Paryż - Francja - aglomeracja (zespół miejski)

Pierwotnie niewielka osada celtycka, rybacka. 52 n.e. zajęte przez rzymian W III w. stał się siedzibą biskupstwa. Od 987 r. stała się rezydencją królewską.

Dzielnica Łacińska :

Pałac Luksemburski z ogrodem – ciekawy obiekt. Vw. – najstarsza budowla sakralna. Tam znajduje się Partenon – pierwotnie świątynia, obecnie miejsce spoczynku zasłużonych ludzi Francji(curie-Skłodowska).

Uniwersytet Paryski – Sorbona

Opactwo Benedyktynów z V w.

Wieża Eiffla – 320m wysokości n.p.m.. Budowla żelaznej konstrukcji kratownicowej z końca XIX w. Są tam trzy pomosty widokowe. Na wierzchu restauracja, muzeum, poczta. Najwyższy pomost na wysokości 274 m.

Katedra gotycka Notre Dame

Muzeum D`Orsay

Panteon – okrągła rotunda, (spoczynek Woltera, Maria Curie – Skłodowska z mężem)

Luwr – pałac, jedno z największych muzeum.

Muzeum Impresjonistów (specjalistyczne)

Pałac Elizejski z XVIII w. – siedziba prezydenta,

Część centralna miasta:

Plac Bastylii

pola elizejskie - zakończone placem de l`Etoile łukiem tryumfalnym – miejsce składania wizyt).

Wzgórze Montmartre-> Bazylika Sacre Coeur z XIX

Kabarety (Czerwony Młyn Moulin Rogue, teatrzyki.

Cmentarz m.in. Pere Lachaispe –Grobowiec Edith Piaf i Chopina.

centrum Pompidou –, w centrum znajdują się muzea, sale wystawowe, kawiarnie (obiekty kulturalne), kawiarnie.

Dzielnica Montparnasse –XIX w., grupuje malarzy, rzeźbiarzy, grajków, rysowników,

Nowoczesna dzielnica La Defense

Siedziba organizacji m.in. UNESCO.

Nabrzeże Sekwany - UNESCO.

2 międz. lotniska, radialny układ kolejowy

metro

Londyn- Wielka Brytania – Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii

od morza nad rzeką Tamizą.

Dawniej miasteczko, gdzie obóz wojskowy Legionu Rzymskiego. Obok obozu założona osada 80 r.

Od XI Londyn stolicą Anglii.

Najstarsza część Londynu - City.

Ciekawe obiekty: parlament brytyjski(neogotyk) z wieżą zegarową Big Ben,

Niedaleko opactwo West Minister

Kościół św.Małgorzaty XII w. narodowy kościół anglikański przy parlamencie

Pałac królewski Buckingham –rezydencji królowej. UNESCO

Katedra św. Pawła – XVII-XVIII.

Nad Tamizą Tower of London –w XI w. obiekt obronny z zespołem średniow. budynków, otoczonych murami, fosami. W centrum biała wieża - wewnątrz– skarbiec. UNESCO. Rezydencja królewska -> arsenał -> więzienie stanu -> kaź

Nad rzeka most zwodzony Tower Bridge z końca XIX.

Hyde Park ze słynną mównicą

Dzielnica West end –centrum Londynu zamożnych mieszkańców.

China Town - chińska dzielnica.

Place Piccadilly Circus

Trafalgar Square z posągiem Admirała Nelsona.

muzeum brytyjskie

East end – biedna dzielnica. wielkich domów.

Dzielnica Greenwich – linia oddzielająca półkule – południk, punkt 0. Odmierza się czas uniwersalny. Muzeum statków żaglowych , słynny żaglowiec Cutty shark.

Bruksela –Belgia. część południowa - Walonowie (francusko- języczna, wyznanie: rzymskokatolicka) w północnej Flamandowie (język flamancki, wyznanie: protestanckie). wzmianki pochodzą z X w. W XII w. wybudowano zamek, który w XII stał się stolicą prowincji Brawancja.

Rynek Grande Place (Plac Centralny) –średniowieczny układ, otoczony kamienicami w stylu barokowym z licznymi ozdobami,. Na rynku znajduję się gotycka wieża ratuszowa z XVw. Oraz Dom Królewski, szereg domów, architekt -> Van Horta. Rynek UNESCO.

Notre Dame, katedra św. Michała XIII – XVIIw.

siedziby organizacji narodowych, UE (parlament europejski), 1kwatera NATO.

Fontanna Sikający Chłopczyk – XVII .

Pomnik struktury budowy atomu.

Amsterdam – Holandia. XIII uzyskała prawa miejskie. Od XIV w. został członkiem Hanzy.

W XV w. zbudowano fortyfikacje, później zmienione na forty ziemne, murowane. System obronny z użyciem wody w XIX w. następnie przestano budować i zamieniono go na tereny rekreacyjne – wpisane UNESCO.

Centrum to plac przy nim znajduję się pałac królewski, kościół koronacyjny.

Kanały z mostami przy nich zakotwiczone barki mieszkalne, sklepowe, kwiaciarnie, kawiarniane, restauracyjne, po kanałach pływają tramwaje wodne.

