JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM?
(dla uczniów gimnazjum lub szkół ponadgimnazjalnych)
Cele:
rozpoznawanie oznak stresu,
rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych sytuacjach.
Materiały:
kartoniki ze scenkami "Jak radzić sobie ze stresem?",
plansze:
1) z wypisanymi sposobami unikania nadmiernego stresu,
2) z wypisanymi metodami radzenia sobie ze stresem.
Formy pracy:
miniwykład, praca w grupach, praca na forum klasy.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do tematu. Miniwykład.
Każdy człowiek podlega rozmaitym naciskom ze strony otoczenia (innych ludzi, sytuacji życiowych), które wywołują w nim stan wewnętrznego napięcia. Mówimy wtedy, że znajduje się on pod wpływem stresu. Stres kojarzy się nam z czymś negatywnym. Należy jednak pamiętać, że do tego, abyśmy mogli sprawnie funkcjonować, pewne napięcie jest niezbędne. Sytuacje wywołujące napięcie mogą pobudzać do działania, a radzenie sobie z nimi uczy nas pokonywać trudności i ma pozytywny wpływ na naszą samoocenę i ogólny rozwój. Jednak, jeśli napięcie towarzyszy nam za często, za długo lub jest zbyt silne, wtedy jego działanie może być szkodliwe. Nadmierny stres daje szereg objawów, które dezorganizują nasze funkcjonowanie. Wpływa na reakcje fizjologiczne, zachowanie, myślenie i emocje. Dlatego ważną sprawą jest umiejętność utrzymywania napięcia w optymalnych dla każdego granicach, np. poprzez unikanie sytuacji powodujących nadmierny stres. Istnieje wiele sposobów radzenia sobie ze stresem powstającym w trudnych sytuacjach.
Tematowi temu poświęcone są nasze zajęcia.
2. Praca na forum klasy. "Burza mózgów".
Uczniowie zastanawiają się indywidualnie, jakie sytuacje powodują w nich stan wewnętrznego napięcia - są źródłem stresu. Następnie podają swoje przykłady, a nauczyciel zapisuje je na tablicy.
3. Praca w małych grupach.
Uczniowie w 6 grupach (po 5 ok. osób) mają za zadanie zastanowić się, jakich objawów doświadcza osoba, która jest pod wpływem stresu, analizując podane przez siebie poprzednio przykłady. Każda z grup otrzymuje po dwa z czterech następujących pytań:
Jakie mogą być fizyczne oznaki nadmiernego stresu?
Jak zbyt duży stres wpływa na myślenie?
Jakich uczuć możemy doświadczać, gdy znajdujemy się pod wpływem nadmiernego stresu?
Jak nadmierny stres wpływa na zachowanie?
4. Praca na forum klasy.
Uczniowie podają swoje odpowiedzi. Stwierdzamy, że są to objawy nie tylko nieprzyjemne, ale również utrudniające wykonywanie zadań, a często także zaburzające stosunki z innymi ludźmi.
5. Krótkie omówienie plansz:
a) "Sposoby unikania nadmiernego stresu":
dojrzała postawa wobec życia,
realistyczne wymagania,
planowanie czasu pracy, nauki
zdrowy styl życia,
dbanie o przyjaźnie.
b) "Metody radzenia sobie ze stresem":
realistyczne myślenie,
czasem obrócenie trudnej sytuacji w żart,
rozmowa z bliską osobą,
ćwiczenia relaksacyjne,
ćwiczenia fizyczne.
6. Podsumowanie zajęć. Praca w małych grupach.
Każda z grup otrzymuje po jednej ze scenek. Zadaniem jest zastanowienie się, które z podanych na obu planszach sposobów mogą być wykorzystane przez bohaterów opisanych sytuacji.
TEMATY SCENEK
1. Rozpoczyna się trudna klasówka. Ewa jest bardzo zdenerwowana, uciekają jej z głowy wszystkie myśli. W jaki sposób mogłaby zmniejszyć napięcie?
2. Iwona gra jedną z ról w szkolnym przedstawieniu. Ma dużą tremę przed występem. Co może zrobić, aby trochę mniej się denerwować?
3. Krzysztof dostał dzisiaj ocenę niedostateczną z fizyki. Jest z tego powodu przygnębiony. Co może zrobić, aby poprawić sobie nastrój?
4. Piotrek chciałby zaprosić swoją koleżankę z klasy do kina. Nigdy wcześniej nie umawiał się z dziewczyną i dlatego myśląc o tym, jak wypadnie, odczuwa zdenerwowanie. Co Piotrek może zrobić, aby mniej się denerwować?
5. Ania ma odpowiadać z historii, by poprawić ocenę na koniec semestru. Z powodu niespodziewanego przyjazdu kuzynów nie mogła się dobrze przygotować. Zamierza prosić o przesunięcie terminu poprawki, ale boi się reakcji nauczycielki. Co może zrobić, by zmniejszyć napięcie?
6. Janek umówił się na spotkanie z koleżanką. Był już trochę spóźniony, więc dodatkowo zdenerwowany. W pośpiechu założył nową świetną bluzę. W trakcie powitania zauważył, że dziewczyna przygląda mu się z uśmiechem. Z boku bluzy przyczepiona była ogromna, kolorowa metka. Janek poczuł się dość głupio. Co może zrobić, by rozładować napięcie?