Podmiot prawa autorskiego
prawo osobiste:
Twórca:
+ prawo majątkowe
podmiot domyślny
człowiek!
nieletni, ubezwłasnowolniony, normalny, dorosły – brak wpływu
domniemuje się, że twórca jest tą osobą, której nazwisko widnieje na egzemplarzu utworu albo której nazwisko zostało podane do publicznej wiadomości przy publikowaniu tego utworu
dopóki twórca pozostaje anonimowy, to reprezentuje go zbiorowa organizacja praw autorskich
Współtwórcy
ludzie
wspólne prawo
sami mogą określić w jaki sposób go dzielą, jeżeli tego nie określą to jest ono równe, ich udziały są równe. W każdym momencie mogą to zmienić
jeżeli poszczególne części dzieła mają samodzielne znaczenie, to każdy z autorów może wykonywać swoje prawo oddzielnie
jeżeli nie da się tak podzielić to żaden z autorów nie może wykorzystać dzieła bez zgody reszty
roszczenia, świadczenia – stosownie do wysokości udziałów
pracodawca twórcy
tylko prawo majątkowe
w sytuacji, jeżeli pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy, z chwilą przyjęcia tego utworu, o ile umowa między stronami nie stanowi inaczej
jeżeli pracodawca nie przystąpi do rozpowszechniania w ciągu wyznaczonego terminu, to powracają do pracownika (prawa)
Praca naukowa, praca dyplomowa
Prawo pierwszeństwa publikacji dla uczelni – 6 m-cy od obrony pracy dyplomowej, 2 lata od obrony pracy naukowej – jeżeli uczelnia się nie zdąży, to student może sam, chyba, że jest to praca zbiorowa
Wcześniejsza publikacja przez studenta wymaga zgody dziekana
Reszta praw dla studenta
Treść prawa autorskiego
Dzielimy na prawo autorskie osobiste i prawo autorskie majątkowe
Prawo autorskie osobiste
Chroni nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się więź twórcy z utworem
Obejmuje uprawnienia:
Prawo do autorstwa utworu
Twórca może żądać, aby uznano go autorem tego utworu, usunięto wszelkie oznaczenia przeczące temu
Naruszenie = plagiat
Prawo oznaczenia utworu swoim imieniem i nazwiskiem (pseudonimem) albo pozostanie anonimowym
Prawo do integralności dzieła
Domaganie się, aby dzieło było publikowane w takiej postaci jaką autor mu nadał (możliwość)
Naruszenie: zmiany, skróty, przeróbki bez zgody autora
Prawo do udostępniania utworu
Prawo do pierwszego upublicznienia utworu
Prawa osobiste
Po śmierci decydują spadkobiercy
Prawo do nadzoru nad eksploatacją
Dotyczy planów, zasad, projektów materializowanych później
Prawo do czuwania nad realizacją
Prawo do wstępu do utworu
Nabywca oryginału utworu ma obowiązek zapewnić dostęp twórcy do utworu w takim zakresie jaki jest konieczny do wykonywania praw autorskich
Przeważnie dzieła artystyczne
Prawo wycofania utworu
Nie każde dzieło można wycofać: projekty architektoniczne, utwory wizualne
Ulegają osłabieniu po śmierci twórcy
Prawo autorskie majątkowe
Możliwość korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, a także do wynagrodzenia za korzystanie z utworu
Pole eksploatacji = sposoby korzystania z utworu
Może dotyczyć:
Utrwalania i zwielokrotniania utworu
Wytworzenia daną techniką ( drukowanie, zapis magnetyczny, cyfrowy)
Obrót oryginałem albo egzemplarzami
Wprowadzanie do obrotu
Wypożyczanie
Wynajem
Rozpowszechnianie
Nadawanie utworu (media)
Wyświetlanie
Odtwarzanie
Wystawianie
Reemitowanie
Żadne nie jest wyłączone
Dostępne pola eksploatacji – imowne
Przyszłe – w przyszłości nowa umowa, zapytać twórcy lub spadkobiercy
Ograniczone w czasie, Dziedziczne i przenoszalne
Istnieją przez cały okres życia twórcy i 70 pełnych lat po śmierci twórcy (pełnych lat: jeżeli twórca zmarł w lipcu 1900, to 70 lat mija dopiero z końcem grudnia 1970)
zasada podstawowa
nienaruszalna i niezamienialna
współtwórcy – od śmierci ostatniego
anonimowy
od daty rozpowszechnienia lub ustanowienia (pierwsza publikacja) – 70 lat
pracodawca
od daty rozpowszechnienia lub ustanowienia (pierwsza publikacja) – 70 lat
utwory audiowizualne
brane są pod uwagę tylko 4 osoby: reżyser, autor dialogów, muzyki, autor scenariusza – od ostatniej z nich 70 lat
ochrona praw autorskich
osobistych
nie wygasają
roszczenia z tytułu naruszeń:
odpowiedzialność cywilna
odpowiedzialność za wyrządzone szkody osobie. Dochodzenie – odszkodowanie, zadośćuczynienie
każde naruszenie
brak zarobku, rozpowszechnianie przez inną osobę, plagiat
przed sądem cywilnym, okręgowym
odpowiedzialność karna
naruszenie zakazanego czynu przez ustawę
tylko wymienione przez ustawę
plagiat, piractwo
niezależne, można obie naraz
odpowiedzialność dyscyplinarna
pracownik
roszczenia
odpowiedzialność
osobista
Niezależna od winy, dobrej bądź złej wiary osoby
Z roszczeniami przeciwko może wystąpić twórca
Po śmierci twórcy roszczeń mogą dochodzić kolejno (w razie braku wcześniejszego): małżonek, dzieci, rodzice, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, stowarzyszenia twórców bądź organizacje zbiorowego zarządzania prawem autorskim (jeśli był członkiem)
Roszczenia o:
Zaniechanie
Usuniecie naruszeń (przeprosiny, sprostowanie)
Zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej
Zadośćuczynienie:
Dla siebie
Na cel społeczny
Majątkowe
Posiadacz praw autorskich w danym czasie może dochodzić
Ogólne zasady dziedziczenia
Ograniczenia czasowe
Licencjobiorca, który korzysta z licencji wyłącznej może dochodzić
Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi
Roszczenia o:
Zaniechanie naruszeń
Wydanie uzyskanych korzyści
Zapłacenia stosownego wynagrodzenia (w podwójnej wysokości jeżeli niezawinione, w potrójnej jeżeli zawinione)
Naprawienie wyrządzonej szkody
Zapłatę odpowiedniej sumy na rzecz funduszu, promocji twórczości
Ulegają przedawnieniu – 10 lat (3 lata, jeżeli podmiotem jest przedsiębiorca
Po naturalne roszczenie
Jeżeli pozwany zauważy przedawnienie
Sąd okręgowy cywilny wg miejsca zamieszkania pozwanego
Odpowiedzialność karna
Naruszenie
Plagiat (osobiste), piractwo
Z urzędu
Kara
Grzywny
Ograniczenia wolności
Pozbawienia wolności (recydywa, drastyczne)
Naruszenia
Rozpowszechnianie bez nadania oznaczeń twórcy
Rozpowszechnianie bez uprawnienia lub wbrew warunkom uprawnienia
Utrwalenie, zwielokrotnienie utworu bez uprawnienia lub wbrew warunkom uprawnienia
Wytwarzanie urządzeń lub ich komponentów przeznaczonych do usuwania lub obchodzenia zabezpieczeń przed odtwarzaniem, przegrywaniem, zwielokrotnianiem
Uniemożliwianie lub utrudnianie kontroli korzystania z utworu