Banki, giełda kupiecka, muzea, instytucje administracyjne, Muzeum Ricks, Muzeum Van Gogh , Dom Rembrandta, muzeum sztuki tropikalnej, ogród botaniczny założony w XVII w., ogród zoologiczny w XIX w.

Haga zach. Holandia, siedziba rządu, parlamentu i dworu królewskiego. Prawa miejskie na początku XIX w.

W centrum ratusz z XVI w, pałac królewski XVI – XVII .

Zabytkowe kościoły XV – XVI w. Liczne kamienice i muzea.

Muzeum narodowe, historyczne, Muzeum bramy więziennej, królewska galeria malarstwa, z dziełami mistrzów flamandzkich i holenderskich.

Siedziba Międzynarodowego Trybunału .

Miniaturowe miasteczko Madurodam – gdzie jest makieta miasta, tak jak wyglądało w średniowieczu, skala 1:25.

Berno Szwajcaria

Od 1848 r. położone w Alpach nad rzeką Aare (górzysty teren). Stare miasto ciasno zabudowane w zakole rzeki była pętla obronna miasta. Zachował się układ miasta taki jaki był w średniowieczu.

W środku miasta katedra św. Wincentego XV w. z barkowymi i gotyckimi kościołami. Brama miejska zachowana od XII-XVII w.

Późnogotycki ratusz z XV w. Bramy miejskie.Wieża zegarowa z XII w. z ruchomymi figurami - mechanizm z XVII w.Szereg fontann o kolorowej architekturze.

Niedźwiedzia Jama nad brzegiem Aary, Z XVIII w. szereg kamienic z podcieniami,

Liczne muzea historyczne i sztuki, muzeum alpejskie, muzeum biograficzne - Einsteina

Siedziba parlamentu, rządu i instytucji administracyjnych, siedziby dyplomatyczne, organizacje międzynarodowe. Ośrodek naukowy - Uniwersytet XIX w.

Berlin- Niemcy

Po II wojnie został podzielone na 4 strefy okupacyjne. Berlin- część wschodnia stolica Niemiecka republika Demokratyczna do 1989 r. Różnice między wschodnią a zachodnią stroną miasta są widoczne do dziś. Położone na nizinie Europejskiej. Rzeki i jeziora połączone kanałami –niespotykane

Po połączeniu Niemiec w 1991 r, stolica konstytucyjna. Od 1999r. Berlin stał się faktyczną stolicą.

Powierzchnia 900 km2 około 3,5 mln mieszkańców.

Centrum miasta Brama Brandemburska XVIII w., styl klasycystyczny

Bulwar Under den Linden- pod lipami: biblioteka narodowa, uniwersytet Humbolta, opera, pałace i siedziby ambasad, barkowa katedra p.w. św. Jadwigi z XVIII w. Ratusz z XIX w. z czerwonej cegły.

Przy placu Akademii znajdują się katedra z XVII w. teatr dramatyczny. Tą część miasta zamyka Aleksanderplatz z nowoczesnymi budynkami i z wieżą telewizyjna 360 m wysokości

W zachodniej części miasta główną arteria komunikacyjna ul. kurfurstenstrasse - funkcje handlowo rozrywkowe, wybudowany dom towarowy, tzw. EuropaCenter.

Ciekawe obiekty to Pałac Scharloten Burg z przełomu XVII / XVIII w. i Belweder z XVIII w. (oficjalna rezydencja prezydenta), Pałac Hunbolda.

Rzeka Spiera, za którą jest wyspa muzealna i kompleks 5 muzeów, muzeum Pergamońskie, ołtarz Zeusa z II w. p.n.e,, pałac z Babilonu (część), galeria narodowa, Bodemuzeum (muzeum przyrodnicze). Cała wyspa UNESCO.

Mur berliński – od 1961 – 1990 r. fragmenty muru nad rzeką Spierą

Odbudowany Raistar, koło siedziba kancerza.

festiwale filmowe (Złoty Niedźwiedź)

Poczdam –miejsce konferencji 4 mocarstw po II wojnie światowej

Wiedeń-Austria

Położenie przedgórskie, leży nad Dunajem. sada Celtycka potem obóz rzymski, za czasów rzymskich Windobona. Od XIw. stolicą Austrii Prawa miejskie w XIII w. terenami władali Habsburgoiwe do XII w. - tu Główna siedziba.

stolicą monarchii Austrio-węgierskiej (Czechy, Słowacja, Węgry, Słowenia, część śląska i południowa część RP – Galicja).

Od XVIIIw.. niepodległość Węgier, cesarstwo austro-węgirskie. Otoczone było murem obronnym z basztami, bramami miejskimi, fosą. Urządzenia obronne wyburzone w XIX w. fosy zasypane, wokół miasta powstał tzw. Ring - pas zieleni i jeden ważny ciąg komunikacyjny. Pas zieleni Ryngier ulica Ryng.

Historyczne Centrum Wiednia od 2000 r. wpisane UNESCO . Przy Ringu wspaniałe budowle - Parlament, Opera, uniwersytet założony w 1365 r.

