Jakub Starowieyski

DziKS MU

niestacjonarne

Witam Państwa

Warmia i Mazury tu się urodziłem i wychowałem. Tu mieszkam i żyję. Należałoby jednak zadać pytanie: czy ziemie te są mi bliskie?

Urodziłem się 31.08.1983 w Kętrzynie, małym miasteczku w ówczesnym województwie Olsztyńskim. Całe dzieciństwo spędziłem w niedalekiej wiosce o nazwie Garbno. Kolejny etap w moim życiu rozpoczął się w roku 1990 gdy wraz z rodzicami przeprowadziliśmy się do wielkiego miasta, wojewódzkiej stolicy: Olsztyna. Jak wiemy najstarsza wzmianka o mieście pochodzi z roku 1348. Prawa miejskie oraz nazwę „Allenstein” nadano 31 października 1353 roku. Polską nazwę zaczęto stosować w wieku XVI. Liczne wojny XV wieku niejednokrotnie niszczyły młode jeszcze miasto. Na mocy traktatu pokojowego zawartego w 1466 roku w Toruniu, Olsztyn wraz z całą Warmią przeszedł pod zwierzchnictwo Rzeczypospolitej. Kolejny wiek to rozkwit korzystnie położonego miasta na ruchliwym szlaku Królewiec-Warszawa. Rozwój został powstrzymany przez wojny północne w XVII i XVIII wieku, a wielka zaraza lat 1709-1712 wyludniła miasteczko niemal całkowicie. Dzięki wsparciu kapituły Olsztyn w ciągu XVIII wieku zdołał poprawić swe położenie. W okresie rozbiorów Warmię wcielono do Królestwa Prus. Druga połowa XIX wieku to dynamiczny rozwój pod rządami burmistrza Roberta Zakrzewskiego, a następnie Oskara Beliana. W kwietniu 1886 roku ukazał się pierwszy numer „Gazety Olsztyńskiej”, polskiego pisma wydawanego bez przerwy do 1939 roku przez rodziny Liszewskich i Pieniężnych. W ostatnich latach XIX wieku i na początku XX wzniesiono nowe gmachy publiczne, między innymi nowy ratusz w stylu holenderskiego renesansu, neogotyckie kościoły Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Józefa, zbudowano też nowoczesne dzielnice mieszkaniowe. W roku 1890 położono instalację gazową, a w 1892 zadzwonił pierwszy telefon, sześć lat później doszedł nowoczesny wodociąg, a w 1907 - elektryczność. Na ulicach pojawiły się tramwaje, a niewiele później otwarto lotnisko. Po I wojnie światowej o przyszłej przynależności państwowej południowej części Prus Wschodnich zadecydował plebiscyt z 11 lipca 1920, Olsztyn wraz z Warmią pozostał przy Niemczech. W roku 1939 mieszkało tu ponad 50.000 osób. Po drugiej wojnie światowej Olsztyn był mocno zniszczony. W 1946 miasto liczyło 23.000 mieszkańców, a w 1950 - 45.000. Przemysł i gospodarka rozwijały się powoli. Prawdziwej dynamiki dodało dopiero otwarcie fabryki opon w 1967 roku. Zewnętrzny obraz miasta zmienił się ogromnie. Przełom w życiu politycznym oznaczało powstanie NSZZ „Solidarność”. W okresie stanu wojennego w mieście była czynna opozycja. Po 1989 roku odtworzony został samorząd terytorialny, wybrano pierwszą demokratyczną radę i zarząd miasta.

Historia Olsztyna tak jak regionu jest długa i burzliwa. Wiele jej aspektów jest nie rozwiązanych. Najpierw mieszkali tu Prusowie, a do dziś spotykamy jeszcze Warmów czy Mazurów. Obecnie duża część populacji stanowią ludzie tacy jak nasi rodzice czy dziadkowie. Przybyli oni na te ziemie z różnych stron Polski, bądź kresów wschodnich. Stało się tak po 1945 roku gdy południową część Prus Wschodnich przyłączono do naszej ojczyzny, a starych mieszkańców wypędzono.

Nasze rodziny sprowadziły tu burzliwe losy historii, lecz macierzą były inne regiony, a nawet kraje. Miejsce to było obce, ale stało się dla nich nowym domem.

My natomiast - nasze pokolenie – znaleźliśmy się w innej sytuacji. My się tu urodziliśmy i żyjemy na tych historycznych ziemiach Prusów. Plemiona te stały się historią tak jak inne państwa których częścią był ten regionie. Teraz jest tu Polska. Jako że jestem polakiem czuję się związany z tym krajem, z jego województwem warmińsko – mazurskim, z jego stolicą Olsztynem.

Czy korzenie sięgające moich dziadków dają nam prawo do tego aby czuć się członkiem społeczności tych ziem? Z perspektywy którą przedstawiłem możemy się czuć jak dzieci imigrantów.

Powinniśmy jednak dążyć by zostać nie tylko mieszkańcami Olsztyna, ale również dziedzicami historii tych ziem. Mieć w pamięci losy ludzi żyjących tu przed nami, nie patrząc na ich pochodzenie etniczne i szanować je. Wyzwolić się od pradawnych podziałów i stereotypów. Spróbować stworzyć region bez podziałów, z rozwiniętą kulturą i aktywną społecznością lokalną.

Powinniśmy stworzyć Nasz Olsztyn, Naszą Warmię i Mazury.