelina, diazpam, ksylazyna

- Możliwość zmniejszenia dawki leku znieczulenia ogólnego (synergizm hiperaddycyjny)

Zestaw 2

1.

Gentamycyna – zalicza się do aminoglikozydów i aminocyklitoli

Efekt – bakteriobójczy

Mechanizm – łączy się z podjednostką 30S rybosomy, powoduje powstawanie non sensownych białek, uszkadza błonę cytoplazmatyczną komórek bakteryjnych

Efekt poantybiotykowy – stężeniozależny

Gentamycyna – należy do aminoglikozydów II generacji

( amikacyna, tobramycyna, netylmycyna, sisomycyna – też do aminoglikozydów II generacji)

Szerokie spektrum:

- tlenowe bakterie Gram + i Gram –

- Pseudomonas aeruginosa

- Mycoplasma

Oporność:

- enzymy unieczynniajÄ…ce aminoglikozydy

- zmiana właściwości podjednostki 30S rybosomu

- zmniejszenie przepuszczalności błony komórkowej dla cząsteczek antybiotyku

Oporność przekazywana przez plazmidy

powolny, wielkostopniowy – gentamycyna, tobramycyna

Zastosowanie

- podawać podskórnie i domięśniowo (nie wchłanialne per os)

Działania niepożądane gentamycyny:

- nefrotoksyczność ++

- ototoksyczność +

- spadek przekaźnictwa nerwowego (synergizm z lekami zmniejszającymi napięcie mięśni szkieletowych)

- odczyny alergiczme

Interakcje:

Synergizm:

- β-laktamowe

- cefalosporyny – neurotoksyczność

- chinolony

- Nitroimidazole

- Linkosamidy

Antagonizm:

- Fenikole

- Tetracykliny

- Makrolidy

Gentamycyna

- łączy się z piperacyliną – szczególnie Pseudomonas aeruginosa

z sulfonamidami + trimetoprimem – E. coli, Klebsiella pneumoniae

- na działanie toksyczne najbardziej wrażliwe szczenięta, źrebięta

- nie dożylnie – bradykardia

- nie z lekami zmniejszającymi napięcie mięśni szkieletowych

- u wszystkich 5 – 7 dni

2.

Antybiotyki polienowe – otrzymywane z promieniowców Streptomyces spp.

Antybiotyki przeciwgrzybicze, działające miejscowo

Nystatyna :

Efekt – w zależności od stężenia wykazuje działanie grzybostatyczne lub bójcze

Mechanizm – uszkodzenie błony komórkowej grzyba, powoduje wzrost przepuszczalności dla jonów K i aminokwasów

Stosowanie – miejscowo, dopochwowo, doustnie

Natamycyna – efekt i mechanizm jak nystatyna

Spektrum – drożdżopodobne i dermatophyty

Stosowanie – miejscowo, skóra, błona śluzowa pochwy, jamy ustnej i przewodu pokarmowego

Działanie niepożądane – mogą występować wymioty

Amfoterycyna B

Efekt ; zależny od stężenia

Mechanizm: uszkodzenie błony komórkowej – zmiana ułożenia steroli i fosfolipidów, tworzy pory i następnie lizę

Spektrum: bardzo szerokie:

Candidae

Cryptococcus

Histoplasma

Blastomyces

Sporotrichum

Stosowanie: systemowo – grzybice zagrażające życiu, nie wchłanialna z przewodu pok.

Działanie niepożądane:

- bardzo nefrotoksyczna – ostra, chroniczna nefropatia

Po połączeniu z fosfolipidami – mniejsza nefrotoksyczność