Symbolem centralnym gotycka katedra św. Stefana z b.wysoką wierzą zbudowaną w XIV w. W pobliżu arteria komunikacyjna i turystyczna Kartnere strasse. W centrum także pałac królewski hofburg, starsza część z XIII w. budynki barokowe i renesansowe W gotyckiej części kaplica z XV w. skarbiec kościelny i cesarski. apartamenty mieszkalne Cesarza Franciszka Józefa I. Rezydencja prezydentów Austrii od I wojny światowej.

Schonbrunn – pałac barokowy w stylu francuskim XVII w. rezydencja ponad 1400 pomieszczeń, wielka galeria, sala lustrzana, liczne gabinety, zachowane oryginalne wyposażenie wnętrza. Usytuowany w parku, znajduje się budowla Belweder na osi głównego pałacu i jest obiektem zwiedzania. Parki i pałac UNESCO.

Pałace, kościoły np. św. Ruperta XI-XIIw. Św. Michała XIII, kapucynów z XVII w. z kryptą cesarską, gdzie spoczywa Franciszek Józef I.

Naturhistorisches muzeum przyrodnicze Muzeum Sztuk Pięknych największą kolekcją obrazów Rembranta.

Ośrodek kultury muzycznej. Związany z życiem twórczością i występami Haidna, Mozarta, Bethowena, Schuberta, Bramsa, Rodziny Strauss.

Traktaty: W 1515 r. między Jagiellonami i Habsburgami ugoda w sprawach Krzyżackich i sukcesji na terenie Czech.

W 1815 r. Międzynarodowy Kongres Wiedeński 16 państw i wyznaczono nowy podział polityczny Europy, który zmieniał sytuacje od wojen Napoleońskich.

Siedziba Organizacji należących do ONZ, Winerwald wkracza w granice miasta las bukowo-dębowy. wzgórze Kalengerg – miejsce upamiętniające odsiecz wiedeńską.

Prater- dzielnica park rozrywkowy z diabelskim kołem z 1897 r.

Posiada wiele dworców, w tym czołowe, międzynarodowe lotnisko, metro, komunikacja wodna.

Rzym- Włochy

Środkowe Włochy, półwysep Apeniński nad rzeką Tybr, region Lacjum. pierwsza osa 753 r pne przez Romulusa. Początkowo państwo-miasto. Od IV w p.n.e. stolica państwa Rzymskiego, później stolica królestwa następnie republiki. IV w n.e. na skutek niepokojów wewnętrznych nastąpił rozpad na cesarstwo wschodnie –Konstantynopol, zachodnie - stolica Mediolanu.

Od 1870 r. stolica państwa kościelnego. Od 1871 r. – zjednoczenie Włoch stolica Królestwa a później Republiki Włoch. Siedziba parlamentu, rządu, prezydenta, ministerstw.

Siedziba międzynarodowa Izby Handlowej, Uniwersytet z 303 r. n.e. Znajdują się tam politechnika, akademia sztuk pięknych, centralne instytucje naukowo-badawcze w tym o charakterze międzynarodowym. Ma tam placówkę badawczą Polska Akademia Nauk, Biblioteki i muzea, galerie malarstwa, instytucje muzyczne.

Wielki ośrodek przemysły filmowego - dzielnica Cina Cita.

Z czasów starożytności resztki murów obronnych, koło dworca Diternini.

Najważniejsze forum romanum, poza tym pozostałości ulic domów i świątyń np. Westy 1191 r forum Augusta, Trajana, Nerwy

Pałacu cesarskiego na Palatynie - w tej części Coloseum zachowane we fragmentach

Łuk Konstantyna, Ruiny Złotego domu Nerona, Termy, Termy Doklecjana i Termy Karakali

Hardrana z II w. przekształcone w twierdze, znane jako zamek Wielkiego Anioła, Mauzoleum Augusta 29 r. p.n.e. Ołtarz pokoju z XIII p.n.e Panteon

katakumby św. Kaliksta przy Via Appia,

Kościół św. Sabiny z V, św. Jerzego z VII w. św. Marii z VI w.

Piacca Navone plac 3 barokowe fontanny - barwne jarmarki

Plac przy fontannie di Trevi z basenem z figurami trytonów przylega do elewacji pałacu.

Plac Hiszpański ze schodami hiszpańskimi z XVIII w. z figurami, kwiatami, fontanna w kształcie tonącej łodzi.

Przy ulicy Via ciassa dom polski

W centrum jest obszar państwa Watykańskiego.

Madryt - Hiszpania

Klimat kontynentalny. Zabudowa islamska. Rozwinęła się obok arabskiego zamku w IX w. pod koniec XI włączone do Kastylii po wypędzeniu arabów. Od XVI wieku stolicą kraju.

Plaza Della Villa z barokowym ratuszem XV w. z wierzą obroną. Plaza Mayor (główny) z XVII w.

Wiele barokowych kościołów z XVII-XVIII w. Pałac królewski ma sale porcelanową, salę tronową, płyty ścienne, zbrojownia przylega do pałacu.

Na starym mieście kościoły i klasztory, Klasztor San Nicolas z XIII – najstarszy obiekt sakralny.

Paseo del Prado – promenada, miejski deptak.

Brama Słońca jako fragment dawnych obwarowań miejskich

Brama Puerta del Arkal - reprezentacyjna

Uniwersytet z 1508 r. , , królewska akademia nauk, muzeum del Prado założone w XIX w. w oparciu o królewskie zbiory, malarstwo hiszpańskie, niderlandzkie, flamandzkie, rzeźby rzymskiej, iberyjskiej, renesansowe narzędzia rzemiosła

Muzeum Ameryki, miejskie.

Lizbona- Portugalia

Położna u ujścia rzeki Tag z łatwym dostępem, założone przez Fenicjan. Od 250 r. Pod panowaniem rzymskim. Zajęte przez Wizygotów. -> Maurów. Od połowy XIII w stolica Portugalii. 17 km do Atlantyku, port. Pierwotna średniowieczna osada znajdowała się na wzgórzu, przekształcona w rezydencje królewską. 1755 zniszczenie, potem odbudowa centrum. Szerokie promenady, barokowe i klasycystyczne pałace i kamienice od XVIII w. - najbardziej reprezentacyjna część miasta.

Plac de Komerco nad Tagiem. Plac Rossio, dzielnica arabska (najstarsza) o charakterystycznym układzie wąskich krętych uliczek często ślepych, aktualnie park z punktami widokowymi na całe miasto, ciekawe kościóły XVI-XVIII

U ujścia Tagu do morza wieża obrona Belem. UNESCO.

W tej dzielnicy jest wpisany na UNESCO - klasztor w stylu manuelińskim. Klasztor Hieronimitów z XVI w. Liczne muzea sztuk dawnych, ceramicznej i dekoracyjnej, historii naturalnej, muzeum powozów i historii naturalnej.

Sztokholm - Szwecja

Nad jeziorem Mela i zatoką łączące się z Bałtykiem. Zbudowane na 13 wyspach założone w XIII. Było członkiem Hanzy. XVI w. stolica. Siedziba dworu i pałacu królewskiego z XVII w.

Trzy wyspy najstarsza część miasta zabytki architektoniczne pałacowe, budynek giełdy z XIX w. – jadro miasta. Uniwersytet w centrum miasta, liczne szkoła wyższe i naukowe. spokój, zieleń, czystość.

Twierdza z XIII w., szereg kościołów XIII-XVIII katolickie

Siedziba fundacji nagrody nobla założonej w 1900 r.

Odbywają się tu uroczystości nadawania Nagród nobla w kategorii nauka i literatura.

Muzeum Narodowe Galeria Narodowa, Muzeum Okrętu Vasa – zbudowany dla floty działającej przeciwko Polsce. Zatonął przy pierwszym rejsie.

Wschodnia część obiekty sportowe, turystyczne, skansen (pierwsze muzeum na otwartym terenie).

Oslo - Norwegia

Nad brzegiem Fiordu (char. Strome zbocza, między głębokie morze) nazywanym Oslo Fiord.. Założone na początku XI w. było biskupstwo od XIII w. rezydencja królewska

Na początku XIX w. stolicą. Port morski – ośrodek handlowy kraju.

Szereg instytucji jest tu Norweski Instytut Polarny

Zamek Akershurs z XIV w. z wysoką katedrą, mieści się pałac królewski i parlamen

ratusz z ogromną fontanną i zegarem – na ceglanej wieży, gdzie wręcza się pokoje nagrody nobla.

Galeria Narodowa, Muzeum narciarstwa, muzeum łodzi wikingów, muzeum tratwy Kontiki.

Park Fronge udekorowany jest rzeźbami Vigelanda. Postacie ludzkie, obeliski okręcone ciałami ludzkimi, dzieci.

Dzielnica Holbenkolen – na przedmieściach Oslo. Ośrodek sportów zimowych.

Kopenhaga- Dania

Na kraju dwóch wysp Zelandii nad cieśnina Sun osada założona w 1137 r jako wioska rybacka prawa miejskie 1254 r.. Od XV w. stolica królestwa duńskiego i kraju.

kościoły Gotycki św. Pitra z I w. przebudowany

Liczne pałace Renesansowy dawny pałac królewski Rosen bork slot z XVII w. w nim elementy władzy królewskiej korona, berło jabłko. Obecnie to siedziba Akademii Sztuk Pięknych

Rokokowy pałac Ammelien bork z XVII w, siedzi królewska monumentalny neobarokowy pałac mieści różne urzędy Państwowe

Aresenal z XVI w, Cytadela elementy obronne

Okrągła wież runde Karl- okrągła wieża 36 m. obserwatorium potem dzwonnica dzisiaj muzeum.

Budynek sądu grodzkiego teatru, budynek uniwersytecki

pomnik syrenki z początku XX w. Ogrody Tiwoli i Lunapark.

Muzeum żeglugi i handlu, muzeum Rybackie, Muzeum porcelany, Muzeum zabawek, Muzeum medyczne i muzyki

Ryga Łotwa

Położna nad rzeką Dźwiną (Dałgawa). W XIII w - stolica księstwa biskupiego oraz należało do związku Hanz atlantyckiego. W latach 1561-1629 należała do RP. Następnie należała do Szwecji, potem rosji. Od 1918 r. stolica Łotwy.

Zabytki Zamek z XIV w. obecnie siedziba prezydenta

Fragmenty murów miejskich z basztami – odrestaurowane, jedna wieża – baszta prochowa.

Zachowane układ ulic ze zrekonstruowanym domami.Zachowany układ ulic średniowieczny.

W centrum Katedra Luterańska i kościół św. Piotra z XIII oraz Katedra katolicka z XIII w.

Miasto stare UNESCO Muzea: Skansen Wsi Łotewskiej – największy w Łotwie.

W Rydze został podpisany traktat pokojowy między Polską a Rosją Sowiecką, tzw. Traktat ryski 1921 r. na budynku znajduje się pamiątkowa tablica.

Tallinn Estonia

Nad zatoką Fińską. W X w istniał silny gród, później miasto kupieckie i Hans atlantyckie. Miasto i okolice należały do zakonu Kawalerów Mieczowych. Po sekularyzacji zakonu były lennem polski do I rozbioru Polski tzw. Inflanty polskie. Rozdzielone miedzy Szwecje i Rosję po 1772 r. pod zaborem Rosyjskim. Mury miejskie z XIV do XVI w. brama górna z zamkiem Toompea z XIII w. obecnie mieści się parlament Estoński. Naprzeciw parlamentu zbudowano Sobór prawosławny Aleksandra Nerwskiego. Dolne miasto ma system obronny obszerny rynek - prostokątny w środku znajduje się gotycki ratusz zabytkowy. Ratusz udostępniony do zwiedzania z salą koncertową o dobrej akustyce. Od rynku rozchodzą się uliczki aż do zachowanymi murami miejskimi i bramami – średniowieczny kształt.Miasto portowe. Domy w kierunku portu na elewacji zewnętrznej mają wystające wieżyczki czy wysięgniki w domach mieszkalnych i magazynach. Całe zabytkowe centrum UNESCO

Wilno Litwa

Założone w 1213 r. a prawa miejskie 1378 r. na rzeką Willną. Po Unii Lubelskiej, stało się jedną ze stolic RP za panowania Zygmunta Augusta.

W latach 1919-1939 było w granicach Polski. Stare, średniowieczne miasto UNESCO.

Katedra budowana od XIV w. do XVIII w. z grobami królewskimi, z dynastii Jagiellonów.

Kościół św. Anny z czerwonej cegły do początku lat 20 odbywały się nabożeństwa po polsku

Kościoły barakowe Kościół sw. Jana (w kompleksie uniwersytecki) i Kazimierza

Najwspanialszy kościół św. Piotra i Pawła z XVIII w. w dzielnicy Antokol.

Stare miasto otoczone jest częściowo murami, w granicach Budynek Uniwersytetu, wybudowany w 1579 r. najstarsza uczelnia na terenie byłego związku Radzieckiego.

Pałac prezydencki – klasycystyczny Ostra brama- w murach miejskich, charakteryzuje się pomieszczeniem nad bramą z kaplicą, w niej jest obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej u podnóża jest srebrny księżyc w nowiu. Zabytkowy cmentarz na Rossie, wiele grobów wybitnych Polaków.

Góra trzech Krzyży ozdobione trzema krzyżami– krwawe zajścia, gdy Litwa wystąpiła ze Związku Radzieckiego. Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Józef Kraszewski, Stanisław Moniuszko.

Praga Czechy

Nad Wełtawą zalążkiem miasta grody po obu stronach połączone ze sobą, od XVIII w połączone w jedno miasto. W X w. powstało biskupstwo .Średniowieczna Praga to rzesza rzymska narodu niemieckiego. Od XVI w. panowali Habsburgowie. Od 1918 r. stolica niepodległej Czechosłowacji. Od 1993 stolica republiki Czeskiej. Zabytki Hradczany - zamek siedziba prezydenta, urzędów państwowych. Malasrtana dzielnica z krętymi uliczkami ze złotą uliczką – lokowali się kupcy, rzemieślnicy, ma najstarszą formę, przyległa do hrabstwa.

najsłynniejszą budowlą jest most Karola na Wełtawie (charakteryzuje się 30 rzeźbami gotyckimi, na jednym z brzegów wieża obronna) ozdobiony figurami świętymi.

Stare miasto (prawy brzeg Wełtawy) z dużym rynkiem zabudowany odnowionymi kamienicami z wieża gotycka z zegarem kurantowym. Liczne kościoły z XIV - XVI w. Budowla uniwersytetu Karolinum 1348 r.

W sąsiedztwie rynku oddzielna dzielnica żydowska josefov zamieszkałe przez Żydów, synagoga z połowy XIII w. świątynia judaizmu i przy niej cmentarz otoczony murami, pochówki od kilku wieków. Historyczna część Pragi z hardczanmi na liście UNESCO

Na nowym mieści plac Wacława z nowoczesnymi budowlami, tu muzeum narodowe, opera państwowa, hotel secesyjny Grand Europa, Piwiarnia u Kalicha zaprasza się tu przedstawicieli z oficjalnymi wizytami – powieść „o dzielnym wojaki Szwejku”.

Duże lotnisko, węzeł kolejowy, żegluga na Wełtawie, rozbudowane metro.

Budapeszt Węgry

Nad Dunajem początki z II w obóz rzymski akwinikum. Pierwsze wzmianki. Zniszczone w IV w.

Na prawym i na lewym brzegu pochodzą z XII w. Od XVI-XVIII w pod panowaniem tureckim, potem w granicach monarchii Austrio-węgierskiej, połączone 1872

Starsza część miasta Buda na prawym brzegu Dunaju góra Gelerta i Góra zamkowa (zamek królewski na UNESCO) Nad Dunajem gmach parlamentu, wybrzeże znajduje się na UNESCO. XVIII w. budynek rady miejskiej i katedralna bazylika św. Stefana., liczne kościoły, cerkwie prawosławne i wielka synagoga z połowy XIX w. Znajduje się tu większość instytucji państwowych, naukowych Uniwersytet założony w XVII w., Akademia nauk, Akademia Muzyczna, Liczne inne uczelnie wyższe, gmach operowy, muzeum narodowe, muzeum sztuk pięknych.

Jest tu około 80 ciepłych i gorących źródeł mineralnych, Kąpielisko Gelerta, łaźnie tureckie w budzie, kąpieliska na wyspie św. Małgorzaty (otoczona ramionami Dunaju)

duża liczba mostów z mostem łańcuchowym z XIX w. klasyczny obiekt reprezentujący Budapeszt. Most Małgorzaty prowadzący na wsypę św. Małgorzaty.

w 1895 r. zbudowano długi odcinek metra, najstarsze na kontynencie europejskim metro.

Wspólne cechy z budownictwem Galicji, wpływ kulturowy odcisnął się na tych ziemiach.

Mińsk Białoruś

Nad rzeką Świsłocz. Pierwsze wzmianki z XI w. , prawa miejskie w XV w. te obszary weszły na mocy unii lubelskiej do polski do drugiego rozbioru polski 1793r. stolica białoruskiej republiki. Od 1991 stolica Republiki Białoruskiej. W centrum gmachy użyteczności publicznej o nowoczesnej architekturze, administracyjnej, szerokim alejami, licznym parkami. W historycznym centrum tzw. górny rynek z prawosławną katedra z XVIII w. barkowym kościołem bernardynów XVII w. Z katedrą św. Ducha. Zespoły pałacowe. Większość budowli jest drewniana i uległa zniszczeniu.

Kijów Ukraina

Nad Dnieprem. Już w 7 i 8 w. istniał gród i podgrodzie. Od IX w. stolica Rusi Kijowskiej unicestwione przez najazdy mongołow zwane najazdami tatarskimi w 1240r. W granicach księstwa Litewskiego, później polski. Prawa miejskie w XV w., za rządów polskich. Od 1686 włączone do Rosji później stolica Rosji. Po 1991 stolica niepodległej Ukrainy.

Zabytki Rekonstrukcja złotej bramy z początku XI w. wyszczerbił miecz Bolesław Śmiały.

Najważniejszy i najstarszy UNESCO sobór Sofijnski z początku XI w. (z czasów rusi kijowskiej) są tam mozaiki i freski. Naprzeciwko soboru odnawiany jest pomnik Bohdana Chmielnickiego na koniu z buławą. Zespół klasztorny tzn. Picierska ławra z XI w. z najważniejszym soborem. Cały szereg budowli cerkiewnych z freskami i malowidłami a całość w stylu baroku ukraińskiego z 17 i 18 w. cerkwie i dom Cara Piotra Centrum jedna z głównych ulic Kreszczawi zbudowana w XIX w. zabudowa murowana. Po drugiej stronie powstał rząd nowych budynków jeszcze ciekawiej zdobionych.Ośrodek naukowy akademie, uniwersytety XIX w. Akademia budownictwa i architektury, rolnictwa, Dwa ogrody botaniczne, przepiękna opera, tatry i muzea

Ważne miasto portowe żeglugi rzecznej, kilka dworców rzecznych. Posiada również metro.

Pomnik Mickiewicza. Lwów - Kaplica boimu cmentarz Łyczorkowski, cmentarza orląt Lwowskich, Krzemieniec podolski, Zbaraż, Chocim, Sambor, Truskawiec.

Moskwa - Rosja

Nad rzeką Moskwą. Założona jako gród warowny w XIII w. stolica księstwa moskiewskiego. Poszerzało się przez zdobycze terytorialne. do 1712 r. było stolicą imperium Radzieckiego. Po Rewolucji wróciło do Moskwy.

Centrum miasta to Kreml Moskiewski - zespół obronny nie tylko w Moskwie. Otoczony ceglanym murem (2,5 km) i 20 wież z basztami z najsłynniejszą bramą Spaska, zakończona gwiazdą czerwoną i zegarem z kurantami. Od XV w. siedziba carów.

Centralna część Kremla - Plac katedralny z soborami (koronacyjny) z XV w. , Mauzoleum książąt i carów rosyjskich (XVI w.), dzwonnica Iwana Wielkiego XVII w.

Wielki pałac kremlowski z XIX w. widoczny z placu czerwonego. Jest tu zbrojownia z XVI w. i skarbiec z najcenniejszymi eksponatami. Armata Car Puszka waży 40 ton, dzwon Car Kołokoru waży 210 ton (nie zostały użyte). Pałac Zjazdów w latach 60 odbywały się uroczystości państwowe Przy placu wybudowano Sobur Pokrowski zwany także Cerkwią Wasyla Włażennowo z XVI w. składa się z 9 mniejszych cerkwi wszystko w jednej bryle, z kolorowymi kopułami, ikonami z XVII w. Wielki sobór Kazański z XVII w.. Jest tam muzeum historyczne z 19 w. po przeciwnej stronie Państwowy dom Towarowy tzw. dom Gum Kreml i plac Czerwony na UNESCO

Monaster monodziewiczy w środku 80 cennych obiektów – zespół klasztorny, obronny.

Teatr wielki XVIII w., moskiewski budynek państwowy. Zabytki architektury świeckiej teatr Maneż

Ulica stary Abrart zachowane domy XIXw. Uniwersytet Łomonosowa 1953 Centralny stadion sportowy na Łużnika

Część metra budowane od 1935 r. Ważny węzeł komunikacyjny -12 dróg szybkiego ruchu, 11 stacji kolejowych, 4 porty lotnicze i port na rzece - śródlądowy rzeczny można dotrzeć do 5 mórz.

Siedziba potężnej akademii nauk, 80 szkół wyższych, biblioteka narodowa ma 20 mln tomów, 60 teatrów ze słynnym teatrem wielkim i baletem, moskiewski teatr akademiczny,

Liczne muzea Galeria Trietiakowska- 3 ogrody botaniczne, wielki ogród Zoologiczny

W granicach miasta panorama bitwy pod Borodino z czasów napoleońskich.

Luksemburg stolica księstwa Luksemburgu

Charakteryzuje się stała średniowieczną częścią z fortyfikacjami. W obrębie wyżyny lotaryńskiej. Kraj przemysłowo- rolniczy. Zalążek UE. Ważny ośrodek przemysłowy. Pałac Sprawiedliwości, agent UE.

Księstwo monnako

około 2 km2 stolica miasto Monako 4 dzielnice, znane ze wzgórza i dzielnicy Montecarlo. Jedno z bogatszych państw świata, czerpie dochód z turystyki. Instytucje finansowe, przemysł jubilerski, kosmetyczny. Atrakcja pałac książęcy – gwardia książęca, kasyno gry, muzeum oceanograficzne - największe i najstarsze w Europie

Księstwo Lichtenstein

stolica Vaduz (ok. 5 tys. Mieszkańców) w Alach w dolinie Renu między Austrią i Szwajcarią . Muzeum znaczków pocztowych.

Andora

księstwo położone w Pirenejach między Francją a Hiszpanią. Od XIII w. istnieje, sklepy wolnocłowe, ośrodek narciarski, szlak turystyczny. Około 70 tys. ludności. Strefa wolnocłowa.

San marino

Republika na terenie Włoch w Apeninach,. Najstarsza republika od XIII w. na wysokim wzniesieniu są urządzenia obronne- 3 pierścienie obronne. Pozostałości miejska brama. Strefa bezcłowa.

Watykan

stolica państwa w całości na UNESCO powierzchnia państwa to mniej niż 05, km2. Cita del Waticano- enklawa Stanoi eksterytorialne miejsce bo centrum państwa kościelnego. Utrzymuje się z turystyki, znaczki, moneta własna. Atrakcja plac św. Piotra z półksięzycową kolumnadą Berminiego. Bazylika św. Piotra z XVI wieku na dach jest 140 pomników świętych, ołtarz symbolicznie nad grobem św. Piotra, grobowce papieży.

Kaplica Sykstyńska: sklepienie z freskami Michała Anioła, tu odbywa się konklawe.

Muzeum watykańskie zespól kilkunastu obiektów trasa turystyczna liczy 7 km, 60 tys rękopisów 800 tys. Książek, wielka sala audiencyjna (Paweł VI) na 12 tys. ludzi, odbywają się audiencje papieży.. Ogrody watykańskie.

Poza murami watykańskimi, ale jako miejsca eksterytorialne to kuria rzymska- ośrodek administracyjny, Bazylika św. Jana na Lateranie, Zespół Pałacowy , Bazylika św. Pawła z IV w. w jej wnętrzu jest cały szereg kolumn a nad nimi medaliony z wizerunkami wszystkich papieży. Bazylika Św. Matki Boskiej Magiorre należy do jednego z kościołów pielgrzymkowych.

Oxford 1167 r. w mieście Oxford w wielkiej Brytanii. Zachował się szereg zabudowań … Merton Collage z 1264 r. dobywają się tam wycieczki. Historyczne muzeum oxfordu

Cambridge 1209 kompleks 20 collage, najstarszy to Pitters collage 1284 r., Trinity Home 1350 r. kilka kościołów i pałacy.

Jako miasto było założone jako rzymski obóz. Teraz ośrodek przemysłowy.

Miasta wielkich muzeów:

Sankt Petersburg budynek z ermitażem palcu zimowego z XVIII w. jedno z największych muzeów na świecie zbiory to ponad 2000 zbiorów malarskich, rzemiosła artystycznego, numizmatyka

Drezno niemieckie, siedziba elektorów saskich, władcy Saksonii. Muzeum tzw. Galeri Drezeńskiej tylko obrazy. Gronegewelbe – zielona kopuła tam płaszcze koronacyjne, berła łańcuchy, ordery.

Wersal Francja cały obiekt muzealny. Były Pałac królewski z końca XVII w. fasada z 3 dziedzińcami, apartamentami królewskimi, galerią zwierciadlaną, komnaty z pełnym wyposażeniem oryginalnym. Położny jest w pięknie zaprojektowanym ogrodzie z basenami wodnymi, alejami, pawilonami, UNESCO

Florencja Włochy nad Arlą we władaniu rodu Medyceuszy. Początek renesansu włoskiego. Uniwersytet z 1321 r. najstarsza uczelnia artystyczna z XVI w. Pałac Uffizi z XVI w. jest tam największa włoska galeria sztuki malarstwa wszystkich epok europejskich. Centrum miasta wpisana na UNESCO. Wspaniały rynek, ratusz marmurowy. Na rynku znajdują się marmurowe rzeźby.

Wenecja miasto płn Włoszech nad Adriatykiem założone w IV w. na lagunie i 118 wyspach. Kanały to arterie komunikacyjne. Przy głównym kanale Grande (4 km) kursują statki i tramwaje wodne, motorówki, gondole, łodzie wiosłowe, pałacowe budowlane.

Nad kanałem trzy główne mosty Pont Rialto z XVI w., Ponte Del Academia, Ponte Del Ferovia,

Plac św. Marka, przy nim bazylika św. Marka z XI w. w stylu włosko - bizantyjskim. Fasada eksponowana, bardzo ozdobna, skarbiec, mozaiki.

Pałac Dożów teraz muzeum, dawna siedziba władców Wenecji, ale był tez więzieniem, wieża zegarowa, Campaniella – ceglana wieża - rekonstrukcja, liczne pałace i kościoły.

Regaty w gondoli na kanale Grande - to karnawał grecki ze słynnymi maskami.

Wyspa muramu- gdzie produkuje się szkło weneckie.

UNESCO

Sant Petersburg zwany inaczej Wenecją północy, z licznymi kanałami nad rzeką Newą. Jest tu 400 mostów. Most Aniczkowy z rzeźbami konnymi. Bankowy z kamiennymi lwami na brzegach mostu. Niektóre mosty zostają podniesione na noc.

Plac i pałac zimowy (car mieszka zimną) obecnie ermitaż, płac półkulisty ze słynna arką (pałac zimowy i plac pałacowy UNESCO.)

Twierdza Pietropawłowska z soborem miejsce grobów carów. W Rosji odradza się kult cara.

Nad samą Newą jest Gmach Admiralscy podobieństwo do wersalu i san Petersburga.

Zespół klasztorny smolny. Isakiewski sobór z XIX w., Katedra kazańska. Pałac Piotra I, Jeździec miedziany.

Barcelona- Hiszpania nad morzem śródziemnym dawniej kolonia grecka, kartagińska, rzymska w V w. zdobyta przez Wizygotów. Panowali także Maurowie. Stolica kataloni.

Średniowieczne miasto na fundamentach rzymskiej świątyni, pałac królewski z 13 w siedziba rządu katalońskiego, kolumna Kolumba z XIX w. ,XV w. ratusz. Pałac Guell obiekt z UNESCO

Muzeum Picassa z kolekcją rysunków obrazów i ceramiki, Pałac Muzyki Katalońskiej

Szereg budowli projektu Antoni Gaudii w tym domy mieszkalne, park, kościół do tej pory w budowie Sagrad Familia. Arena walki byków.

Mediolan Włochy na skraju nizina Padańskiej. Założone w IV w p.n.e. Od XIV w. stało się siedzibą księstwa Mediolanu. Cały szereg budowli sakralnych, w tym Katedra. W jednym z klasztorów znajduje się fresk Leonarda da Vinci ostatnia wieczerza UNESCO

Stare kolegium jezuickie z kolekcją obrazów.

3 uniwersytety,

Biblioteka 30 tys. Rękopisów

Teatr operowy La scala –klasycystyczny z końca XVIII w. kilka lat temu odnowiony, złocenia, malowidła,

Domy mody Armani Verssacce, ośrodek gospodarczy

Miasta pielgrzymkowe:

Santiago de Compostela sanktuariua z IX w. na półwyspie pirenejskiem na terenie Hiszpanii

Lordes miejsce ukazania Matki Boskiej (w grocie), źródło z wodami o właściwościach leczniczych. Przywozi się tam obłożnie chorych, którzy zostają uzdrowieni……

Fatima- Portugalia, objawienia matki boskiej, 3 dzieci kilkakrotne objawienia